Arş.Gör.Dr.

Ceyda Aksoy Tırmıkçı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK -ELEKTRONİK
BÖLÜMÜ
M6/6320
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
ABET'in Mühendislik Tanımı
MÜHENDİSLİK, MATEMATİKSEL VE DOĞAL BİLİM DALLARINDAN, DERS ÇALIŞMA, DENEY YAPMA
VE UYGULAMA YOLLARI İLE KAZANILMIŞ BİLGİLERİ AKILLICA KULLANARAK, DOGANIN
KUVVETLERİ VE MADDELERİNİ İNSANOĞLU YARARINA SUNMAK ÜZERE EKONOMİK OLAN
YÖNTEMLER GELİŞTİREN BİR MESLEKTİR.
(Çeviri : Prof. Dr. Haldun ABDULLAH, Sakarya Üniversitesi)
ABET Engineering Definition Engineering is the profession in which knowledge of the
mathematical and natural sciences, gained by study, experience and practice is applied with
judgment to develop way stoutilize, economically, the material sand forces of nature for the
benefit of mankind.
(Accreditation Board for Engineering and Technology, ABET,1982)
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
Dünya genelinde endüstri ve özel-kamusal işyeri yöneticileriyle yapılan anketler, bir elektrik-
elektronik mühendisinden temel beklentilerin;
Gerçek mühendislik problemlerini tanımlayabilme ve çözebilme,
Bilimsel-teknolojik ve diğer gelişmelere karşı kendini yenileyebilme,
Hem takım çalışmasını, hem de bağımsız olarak çalışmayı başarabilme
En az bir yabancı dil bilme,
Bilişim teknolojilerine hakim olma,
Yazılı-sözlü etkin iletişim kurabilme
olduğunu göstermektedir.
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
IEEE ETIK KURALLARI
Biz, IEEE üyeleri, tüm dünyada yasam kalitesini etkileyen teknolojimizin öneminin bilinci içinde
olarak, mesleğimize, üyelerine ve hizmet ettiğimiz toplumlara karsı kişisel sorumluluğumuzu
kabul ederek, en yüksek etiksel ve profesyonel davranışa kendimizi adıyoruz ve kabul ediyoruz ki:
1.Kamu güvenliği, sağlığı ve refahı ile uyumlu mühendislik kararları verme sorumluluğunu
üstlenmek, çevreyi veya halkı tehdit edebilecek faktörleri zamanında açıklamak
2.Gerçek veya öngörülen çıkar çatışmalarından mümkün olduğunca uzak durmak ve ortaya
çıktıklarında ilgili taraflara onları açıklamak
3.Var olan verilere dayanarak yapılan iddia veya tahminlerde dürüst ve gerçekçi olmak
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
4.Rüşveti tüm şekilleriyle reddetmek
5.Teknolojinin daha iyi anlaşılması, yerinde uygulanması ve potansiyel zararlarının
anlaşılır kılınması için çalışmak
6.Teknik bilgi ve becerimizi güncelleştirmek ve ilerletmek, başkaları için teknolojik
görevleri sadece deneyimimiz veya yeteneğimiz içinde olduğu zaman veya
deneyimimizin ve becerimizin kısıtlılığını tamamen açıkladıktan sonra üstlenmek
7.Teknik çalışmayı araştırmak, kabul etmek ve dürüstçe eleştirisini sunmak, hatalarımızı
itiraf etmek ve düzeltmek, başkalarının katkılarına uygun ve düzgün şekilde hakkini
vermek
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
8.Irk, din, cinsiyet, engeller, yas veya etnik köken gibi faktörlerden bağımsız olarak tüm kişilere
insaflıca davranmak
9.Başkalarını, mallarını, şöhretlerini veya islerini yanlış davranış veya iftiralarla yaralamaktan
sakınmak
10.Meslektaş ve iş arkadaşlarımıza mesleki ilerlemelerinde yardımcı olmak ve bu etik kurallarını
uygulamalarında destek olmak
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
ETİK-MÜHENDİSLİK ETİĞİ
Genelde, etik nedir? Sorusu, “etik felsefi bir kavramdır” seklinde yanıtlanmaktadır. Bu tanımlama
etik ve ahlakın, insan davranışlarını yönlendiren değer ve ilkelerin günlük yasamla, insanlar arası
ilişkilerle olan bağını, sadece, felsefecilerin ilgilendiği, felsefeye has sorularla ilgili bir konu düzeyine
indirgemektedir. Etik elbette, insanın yaşamını ilgilendiren, düşüncesinde yanıtlarını aradığı her
sorunsal gibi felsefenin de konusudur.
Etik,tarihi olarak toplumların sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel yapılarıyla etkileşim içinde,
toplumdan topluma farklılık gösteren dinamik bir süreç, toplumun bir fonksiyonu olarak
gelişmektedir.
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
Ray Billington; “Etik doğru ve yanlış davranış teorisidir. Ahlak ise onun pratiğidir. Etik, bir kişinin
belli durumda ifade etmek istediği değerlerle ilgilidir. Ahlak ise bunu hayata geçirme tarzıdır.Etik
bütün manzarayı içine alırken, ahlakımız, bizi adeta maden damarlarına yöneltir; orada davranışın
ayrıntılarıyla ilgileniriz artık.
Özetleyecek olursak, etik, insan davranışının ilkeleri, ahlak da bu ilkelerin uygulanması ile ilgilidir.
 ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
ETİK-MÜHENDİSLİK ETİĞİ
Bu tanımlamalardan sonra etiğin genel karakteristiğine bakacak olursak: Etik, toplumların tarih, sosyal,
siyasal, ekonomik ve kültürel etkenler olmak üzere, çeşitli faktörlere bağlı olarak oluşan tarihi, toplumsal ve
dinamik bir süreçtir. Etik çerçevesinde oluşturulan ilke ve kurallar, hukuk kurallarından farklı olarak, yasalarla
değil toplumsal tepkilerle oluşurlar. Aynı şekilde etik değerlerin çiğnenmesine karsı yaptırım, yine ,toplum
tarafından geliştirilen tepkilerden oluşmaktadır.
Etik, toplumun ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yapılanması içinde tüm kategorilerle doğrudan ilişkilidir,
içiçedir. Bu nedenle etik, belirli davranış kalıplarına indirgenerek, bağımsız kategoriler seklinde tek basına ele
alınamaz.
Etik değerler hazır ahlak reçeteleri değildir, kişi ve grup otoritesine bağlı olarak yaratılamaz, ithal ve ihraç
edilemezler. Ancak toplumlar arası ilişkilerle toplumdan topluma geçerler ve içselleştirildikleri oranda geçerlik
kazanır, zamanla toplumun kültürü içinde yer alır.
 ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE
GİRİŞ
ETİK VE AHLAKIN YAŞAMDAKİ YERİ

