UNIVERZITET U SARAJEVU

FAKULTET ZDRAVSTVENIH STUDIJA

LABORATORIJSKE TEHNOLOGIJE

MEGALOBLASTIČNA ANEMIJA
Studentice: Kujović Merisa
Šišić Emina
Šuvalija Adna
Ass. Almedina Hajrović Veletovac Anela
 ANEMIJA
Anemija je smanjena količina eritrocita ili hemoglobina u volumnoj jedinici
krvi. Svaka anemija, neovisno o uzorku dovodi do tkivne hipoksija ili
smanjene sposobnosti krvi da u određenom razdoblju prenese potrebnu
količinu kisika iz pluća u periferna tkiva.

Laboratorijska dijagnostika anemija uključuje svakodnevne i specifične

biohemijske i hematološke pretrage, a u novije vrijeme i molekularnu
dijagnostiku. Svakodnevnim pretragama obavlja se primarno probiranje,
određuje se prisutnost anemije i dobiva se uvid u aktivnost
eritpocitopoeze. Specifične pretrage se izvode ovisno o rezultatima
svakodnevnih pretraga, a cilj im je utvrditi etiopatogenezu anemije.
MEGALOBLASTIČNA ANEMIJA
Uzrok nastanka anemije je nedovoljna sinteza DNA zbog nedostatka ili rjeđe
poremećaja metabolizma B12 ili nedostatka folne kiseline. Primarno su
zahvaćene one stanice koje imaju relativno brzu izmjenu, osobito hematopoetski
prekursori i gastrointestinalne epitelne stanice.

Karakteristike:
megaloblastne stanice u eritroidnoj lozi,
velike sa nezrelim jedrom, povećanom
količinom hemoglobina u citoplazmi kao
odraz nuklearno/citoplazmatskog
asinhronizma.
Megaloblastne promjene granulocita su
prisutne kod prekursora – gigantski
metamielociti, megakariociti mogu biti
enormno veliki sa promjenjenim
jedrama.
Citološke promjene se mogu naći na
drugim tkivima koja imaju brzodijeleće
stanice, kao što je intestinalni epitel,
epitel uterusa i cerviksa.
Skraćen je životni vijek eritrocita 30 do
50%, tako da se nalazi i ekstramedularna
hemoliza.
FOLNA KISELINA
• Folna kiselina je uobičajeno ime za pteroilmonoglutaminsku kiselinu.
Sintetiziraju je mnoge biljke i bakterije. Prvenstveni izvor ovog vitamina u hrani
sačinjava voće i povrće.
• Minimalna dnevna potreba normalno iznosi oko 0,5 mg
• Pomanjkanje folne kiseline općenito se može pripisati jednom ili više od
slijedećih faktora: neadekvatni unos, povećane potrebe i malapsorpcija.

VITAMIN B12
• Taj vitamin, raspoloživ u mesu i povrću, normalno se lako apsorbira u
ileumu. Međutim, da bi se apsorbirao, vitamin se mora spojiti zajedno s
intrinzičkim faktorom, bjelančevinom koja se stvara u želucu, koja zatim nosi
vitamin u ileum, kroz njegovu stijenku, pa u krvotok. Bez intrinzičkog faktora
vitamin B12 ostaje u crijevu i izlučuje se stolicom. Kod anemije želudac ne
proizvodi intrinzički faktor, vitamin B12 se ne apsorbira i razvije se anemija
čak i ako se s hranom uzimaju velike količine vitamina.
 Dijeljenje stanica je usporeno, dok je razvoj citoplazme normalan tako da su megaloblastične stanice velike, s
povećanim odnosom RNK naspram DNK. U koštanoj srži vide se brojni megaloblasti s izrazito velikom nezrelom
jezgrom. To su stanice veće od normoblasta istog razvojnog stupnja i obično su ovalnog oblika. Citoplazma je u
nezrelijim stanicama vrlo modra zbog povećanog sadržaja RNA.
Dijagnostički algoritam

01 Anamneza

02 Klinička slika

03 Laboratorijske analize krvi

Specifične laboratorijske
04 pretrage
 ANAMNEZA
Ispituju se čimbenici rizika za pojedine oblike anemije, simptomi anemije i simptomi osnovne bolesti.
Mnogo je rizičnih čimbenika anemije. Primjerice, vegetarijanska dijeta pogoduje manjku vitamina B12, dok alkoholizam
povećava manjak folata.
Mnoge su hemoglobinopatije nasljedne, a neki lijekovi izazivaju hemolizu. Maligne, reumatske i hronične upalne bolesti
potiskuju aktivnost koštane srži i potiču splenomegaliju.
 KLINIČKA SLIKA

