OSNOVE TEORIJE

GRAFOVA
Neusmjereni grafovi
Neusmjereni graf je uređeni par skupova
(V,E). Elementi skupa V nazivaju se čvorovi
(vrhovi, točke), a elementi skupa E nazivaju
se bridovi (grane, veze).
Brid grafa je par elemenata iz skupa V,
odnosno, on povezuje dva čvora iz skupa V.
Kada se crta graf, sasvim je nebitan raspored
čvorova i veza u prostoru, što je vidljivo i iz
sljedeće slike.
Ove dvije slike predstavljaju isti graf
Osnovni pojmovi u teoriji
grafova
Definicija 1 (definicija grafa): Jednostavan graf G sastoji
se od nepraznog konačnog skupa V(G) čije elemente
nazivamo vrhovi i konačnog skupa E(G), različitih parova
elemenata iz V(G),koje nazivamo bridovi

Definicija 2: Za vrhove u i v kažemo da su susjedni ako

postoji brid e=uv u tom grafu koji ih spaja. Za bridove ei f
kaže se da su susjedni ako postoji vrh u tom grafu koji je
njima zajednički.
Definicija 3: Put u grafu G je konačan slijed bridova
v1v2v3…vn-1vn u kojem su svaka dva brida susjedna i svi
su vrhovi različiti, osim eventualno početni i krajnji.
 Definicija 4: Za graf g kažemo da je povezan ako i samo ako
postoji put između svaka dva vrha.

povezani grafovi

nepovezani grafovi
 Graf se može prikazati tablicom incidencije u kojoj prvi redak i
stupac predstavljaju vrhove grafa, a preostala polja u tablici
predstavljaju težinu (vrijednost) brida koji spaja dotične vrhove.
Težina obično predstavlja mjeru udaljenosti dva vrha.
Ako vrhovi nisu spojeni bridom tada se udaljenost među njima
određuje s  .

Dan je graf s označenim udaljenostima na slici

Za dotični se graf može formirati tablica incidencije

 

 


Ova je tablica simetrična obzirom na glavnu dijagonalu. Vrijednosti 0 na

glavnoj dijagonali predstavljaju udaljenosti pojedinog vrha od sebe samog
Razapinjuća stabla
 Minimalno razapinjuće stablo predstavlja graf
u kojem između svaka dva čvora postoji put,
ali da pritom u njemu ne postoji niti jedan
ciklus.
 Minimalna razapinjuća stabla mogu se dobiti
uz pomoć dva jednostavna algoritma, a to su
Primov algoritam i Kruskalov algoritam
Primov algoritam
 Algoritam koji nam omogućava dobiti minimalno
razapinjuće stablo je dan s:
Stablo = O
Izaberi proizvoljan vrh iz V(grafa) i stavi ga u
V(stablo). Dok je broj vrhova (stablo)<broj
vrhova(graf) ponavljaj postupak
Izaberi vrh koji nije u V (stablo), a susjedan je
nekom d vrhova iz V(stablo) i pri tome je težina
brida koja ih spaja minimalna. Stavi taj vrh
zajedno s njemu pripadajućim bridom u stablo
Tablični način provođenja Primovog algoritma
Kruskalov algoritam
 Kruskalov algoritam koji nam omogućava dobiti
minimalno razapinjuće stablo je dan s:
Stablo = O
Bridove grafova poredaj u padajući niz.
Dok postoji brid čije dodavanje u stablo ne tvori
ciklus ponavljaj postupak.Uzmi najmanji brid koji
ne tvori ciklus s bridovima iz stabla i dodaj ga u
stablo.
NAJKRAĆE UDALJENOSTI U GRAFU
 Udaljenost u grafu definira se kao suma
težine bridova koje čine put od početnog vrha
do onog krajnjeg.
 Za pronalaženje najkraćeg puta u grafu
koristi se Dijkstrin i Floydov algoritam
DIJKSTRIN ALGORITAM
 Dijkstrin algoritam predstavlja proširenje Primovog
algoritma.
 Dijkstrin algoritam glasi:

Stablo = O
Stavi u stablo početni vrh i označi ga s udaljenošću 0.
Dok je broj vrhova za stablo< broj vrhova graf
ponavljaj postupak. Za sve vrhove koji su susjedni
nekom vrhu iz stabla izračunaj najmanju udaljenost
od početnog vrha kao udaljenost vrha kojem je taj
vrh susjedan + težina brida koja ih spaja. Od svih
vrhova odaberi onaj koji ima najmanju vrijednost.
Tablični prikaz algoritma
Floydov algoritam za
pronalaženje najkraćih puteva
 Floydov algoritam je tipičan primjer
dinamičkog programiranja. Njime se
pronalaze najmanje udaljenosti između svih
parova vrhova u grafu da bi se potom
formirao graf optimalne strukture.
 Matricu incidencije označavamo s G[i,j]
Floydov algoritam glasi

Za vrh_kroz = 1do broj_vrhova

Za vrh_od = 1 do broj_vrhova
Ako G[vrh_od, vrh_kroz]! = ∞
Za vrh_do=1 do broj_vrhova
Ako G [ vrh_kroz, vrh_do]!= ∞
Ako G [ vrh_od, vrh_do]!= ∞∞ ili
G [ vrh_od, vrh_do]> G[vrh_od, vrh_kroz]+ G [ vrh_kroz, vrh_do]
G [ vrh_od, vrh_do]=G[vrh_od, vrh_kroz]+ G [ vrh_kroz, vrh_do]
Primjer;
Krećemo od vrha A i kroz njega pokušavamo poboljšati put
između ostalih vrhova te zapisujemo redom puteve koji se žele
poboljšati

Kroz vrh A se matrica incidencije ne može poboljšati te ostaje

ista, a mi prelazimo na vrh B te istim postupkom dobivamo
 U trećem se koraku koristi vrh C pa se dobiva

 Algoritam se nastavlja vrhom D te se dobiva:

 Matrica incidencije koju dobivamo je:

Posljednji vrh koji koristimo je vrh E te dobivamo:

Konačna dobivena matrica incidencije je:

Prateći izvođenje algoritma mogu se rekonstruirati putevi na načina da se

prati kako su se mijenjale težine u matrici incidencije kroz svaki korak te
se dobiva: