Chöông 1:

TOÅNG QUAN VEÀ DOANH NGHIEÄP

1
Muïc luïc

I Khaùi nieäm doanh nghiep

II Phaân loaïi doanh nghieäp

III Nhieäm vuï vaø quyeàn haïn

IV Xu theá phaùt trieån doanh

nghieäp

2
• Doanh nghieäp?
1. Theo quan ñieåm toå chöùc:
“Doanh nghieäp laø moät toång theå
phöông tieän, maùy moùc thieát bò vaø
con ngöôøi ñöôïc toå chöùc laïi nhaèm
ñaït moät muïc ñích”.
2. Theo quan ñieåm muïc tieâu lôïi nhuaän:
“ Doanh nghieäp laø moät toå chöùc saûn
xuaát thoâng qua ñoù, trong khuoân
khoå moät soá taøi saûn nhaát ñònh
ngöôøi ta keát hôïp nhieàu yeáu toá saûn
xuaát khaùc nhau nhaèm taïo ra saûn
phaåm vaø dòch vuï ñeå baùn trên thò
tröôøng nhaèm thu veà khoaûn cheânh
leäch giöõa giaù thaønh vaø giaù baùn
saûn phaåm”.
3
• Doanh nghieäp?
3. Theo quan ñieåm chöùc naêng:
“ Doanh nghieäp laø moät ñôn vò saûn xuaát
kinh doanh nhaèm thöïc hieän moät hoaëc moät
soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn trong quaù
trình ñaàu tö töø saûn xuaát ñeán tieâu thuï
saûn phaåm hoaëc thöïc hieän caùc dòch vuï
nhaèm muïc ñích sinh lôïi”.
4. Theo quan ñieåm lyù thuyeát heä thoáng:
“ Doanh nghieäp laø moät boä phaän hôïp
thaønh trong heä thoáng kinh teá, moãi ñôn vò
trong heä thoáng ñoù phaûi chòu söï taùc ñoäng
töông hoå laån nhau, phaûi tuaân thuû nhöõng
ñieàu kieän hoaït ñoäng maø nhaø nöôùc ñaët
ra cho heä thoáng kinh teá ñoù nhaèm phuïc
vuï cho muïc ñích tieâu duøng cuûa xaõ hoäi”.
4
Doanh nghieäp?

Doanh nghiệp là một đơn vị SXKD

được tổ chức, nhằm tạo ra sản
phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu
tiêu dùng trên thị trường, thông qua
đó để tối đa hóa lợi nhuận trên cơ
sở tôn trọng luật pháp và quyền lợi
chính đáng của người tiêu dùng .

5
• Doanh nghieäp?

• Doanh nghieäp laø ñôn vò kinh teá do

Nhaø nöôùc hoaëc caùc ñoaøn theå
hoaëc tö nhaân ñaàu tö voán nhaèm
muïc ñích chuû yeáu laø thöïc hieän caùc
hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh
hoaëc hoaït ñoäng coâng ích goùp phaàn
thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá –
xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc.

• [ÔÛ nöôùc ta, döïa vaøo ñieàu 2 (Luaät doanh nghieäp tö

nhaân, ngaøy 21-12-1990), ñieàu 3 (Luaät Coâng ty,
ngaøy 21-12-1990), ñieàu 1 (Luaät doanh nghieäp Nhaø
nöôùc, ngaøy 20-4-1995), vaø ñieàu 4 (Luaät Hôïp taùc
xaõ, ngaøy 20-3-1996)]
6
• Doanh nghieäp?

• Doanh nghieäp laø moät toå chöùc

kinh teá coù teân rieâng, coù taøi
saûn, coù truï sôû giao dòch oån
ñònh, ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh
theo quy ñònh cuûa phaùp luaät
nhaèm thöïc hieän caùc hoaït ñoäng
kinh doanh.

• [Theo Ñieàu 3 cuûa Luaät doanh nghieäp (12-6-1999)]

7
 Đặc diểm hoạt động của doanh
nghiệp
1.Chức năng sản xuất – kinh doanh
của doanh nghiệp là hai chức năng
không thể tách rời nhau,ngược lại
chúng có mối quan hệ chặt chẽ với
nhau và tạo thành một chu trình
khép kín trong hoạt động của doanh
nghiệp

9
 Chu trình khép kín họat động của doanh nghiệp

Nghieân
cöùu
Thieát keá
Choïn Sp
Saûn Chuaån bò Toå chöùc
Thò Haøng
tröôø phaå Saûn xuaát Saûn xuaát
hoùa
ng m

Ñieàu tra Toå chöùc Saûn xuaát

Saûn xuaát
Sau Tieâu thuï Haøng
thöû
Tieâu thuï SP loïat

10
Đặc diểm hoạt động của doanh
nghiệp
2.Căn cứ để tiến hành bất kỳ hoạt
động SXKD nào của doanh nghiệp
chính là nhu cầu của thị trường; nói
cách khác chính là nhu cầu của
người tiêu dùng

11
Đặc diểm hoạt động của doanh
nghiệp
3.Tối đa hoá lợi nhuận là mục tiêu
kinh tế cơ bản của doanh nghiệp,
tuy nhiên đi kèm mục tiêu kinh tế
hoạt động của doanh nghiệp còn
phải hướng tới những mục tiêu xã
hội nhất định .

12
Đặc diểm hoạt động của doanh
nghiệp
4.Các doanh nghiệp trong quá trình
hoạt động phải chấp nhận sự cạnh
tranh để tồn tại và phát triển

13
 PHAÂN LOÏAI DOANH
NGHIEÄP
1. Theo tính chất sở hữu của tài sản
- Doanh nghiệp Nhà nước.
- Doanh nghiệp Tư nhân.
- Doanh nghiệp chung vốn (Công ty).
- Hợp tác xã.
2. Theo qui mô doanh nghiệp
3. Theo phân cấp Quản lý.
4. Theo ngành quản lý.

