Pangangalap ng

Impormasyon at
Pagbuo ng
Bibliograpiya
“Mahalaga ang pangangalap ng angkop
na bibliograpiya o talasanggunian upang
ang sulating pananaliksik ay maging
malaman at may basehan”
 ALAM MO BA?
Ang paggawa ng bibliograpiya ay isang
kasanayang susubok sa sipag, tiyaga, at
katapatan ng isang mananaliksik?

Layunin ng mga website ay mabigyan

ng tamang credito ang pinagmulan ng
impormasyon.

Nilalagay nila ang mahahalagang datos na

kakailanganin tulad ng may-akda, pamagat
ng sanggunian, taon ng publikasyon, tomo,
volume at pahina
 HALIMBAWA NG MGA
WEBSITE
Citation
https://www.citationmachine.net/
Machine
Oregon School Library https://secondary.oslis.org/cite-
Information System source/step-by-step-instruction

Recipes 4
https://goo.gl/OzAfOH
success

Easy Bib https://21cif.com/tools/citation

TANDAAN!
Kung ano man ang nais mong gamiting paraan,

• sa tulong man ng website

• built-in-tool Microsoft word
• sa pamamagitan ng citation guides sa mga aklat

nararapat na kilalanin ang mga sangguniang

pinagmulan ng mga impormasyong gagamitin.
BIBLIOGRAPIYA
 BIBLIOGRAPIYA
Ito ay nagpapakita ng talaan ng mga aklat,
dyornal, pahayagan, magasin, di nakalimbag na
batis katulad ng pelikula, programang
pantelebisyon, dokumentaryo, at maging ang
mga social networking site na pinagsanggunian o
pinagkuhanan ng impormasyon.
 BIBLIOGRAPIYA
Mahalagang magkaroon ng bibliograpiya o
talasanggunian ang isang pananaliksik o aklat
sapagkat ito ay isa sa mga katibayan ng
pagiging makatotohanan ng pananaliksik o
aklat na ginawa
 BIBLIOGRAPIYA
Sa pagsulat ng bibliograpiya o talasanggunian,
mahalagang makuha ang mga sumusunod:
a) Pangalan ng may-akda
b) Pamagat ng aklat o artikulo
c) Lugar ng publikasyon
d) Tagapaglathala
e) Taon kung kailan ito nalathala
 Pagawa ng Pansamantalang Bibliograpiya

 Ito ang magiging katuwang mo

habang isinusulat mo ang iyong
pananaliksik.
 Ang ganitong sistema ay
nakakatipid sa oras at panahon
sa paggawa ng pananaliksik.
 Hindi pa ito pinal sapagkat
maari ka pang magdagdag o
magbawas ng sanggunian.
 Paggawa ng Pansamantalang Bibliograpiya
Hakbang sa paggawa
ng pansamantalang
bibliograpiya

Maghanda ng mga index card na pare-pareho ang laki.

01
Karaniwang 3x5 pulgada ang ginagamit.

Isulat sa index card ang mahahalagang impormasyon ng

02
sanggunian.

Isaayos ang mga idex card nang paalbeto ayon sa may-

03 akda ng iyong sanggunian. Maari itong ilagay muna sa
kahon, folder o sobre.
 Paraan ng pagsulat Bibliograpiya
CHICAGO MANUAL OF
APA MLA STYLE

(American Psychological (Modern Language

Association) Association)
Malimit na ginagamit sa
Ginagamit sa mga mga klase at kursong
dokyumento sa mga Ginagamit sa mga
may kinalaman sa
kursong aglipunan kursong humanities
kasaysayan
(social science)
 Pagkuha at Pagsasaayos ng mga Tala
 Sa panahon ngayon, marami ang mapagkukunan ng mga
tala o datos sa pananaliksik. Nariyan ang silid-aklatan na
naglalaman ng maraming aklat, peryodikal at iba pang
babasahin. Nariyan din ang internet na may maraming
impormasyon bagama’t dapat maging maingat sa pagpili
ng impormasyon.
 Nararapat na maging maparaan at matapat ang isang
mananaliksik, ito ang dalawang pagpapahalagang
kailangang bigyang-halaga at isaloob ng isang mahusay na
mananaliksik.
 Ilang Konsiderasyon sa Pagkuha at
Paggawa ng mga Tala
“Ang kasanayang magsaayos ng mga
talang nakalap ay mahalagang kasanayan
ng isang mahusay na mananaliksik”

