sa mga kategorya ng pakikipag-talastasan ng awtor sa kanyang mambabasa. Tatlong mahahalagang sangkap: 1. Ang aklat o anumang babasahin na nagsisilbing tsanel o midyum ng tao; 2. Ang awtor na sumulat ng akdang babasahin; Maituturing ang pagbasa na isang proseso at isa ring uri ng kasanayan. Proseso ito ng pagtuklas ng nais ipakahulugan ng awtor sa kanyang mga akda, at isa Lalo itong nagkakaroon ng kabuluhan kapag nabatid ang tono, layunin, at punto de vista ng akdang binabasa. Apat na hakbang ang proseso ng pagbasa 1. Persepsiyon sa mga salita o yunit ng mga salitang ginamit sa akda. 2. Pag-unawa sa mga salita 3. Reaksiyon ng mambabasa sa akda upang makapagbibigay siya ng kanyang saloobin, pagsang-ayon, o di pagsang-ayon sa sinasabi ng akda. KATUTURAN AT KAHALAGAHAN NG PAGBASA AT Ang masining, maayos, at tamang pagbabasa ay nagiging kapaki- pakinabang sa mga bumabasa at mga nakikinig. Ito ay Ang pagbabasa ay isang paraan din ng paglalakbay ng diwa, kaisipan, at maging ng imahinasyon ng tao. “Reading makes a man” Ang pagbabasa ay nagpapaunlad sa personalidad ng tao. Sa pamamagitan nito ay nabubuo ang kanyang pagkatao. Kailangang pag- ukulan ng maraming Ang masining, maayos, at tamang pagbabasa ay nagiging kapaki- pakinabang sa mga bumabasa at mga nakikinig. Ito ay Narito ang katuturan ng pagbasa ayon sa ilang eksperto. LEO JAMES Awtor ng English- ENGLISH Tagalog Dictionary “ Ang pagbasa/pagbabas a ay pagbibigay ng kahulugan sa mga KENNETH “ Ang pagbasa ay GOODMAN isang saykolingguwistik na panghuhula kung saan ang nagbabasa ay bumubuong muli KENNETH “ .. Isang GOODMAN prosesong paulit- ulit buhat sa teksto, sariling panghuhula, pagpapatunay, pagtataya, JAMES DEE VALENTINE “ Ang pagbasa ang pinakapagkain ng ating utak at sa maraming pagkakataon, napatunayan nating JAMES COADY “ Ang kaisipang ibinibigay ni Goodman na nagwikang ang dating kaalaman ng tagabasa ay kailangang maiugnay niya sa kanyang binabasang konsepto o PAHAPYAW NA PAGBABASA (Skimming) Naaayon sa layunin ng mambabasa ang uri ng pagbasa na dapat gamitin. Kung naghahanap siya ng mga batayan (reference) isang paksa sa indeks, talaan ng mga nilalaman, at bahabahaging pamagat upang makita ang pinakapangunahing ideya o kaisipan, ang pahapyaw MABILISANG PAGBASA (Rapid Reading) Ang layunin ng mambabasa ay magkakaroon ng pangkalahatang pagpapalagay sa PAARAL NA PAGBASA (Study Reading) Ginagawa sa pagkuha ng pangunahing detalye at ang pagsasama-sama ng maliliit na kaisipan upang magkaron ng mahusay at Ang pagbabasa ay karunungan. Ang malalim na pagkatuto sa masining na pagbasa ay mabisang instrument sa pangangalap at pagtuklas ng iba’t ibang uri ng karunungan. MGA PANANAW SA PROSESO 1. TEORYANG TOP-DOWN Ang pag-unawa sa binasa ay nagsisimula sa isip ng mambabasa (top) patungo sa teksto (down). Naimpluwensyahan ang teoryang ito ng sikolohiyang Itinataguyod din ni Kenneth Goodman, professor emeritus ng University of Arizona, ang paniniwalang ito, sa kanyang kaalaman, ang mahusay a pagbasa ay gumagamit lamang ng kaunting panahon teksto sa pamamagitan ng impormasyong semantics; impormasyong sintaktik, at impormasyong grapo-phonic. Tinatawag ding inside-out o conceptually driven ang teoryang ito sa dahilang ang 2. TEORYANG BOTTOM-UP Ang pagbasa ay pagkilala sa mga serye ng mga nakasulat na simbolo upang maibigay ang katumbas nitong tunog. Ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa Tinatawag ito ni Smith (1983) na outside-in o data driven sapagkat ang impormasyon sa pag- unawa ay hindi nagmula o nanggaling sa tagabasa 3. TEORYANG ISKEMA Pinaniniwalaang ang teksto ay walang kahulugang taglay sa sarili. Ito ay nagbibigay lamang ng direksyon sa nakikinig o nagbabasa kung paanong gagamitin at Ang dati nang kaalaman ang siyang saligang lalaman at ang kayariang balangkasng dating kaalaman ang iskema. 4. TEORYANG INTER-AKTIV Binibigyang-diin ng teorya ang pag-unawa bilang proseso at hindi bilang isang produkto. Sinusuri ang naging proseso sa kasagutan ng mag-aaral. Sa teoryang ito, mahalaga ang larangan ng metakognisyon na 1. KOMPLIKADONG PROSESO Tunay na (Complex ang abilidad at Process) kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa ay apektado ng mga bagay na may kaugnayan sa kabuuan ng kanyang sarili 2. DALAWANG KALSENG PROSESO Ito ay ang komunikasyon (Two-way process) ng mambabasa at ng may- akda. Ito rin ang saligan ng tinatawag na reader- 3. MALAWAK NA PAGLALARAWAN Nangangahulugang ang (Visual Process) malinaw na paningin ay malinaw na pagbabasa. 4. MASIGLANG PROSESO (Active Process) Ito ay ang prosesong pangkaisipang kumikilos ayon sa siglang ibinibigay ng katawan, emosyon, at kakayahan na kailangan sa 5. SISTEMANG PANLINGGUWISTIKO Gumagamit ang pagbasa (Linguistic ng Process) sistemang panlingguwistiko na nakatutulong upang 6. NAKARAANG KAALAMAN (Prior Knowledge) Nakasalalay ang mabisang pagbasa sa mga nakaraang kaalaman. Gayundin, nakasandig din ang kakayahan, kahusayan, at kasanayan sa epekto ng