Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 51

Antas ng Wika

Jammie A. Esguerra
Guro sa Filipino
Komunikasyon at Pananaliksik sa
Wika at Kulturang Filipino
Panimulang Gawain:
1. Panalangin
2. Pagpapanatili ng kaayusan ng silid-aralan
3. Pagbati ng guro at mag-aaral
4. Pagtatala ng mga liban sa klase
Balik-aral
 
What if CONYO lahat the peole here in ‘Pinas??? 
• Magnanakaw 1: Holdap, make bigay all your thingies! Don’t make galaw or I will
make tusok you!
• Pulis: Make suko na, we made you napapaligiran!
• Impeachment Trial: You are so asar! I’m galit na to you!
• Raliyista: Let’s make baka, don’t be takot! Don’t be sossy, join the rally!
• Newscaster: Oh my gosh, i have hot balita to everyone!
• Pasahero 1: Sir, payment! Make faster ha, I’m nagmamadali now eh!
• Customer: Pa-buy ng water, yung naka-sachet (ice tubig).
• Pari: You’re so bad, see ka ni God.
• Tsismosa 1: I was like this, he was like all that, and I was like what’s your
problem?
• Tsismosa 2: OMG that is like sooo sad!
• Magtataho: Taho: Make bili na while it’s init, I’ll make it with extra sago!
• Bumibili ng taho: Is it sarap? Pwede pa-have? Isa only,
• Pulubi: Knock, knock, knock! Pa-beg!
• Janitor: Ekkkkk, kill the ipis, please don’t step on it ha, i don’t like to feel the
sound!
• Tanong:
 
1. Ano kaya ang mangyayari kung sa ganitong paraan
magsasalita ang lahat ng mga Pilipino? Ipaliwanag.
 
Aktibiti
TARA! MAGTHROWBACK
1. Suriin ang mga larawang nasa ibaba (mga larawang nagpapakita ng
usapan sa pagitan ng mga tauhan sa iba’t ibang yugto ng panahon)

Matanda naglalakad sa dalampasigan. Ang mga batikang aktor na sina Eddie Guttierrez at
Susan Roces
Ang magagandang dalaga Dalawang batang naglalaro
 
2. Pumili ng mga mag-aaral na huhula kung
paano dumaloy ang usapan sa larawan sa
pamamagitan ng re-enactment.
3. Bigyang diin ang angkop na gamit ng
wika na nakasalalay sa mga uri ng tauhan
sa larawan.
 
Analisis  
1. Paano nyo iniangkop ang wika sa mga tauhan sa
larawan?
2. Bakit nagbabago ang wikang sinasalita ng mga
tauhan?
3. Ano-ano ang mga salik na batayan sa pagpili natin
ng wikang gagamitin sa pakikipagtalastasan?

 
 Abstraksyon
 
Brainstorming - Magtala ng mga salitang pormal at tumbasan ito
ng mga di pormal na salita sa loob ng 30 segundo.
Ibahagi ito sa klase at ipaliwanag kung bakit itinuturing nila na
mga pormal/di-pormal ang mga salitang naitala.

Itanong:
Anong mga uri salita ang lumutang sa inyong mga halimbawa?
Ano ang tawag natin sa mga ito?
 
Antas ng Wika
Jammie A. Esguerra
Guro sa Filipino
Komunikasyon at Pananaliksik sa
Wika at Kulturang Filipino
Antas ng wika
• Ang pagkakaroon ng antas ng wika ay isa pang
mahalagang katangian nito. Tulad ng tao, ang wika ay
nahahati rin sa iba’t ibang kategorya ayon sa
kaantasan nito. Kung tutuusin, ang antas ng wikang
madalas na ginagamit ng isang tao ay isang
mabisang palatandaan kung anong uri ng tao siya at
kung sa aling antas-panlipunan siya nabibilang.
Antas ng wika
• Mahalagang maunawaan ng lahat ng tao ang mga antas ng
wikang ito nang gayo’y maibagay niya ito sa kanyang
katayuan, sa hinihingi ng panahon at pook at maging sa
okasyong dinadaluhan.
• Mahahati ang antas ng wika sa kategoryang Pormal at
Impormal. Sa bawat kategorya, napapaloob ang mga antas
ng wika.
A. PORMAL