Isang paraan ng
Nakasalalay dito
pagsasaayos ay ang
ang dami at halaga
paggamit ng
ng datos na nakalap.
notecard o
indexcard
Mga konsiderasyon na dapat isaalang-alang sa
paggamit ng notecard.

Gumamit ng isang card para sa isang

kaisipan. Isa-isaahin ang mga datos na
nakuha sa mga sangunian, isulat ito sa
1 magkaibang notecard. Sa paraan na ito ay
hindi kamahihirapang sa pamimili ng
gagamit mong notecard sa oras na
kailangan mo ng isang ideya.
 Tiyaking may pamagat at pahina ng aklat
2 na pinagkuhanan ng tala ang naisulat mo.

Mas maayos kung isa lang ang sukat ng

notecard o index card na gagamitin mo.
3 Karaniwang ginagamit ang 3x5, 5x8 at
4x6 para sa mga tala.
 Upang madaling matukoy ang sanggunian
ilagay o isulat din ito sa notecard. Sa
kanang itaas na bahagi ng notecard ay
4 isulat ang awtor at pamagat ng
sanggunian. Sa gitna naman ang pamagat
ng tala at sa itaas na kaliwang bahagi ang
pahina na pinagkunan ng tala.
HALIMBAWA:

AWTOR Baisa- Julian, Ailene et. al.

PAMAGAT NG Pinagyamang Pluma 8

SANGGUNIAN
HA
p. 287

Iba’t ibang Paraan ng

PAHINA Pagpapahayag PAMAGAT NG
TALA
 Maari ding gumamit ng code upang

5 tukuyin ang sanggunian. Ang sistemang

ito ay gumagamit ng titik at numero upang
maging code sa notecard.
Ang titik ay tumutukoy
sa unang sanggunian at
ang 8 ay tumutukoy HALIMBAWA
kung pang-ilang tala o
ideya sa sanggunian AWTOR Baisa- Julian, Ailene et. al.

PAMAGAT NG Pinagyamang Pluma 8

A8 SANGGUNIAN
HA
p. 287

Iba’t ibang Paraan ng

PAHINA Pagpapahayag PAMAGAT NG
TALA
 Tiyakin ang uri ng talang gagamitin. Ang

6 uri ng tala ay magiging batayan ng isang

maayos at sistematikong pagsasaayos ng
tala.
 SALIN/
SARILING
SALIN

Mga Uri o Anyo

ng Tala
DIREKTANG
SIPI
HAWIG O
PARAPHRASE

BUOD NG
SIPI NG SIPI
TALA
PRESI
 Direktang Sipi
Ginagamit ito kung isang bahagi lamang ng
akda ang nais isipin. Dapat lamang isipin na
hindi naman maganda kung sobrang haba ng
direktang sisipiin. Dahil lalabas na halos buong
papel ay nagmula sa ideya ng iba. Tiyakin na
tama ang pagkokopya ng mga datos at hindi
nagbago sa proseso ng pagkopya.
Sa paggamit ng direktang sipi, kinakailangang
lagyan ng panipi (“”) ang bawat nakuhang
tala.

