BAB 3

ETIKA
DALAM PERKHIDMATAN
AWAM
 PENGERTIAN ETIKA DALAM
PENTADBIRAN AWAM
-Melibatkan perlaksanaan prinsip-prinsip
moral semasa menjalankan urusan rasmi
di dalam organisasi.
-Thompson (dlm Shafritz & Hyde, 1992)
sifatkan etika dlm p’tadbiran awam sbg
salah satu spesis dlm etika politik – iaitu
aplikasikan prinsip-prinsip moral dalam
politik
-Prinsip-prinsip moral merujuk kepada:
i) Peraturan dan tugas yg perlu dihormati oleh
indv semasa mereka m’jalankan tugas - sbb
sebarang kesilapan boleh m’jejaskan
kesejahteraan indv lain dan masyarakat
ii) Perlaksanaan peraturan dasar perlu memenuhi
kehendak indv lain dan masyarakat
-adalah m’jadi satu t/jawab utk m’laksana
dan tanggung akibat drp tingkah laku oleh
seseorg atau suatu profesion terhadap
masy
- Seorang anggota Perkhidmatan Awam
b’kewajipan memahami t/jawab terhadap
peranan dan perilaku sbg pekerja dalam
kerajaan (Ahmad Sarji, 1991: 20)
- Dennis F. Thompson – terdapat 2 teori
pentadbiran (yg diterima umum) yang
m’bezakan etika umum dgn etika
pentadbiran awam, iaitu:

i. Ethics of neutrality
ii. Ethics of structure
(Shafritz & Hyde, 1992:523)
i. Ethics of neutrality
- Pentadbir perlu b’tindak cara neutral
dengan ikut polisi organssi bukan prinsip
diri sendiri
- Laksanakan tugas dgn penuh t/jawab
walaupun tidak sependapat / bersetuju
secara peribadi t’hadap polisi, arahan
ii. Ethics of structure

-Akui bhw orgnssi yg b’tjwb thp segala

design, development and implementation
of public policies
-Segala tindakan akan dip’gtjwb kpd orgnssi
dan peg2 yg sah bukan indv secara
personal
PERANAN PENTADBIR AWAM

-Keperluan utk menyakinkan org awam

thp orgnssi awam, kerajaan
-Patuhi dan laksanakan undg2 sbg k/tgn
awam, k’jaan
-Penuhi kepentingan awam bg pihak
k’jaan
(Lewis & Gilman 2005)
 NEEDS FOR
PUBLIC CONFIDENCE
-Pentadbir awam perlu mewujudkan
keyakinan orang awam t’hadap k’jaan dan
agensi2nya
-Keyakinan orang awam boleh dibangunkan
melalui etika:
“Public confidence in government is
grounded in ethics”
(Lewis & Gilman 2005: 22)
“Public service is a public trust. Citizens
expect public servants to serve the public
interest with fairness and to manage
public resources properly on daily basis.
Public service ethics are prerequisite to,
and underpin, public trust and are a
keystone of good governance”
(OECD, 2000)
- Relationship between ethics and trust
written directly into professional codes,
law & regulations at all level of
government
OBEYING & IMPLEMENTING
THE LAW

Autoriti kerja beri satu kuasa kpd

pentadbiran awam melebihi org awam
biasa
Undg2 melakar sempadan bg kuasa peg
awam – tentukan misi, pelanggn,
kehendak2
Peg2 awam perlu laksana dan ikut undg2
dan peraturan selaras dgn undg2 – perlu
buat atau tidak buat tindakan mesti ikut
undg2
 Tindakan2 beretika terletak pada
t/laku berikut:
 Mengelak conflict of interest
 Mengelak impartiality
 Mengelak wujud ketidakwajaran

Kegagalan berbuat demikian dianggap

melanggar undang2 dan etika
 SERVING THE PUBLIC
INTEREST

-pegawai2 awam mestilah:

