KAYARIAN NG

WIKANG CEBUANO
PINAGKUKUNAN: “ISANG PAG-AARAL SA
WIKANG CEBUANO” – BAYONA, ET. AL (2015)

TAGAPAG-ULAT: BB. CRISTY B. NARCISO

 ANG WIKANG CEBUANO AY BINUBUO NG:
A. 15 KATINIG
B, K, D, G, H, L, M, N, NG, P, R, S, T, W, Y
B. 5 PATINIG
- DATING BINUBUO NG 3 PATINIG (A, E, I)
- NADAGDAGAN NG DUMATING ANG ESPANYOL NG “O AT U”
(MANSA, 2002).
TALAHANAYAN 1. PANGNGALAN: MGA SALITANG
PANGKAMAG-ANAKAN
CEBUANO FILIPINO
MAMA INA
PAPA AMA
LOLO LOLO
PAG-UMANGKON PAMANGKIN
IG-AGAW PINSAN
UGANGAN BIYANAN
KALUHA KAMBAL
LOLA LOLA
UYUAN TIYO
ANAK ANAK
APO APO
TALAHANAYAN 2: PANGNGALAN: MGA SALITANG
PANGKALIKASAN
CEBUANO FILIPINO
BULAN BUWAN
BITUON BITUIN
ULAN ULAN
BAGYO BAGYO
BAHA BAHA
HANGIN HANGIN
DAGAT DAGAT
SAPA ILOG
PALIBOT PALIGID
KAHOY PUNO
PANGPANG PAMPANG
TALAHANAYAN 3: PANGNGALAN: SALITANG PARTE NG
KATAWAN
CEBUANO FILPINO
BUHOK BUHOK
KILAY KILAY
MATA MATA
ILONG ILONG
NGIPON NGIPIN
DALUNGGAN TAINGA
LI-OG LEEG
BUKTON BISIG
KAMOT KAMAY
KUKO KUKO
PANIT BALAT
DUGHAN DIBDIB
TIYAN TYAN
TALAHANAYAN 4: PANGNGALAN: SALITANG PANGALAN
NG HAYOP

CEBUANO FILIPINO

IRING PUSA
IRO ASO
KABAW KALABAW
BAKA BAKA
KANDING KAMBING
BABOY BABOY
MANOK MANOK
UNGGOY UNGGOY
KABAYO KABAYO
IBON LANGGAM
TALAHANAYAN 5. MGA SALITANG PANG-ABAY
CEBUANO FILPINO
GAHAPON KAHAPON
DIRI DITO
DINHA DIYAN
SA ATUBANGAN SA HARAP
SA LIKOD SA LIKOD
SA TUNGA SA GITNA
SA IBABAW SA IBABAW
SA ILALOM SA ILALIM
KARON NGAYON
UGMA BUKAS
UNYA MAMAYA
GANINA KANINA
KADA-ADLAW ARAW-ARAW
TALAHANAYAN 6. MGA PANG-URI
CENUANO FILIPINO
GWAPA MAGANDA
MAOT PANGIT
BUOTAN MABAIT
MALIPAYON MASAYA
NGIT-NGIT MADILIM
DAKO MALAKI
GAMAY MALIIT
LU-AG MALUWAG
GU-OT MASIKIP
HINAY MABAGAL
PASPAS MABILIS
 ASPEKTO NG PANDIWA SA
WIKANG CEBUANO
PINAGKUKUNAN: “ISANG PAGHAHAMBING SA ASPEKTONG
PANDIWA SA WIKANG FILIPINO AT CEBUANO” - MANSA (2002)
 TALAHANAYAN 7. ASPEKTO NG PANDIWA
ASPEKTO NG PANDIWA SISTEMA
PERPEKTIBO A. Nag- + Salitang-ugat
B. Na- + Salitang-ugat
C. Mi- + Salitang-ugat
D. Gi- + Salitang-ugat
IMPERPEKTIBO A. Naga- + Salitang-ugat
B. Gina- + Salitang-ugat
C. Ga- + Salitang-ugat
KONTEMPLATIBO A. Mag- + Salitang-ugat
B. Ma- + Salitang-ugat
C. –on/-hon + Salitang-ugat
HALIMBAWANG SALITA
Nagkaon, nagpalit
Natulog, naligo
Miinom, milangoy
Gibasa, gikuha
Nagadamgo, Nagakaon
Ginakuha, Ginakaon
Gabasa, galangoy
Magkaon, mag-inom
Matulog, maligo
Ilugon, basahon
 PAGKAKATULAD AT PAGKAKAIBA NG
WIKANG CEBUANO AT FILIPNO
PINAGKUKUNAN: “ISANG DESKRIPTIBONG EKSPLORATORYONG PAG-AARAL TUNGKOL SA
WIKANG FILIPINO AT WIKANG KATUTUBO (CEBUANO)” – NIÑO, ET.AL
A. MGA SALITANG MAY 100% KATULAS SA BAYBAY, DIIN,
BIGKAS AT KAHULUGAN
FILIPINO CEBUANO
IKAW IKAW
KAHOY KAHOY
DAHON DAHON
DILA DILA
KUKO KUKO
MATA MATA
ULO ULO
DUGO DUGO
UGAT UGAT
PATAY PATAY
INOM INOM
B. MGA SALITANG PAREHO ANG KAHULUGAN NGUNIT
ANG BAYBAY AY NAIIBA SA ILANG TITIK NA GINAMIT

FILIPINO CEBUANO
ISA USA
LIPAD LUPAD
ULAN UWAN
NGIPIN NGIPON
KAIN KAON
DINIG DUNGOG
ARAW ADLAW
BITUIN BITUON
GABI GABI-I
MARAMING SALAMAT!