14
NHIEÄM VUÏ

1. Thöïc hieän nghóa vuï noäp thueá.

2. Baûo ñaûm chaát löôïng saûn phaåm
haøng hoaù dòch vuï ñoái vôùi ngöôøi
tieâu duøng.
3. Baûo veä moâi tröôøng.
4. Chaáp haønh nghieâm chænh cheá ñoä
baùo caùo thoáng keâ taøi chính.
5. Toân troïng vaø thöïc hieän nghieâm
chænh hôïp ñoàng ñaõ kyù keát.
6. Baûo ñaûm ñieàu kieän laøm vieäc vaø
quyeàn lôïi cuûa ngöôøi lao ñoäng.
15
 QUYEÀN HAÏN
1. Chuû ñoäng trong saûn xuaát kinh
doanh.

2. Töï chuû veà taøi chính.

3. Töï chuû veà lao ñoäng.

4. Töï chuû veà quaûn trò.

17
XU THEÁ PHAÙT TRIEÅN
CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP HIEÄN
NAY
1. Hình thaønh nhöõng doanh nhieäp
coù qui moâ ngaøy caøng lôùn.

2. Ña daïng hoùa cô caáu saûn xuaát

trong caùc doanh nghieäp.

3. Kyõ thuaät hoùa saûn xuaát.

4. Taùch rôøi quyeàn sôû höõu vaø

quyeàn söû duïng taøi saûn doanh
nghieäp

18
XU THEÁ PHAÙT TRIEÅN
CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP HIEÄN
NAY
5. Có sự chia sẽ thông tin

19
V/ CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC BOÄ
MAÙY QUAÛN LYÙ CUÙA
DOANH NGHIEÄP.
• 1. Caùc kieåu cô caáu toå chöùc quaûn
lyù
• 2. Cô caáu toå chöùc boä maùy quaûn
lyù cuûa doanh nghieäp ( cô caáu tröïc
tuyeán – chöùc naêng)
• Goàm 3 boä phaän:
• - Boä phaän laõnh ñaïo
• - Boä phaän quaûn lyù chức năng
• - Boä phaän tröïc tieáp sx

20
 *Cô caâu toåchöùc quaûn tròtröïc tuyeán ( tuyeán thaúng)

Ngöôøi laõnh ñaïo toåchöùc

Ngöôøi laõnh ñaïo tuyeán 1 Ngöôøi laõnh ñaïo tuyeán 2

Caùc ñôn vòsaûn xuaát 1 Caùc ñôn vòsaûn xuaát 2

21
 *Cô caâu toåchöùc quaûn trò theo chöùc naêng:

Ngöôøi laõnh ñaïo toåchöùc

Ng laõnh Ng laõnh Ng laõnh

ñaïo chöùc ñaïo chöùc ñaïo chöùc
naêng A naêng B naêng C

22
 *Cô caâu toåchöùc tröïc tuyeán tham möu:

Ngöôøi laõnh ñaïo toåchöùc

Ngöôøi laõnh Ngöôøi laõnh Boäphaän tham möu theo chöùc naêng
ñaïo tuyeán 1 ñaïo tuyeán 2

BPTMTCN BPTMTCN

23
 *Cô caâ
u toåchöù
c trö ïc tuye á
n - chö ù
c naê
ng :

Ngöôø
i laõ
nh ñaïo toåchöù
c

Ngöôø i laõ
nh
Ng laõnh Ng laõnh Ng laõnh Ngöôø i laõ
nh
ñaïo tuye án I
ñaïo chöù
c ñaïo chöùc ñaïo chöù
c ñaïo tuye án II
naêng A naêng B naêng C

Caùo daïng cuïthe åcuû

a cô caá
u naøy coøn coùthe ålaø:
(1)Cô caáu toåchöùc saû
n phaåm / thò tröôøng (xe m sô ñoà
)

TOÅ
NG GIAÙ
M ÑOÁ
C

Phoùtoå ng GÑ Phoùtoå
ng GÑ Phoùtoå
ng GÑ Phoùtoång GÑ
nghie â
n cöùu vaø Marke ting saû
n xuaá
t taø
i chính
phaùt trie å
n

Giaù
m ñoác Giaù
m ñoác Giaù
m ñoác
Nhoù
m saû
n phaåm A Nhoù
m saû
n phaåmB Nhoù
m saû
n phaåm C

24
 2)Cô caáu phaân ngaønh :

Toång Giaùm ñoác

P.T. Giaùm ñoác 1 P.T. Giaùm ñoác 2 P.T. Giaùm ñoác 3

R&D Taøi Marke R&D Taøi Marke R&D Taøi Marke

Chính ting Chính ting Chính ting

Saûn xuaát Saûn xuaát Saûn xuaát

25
 )Kieåu cô caáu toåchöùc theo ma traän :

Ngöôøi laõnh ñaïo toåchöùc

Ngöôøi laõnh Ngöôøi laõnh Ng laõnh Ng laõnh

ñaïo tuyeán I ñaïo tuyeán II ñaïo chöùc ñaïo chöùc
naêng A naêng B

Muïc
Ngöôøi tieâu I
LÑ ñeàaùn

Ngöôøi Muïc
LÑ ñeàaùn tieâu II

Ngöôøi
Muïc
LÑ ñeàaùn
tieâu
III

26
OÂN TAÄP

- Doanh nghieäp ?
- Caùc loaïi hình doanh
nghieäp?
- Nhiệm vụ vaø quyền hạn
của doanh nghiệp?

27