Menjadi pengawal
 Pelindung kepentingan awam dan
memantau kebajikan awam
Bersikap terbuka dan telus
 Elak salah laku, amalan tak beretika

Cepat bertindak (responsive)

 NILAI - NILAI PENTADBIR AWAM

Untuk memandu dan menyokong aktiviti2

profesional peg2 awam
Peg2 awam perlu amalkan nilai2 berikut:
1. Democratic values
2. Professional values
3. Ethical values
4. People values
 1. DEMOCRATIC VALUES
Menjadi satu kerangka perkhid awam
Ikut prinsip2 demokrasi spt impartiality,
justice, liberty, equality, rules of law,
accountability etc
Tujuan melindung hak2 orang
awam/rakyat
 2. PROFESSIONAL VALUES

- Berkhidmat dgn competence, excellence,

quality, efficiency, objectivity, merit and
impartiality
- Bekerja ikut undg2 dan peratutan
- Menunjuk kebolehan dan kepakaran bg
imej sektor awam
 3. ETHICAL VALUES

-Bertindak laksana amanah awam sepanjang

masa
-Bezakan tjwb awam dan hal peribadi -
objectivity & impartiality of government
are conserved & enhanced
-Cuba selesaikan konflik untuk k’ptingan
awam
 4. PEOPLE VALUES

-Tunjuk hormat, adil dan saksama, dan

sopan santun dalam urusan dgn rakan
sejawat dan orang awam
-Keterbukaan dan hormat kepada semua
diversiti yang ada pada semua orang dr
b’bagai latar
belakang
 PERANAN KERAJAAN DALAM
M’PROMOSIKAN ETIKA DI SEKTOR AWAM

Perkenal pembaharuan negara & etika

dalam perkhid awam
Galak sektor swasta sbg rakan kongsi sektor
awam
Galak penyertaan orang awam dlm proses
buat keputusan
Kembalikan atau kekal maruah dan imej
perkh awam di tahap tinggi
 ETIKA PENTADBIR AWAM:
SATU PERBANDINGAN

 Pembangunan etika perkhidmtn awam

b’gantung kpd keperluan pembangunan
sesebuah negara
 Mungkin wujud persamaan / perbezaan di
antara negara2
Contoh:
 Amerika Syarikat (AS)

-isu Rasuah – di beri perhatian melalui

p’baharuan etika dlm perkhidmtn awam
moden
-Bermula awal abad ke 21 telah
m’ubah struktur dan polisi kerajaan AS
-k’jaan AS usaha perangi rasuah secara besar-
besaran
Cth: “whistleblowing”, talian hotline,
lembaga/suruhanjaya etika, program
pendidikan etika bagi penjawat awam, kod
etika profesional, etc.
-juga cuba ubah konsep pengurusan –pentad
awam lama menjadi pengurusan awam baru
-Prosedur utk minimum rasuah
Cth: memberi kontrak kepada pembida
terendah, pengauditan sebelum dan selepas,
larangan kepada conflict of interest.
-M’perkenalkan sistem merit kepada
penjawat awam – penekanan kepada sifat
berkecuali dan larangan terlibat dalam
politik
 Malaysia

-Penerapan etika dalam perkhidmatan awam

bermula pada tahun 1979 (Zainal Yang,
2003)
-perkenalkan Teras Perkhidmatan Awam,
diikuti Etika Perkhidmatan Awam dan
Konsep Perkhidmatan Cemerlang (1980),
Bersih Cekap Amanah (1982)… serta..

(sambung)
 Dasar Penerapan Nilai-nilai Islam (1982),
Kepimpinan Melalui Teladan (1983),
Budaya Kerja Cemerlang (1989), Gerakan
kualiti (1989) dan Tonggak 12 (1992)
-semuanya b’tujuan m’tingkatkan kualiti
perkhidmatan dan mewujudkan budaya
kerja yang positif
-Selepas 1990an, gerakan etika berasaskan
pembanterasan rasuah bermula. Gerakan
tersebut terus diperhebatkan selepas 2003