Władza wykonawcza w

Rzeczpospolitej
Polskiej
Władza wykonawcza
(egzekutywa)
Jest władzą bezpośrednio zarządzającą
sprawami państwa. Wprowadza ona prawa i
obowiązki obywateli w życie, jeśli zgodne są
one z konstytucją. Gwarantuje wykonanie
ustaw uchwalonych przez parlament
W Polsce władzę wykonawczą
sprawują:
 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
 Rada Ministrów (rząd)
 Prezes Rady Ministrów (premier)
 Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (która na
mocy Konstytucji RP ma prawo wydawania
rozporządzeń).
Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej
 To najwyższy przedstawiciel władzy będący
gwarantem ciągłości władzy państwowej.
 Prezydent jest najwyższym organem państwa
w zakresie władzy wykonawczej
 Prezydent jest zwierzchnikiem sił zbrojnych
RP
 Prezydent jest wybierany w wyborach
powszechnych na pięcioletnią kadencję i
może zostać wybrany ponownie tylko raz
Kompetencje Prezydenta RP
 podpisuje ustawy uchwalone przez Sejm i Senat; ma prawo
skierowania ich do Trybunału Konstytucyjnego lub z powrotem do
Sejmu (tzw. Weto, wtedy ustawa musi być ponownie uchwalona
większością 3/5 głosów)
 ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe
 mianuje i odwołuje ambasadorów i innych przedstawicieli Polski w
innych państwach oraz organizacjach międzynarodowych
 przyjmuje listy uwierzytelniające przedstawicieli innych państw i
organizacji międzynarodowych a także odwołuje ich
 jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych, mianuje szefa
sztabu generalnego i dowódców poszczególnych rodzajów sił
zbrojnych
 w czasie wojny na wniosek Prezesa Rady Ministrów mianuje
Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych oraz odwołuje go
 nadaje stopnie wojskowe (na wniosek ministra obrony narodowej)
 nadaje tytuły naukowe profesora oraz profesora sztuki
Kompetencje Prezydenta RP
– cd.
 nadaje obywatelstwo polskie
 nadaje ordery i odznaczenia
 stosuje prawo łaski
 wydaje rozporządzenia, postanowienia i zarządzenia, choć niektóre
wymagają kontrasygnaty premiera
 ma prawo zwołania Rady Gabinetowej
 może zwracać się z orędziem do Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia
Narodowego
 jest z racji urzędu wielkim mistrzem Orderu Orła Białego i Orderu
Odrodzenia Polski oraz ich kawalerem
 ma prawo inicjatywy ustawodawczej
 desygnuje kandydata na premiera
 powołuje premiera, a także przyjmuje jego dymisję
 na wniosek premiera dokonuje zmian w składzie rządu
 powołuje członków KRRiT
Kompetencje Prezydenta RP
– cd.
 ma prawo skrócenia kadencji sejmu w dwóch
określonych przez konstytucję sytuacjach (gdy nie
powiodą się trzy kolejne próby powołania rządu i w
przypadku gdy projekt ustawy budżetowej nie
zostanie mu przekazany do podpisania w przeciągu
4 miesięcy od złożenia go w Sejmie)
 wyznacza marszałków seniorów
 zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego
Sejmu i Senatu
 zarządza wybory do Sejmu i Senatu
 za zgodą Senatu może rozpisać referendum
 powołuje sędziów
Prezydenci III RP
 Wojciech Jaruzelski ( prezydent PRL i RP w latach
1989-1990, uprzednio Przewodniczący Rady
Państwa
 Ryszard Kaczorowski (prezydent RP na
uchodźstwie w latach 1989-1990 równolegle z
Jaruzelskim)
 Lech Wałęsa (prezydent RP w latach 1990-1995)
 Aleksander Kwaśniewski(prezydent RP w latach
1995-2005)
 Lech Kaczyński (2005 - ?)
Rada Ministrów (rząd)
 Zgodnie z obowiązującą Konstytucją
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
Rada Ministrów składa się z Prezesa Rad Ministrów
oraz ministrów. W skład Rady Ministrów mogą być
powoływani Wiceprezesi Rady Ministrów oraz
przewodniczący określonych w ustawach
komitetów. Prezes oraz Wiceprezesi Rady Ministrów
mogą pełnić także funkcję ministra lub
przewodniczącego komitetu (art. 147 Konstytucji).
Kompetencje Rady Ministrów
 prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej
Polskiej (art. 146 ust. 1 Konstytucji),
 kieruje administracją rządową (art. 146 ust. 3 Konstytucji),
 w zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach,
na podstawie art. 146 ust. 4 Konstytucji, w szczególności:
 zapewnia wykonanie ustaw,

