Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 50

Alibata o baybayin ang tawag sa

katutubong paraan ng pagsulat


Binubuo ito ng labimpitong (17)
simbolo/ titik: tatlong (3) patinig at
labing-apat (14) na katinig
Baybayin
-kauna-unahang aklat sa
bansa, inilimbag sa paraang
baybayin.
-ang teksto ay inilimbag sa parehong
wikang Espanyol at Tagalog gamit ang
alpabetong Romano, kasama ang salin
sa baybayin.
Wikang Kastila
- wikang ipinagamit ni Carlos IV
noong 1792 partikular sa mga
paaralan ng pamayanang Indio
-naging batayan ng
ABAKADANG
Tagalog
-mula sa 17
orihinal na titik ng
baybayin,
idinagdag ang titik
R at ginawang lima
ang patinig (A, E, I,
O, U)
ABAKADANG Tagalog
-binuo ni
Lope K. Santos nang
kaniyang isinulat ang
Balarila ng Wikang
Pambansa noong
1940.
 Sa panahong ito, marami na ring mga
Pilipino ang naging matindi ang damdaming
nasyonalismo.
Dr. Jose Rizal,Graciano Lopez-Jaena,
Antonio Luna, Marcelo H. del Pilar -
nagtungo sila sa ibang bansa upang mag-aral.
 Wikang Tagalog- itinakda
noong 1897 sa Saligang
Batas ng Biak na Bato, na
maging opisyal na wika ng
mga Pilipino.
Nagsimula na naman ang
pakikibaka ng mga Pilipino
nang dumating ang mga
Amerikano sa pamumuno ni
Almirante Dewey
Ginamit nilang instrumento
ang edukasyon na sistema ng
publikong paaralan at
pamumuhay na demokratiko
Ingles – ipinag-utos na
gamitin bilang wikang panturo,
sa kapangyarihan ng Batas
Blg. 74 ng Komisyong
Pampilipinas noong 1901.
Thomasites – tawag sa mga
gurong sundalo.
noong 1935, nagkaroon ng
pagsusulong para sa isang
probisyong pangwika na
magtatakda ng kilalaning
wikang pambansa.
Saligang Batas 1935, Artikulo XIV,
Seksyon 3 – sa pamamagitan nito ang
Pambansang Asembleya ay naatasang
gumawa ng mga hakbang tungo sa
paglinang at pagpapatibay ng lahat ng
wikang pambansa salig sa isa sa mga
wikang katutubo.
Ingles at Kastila –
kinilalang wikang
opisyal
Surian ng Wikang Pambansa
- itinatag ng Batas Komonwelt
Blg. 184 na pinagtibay ng
Pambansang Asembleya noong
Nobyembre 13, 1936.
Surian ng Wikang Pambansa
- may tungkuling magsaliksik
sa mga diyalekto sa Pilipinas
bilang maging batayan ng wikang
pambansa.
Jaime C. de Veyra
- unang tagapangulo ng SWP.
Tagalog
- inirekomenda ni Pangulong
Quezon sa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134, na
gawing saligan ng wikang
pambansa.
A Tagalog English Vocabulary at
Ang Balarila ng Wikang Pambansa
- sa bisa ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 263 noong
1940, ipinahintulot ng Pangulo ng
Pilipinas na ilimbag.
Wikang Tagalog
- ipinagamit kasama ang
katutubong wika.
Tagalog at wikang Hapon
- iniutos na gawing wikang
opisyal sa bisa ng Order Militar
Blg. 13.
Ilan sa mga Batas Pangwika na ipinatupad
- Batas Komonwelt Blg. 70 (Hulyo 4,
1946)- naghahayag sa wikang pambansa
bilang Wikang Pambansang Pilipino na
isa sa mga opisyal na wika sa bansa.
Ilan sa mga Batas Pangwika na ipinatupad
- Proklamasyon Blg. 12 (Marso 26,
1954)- nilagdaan ni Pangulong Ramon
Magsaysay kaugnay ng pagdiriwang ng
Linggo ng Wika simula Marso 29
hanggang Abril 4 at Araw ni Balagtas
tuwing Abril 2.
Ilan sa mga Batas Pangwika na ipinatupad
- Proklamasyon Blg. 186 (Setyembre
23, 1955)- inilipat ang panahon ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wika simula
Agosto 13 hanggang 19, bilang pagkilala
