P A GG AM IT NG I BA 'T

I BA NG SIST EM A NG
D OK U MEN TA S Y ON
PAGGAMIT NG IBA'T IBANG
SISTEMA NG DOKUMENTASYON
• Ang paggamit ng iba’t ibang sistema ng
dokumentasyon ay mahalaga bilang
pagkilala sa pinagkunan ng impormasyon
at datos.
• Nakatutulong din ito na mahanap ang isang
partikular na sanggunian at maiwasan ang
plahiyo o plagiarism.
• Karaniwang binubuo ito ng pangalan ng
MGA ANYO O ESTILO NG
DOKUMENTASYON
• Tatlong anyo o estilo ng dokumentasyon ang
madalas na ginagamit. Ang mga ito ay ang – 
• MLA (Modern Language Association),
• APA (American Psychological Association), at 
• Chicago/Turabian.
MLA
(MODERN LANGUAGE ASSOCIATION)
• Ang MLA ay gamitin sa mga pananaliksik sa
larang ng humanidades na kinabibilangan ng
wika at panitikan. May dalawang paraan ng
pagkilala sa pinaghanguan ng ideya tulad ng
parenthetical citation at paglalahad ng mga
sanggunian (work cited).
• Gumagamit dito ng maikling sitasyong
parentetikal na may kalakip na kompleto at
alpabetisadong listahan ng sanggunian sa
ANG PARENTHETICAL CITATION AY
NAKAPALOOB SA DALOY NG TEKSTO TULAD
NITO:

“Ang antas at lawak ng ating

kamalayan sa pagbabasa ay salamin
ng ating pansarili, panlipunan at
pambansang pag-unlad (Canega, 121).
 MAPAPANSIN NA…
• Ang pangalan at numerong nasa loob ng panaknong ang
nagsisilbing gabay upang madali itong mahanap sa
bibliograpiya. Tanging pangalan na lamang ng awtor at
pahina ang lalabas sa parenthetical citation dahil
nakalahad na ito sa bibliograpiya nang ganito:

Canega, Jomar I. Manuwal sa

Leksikograpiya. Maynila: Komisyon sa
Wikang Filipino, 2011.
ILAN PANG HALIMBAWA

• Ipinaliwanag ni Cruz ang kahalagahan ng

wika sa komunikasyon (102-103)
• Mahalaga ang wika sa komunikasyon
(Cruz 102-103)
• Ipinaliwanag ng pilosopong si Alain na
“ang paghanga ay hindi kaligayahan kundi
isang uri ng atensyon” (sinipi sa Magny
66).
APA
(AMERICAN PSYCHOLOGICAL ASSOCIATION)
• Karaniwan itong ginagamit sa larang ng
edukasyon, sikolohiya, at mga agham. May
tatlong impormasyong nakapaloob sa ganitong
sitasyon, apelyido ng awtor at petsa ng
publikasyon kaya tinatawag itong awtor-
petsa; ipinapaloob ito sa pangungusap na nasa
teksto mismo. Ang ikatlong impormasyong
ipinapaloob sa teksto sa ganitong sitasyon ay
ang pahina kung ito ay isang siniping pahayag.
 HALIMBAWA NG APA
“Ang antas at lawak ng ating kamalayan sa
pagbabasa ay salamin ng ating pansarii,
panlipunan at pambansang pag-unlad (Canega, J.
2011).

•Ang estilong ito ay tinatawag na talang parentetikal

(parenthetical citation). Sa paraang ito inilalagay lamang
ang taon ng pagkakasulat ng aklat sa loob ng isang ( )
matapos banggitin sa teksto ang pangalan ng awtor.
GANITO NAMAN DAPAT KUNG AKLAT:

Canega, J. (2011). Manuwal sa

Leksikograpiya. Maynila:
Komisyon sa Wikang Filipino.
ILAN PANG HALIMBAWA NG APA

• Ipinaliwanag ni Astorga (2013) na ang

pagbasa ay susi sa pagtatagumpay.
• Ang pagbasa ay susi ng pagtatagumpay
(Astorga, 2013)
• “Ang wika ay paraan ng komunikasyon sa
pagitan ng mga tao sa isang tiyak na lugar
para sa isang partikular na layunin”
(Astorga, 2013).
CHICAGO/TURABIAN
• Ginagamit sa larangan ng negosyo,
kasaysayan, at fine arts. May dalawang
sistema sa anyong ito ng
dokumentasyon: tala at
bibliyograpiya at awtor-petsa. Ang
estilong tala at bibliyograpiya ay
kadalasang ginagamit sa panitikan,
kasaysayan, at sining. Samantalang ang
HALIMBAWA NG CHICAGO/TURABIAN

• Riniko, Gunji, Ang Hinagpis ng isang

Umiibig (Pilipinas: Bituin, 2000), 94-98.
• Vassal, Titus. 2001. Iotopia: Kasaysayan
ng Pilipinas. Pilipinas: Pagasa.
IN-TEXT CITATIONS  GAMIT ANG  MLA

• Mayroong mga patnubay sa paglalagay

ng mga ginamit na sanggunian sa
sistemang MLA gaya ng mga sumusunod:
• Kapag isinama ang pangalan ng awtor o
mga awtor sa loob ng teksto, ilagay na
lamang ang bilang ng pahina sa loob ng
sitasyong parentetikal.
HALIMBAWA….
Ipinaliwanag ni Ulit na mahalaga ang pagbasa
sa pang-araw-araw nating gawain (2).

• Kapag hindi isinama ang pangalan ng awtor sa

loob ng teksto, ilagay ito sa sitasyong parentetikal
nang walang nakalagay na bantas sa pagitan ng
pangalan ng awtor at pahina.

Mahalaga ang pagbasa sa pang-araw-araw

nating gawain (Ulit 2).
IN-TEXT CITATIONS  GAMIT ANG  APA

• Mayroon ding mga pamantayan sa

pagpapakilala ng In-Text Citations sa
sistemang APA
• Kapag ang pangalan ng awtor ay
nakapaloob mismo sa teksto, ilagay ang
petsa ng publikasyon sa loob ng
panaklong. Maaari din namang ilagay sa
loob ng panaklong ang pangalan ng awtor
HALIMBAWA….
Ayon kay Ulit, mahalaga ang pagbasa sa
pang-araw-araw nating gawain (2013).
“Mahalaga ang pagbasa sa pang-araw-araw
nating gawain” (Ulit, 2013).
• Kapag gumamit ng direktang sipi sa teksto, lagyan
ng panipi at tiyak na pahinang pinagkunan.
Ayon kay Astorga (2013) “Ang wika ay paraan
ng komuniasyon sa pagitan ng mga tao, sa
isang tiyak na lugar para sa isang tiyak na
IBA PANG DAPAT TANDAAN SA PAGGAMIT NG  APA
CITATION

• Kapag may dalawang awtor sa loob ng

teksto, ilagay ang apelyido ng parehong
awtor at lagyan ng pangatnig na "at".
Kapag nasa loob naman ng sitasyong
parentetikal, gumamit ng
simbolong ampersand (&).
 IBA PANG DAPAT TANDAAN SA PAGGAMIT NG  APA
CITATION

• Kapag may 3 o higit pang awtor, isulat ang

lahat ng awtor kung babanggitin sa unang
pagkakataon at ilagay na lamang ang
apleyido ng unang awtor at gamitin ang "et.
al". kung muli itong babanggitin sa sunod na
pagkakataon.
• Kapag gumamit ng tiyak na impormasyon
mula sa website, ilagay ang apelyido ng