Astma oskrzelowa zwana inaczej

dychawicą oskrzelową

• jest to przewlekła, zapalna choroba dróg

oddechowych o podłożu alergicznym

 Charakteryzuje się :
• skurczem oskrzeli

• oraz nadreaktywnością oskrzeli czyli

skłonnością do skurczu oskrzeli i
zmniejszenia przepływu powietrza w
oskrzelach w wyniku zadziałania
różnorodnych bodźców
 Przyczyny :
• Alergeny- nazywane też jako antygeny
zewnątrzpochodny wywołujący reakcję
alergiczną (uczuleniową). Alergenami są
substancje pochodzenia roślinnego i
zwierzęcego, a także różne proste związki
chemiczne o charakterze haptenów, np.
leki.
RÓŻNORODNE PYŁKI ROŚLINNE
• Przeciwciała IgE –inaczej
immunoglobuliny nazywa się tak
specyficzny rodzaj białek wydzielanych
przez komórki plazmatyczne (czyli
pobudzone limfocyty B) w przebiegu
odpowiedzi immunologicznej typu
humoralnego, które mają zdolność do
swoistego rozpoznawania antygenów.
• Komórki układu odpornościowego biorące
udział w procesie reakcji alergicznej tkj.
mastocyty, bazofile, eozynofile, limfocyty,
monocyty, makrofagi
 Jednym z najsilniejszych
czynników ryzyka wystąpienia
astmy oskrzelowej jest atopia

• ATOPIA-genetycznie uwarunkowana reakcja,

polegająca na nieprawidłowej odpowiedzi
immunologicznej na małe dawki antygenów, w
wyniku której dochodzi do nadmiernego
wytwarzania przeciwciał IgE skierowanych
głównie przeciwko tym alergenom. Osoby z
atopią reagują w sposób chorobowy na
styczność z pospolitymi substancjami
otaczającego środowiska, nieszkodliwymi dla
osób zdrowej populacji.
OBJAWY CHORÓB
ALERGICZNYCH

Wydzielina z nosa

Napady kichania i świąd nosa

Niedrożność nosa

Kaszel Świąd skóry

Świsty Bąble lub obrzęk

Duszność Rumień
 Objawy :
• napady duszności spowodowane
skurczem oskrzeli,
• świszczący oddech
• kaszel
• uczucie ciężaru w klatce piersiowej
 Czynniki zaostrzające objawy
astmy to :
• kontakt z alergenami
• nawracające infekcje układu
oddechowego
• palenie papierosów
• hiperwentylacja wysiłkowa
• niektóre leki
• niektóre składniki pokarmowe
 Biorąc pod uwagę nasilenie
objawów i przebieg choroby, astmę
oskrzelową dzieli się na:
* sporadyczną (objawy mniej niż raz w tygodniu)

* przewlekłą lekką (objawy częściej niż 1x w tygodniu,

ale rzadziej niż 1x dziennie )

* przewlekłą umiarkowaną (objawy codziennie )

* przewlekłą ciężką ( objawy codziennie, nocne,

ograniczenie aktywności fizycznej)
 ROZWÓJ CHOROBY
ALERGICZNEJ
Częstość występowania (%)

16 Alergiczny nieżyt nosa

12 AZS

8
Astma
4

0
3 13 23 33 43 53 63 73 83

Wahn, Allergy 2000

Wiek dziecka w miesiącach
 Większość chorych na astmę ma objawy alergicznego
zapalenia błony śluzowej nosa

80%
Chorych na astmę ma alergiczny nieżyt nosa

Wszyscy chorzy na astmę

Adapted from Bousquet J et al J Allergy Clin Immunol 2001;108(suppl 5):S147–S334; Sibbald B, Rink E Thorax 1991;46:895–901; Leynaert B
et al J Allergy Clin Immunol 1999;104:301–304; Brydon MJ  Asthma J 1996:29–32.
 Rozpoznanie:
• Rozpoznanie można często ustalić na
podstawie dolegliwości zgłaszanych przez
chorego. Najistotniejsze badania
dodatkowe to: spirometria z próbą
rozkurczową, prowokacyjne testy
wziewne, testy skórne (prick testy),
poziom swoistych przeciwciał w surowicy
krwi (całkowite i swoiste IgE).
 Leczenie:
• Leczenie w astmie oskrzelowej jest ściśle
uwarunkowane stopniem ciężkości
choroby.
• Zasadnicze znaczenie w procesie leczenia
astmy ma unikanie kontaktu z czynnikami
wywołującymi napad astmy u chorego
(unikanie alergenów, unikanie ekspozycji
na mroźne powietrze).
 Przyjmowanie leków
• W większości wypadków leki przeciwastmatyczne
przyjmuje się wziewnie, inhalując porcję leku ze
specjalnego dozownika. Wziewna droga podania
leku ma tę przewagę nad innymi, że dociera on
bezpośrednio do miejsca, w którym ma rozwinąć
swoje działanie: do oskrzeli i płuc. Z tego względu
wszystkie najważniejsze leki przeciw astmie
dostępne są w postaci aerozolu. Aerozol znajduje
się w specjalnym dozowniku pod ciśnieniem, a
naciśnięcie pojemnika uwalnia automatycznie jedną
dawkę leku.
 Prawidłowy sposób korzystania z leku
zawartego w dozowniku pod ciśnieniem

1. 2.
-zdjąć osłonkę z -spokojnie, ale głęboko
ustnika wypuścić
- silnie wstrząsnąć całe powietrze znajdujące
pojemnikiem się w płucach

3.

-po dokonaniu wydechu objąć ustnik szczelnie ustami

nacisnąć silnie wierzch dozownika i w tym samym
momencie głęboko wciągnąć powietrze przez ustnik
- wyjąć ustnik z ust
- zatrzymać powietrze w płucach tak długo,
jak to możliwe, po czym spokojnie wypuścić
powietrze przez nos
 Pierwsza pomoc w razie
napadu
• Pierwszym postępowaniem w duszności jest
inhalacja dodatkowej dawki betamimetyku
• Należy spokojnie oddychać, przyjąć taką pozycję
ciała, w której oddychać jest najwygodniej, np.
usiąść podpierając się łokciami o kolana.
• Aby odkrztusić zalegającą w oskrzelach
wydzielinę, należy postarać się wypić jak
najwięcej ciepłego płynu. Jeśli to konieczne -
powtórzyć inhalację betamimetyku.
• Jeśli duszność nie ustępuje lub przemija tylko na
krótki okres - należy skontaktować się z lekarzem