Çelik Halat Hesabı ve Seçimi

Çelik halat hesabı için M.Güven Kutay’ın çelik halat isimli

  dökümanından faydalandık.

dHa=cHa. Ha formülü ile hesaplamaya başladık.

Burada dHa=halat çapı(mm)
cHa=halat faktörü (mm.N-0.5)
Fha=halata gelen hesapsal yük (N)
Halata gelen yükü hesaplamak için Ha = formülü kullanılır.
Burada 1,03=Kanca,altmakara takımı ve çelik halat için alınan ağırlık faktörü
=Yük Kuvveti (N)
=Yükü taşıyan Halat sayısı
=Alt makara takımının randımanı
• 
• Burada cHa Halat faktörü DIN 15 020’ye göre tablo 1.1 ile seçilir.
• Öncesinde Tablo 1.2’den Tahrik grubu seçimi yapılır.
• Tablo 1.2’den bütün seneye göre günlük ortalama çalışma zamanı saat olarak 4-8 saat aralığında(V 3) devamlı max yüke
yakın yüklerde seçiminden tahrik grubu 4 m olarak belirlenir.
• Sonrasında seçilen tahrik grubu ile tablo 1.1 halat faktörüne bakıldığında 4 m için cHa =0.118 olarak seçilir.
• Ha ‘yı hesaplamak için öncelikle (Alt makara takımı takımının randımanı)’nı belirleyeceğiz.
• tablo 5 Genel randıman değerleri halat tamburlu değerli olan 0.980 seçilir.
• =1. 2 .........n-1. n şeklindedir burada n yatak sayısıdır.
• 4 yatak kullanılacağı için =(0.980)4=0,922 olarak belirlenir.

• (yükü taşıyan halat sayısı)= 4 olarak seçilir.

• Bu verilere göre Ha =

• Ha= =164386,66 N
• 
• Artık elimizde Ha ve cHa değerleri olduğundan dHa=cHa. Ha bağıntısı ile halat çapını hesaplayabiliriz.
• dHa =0,118.=47,842 mm olarak halat çapı belirlenir.
• Hasçelik halat firmasının kataloğundan 48 mm halat çapı seçilir.

• Makara Hesabı
• Makara hesabı Y.Doç.Dr.Müh.İsmail Gerdemeli’nin Krenlerde kullanılan elemanlar ve hesap esasları adlı çalışmasından
yapılmıştır.
• Tablo 8 Makara imalatında kullanılan malzemeler listesinden çelik döküm TS normunda ÇD-52 ,DIN normunda GS 52
olarak geçen malzeme seçilmiştir.
• Şekil 5’te gösterilen döküm makara ölçülendirmesine göre hesaplamalar şu şekildedir;
• D=h1.h2.d
• A=(2/2,5).d
• Da =D+2.a
• DR =D+d/2
• r=(0,53/0,56).d
• bi =(2/3).d
• ba =(3,5/4).d
• l=ba +(10/30)
• dA =Da /5
• dN =D/3
• s1=(0,01.D+10)
• s2=0,8. s1

h1 değeri Tablo-10 h1 katsayıları tablosundan tamburlu dönebilen halat seçimi ile 25 alınmıştır.
h2 değeri Tablo-11’den 1,25 alınmıştır.
Sonrasında h1 ve h2 değerleri yukarıda ki işlemlerde yerine konularak;
D=1500
a=19,2
Da =1538,4
DR =1524
r= 52,32 mm
bi = 32
• ba =42
• l=42,33
• dA =307,68
• dN =500
• s1=25
• s2=20 olarak bulunarak makara şekillendirilir.

Kanca Hesabı
Kanca hesabımızı Y.Doç.Dr.Müh.İsmail Gerdemeli’nin Krenlerde kullanılan elemanlar ve hesap esasları adlı çalışmasından
faydalanarak yaptık.
Tablo-13 Kanca malzemelerinin sınıflandırılması’ndan StE420,34Crmo4 adlı malzemeyi seçtik
Malzemeyi seçerken internet üstünden yaptığımız araştırmalarda Akma ve Çekme mukavemet değerleri aynı zamanda
sünekliğinin yeterli olması şartına baktık
Seçtiğimiz malzemenin ;
Akma mukavemeti:500-800 Mpa
Çekme mukavemeti:750-1200 Mpa
• 
• Kanca için malzeme seçimi yapıldıktan sonra DIM 15401’e göre 50 nolu kanca seçimi yapıldı.
• Seçtiğimiz kancanın ölçü değerleri standartlarda bulunmaktadır.
• İncelediğimizde seçtiğimiz kancanın kütlesi 430 kg olarak ortaya çıktı.
• Kancanın en zayıf olduğu noktaya göre emniyet kontrolü yaptığımızda;
• En zayıf noktasının(kritik yerin) kalınlığı 150 mm olarak bulundu.
• σ = =33,3 Mpa olarak bulunur.
• Seçtiğimiz malzemenin akma mukavemeti değeri olan 500-800 Mpa olduğu bilindiği için
• 33,3 Mpa ≤  2 burada genelde vinçlerde kullanılan emniyet katsayısı olarak alındı
• 33,3 ≤ 250-400 Mpa sonuç olarak emniyetlidir.