ORGANIZATAT SHTETËRORE

Shteti si organizatë dhe aparat

Shteti mund te kuptohet si nocion gjeografik, si pjese e botes dhe si

krijese e shoqerise, si bashkesi njerezore, dhe ne aspektin juridik ne
baze te se drejtes (normave juridike)
Shteti ne kuptimin e organizates shteterore, aparatit shteteror, paraqet
njeren prej shume organizatave ne shoqeri, e cila prej organizatave te
tejra dallohet me vellimin e madh te puneve, natyrisht te nderlikuara
dhe me funksione te parapara sipas te drejtes
Shteti si organizate shteterore perfshin nje numer me te madh te
njerezve te cilet marrin pjese ne ushtrimin e pushtetit shteteror,
tekefundit ne cilesine e zgjedhesve te cilet zgjedhin organet
perfaqesuese dhe keshtu bejne pjese ne kete organizate si anetare te saj
Ndersa, nocioni aparat shteterore- ka kuptim me te ngusht, sepse me
kete kuptojme vetem ata persona te cilet ne menyre profesionale, si
nenpunes shteteror, apo personat te cilet ne vazhdimesi ushtrojne
pushtetin shteteror. Ky pushtet eshte i organizuar ne baze te kierarkise,
subordinimit.
• Shteti si organizate dallohet edhe ne ate se ka dhunen
• Nga natyra e organizit te kesaj dhune si dhe zbatimit te saj, varet organizimi i
shtetit (demokratik, apo totalitar)
• Shteti ushtron shume veprimtari dhe funksione: menyra e prodhimit, rendit
dhe qetesise qytetare, lidhur me shendetin, arsimin, mbrojtjen e vendit
• Jane te ndara mendimet se cka paraqet organi shteteror:
• Njeri eshte se organi shteteror perfshin vetem njesin organizative, por jo edhe
njerezit qe ne to ushtrojne funksione shteterore (p.sh., gjykatat, ndersa
gjykatesi-jo, por ai do te ishte vetem person zyrtar dhe sipas kesaj do te
kishim hierarkine apo skemen strukturale keshtu: shteti-organi shteteror-
personi zyrtar
• Mendimi tjeter eshte se nuk ka ndarje te nocionit organ shteteror prej
njerzeve, sepse ato ushtrojne punet e veta ne kuader te kesaj njesie
organizative-dhe keshtu organi shteteror ushtron funksionin perkates
Personi fizik i cili vepron dhe punon ne organet shteterore eshte
person zyrtar sipas autorizimeve, pra vepron ne baze te
kompetences, ushtron veprimtarine ne emer dhe per llogari te
shtetit. Te gjitha veprimtarit e tjera i ushtron si cdo qytetar i
rendomte
Organi shteteror nuk eshte i lidhur per njeriun si person fizik dhe
nuk varet nga kohezgjatja jetesore e personit zyrtar, por ai ngel i
njejte dhe vazhdon punen
Brenda shtetit kemi rangimin e organeve shteterore-sipas
hierarkise: 1. organet me te larta shteterore (ushtrojne pushtetin ne
tere territorin si paralamenti qeveria, shefi i shtetit), 2. organet e
larta shteterore (duken si organe ndihmese te organeve me te larta)
dhe 3. organet e ulta shteterore (ekspoziturat e pushtetit qendror ne
ate lokal),
• Ndërsa ne literaturen tjeter ndarja behet ne organet e armatosura
dhe ato civile dhe ne organe qendrore dhe joqendrore sipas
kompetences territoriale
• sipas raporteve ndermjet tyre jane: organet e njejta dhe te
barabarta dhe organet e nenshtruara
• Sipas perberjes mund te jene: organe indiviuale dhe organe
kolegjiale
• Sipas karakterit dhe menyres se ushtrimit mund te jene: organe
demokratike dhe organe burokratike, ndersa
• Sipas fusheveprimit ato jane: organe ligjvenese, organe
administrative dhe gjyqesore
 Organet individuale (inikose) dhe organet kolegjiale (trupore)

• organe indiviuale kur vendos ne menyre te autorizuar individi

sipas autorizimeve ligjore per nje ceshtje por edhe barte
pergjegjesine dhe organe kolegjiale kur vendimet i marin ne
menyre kolegjiale.
• Parashtrohen disa pyetje lidhur me kuoten e anetareve te
organit-kuorumin, pastaj, si do te jete votimi, i hapur apo i
fshehur.
• Per marrjen e vendimeve meritore zakonisht kerkohet shumica e
votave.
• Shumica relative eshte nese per marrjen e vendimit mjafton
numri me i mdh i votave.
• Vota eshte apsolute kur voton me teper se gjysma e numrit te
pergjithshem te votave, dhe e kualifikuar me 2/3
Organet e armatosur dhe organet civile
Jane ato te cilat kane mjetet e dhunes fizike: ushtria dhe policia
Organe civile kuptojme te gjitha organet shteterore te cilat nuk kane mjete te
dhunes
Organet e armatosura ne disa situata jane edhe organe vendimmarrese
Ne kohe paqeje jane vetem organe ekzekutive dhe duhet te jene nen
udheheqjen e organeve civile
Shefi i shetit eshte komandant suprem i forcave te armatosura ne shume vende
Ushtria kryesisht mbron vendin nga jashte ndersa per brenda ka me pak
autorizime
Shteti militarist eshte qe fjalen kryesore e ka armata i ardhur ne pushtet me ane
te dhunes
Policia ne numer ehte me e madhe se ushtria por me leht e armatosur. Kujdeset
per ruajtjen e rendit dhe qetesis qytetare. Vepron duke ndjekur kryeresit e
veprave penale, duke ndaluar aktivitetet joligjore, duke ekzekutuar vendimet e
organeve shteterore ne rastet kur organet civile kundershtohen nga individet
apo grupet e ndryshme
Shtetet policore ishin: monarkite apsolute, ish shtetet staniliste
 Organet demokratike dhe burokratike
• Organe demokratike jane ato qe vijne ne pushtet me anen e
zgjedhjeve nga populli
• Organet qe vijne ne pushte me dhune apo duke u emeruar nga
ndonje subjekt i larte shteteror quhen organe burokratike.
• Organe te tilla jane pothuajse te gjitha organet profesionale dhe
ekzekutive (organet e ketilla jane administrata dhe gjykatat ne
shtetet ku demokracia ende nuk ka gjet veprimin e vet)
• Nga kjo del nevoja qe organet e ketilla te mbikqyren nga
organete zgjedhura sepse ekziston rreziku qe organet burokratike
te shnderrohen ne organe vendimmarrese