sa kaarawan ni Pangulong Manuel L.
Quezon, “Ama ng Wikang Pambansa.”
Kalihim ng Edukasyon Jose B.
Romero – ipinatupad ang Kautusang
Pangkagawaran Blg 7 (1959) upang
tawagin ang wikang pambansa na
Pilipino.
Dekada 60 – sinimulang gamitin ang
Pilipino para sa mga sertipiko at diploma
sa paaralan gayundin sa mga edipisyo,
gusali, tanggapan, at mga dokumento ng
pamahalaan.
Saligang Batas 1973, Artikulo XIV,
Seksiyon 3 – nagtakda ng paglinang at
pormal na adapsiyon ng isang panlahat
na wikang pambansa na tatawaging
Pilipino, nang isagawa ang Pambansang
Asembleya.
Saligang Batas 1973, Artikulo XIV,
Seksiyon 3 – nakasaad din na hanggat
hindi binabago ang batas, ang Ingles at
Pilipino ang kikilalaning wikang opisyal
ng bansa.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 25
(Hulyo 10, 1974) – sa larangan ng
edukasyon, itinakda ang pagpapatupad
ng Patakarang Edukasyong Bilingguwal
sa mga paaralan na nagsasaad ng
hiwalay na paggamit ng Ingles at Pilipino
bilang wikang panturo at pagkatuto sa
lahat ng antas.
Kontitusyon 1987, Artikulo XIV,
Seksiyon 6 – ang wikang pambansa ay
Filipino
-pinagtibay muli ang patakarang
bilingguwalismo sa mga paaralan sa
pamamagitan ng pagtuturo ng parehong
Ingles at Filipino sa lahat ng antas.
Linangan ng mga Wika sa Pilipinas
(LWP) – nalikha alinsunod sa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 117 bilang pamalit
sa SWP na tutugon sa patuloy na
pagsasaliksik at pagpapaunlad ng wikang
pambansa.
Komisyon ng Wikang Filipino (KWF)
– itinatag noong dekada 90, ayon sa
Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,
1991) bilang pamalit sa LWP.
Proklamasyon Blg. 1041 (1997) –
pagpapahaba ng pagdiriwang ng wikang
pambansa mula sa isang linggo
hanggang maging isang buwan tuwing
sasapit ang Agosto na nilagdaan sa ilalim
ng administrasyon ni dating Pangulong
Fidel V. Ramos.
Multilinggual Language Education –
itinuturing na trend sa mundo sa panahon
ng globalisasyon.
Mother Tongue Based- Multilinggual
Education (MTB-MLE) –ipinatutupad sa
mga mag-aaral sa pre-school hanggang
ikatlong baitang alinsunod sa Kautusan
Blg. 74, Serye 2009 ng Kagawaran ng
Edukasyon bilang bahagi ng kurikulum ng
K-12.
Enhanced Basic Education Act – ng
2013, dahilan ng pagbabago ng kurikulum
na naglalayong gawing kompulsaryo ang
pagpasok ng kindergarten ng mga bata
habang dalawang taon naman ang
idaragdag na taon sa sekondarya.
CHED Memo Order 20 (CMO 20) – ng
2013, nakasaad sa kautusan ang planong
pagtanggal ng mga asignatura sa Filipino
gayundin ang Panitikan at Konstitusyon
sa ilalim ng Revised General Education
Curriculum.
Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng Wikang
Filipino (Tanggol Wika) – binubuo ng mga guro ng
Filipino mula sa iba‘t ibang pampubliko at pribadong
pamantasan kasama ang ilang mambabatas, mga
manunulat, mag-aaral, progresibong organisasyon,
at pribadong indibidwal upang manguna sa
panawagang panatilihin ang pagtuturo ng
asignaturang Filipino at paggamit ng wikang Filipino
sa bagong kurikulum sa kolehiyo (2018-2019).
Abril 22, 2015 – ibinaba ng
Korte Suprema ang desisyon para
sa isang Temporary Restraining
Order (TRO) na nagpapaliban sa
pagsasakatupan ng bagong
kurikulum.
Dr. Bienvenido Lumbera –
Pambansang Alagad ng Sining sa
Literatura.

You might also like