TEATRI NDER VITE

Punoi :Elton Ndoci Pranoi:Mesuese Loreta Hasani

Teatri në Shqipëri
Prania e ndertimeve te teatrove antike monumentale arkitektonike , në qendrat ilire si Apoloni,
Butrint, Bylis (Hekal), Nikoia (Klos), Orik Foinika (Finiq), Sofratikë (pranë Gjirokastrës), Dyrahu
(Durrësi), flasin për praninë e aktiviteteve teatrore gjatë antikitetit duke pasur influenca të teatrit
të antikitetit grek, me të cilin këto qendra mbajtën lidhje për shumë kohë. Apolonia, padyshim,
është një nga qendrat më me zë të kohës. Në shkallët e teatrit zinin vend 7000 vetë. Drama dhe
lëvizja teatrore rinisi ne kuadrin e lëvizjes se Rilindjes kombëtare. Më 1874 Koto Hoxhi organizoi
shfaqjen e pare teatrale me subjekt nga Dasma e Lunxherise me trupen e nxënësve te shkollës
normale “Ta Zografia” të Qesaratit. Më 1899, u dha nga një grup shkollor në Korçë, vepra e
Shekspirit, “Otello”.
Në vitin 1875, Sami Frashëri (1850-1904), botoi në turqisht dramën me subjekt shqiptar “Besa”. Kjo
vepër u botua në shqip më 1901. Pas kësaj, më 1880, Leonard de Marlino (1830-1923), shkroi “Nata
e Këshëndellave”. Më 1882, Pashk Babi shkroi “Biri i Çifutit”, Françesk Anton Santori shkroi
“Ermira”, Gjergj Fishta “Shën Françeska e Azisit”, më 1909.
Po ne kuadrin e luftës për pavarësi ne vitin 1902, Fan S. Noli shkroi “Izraelite dhe Filistine”, Kristo
Floqi, më 1912, shkroi “Fe e Kombësi”. Po kështu, kemi shkrime dramaturgjike, Shtjefën Gjini,
Mihal Grameno, për të ardhur tek Andon Z.Çajupi, me “Burri i Dheut”, “14 vjeç Dhëndër”, “Pas
Vdekjes”.
 d i c i o n al te
e h o l le tra i t e t t o na si
n e h u morin e edhe ne d mori
a z u a r es h m l sh ë m
o m e d isë b e m r e kullu l i m t e vrul k r y es ore
imi i k ohen vepra t t zhvi l ytete t
e l ëv r l t e a t ri j i t h a q e larta
ë e d h ë d a l r a h a s e t e g e r a t
e v e ç a nte z
t e k o m edis
v e 1 9 45, k k o m b ë ta r n o r a r r iti v l
n j ë vend t e h e r s hme i t . P a s vite j o n al dhe
t i m i n e hum j, etj M ion
e n i k e p a r e t C a ju p k t e r r a t e r p re L l a k a j u s h
i m t a r inë sk periudhe e “ t e A. Z. a m e kara r i e t es e, i n l e , A gi m a r m e Vang jmi,
e k ri j r . N e de k j e s a r t r u p o r I v a o D e v o e fi l l u i m Z a
N
l l it s h qipta d h e “ Pas V ) duke kriju eksuar klas n a m e Koc
o g r a f i a duk onisre si Ag
popu d h en d er “ s i E strada i o z i t e t I th i n e d i te t o e d h e sken r e p r ofesi
ç r c e r jt i p a
u n
“14 vje ietese (i noh ht nga tende allaku, dhe d veçante lua kenografet e s h k r i mit të
ar s is
teatri v rise. Pavare shi, Skender iptare një rol 0 sollën edhe
S te s
m e t o dës së e edhe
h q i p ë a n u S hq t e t 6 d r e j t i m të
n e b o t ëror t im te
te S T a n o B ni k e i n . V i h e n ë p o r a e d r ej
e a k t ore si veprave skem , Ismail Hidr i n e v e t, e d
r g j i a k ontem
a p o z i t ive n
a d i c ional
m e n i m t u n c t r
p ë r so sjen D a b e rdaku n ë o rganiz n g a d r a ma
e n r e tende ë s a j t eatri
Ne
1 9 5 7 ) Rok H y sa e tj. t e a t r i t si ne ë r t e s je lle u a l i sh t vih v a r ë s isht k
n p t a
(1891- evoli, Shaba në fushën e utorë të rinj a b s u r d. Ak t r a d i tën. P a private.
D he a tri dhe rej
Hysen , ndikuan ed ërpjekje nga teatrale si tea demtojne e ato trupa te
0 ep e esh he
Vitet ’9 gjisë. U ben yma modern eatrit qe shp i kombëtar d
ur rr et tr
dramat e të reja apo dhe artistik t ga trupa e tea
t iv v n
alterna it organizati et me sukses
im aq
reform zhdon te shf
va
klasik
 Teatri (greqisht: τό θέατρον, Theatron 'vendi për
shikim' dhe θεάομαι theaomai „të shikosh“) është
nocion që nënkupton rrëfimin e një ngjarjeje të
skenuar, që e realizojnë artistët, aktorët,
komunikimi i të cilëve bartet te publiku.
Mirëpo, për shkak të kompleksitetit të tij, teatri
vështirë mund të përthekohet me një definicion të
vetëm: vetë nocioni teatërnjëkohësisht nënkupton
edhe artin teatror, edhe vendin ku realizohet ai,
edhe aktin shoqëror të pranisë dhe të përcjelljes së
shfaqjes.Teatri është art i fjalës së folur.Kur
krijimi letrar luhet në skenë me interpretimin e
aktorëve krijohet arti teatror.Ngjarja vendoset në
një hapsirë të caktuar që quhet skenë.Më herët
skena ishte në teatrot e hapur ose amfitetatrot.
 KY ISHTE PROJEKTI IM
FALIMINDERIT PER VEMENDJEN!!!