• Simptomi variraju u zavisnosti od dobi bolesnika, brzine nastanka anemije,

stepena anemije i uzroka anemije.
• Anemija se razvija polako i neprimjetno pa dugo ne izaziva simptome, sve dok
ne postane teška.
• Manjak B12 može uzrokovati neurološke ispade, poput periferne neuropatije,
demencije i subakutne kombinirane degeneracije.
• Manjak folata izaziva i proljev te glositis, a mnogi takvi bolesnici izgledaju
ispijeno, posebno pri gubitku mase frontalnih mišića.
Laboratorijska
dijagnostika
Kompletna krvna slika

Morfološki pregled razmaza periferne

krvi

Citološki pregled koštane srži

Kada nalaz u razmazu upućuje na MBA, analizira
se koštana srž. U koštanoj srži prisutna je eritroidna
hiperplazija, a prevladavaju promegaloblasti I
bazofilni megaloblasti..
 Anemija Makrocitna, MCV 100-150 fL
anizocitoza, poikilocitoza, ovalni makrociti, bazofilna
Periferni punktacija, Howell-Jollyeva tjelašca, Cabotovi
razmaz krvi prstenovi, eritrociti sa megaloblastnim jedrom

Eritrociti Sniženi, kao I koncentracija hemoglobina

MCH > 32 PG Laboratorijski

MCHC
Retikulociti
unutar granica referentnog intervala
niski
nalaz
Leukociti sniženi sa hipersegmentacijom neutrofila
• Za deficit vitamina
Trombociti sniženi, mali
B12 u serumu niske
Serumsko željezo povišeno kao i transferin vrijednosti nisu
Bilirubin, LDH povišeni dovoljne za dijagnozu.
Vitamin B12 u serumu snižen

Folati sniženi
SPECIFIČNE LABORATORIJSKE PRETRAGE

 Pretrage
a)Ispitivanje želučane
koje funkcije
dokazuju nedostatak vitamina

b)Schillingov test

c)Određivanje koncetracije vitamina B12 u serumu

d)Određivanje antitijela na intrinsic factor i antitijela na parijetalne stanice

želučane sluznice

e)Određivanje metilmalonske kiseline (MMA) u mokraćii

f)Deoksiuridinski test supresije

ISPITIVANJE ŽELUČANE FUNKCIJE SCHILLINGOV TEST

Parijetalne
stanice želučane Njime se procjenjuje apsorpcija
sluznice izlučuju
solnu kiselinu vitamina B12 određivanje količine
(HCl) i IF izlučenog radioaktivnog B12 u
mokraći

Nakon postavljanja testa uz

Izostaje lučenje U želučanom dodatak IF, normalizacija
IF-a. soku nema HCl izlučivanja B12 upućuje na
pernicioznu anemiju
 ODREĐIVANJE ANTITIJELA NA ODREĐIVANJE METILMALONSKE
INTRINSIC FACTOR I ANTITIJELA NA KISELINE (MMA) U MOKRAĆI
PARIJETALNE STANICE ŽELUČANE
SLUZNICE

Antitijela na IF prisutna su Vitamin B12

u 50-60% bolesnika sa
pernicioznom anemijom i
rijetko se nalaze u drugim
bolestima
a antitijela na parijetalne
stanice želuca, nalaze se u 90%
bolesnika sa pernicioznom
anemijom
Metilmalonil-
koenzim A

Sukcinil-
koenzim A
 DEOKSIURIDINSKI TEST SUPRESIJE

Test upućuje na stepen smanjene

ugradnje radioaktivnog timidina u
stanice koštane srži nakon dodatka
deoksiuridina.
Pretrage kojima se dokazuje nedostatak

a)Test fiziološkom dozom folne kiseline

b)Test određivanja formiminoglutaminske kiseline (FIGLU) u mokraći

c)Određivanje koncentracije folata u serumu i Erc

Test fiziološkom dozom folne kiseline Test određivanja
formiminoglutaminske kiseline (FIGLU)
u mokraći

Nedostatak folne kiseline

Nemogućnost
razgradnje histidina u
glutaminsku kiselinu

Nakuplja se
FIGLU

Određivanje koncentracije folata u

serumu i Erc
HVALA NA PAŽNJI