 Gumamit ng ellipsis (…) kung bahagi lamang

ng sipi ang gagamitin at hindi binuuo ang
pangungusap
 Buod ng Tala m
m
 Tinatawag din itong sinopsis
Ginagamit ito kung ang pinakamahalagang
ideya ng isang tala ang gagamitin. Layunin ng
buod na mabigyan ng pangkalahatang ideya ang
mambabasa. Taglay din nito ang pangunahing
ideya.
 PRESI m
m
 Mula ito sa salitang Pranses na precis “pruned
or cut down”.
 Ginagamit dito ay ang buod ng isang tala. Sa
paggamit nito, pinapanatili nito ang orihinal na
ayos ng ideya at ang punto de bista ng may-
akda.
Maaring gamitin ng mananaliksik ang mga
susing salita o keywords ng orihinal na
manunulat. Humigit kumulang 1/3 ng orihinal
na tala ang haba ng presi.
 m
Sipi ng sipi m
 Maaring gamitin ang sinisipi mula sa isang
mahabang sipi. Ang ganitong uri ay
ginagamitan din ng panipi (“”).
 m
Hawig o Paraphrase m
 Isa itong hustong paglalahad ng mga ideya
gamit ang higit na payak na salita ng
mananaliksik.
 Ang sumusunod ay ang dapat isaalang alang sa
pagsasalin:
a. Alamin ang konteksto ng isasalin. May mga
salitang iba ang kahulugan depende sa konteksto.
b. Ang mga idyoma ay hindi maaring isalin nang
direkta sapagkat maiiba ang kahulugan nito.
c. Iwasan ang pagsasalin ng literal.
d. Ang salitang teknikal at siyentipiko ay maaari
nang hindi isalin.
Aklat
Ang sumusunod ay ang mga
impormasyong kailangang isama sa
bibliograpiya kung ang sangguinian ay
aklat:
• Tala tungkol sa may-akda
• Tala tungkol sa pamagat
• Tala tungkol sa publikasyon
• Tala tungkol sa taon ng publikasyon
 m
m
Salin o Sariling Salin
 Ginagamit ito kapag ang tala ay nasa wikang
banyaga. Ginagamitan ito ng pagsasalin. Ito
ang paglilipat ng ideya mula sa isang wika
tungo sa iba pang wika.
 Pagsulat ng Pinal na Bibliograpiya

1. Sa puntong ito, dapat natanggal mo na ang mga

sangguniang hindi mo na gagamitin.
2. Ayusin ng paalbeto ang pangalan ng may-akda
ng sangguniang ginamit.
3. Ang bibliograpiya ay makikita sa hulihang
bahagi ng sulating pananaliksik.
 CHICAGO APA
• Ihanay ang tatlong pangkat ng
• Ihanay ang tatlong pangkat ng
impormasyon (may-akda,
impormasyon (may-akda,
pamagat, at tala ng
pamagat, at tala ng
publikasyon).
publikasyon).
• Unahin ang apelyido ng may-
• Unahin ang apelyido at sundan
akda.
nga initials ng may-akda.
• Isulat nang buo ang pamagat
• Isulat ang taon ng publikasyon
ng aklat maging ang subtitle.
sa loob ng parenthesis.
• Paghiwalayin ng tuldok ang
• Isulat ng buo ang pamagat ng
tatlong pangkat ng
aklat maging ang subtitle.
impormasyon.
 CHICAGO APA

• Paghiwalayin ng kuwit ang • Paghiwalayin ng tuldok ang

publisher at taon ng tatlong pangkat ng
publikasyon. impormasyon.
• Naka-italicize ang pamagat ng • Naka-italicize ang pamagat ng
aklat. aklat.
• Ginagamitan ito ng hanging • Ginagamitan ito ng hanging
indention. indention.
Kung isa lamang ang may-akda…

CHICAGO APA
Dayag, Alma M. Lakbay ng Dayag, A.M. (2014) Lakbay
Lahing Pilipino 3. Lahing Pilipino 3.
Quezon City: Pheonix Quezon City. Pheonix
Publishing House, 2014. Publishing House.
 Kung dalawa ang may-akda…
CHICAGO APA
Julian, Ailene B. at Nestor S. Julian, A.B. & N.S. Lontoc
Lontoc. Lakbay ng (2015) Lakbay Lahing
Lahing Pilipino 4. Quezon Pilipino 4. Quezon City.
City: Pheonix Publishing Pheonix Publishing House.
House, 2015.

