PIERWSZA POMOC

W PRZYPADKU URAZÓW
GŁOWY I KRĘGOSŁUPA
ZAGADNIENIA

 PRZYCZYNY, OBJAWY I PIERWSZA POMOC PRZY

WSTRZĄSIENIU MÓZGU.

 PRZYCZYNY, OBJAWY I PIERWSZA POMOC PRZY

URAZACH KRĘGOSŁUPA.
 Głowa

1. powłoki, kości czaszki (sklepienia, podstawy)

2. we wnętrzu trzy struktury:
 mózg
 krew
 płyn mózgowo-rdzeniowy
Czaszka składa się z dwóch części:

 Czaszka mózgowa ( mózgoczaszka).

Kości czaszki znajdują się w górnej części głowy, tworzą
przestrzeń otaczającą podstawowe elementy ośrodkowego
układu nerwowego;

 Czaszka twarzowa (trzewioczaszka).

Tworzą ją kości, które kształtują oczodoły, jamę nosową
i ustną.
kość czołowa

kość ciemieniowa

kość skroniowa

kość potyliczna

kość jarzmowa

kość nosowa

szczęka

żuchwa
PRZYCZYNY POWODUJĄCE URAZY GŁOWY

Bardzo rozległe i ciężkie urazy są związane z wysoką

śmiertelnością (do 50% na miejscu wypadku, a około 40%
w trakcie leczenia szpitalnego). Urazy czaszkowo- mózgowe
stanowią stosunkowo najczęstszą przyczynę zgonu w
wypadkach (głównie komunikacyjnych).

Częstym następstwem urazu głowy jest złamanie podstawy

czaszki. Typowym mechanizmem jest uderzenie w przednią
szybę samochodu nie przypiętego pasem bezpieczeństwa
pasażera. Ze względu na struktury zlokalizowane przy
podstawie czaszki (naczynia, nerwy) i niebezpieczeństwo
infekcji jest to stan bardzo poważny.
PRZYCZYNY POWODUJĄCE URAZY GŁOWY c. d

Zwiększone ryzyko ciężkiego urazu głowy wiąże się z:

Spożyciem alkoholu
 uprawianiem niektórych sportów – na przykład boks i inne sporty
walki, rugby
 chorobami, w przebiegu których występują drgawki
 jazdą rowerem lub motocyklem bez ochronnego kasku
 jazdą samochodem bez zapiętych pasów bezpieczeństwa
 upadku z wysokości
 znalezieniu poszkodowanego, który jest nieprzytomny
 po zadziałaniu tępego urazu
 przy skokach do wody (szczególnie płytkiej)
 przy rażeniu piorunem lub porażeniu prądem
 przy uszkodzeniach zabezpieczeń głowy, takich jak np. kask lub
niewystarczających zabezpieczeniach
 OBRAŻENIA GŁOWY

Obrażenia powłok czaszki

Urazy kości czaszki

Urazy mózgu
 Obrażenia powłok czaszki

 Silnie ukrwione, zranione obficie krwawią

 Niekiedy może dojść do powstania krwiaka

w powłokach czaszki

 Postępowanie ratownicze polega na znalezieniu

miejsca krwawienia i jego zatamowaniu
 Urazy kości czaszki
1. Dzielimy na:
 Zamknięte;
 Otwarte;
2. W zależności od szczeliny złamania:
 Linijne;
 Wieloodłamowe;
 wgłębienia kości;
3. Postępowanie:
 jałowy opatrunek chłonący, nie uciskać;
 nie usuwać ciał obcych, lecz ustabilizować opatrunkiem.
 Złamania Czaszki