Etiğin önemini vurgulamak isteyen filozoflar hep yasamda karşılaşılan sorunlara

felsefi açıdan bakarak değerlendirmeler yapmışlardır. Oysa toplumsal yasamda etik
soru ve sorunlar, kapsayıcı olarak, eylem diye adlandırılan, insanın bilinçli ve amaçlı
olarak ortaya koyduğu tüm düşünsel‐edimsel yapıp‐etme ve karar süreçlerinde her
gün yüzyüze geldiği, kimsenin kaçınamayacağı, dışında kalamayacağı toplumsal
boyutlu sorunlardır.
Tüten Ang

Bu gerçeği, “etik, insan ilişkilerinde, toplumsal, kültürel, siyasi, ekonomik, hukuki,

bilimsel, teknolojik vb. tüm alanlarda insanın tutum, davranış, eylem ve kararlarında
belirleyici olan, hiç kimsenin dışında kalamayacağı, kaçınamayacağı ilke ve değerler
bütünü olarak yasamın ta içinde yeralmaktadır” diye tanımlamaktadır.

Felsefeci RayBillington da etiğin yasamla doğrudan bağını söyle dile getirmektedir; “Bir
kişi okuma yazma ya da hesap yapma bilmeden, tarihten bir nebze anlamadan, hele
coğrafyadan habersiz bir yasam sürebilir. Bu meselelerin hepsinden ve daha pek çok
meseleden kaçabilir ama kimse, bu sözcüğün anlamını bilmese bile hayatını etiksiz
sürdüremez. Bilinçli ya da bilinçsiz, hepimiz her gün ahlaki kararlar alırız”.