Pansinin na sa pagsulat ng Pansinin na sa pagsulat ng

ikalawang pangalan ay isinusulat ng ikalawang pangalan ay nauuna na
buo at nauuna na ang pangalan ang initials kaysa sa apelyido.
kaysa sa apelyido.
 Kung higit sa dalawa ang may-akda…
CHICAGO APA
Dayag, Alma M., Ailene Baisa Julian, A.B. & N.S. Lontoc
Julian, Mary Grace del (2015) Lakbay Lahing Pilipino
Rosario, at Nestor S. 4. Quezon City. Pheonix
Lontoc . Pinagyamang ublishing House.
Pluma9. Quezon City:
Pheonix Publishing House,
2015.
Pansinin na sa pagsulat ng Pansinin na sa pagsulat ng
ikalawang pangalan ay isinusulat ng ikalawang pangalan ay nauuna na
buo at nauuna na ang pangalan ang initials kaysa sa apelyido.
kaysa sa apelyido.
Kung hindi nabanggit ang may-akda o anonymous ang
nakalagay sa title page, ang pamagat na lamang ng
aklat ang isinusulat sa bibliyograpiya. Ang pamagat
ang pinagamit sa alpabetasyon.
 Tumutukoy ito sa anumang
Peryodical publikasyon na lumalabas nang
regular
Ang sumusunod ay ang a.Pangalan ng peryodiko
mga impormasyong b.Bilang ng bolyum
kailangang isama sa c. Bilang ng isyu
bibliograpiya kung ang d. Petsa
sangguinian ay peryodikal: e. Mga pahina ng buong
• Tala tungkol sa may- artikulo
akda
• Tala tungkol sa pamagat
ng artikulo

•Tala tungkol sa
 CHICAGO
• Ihanay ang tatlong pangkat ng
impormasyon (may-akda,
pamagat, at tala ng
publikasyon).
• Paghiwalayin ng tuldok ang
tatlong pangkat ng
impormasyon.
• Ilagay sa panipi ang pamagat
ng artikulo.
• Nakaitalicize ang pamagat ng
peryodikal.
APA
• Ihanay ang tatlong pangkat ng
impormasyon (may-akda,
pamagat, at tala ng publikasyon).
• Unahin ang apelyido at sundan
nga initials ng may-akda.
• Isulat ang taon ng publikasyon
sa loob ng parenthesis.
• Isulat ng buo ang pamagat.
• Paghiwalayin ng tuldok ang
tatlong pangkat ng impormasyon
 CHICAGO
• Nakaparentesis ang taon at
petsa. Inilalagay din ang tomo
o volume at bilang ng isyu.
Kung minsan hindi nakalagay
ang tomo at bilang.
APA
• Naka-italicize ang pamagat ng
peryodikal.
• Inilalagay rin ang tomo at bilang
ng isyu at paghiwalayin ng kuwit.
• Ginagamitan ito ng hanging
indention.
 Ito ang peryodikal na lumalabas sa
• Journal akademikong kumunidad

CHICAGO APA
Del Rosario, Mary Grace G. Del Rosario, M.G., (2010)
“Wikang Filipino.” EJ Wikang Filipino. EJ Forum 4,
Forum 4 (Agosto 2010):1- 1-16
16
• Magasin Ito ang peryodikal para sa publiko

CHICAGO APA
Bennet, Dahl D. “Coming Bennet, D. D., (2012,
Clean” Working Mom, October) Coming Clean.
October 2012, 107 Working Mom, 107.