 wydaje rozporządzenia,

 koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,

 chroni interesy Skarbu Państwa,

 uchwala projekt budżetu państwa,

Kompetencje Rady Ministrów
– c.d.
 kieruje wykonaniem budżetu państwa oraz uchwala zamknięcie
rachunków państwowych i sprawozdanie z wykonania budżetu,
 zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek

publiczny,
 zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,

 sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi

państwami i organizacjami międzynarodowymi,

 zawiera umowy międzynarodowe wymagające ratyfikacji oraz

zatwierdza i wypowiada inne umowy międzynarodowe,

 sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju oraz

określa corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej

służby wojskowej,
 określa organizację i tryb swojej pracy
Prezes Rady Ministrów
(premier)
 jest szefem rządu w ustroju politycznym
Polski. Zwyczajowo Prezes Rady Ministrów
nazywany jest premierem. W Polsce
występuje w podwójnej roli, jako
przewodniczący Rady Ministrów oraz jako
odrębny organ administracji.
Kompetencje Prezesa Rady
Ministrów
 reprezentuje Radę Ministrów
 kieruje jej pracami
 zwołuje posiedzenia
 ustala porządek obrad
 przewodniczy posiedzeniom
Kompetencje Prezesa Rady
Ministrów – c.d.
 kieruje merytoryczną działalnością Rady
Ministrów
 ponosi odpowiedzialność polityczną
 decyduje o składzie Rady Ministrów
 koordynuje i kontroluje pracę ministrów i
pozostałych członków Rady
 zapewnia wykonanie polityki Rady Ministrów
Kompetencje Prezesa Rady
Ministrów – c.d.
 posiada kompetencje generalne – do jego zadań należy
wszystko to co nie jest zastrzeżone dla innych organów (tzw.
domniemanie kompetencji)
 wydaje rozporządzenia i zarządzenia
 jest podstawowym łącznikiem administracji rządowej
 jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich pracowników
administracji rządowej
 dokonuje obsady personalnej szeregu organów administracji
rządowej
 nadzoruje organy centralne i terytorialne administracji rządowej
 nadzoruje samorząd w granicach określonych w konstytucji i
ustawach
Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji
 to organ konstytucyjny (art. 213 - 215), który
stoi na straży wolności słowa, prawa do
informacji oraz interesu publicznego w
radiofonii i telewizji.
Kompetencje KRRiT
 konstytucyjne (art 213 ust. 1 Konstytucji RP ): stanie na straży
wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w
radiofonii i telewizji;
 ustawowe (art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o
radiofonii i telewizji, wraz z późniejszymi nowelizacjami):
 projektowanie w porozumieniu z Prezesem Rady Ministrów

kierunku polityki państwowej w dziedzinie radiofonii i telewizji;

 określanie warunków działalności nadawców programów

radiowych i telewizyjnych;
 rozpatrywanie wniosków i podejmowanie rozstrzygnięć w

sprawach przyznawania koncesji na rozpowszechnianie

programów radiowych i telewizyjnych;
 sprawowanie kontroli nad działalnością nadawców w zakresie

określonym ustawą;
Kompetencje KRRiT – c.d.
 organizowanie badań treści i odbioru programów radiowych
i telewizyjnych;
 określanie wysokości opłat za udzielanie koncesji oraz wpis
do rejestru;
 opiniowanie projektów aktów ustawodawczych oraz umów
międzynarodowych dotyczących radiofonii i telewizji;
 inicjowanie postępu naukowo - technicznego i kształcenie
kadr w dziedzinie radiofonii i telewizji;
 współpraca z właściwymi organizacjami i instytucjami w
zakresie ochrony praw autorskich, praw wykonawców,
praw producentów oraz nadawców programów radiowych i
telewizyjnych;
 Władza ustawodawcza, sądownicza oraz
wykonawcza są od siebie zupełnie
niezależne, co wyklucza w założeniu
alienację władzy oraz despotyzm i
autorytaryzm któregokolwiek z organów .