Ito ang mga salitang istandard dahil


kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng higit
na nakararami lalo na ng mga nakapag-
aral ng wika.
1. PAMBANSA
Ito ang mga salitang karaniwang ginagamit sa mga
aklat pangwika/pambalarila sa lahat ng mga paaralan.
Ito rin ang wikang kadalasang ginagamit ng
pamahalaan at itinuturo sa mga paaralan.
Halimbawa:
• Asawa, Anak, Tahanan
2. PAMPANITIKAN O PANRETORIKA
• Ito naman ang mga salitang gamitin ng mga manunulat
sa kanilang mga akdang pampanitikan. Ito ang mga
salitang karaniwang matatayog, malalalim, makulay at
masining.
• Halimbawa:
• Kahati sa buhay
• Bunga ng pag-ibig
• Pusod ng pagmamahalan
B. DI-PORMAL/IMPORMAL
• Ito ang mga salitang karaniwan, palasak, pang
araw-araw na madalas nating gamitin sa pakikipag-
usap at pakikipagtalastasan sa mga kakilala at
kaibigan.
1. LALAWIGANIN.

• Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook


o lalawigan, makikilala ito sa kakaibang tono o
punto.
• Halimbawa:
• Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
• Nakain ka na? (Kumain ka na?)
• Buang! (Baliw!)
TAGALOG ILOKANO CEBUANO BIKOLANO
Aalis Pumanaw Molakaw Mahali
Kanin Inapoy Kan-on Maluto
Alikabok Tapok Abug Alpog
Paa Saka Tiil Bitis
Ibon Bilit Langgam Gamgam
Halik Ungngo Halok Hadok
Kaibigan gayyem higala Amiga
2. KOLOKYAL
• Ito’y mga pang-araw-araw na salita na ginagamit sa mga
pagkakataong impormal. Maaaring may kagaspangan nang
kaunti ang mga salitang ito ngunit maaari rin itong maging
repinado ayon sa kung sino ang nagsasalita nito. Ang
pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang salita lalo na sa mga
pasalitang komunikasyon ay mauuri rin sa antas nito.
• Halimbawa:
nasa’n (nasaan),
pa’no (paano),
sa’kin (sa akin),
sa’yo (sa iyo),
kelan (kailan),
meron (mayroon)
3. BALBAL
• Ito ang tinatawag sa Ingles na slang. Sa mga pangkat-pangkat
nagmumula ang mga ito upang ang mga pangkat ay magkaroon
ng sariling codes. Mababang antas ng wika ito, bagamat may
mga dalubwikang nagmumungkahi ng higit pang mababang
antas, ang antas-bulgar (halimbawa nito ay ang mura at mga
salitang may kabastusan).
• Sa lahat ng antas ng wika, ang balbal ang pinakadinamiko.
Maaari kasing ang usong salitang balbal ngayon at laos na
bukas. Nakatutuwa ring pang-aralan kung paano nabubuo
ang mga salitang ito. Minsan nga, dahil sa napakasalimuot
na prosesong pinagdadaanan ng isang salitang balbal,
nagiging lubhang mahirap nang ugatin ang pinanggalingan
nito. Kayrami ngang kabataang gamit nang gamit ng mga
salitang balbal na hindi nila alam kung paano nabuo.
Paghango sa mga salitang katutubo
gurang - matanda

utol - kapatid

buwang - luku-luko

hawot - tuyo (pagkain)