Objawy:
 ból głowy
 krwiak okularowy
 krwiak, siniak w okolicy wyrostka sutkowatego
 wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, krwi
 z uszu, nosa, po tylnej ścianie gardła
 zaburzenia świadomości
 wymioty
 Urazy Mózgu
Wyróżniamy następujące obrażenia:
 wstrząśnienie mózgu
 stłuczenie mózgu
 krwiaki wewnątrzczaszkowe
 Wstrząśnienie Mózgu
Def. Na skutek nagłego zadziałania siły np.. nagłe
hamowanie, nagłe przyspieszenie dochodzi do
przeniesienia się drżeń na mózgowie i jego
czasowe odkształcenie
Objawy:
 nagła krótkotrwała utrata przytomności;
 niepamięć wsteczna;
 nudności, wymioty;
 ból głowy.
 Stłuczenie Mózgu
 Powstaje w wyniku znacznej różnicy ciśnień w jamie czaszki
 Znaczne uszkodzenie mózgu
 wynaczynienie
 Rany
 rozerwanie
 Objawy
 zaburzenia świadomości, drgawki
 zaburzenia mowy, widzenia
 zaburzenia pamięci
 zaburzenia oddechu, krążenia
 Krwawienia Wewnątrzczaszkowe
Gdzie znika krew?

 Krwawienie nadtwardówkowe
 między czaszkę a oponę
 Krwawienie podtwardówkowe
 między oponą a mózgiem
 Krwawienie śródmózgowe
 do mózgu
 Objawy
 bóle głowy
 zaburzenia świadomości
 Niedowłady
 niesymetryczne źrenice
 zaburzenia krążenia i oddechu
 URAZY I OBRAŻENIA GŁOWY

Stabilizacja kręgosłupa szyjnego

kontrola ABC

Rana głowy

TAK NIE

Opatrunek osłaniający

Tlenoterapia

Termoizolacja

W razie konieczności ewakuacji stabilizacja

kręgosłupa szyjnego w czasie przemieszczania

Unieruchomienie poszkodowanego na noszach typu deska

Anatomia kręgosłupa
 Kręgosłup biegnie od podstawy czaszki do dolnego końca
tułowia.
 Zbudowany jest on z 33 – 34 nieparzystych i
symetrycznych kręgów, które ułożone są jeden pod drugim,
tworząc wraz z więzadłami i stawami ciągłą strukturę.
 I tak wyróżniamy:
 siedem kręgów szyjnych lub karkowych;
 dwanaście kręgów piersiowych;
 po pięć kręgów lędźwiowych i krzyżowych;
 kręgi guziczne w liczbie od czterech do pięciu
 Urazy Kręgosłupa Szyjnego i Rdzenia
Podejrzewamy gdy:

 ofiara wypadku komunikacyjnego (samochód,

motocykl, rower)

 upadek z wysokości

 skok „na głowę” do płytkiej wody

 sport

 urazy powyżej obojczyka

Urazy Kręgosłupa Szyjnego i Rdzenia c.d.
Objawy
 urazu kręgosłupa
 Ból
 zniekształcenie bolesność przy badaniu
 przymusowe ustawienie głowy
 urazu rdzenia szyjnego
 zaburzenia oddychania
 porażenie kończyn, tułowia
 utrata czucia
 zaburzenia krążenia
 Urazy kręgosłupa w odcinku
lędźwiowym i piersiowym
Objawy
 Ból
 Zniekształcenie
 ograniczenie ruchomości
 gdy uszkodzenie rdzenia
 porażenie kończyn dolnych
 zaburzenia czucia kończyn dolnych
 dysfunkcje pęcherza moczowego
Postępowanie
 Unieruchomienie
 ABC
 gdy ewakuacja - tylko w osi ciała
 URAZY I OBRAŻENIA KRĘGOSŁUPA

Stabilizacja kręgosłupa
kontrola ABC

Bez konieczności ewakuacji konieczność ewakuacji

Pozostawienie w pozycji zastanej Stabilizacja kręgosłupa

w czasie przemieszczania

Tlenoterapia Unieruchomienie
termoizolacja na noszach typu deska

Ponownie kontrola ABC

Tlenoterapia
termoizolacja
Mechanizm powstawania obrażeń u kierowcy podczas
zderzenia czołowego
Mechanizm powstawania obrażeń u pasażera (bez pasów i
w pasach)
Mechanizm powstawania urazów kręgosłupa przy
nagłej zmianie prędkości
Sposoby ewakuacji
w przypadku zagrożenia życia