Akademija strukovnih studija Šumadija

Odsek Trstenik

Student: Predmetni nastavnik:

Živko Dašic 34/2017 Predrag Pravdić
Uticaj industrijskog
zagađenja na
životnu sredinu
 VODA

VAZDUH

Životna sredina

ZEMLJIŠTE
 Industrija
U čitavoj svojoj istoriji čovek je uticao i menjao svoju
okolinu.
Sa procesom industrijalizacije, započetim prvom
industrijskom revolucijom krajem XVIII veka, ekološki
problemi počinju da se
zaoštravaju i ubrzano rastu.
Između industrije i ekološkog sistema postoji tesna
uzročno- posledična veza, koja se narušava delovanjem
čoveka:
degradacijom (korišćenjem prirodnih resursa, fizičkim
promenama pejzaža, uništavanjem vegetacije) i sve
većim zagađivanjem životne
sredine.
Industrijalizacija je dovela do intenzivnog razvoja
urbanizacije (povećanje broja i veličine gradova, i
stanovnika koji u njima žive), motorizacije (masovno
korišćenje motornih vozila u prevozu ljudi i roba) i dr.
Istovremeno, dovela je i do tzv. "industrijalizma", kao
načina i stila rada i života ljudi.
 ZAGAĐENJE
...neželjene promene fizičkih, hemijskih i
bioloških svojstava životne sredine (voda,
vazduh, zemljište) koje mogu nepovoljno
delovati na ekosisteme i živa bića u njemu.
 Oblici zagađenja
životne sredine
• Intoksikacija – otrovna zagađenja,
• Kontaminacija – preopterećenje prirode
nerastvorljivim ili radioaktivnim elementima,
• Pejorizacija – narušavanje estetike pejsaža,
• Destrukcija – fizičko razaranje prirodne sredine,
• Zagađenje može biti i u obliku neželjene emisije
energije, npr. prekomerna toplota, buka ili zračenje.
 VRSTE ZAGAĐENJA
• AEROZAGAĐENJE
• ZAGAĐENJE VODA
• ZAGAĐENJE
ZEMLJIŠTA
Zagađenje vazdu
ha

•Zagađen vazduh je onaj koji je pop

rimio gas, paru, dim, prašinu i drug
e materije iz različitih izvora u količi
nama koje mogu štetiti zdravlju sta
novnika, životnoj sredini i materijal
nim dobrima.
 Zagađivanje vo
de
Najveći zagađivači vode na Zemlji su:
- nafta i petrohemijska industrija,
- hemijska industrija,
- vađenje i obrada mineralnih
- sirovina, metalurgija i mašinska
industrija,
- energetika.

Voda se zagađuje na više načina:

- mehanički,
-hemijski,
-bakteriološki,
-toplotno.
Za dobijanje 1 t neke mineralne sirovine, na pr. metala iz
rude potrebno je oko 70% vode u tehnološkom
postupku.
Količina otpadnih voda je izuzetno velika, kao i njeni
negativni efekti na okolinu.

BORSKA REKA

Meksički zaliv: iscurelo 750.000 kubnih metara nafte

Transport nafte tankerima, u slučaju havarije,

ugrožava okeansku vodu.
 • Toksični crveni mulj, koji se pre četiri godine izlio iz je
dne fabrike aluminijuma na zapadu Mađarske, po raz
merama odgovara naftnoj mrlji koja se izlila u Meksičk
om zalivu, što je smatra najvećom ekološkom katastr
ofom u američkoj istoriji.
• U zagađenju u Mađarskoj, usled havarije na rezervoaru u
fabrici za preradu aluminijuma "MAL", nastradalo je s
edam ljudi, dok je najmanje 150 zadobilo opekotine.
 Zagađivanje zemljišta
• Pod zagađivanjem zemljišta podrazumevaju se promene fiz
ičkih, hemijskih I bioloških svojstava zemljišta, koje dovode d
o smanjenja njegove plodnosti i sposobnosti za normalno od
vijanje procesa razlaganja, a samim tim i kruženja materije u
prirodi.
Znamo da je zemljište za čoveka jedan od osnovnih uslova ži
vota, odnosno jedan od najvažnijih prirodnih resursa.
• Čovek na zemljištu proizvodi hranu I bez zemljišta ne može o
pstati.
Zemljiste se, kao i voda, zagađuje na razne načine:
- fizički, hemijski, biološki I radioaktivno.
• Zagadjivači zemljista su: površinski kopovi, kamenolomi, dep
onije, industrija.
Industrija zagađuje zemljište: neposredno – zauzimanjem te
rena, i posredno –zagađivanjem tla preko otpadnih voda i v
azduha (kisele kiše).
 Jalovište nekadašnjeg rudnika
kod Krupnja
kamenolom

deponija
pepela

površinski
kop
 Zagađivanje zemljišta – deponije industrijskog
otpada
Direktno zagađivanje zemljišta – deponije industrijskog
otpada
(pepelišta TE)
U Srbiji se godišnje produkuje i deponuje 6-7 miliona
tona pepela
Deponija pepela TE Kostolac = 250 ha

Deponije pepela i
šljake u Srbiji
zauzimaju 1.800 ha
plodnog zemljišta
 Eksploatacija uglja i ruda iz
površinskih kopov
a

U Svetu se godišnje uništi oko 40 miliona tona plodnog

zemljišnog materijala – “ZEMLJA SE KRUNI”.
Površinski kopovi uglja i ruda su prisutni u svim regionima
sveta.
Površinski kopovi uglja u Srbiji zauzimaju ukupno 11.000 ha.
Posledice industrijskog zagađenja
• Negativne ekološke posledice industrijskog razvoja predstavljaju
•

najveće i najteže probleme savremenog društva.

• Ubrzan industrijski rast i razvoj izazvali su stvaranje velike količine
•

raznovrsnog otpada i potencijalno opasnih i radioaktivnih materija koje

se ispuštaju u prirodne ekosisteme.
• Posledice toga su neželjeni efekti na zdravstveno stanje ljudi, oštećenja
•

na biljkama, životinjama, materijalima i izmenama klimatskih uslova,

kao i smanjenje prirodnih resursa potrebnih za dugoročno održivi
ekonomski i ukupni društveni razvoj.
•
One mogu biti:
A) globalne
1. klimatske promene
2. uništavanje ozonskog omotača
3. smanjenje biološke raznovrsnosti
1. regionalne i lokalne
1. kisele kiše
2. hemikalije
3. promet opasnog otpada
4. smanjenje obradivih površina i
Svojim funkcionisanjem, masovnom proizvodnjom i
širenjem, industrija neprestano iscrpljuje
neobnovljive prirodne resurse i zagadjuje životnu
sredinu.
Medjutim, nemaju sve industrijske grane isti uticaj na
životnu sredinu.
On zavisi od tehničko-tehnoloških karakteristika
primenjene tehnike i tehnologije, kao i od vrste i
porekla dobijenih ili preradjenih sirovina u
tehnološkim procesima proizvodnje.
U Evropi, najveće zagadjenje medju industrijskim
granama ima hemijska industrija, industrija papira,
celuloze, cementa, čelika i obojenih metala. Njihov
uticaj na živi svet još uvek nije u potpunosti
sagledan, ni proučen. U prilog tome govori
podatak, da se u Evropi godišnje registruje 200-300
novih hemijskih proizvoda, dok ih je trenutno u
upotrebi preko 100 hiljada.
Posebno štetni, i za zdravlje opasni, su oni hemijski
proizvodi koji sadrže azot, fosfor, teške metale,
azbest, zatim deterdženti i pesticidi.
U zemljama EU do sada je prijavljeno preko 300
genetičkih modifikovanih organizama koji
predstavljaju nove vrste virusa, bakterija, gljiva,
biljaka, insekata.
 Tehnološki parkovi
• Industrija koja ne zagađuje životnu sredinu, već je
okrenuta ka štednji resursa i energije, i stvaranju
bezotpadne proizvodnje je industrija visoke
• tehnologije.
Hi-Tech industrija se gradi u blizini naučnih centara
kako bi se što lakše mogla ostvariti veza nauka-
• tehnologija- proizvodnja.
Tako se u okolini univerzitetskih gradova stvaraju
• tehnopolisi – tehnološki parkovi.
Najpoznatiji su: Silikonska dolina u Kaliforniji,
Cukuba u Japanu, Sofija Antipolis u Francuskoj.
Silikonska dolina -
tehnopolis
Održivi
razvoj