Panghihiram sa mga Wikang Banyaga
tisoy - mestizo
tisay - mestizo
tsimay - muchacha
tsimoy - muchacho
toma - tomar
Sikyo - security guard
Pagbabaliktad (Buong Salita)
etnieb - beinte
nasnip - pinsan
yatap - patay
abat - taba
ayuk - kuya
Pagbabaliktad (Papantig)

todits - dito
ngetpa - panget
tsikot - kotse
lispu - pulis
Nilikha (Coined Words)

paeklat - maeklat - overacting


espi - esposo - husband
hanep - papuri - praise
bonzai - maliit - very small
Pinaghalu-halo (Mixed Category)
pag-ayaw/
kadiri pagtanggi dislike
kilig to the bones paghanga crush

in-na-in naaayon/uso following the trends

bow lang nang bow masunurin obedient


Iningles (Englisized Category)
jinx malas back luck
weird pambihira rare/unusual
bad trip kawalang pag-asa hopeless/
frustrated
yes, yes, yo totoo approved
Dinaglat (Abbreviated Category)
KSP Kulang Sa Pansin
SMB Style Mo Bulok
HHWW Holding Hands While
Walking
LOL Lauging-Out-Loud
GTG Got-to-go
Pagsasalarawan o Pagsasakatangian ng Isang
Bagay

lagay - tong
boga - baril
durog/bangag- nakadroga
Aplikasyon
• Pangkalahatang Panuto:
• Batay sa napanood/napakinggan sa telebisyon, isagawa at
itanghal ang mga gawain sa ibaba gamit ang pamantayan sa
pagmamarkang inihain ng guro.
• Iugnay ang gawain sa loob ng 10 minuto at itanghal sa loob ng
5 minuto. Magparinig ng senyales bilang pahiwatig ng
kahandaan sa pagtatanghal.
Pamantayan Sa Pagmamarka

PANGKATAN INDIBIDWAL NA PERFORMANS:


Nailahad nang malinaw sa gawaing ibinigay – Aktibong nakilahok sa gawain – 10
10
Nagbahagi ng kaalaman sa pangkat –
Naging malikhain sa paglalahad ng gawain – 5 10
May pagkakaisa o teamwork – 5 Disiplinado at responsible sa kilos o
gawi – 5
Nakasunod sa takdang oras – 5
Kabuuan – 25
Kabuuan – 25
 
Pangkatang Gawain:
• Lokalisasyon:
• Ang bawat pangkat ay bubuo ng sariling
interpretasyon sa awiting “TATLONG BIBE” na
nakikitaan ng mga antas ng wika. (3-6 na myembro
bawat pangkat).
• Pabubunutin ang lider kung anong antas ang
isasagawa nila upang maging patas ang naiatas na
gawain
SINTESIS
• Bakit nagkakaroon ng antas/barayti ang wika?
• Pinatutunayan ba nito na may mababa at mataas na wika?
Bakit?
• Bakit mahalaga ang taglay na kaalaman dito?
• Paano ito nakatutulong sa pakikisangkot sa mga sitwasyong
pangkomunikasyon?
EBALWASYON
• Ngayong alam mo na ang antas at barayti ng wika,
bilang mag-aaral at propesyunal sa hinaharap may
maitutulong ba sa iyo ang naging pagtalakay?
Magbigay ng mga halimbawang patunay batay sa
inyong sariling karanasan o karanasan ng iba.
Isulat ang iyong sagot sa kwaderno.
KASUNDUAN
• Panuorin ang programang Wish Ko Lang. Isa-isahin ang
naging tungkulin ng wika sa episodo na ito.
Refleksyon:
“Ang paggamit na wika sa sariling
kaparaanan ay susi sa pagpapahayag ng
tunay na sarili.” – Cantillo, L.
Click icon to add picture Click icon to add picture
Add a Slide Title - 2
Click icon to add Click icon to add Click icon to add
picture picture picture
Click icon to add picture

Click icon to add picture

Add a Slide Title -


3

Click icon to add picture

You might also like