Ilagay na lamang ang buong petsa ng

publikasyon sa halip na tomo at bilang.
 Ito ang peryodikal na araw-
• Pahayagan araw lumabas

CHICAGO
Beigas, Leifbilly. “Publiko
kinokondisyon na sa
disqualification ni Poe?”
Bandera, Octorer 19 2015.
APA
Beigas, L. (2015. October 19)
Publiko kinokondisyon na
sa disquilification ni Poe?.
Bandera. p. 2
Reference

Ang sumusunod ay ang mga

impormasyong kailangang isama sa
bibliograpiya kung ang sangguinian ay
reference:
• Pamagat ng artikulo o reference
• Bilang ng edisyon o taon ng publikasyon
Di Nakalathalang Sanggunian
Ang sumusunod ay ang mga impormasyong
kailangang isama sa bibliograpiya kung ang
sangguinian ay di nakalathala:
• May-akda
• Pamagat
• Anyo ng manuskripto
• Tala tungkol sa pinagmulan at lokasyon ng
sanggunian
• Petsa ng naksulat
• Manuskripto
CHICAGO APA
Del Rosario, Adrian Paolo. Del Rosario, A.P. (2008)
“Harmless Effects of Harmless Effects of Computer
Computer Games to Games to Teenage
Teenage Students.” Di Students (Di- nakalimbag na
nakalimbag na manuskripto. manuskripto.) De La
Nasapagiingat ng may- Salle University, Dasmarinas.
akda.2008.
Di limbag na Batis
Ang sumusunod ay ang mga impormasyong
kailangang isama sa bibliograpiya kung ang
sangguinian ay di nakalimbag na batis:

• Pelikula
• Manunulat, direktor, • Kompanyang nag-
prodyuser prodyus
• Pamagat • Taon ng pagpapalabas
• Pangunahing artista
 • Pelikula

CHICAGO APA
Quintos, Rory B., direktor. Quintos, R.B (direktor).
Anak. Kasama sina Vilma (2000). Anak (pelikula).
Santos at Claudine Philippines. Star Cinema.
Barretto. Star Cinema,
2000.
• Programa at Telebisyon

• Pamagat ng segment, serye o programa

• Prodyuser, direktor, manunulat o artista
• Broadcasting coorperation
• Petsa
 • Programa at Telebisyon

CHICAGO APA
Soho, Jessica. “Mathinik na Soho, J.(Writer), & Collado, A.
Bulilit.” Kapuso Mo, (Direktor). (October 18,
Jessica Soho. Jessica Soho, 2015) Mathinik na Bulilit.
tagapagdaloy ng Kapuso Mo, Jessica Soho.
programa. GMA7, October Quezon City:GMA.
18, 2015.
• Website

• May-akda
• Petsa ng publikasyon
• Pamagat ng artikulo
• Pinanggalingang URL
• Website
CHICAGO APA
Clinton, Jerome W. Clinton, J.W. (2014,
“The Tragedy of Sohrab December 5).
and Rostam.” December 5, The tragedy of Sohrab
2014, galing sa and Rostam. galing sa
https://www.heritageins https://www.heritageins
titute.com/zoroastrianis titute.com/zoroastrianis
m/shanameh m/shanameh/
• Blog
• May-akda (kung hindi nakalagay ang
pangalan ng may-akda maaaring screen
name lang ang ilagay)
• Petsa ng publikasyon
• Pamagat ng artikulo (pansining hindi
naka-italicize)
• Pinanggalingang URL
 • Blog
CHICAGO APA
Kahayon, Lisa. “Masbate Kahayon, L. (2015, October
Travel Diary.” 14). Masbate Travel
ScenestealerI (blog). Diary. Scenestealer. galing
October 14, 2015, sa https://www.lisakahayo
https://www.lisakahayo n.com/.
n.com/.
 THE END!
MEMBERS:

Nicole Alyana Macainan

Kimberly Monana
Ma. Venice Mupas
Alyssa Narido
Raquel Nique

CREDITS: This presentation template was created by

Slidesgo, including icons by Flaticon, and infographics &
images by Freepik.