BAB 6 TENAGA NUKLEAR

Page 1
 6.1 BAHAN RADIOAKTIF

 Bahan radioaktif terdiri daripada atom yang mengandungi

nukleus yang tidak stabil.
 Keradioaktifan ialah proses yang rawak dan spontan.
 Rawak kerana tidak dapat diramal nukleus yang akan terhasil
dan bila ia mereput.
 Spontan kerana berlaku sendirinya tanpa dipengaruhi oleh
sebarang faktor luar.

Page 2
Sejarah

1. 1896, Ahli Fizik Perancis,

Antoine Henri Becquerel
menemukan unsur uranium
memancarkan sinaran yang
mempunyai kuasa
penembusan untuk
menghitamkan plat fotografi.

2. 1898, Ahli kimia Perancis,

Marie Curie dan Pierre Curie
menemukan unsur radioaktif
torium, radium dan polonium
selain daripada Uranium.

Page 3
RADIOISOTOP

1. Isotop adalah atom-atom

suatu unsur yang
mempunyai bilangan
proton yang sama tetapi
bilangan neutron berbeza.
2. Bilangan elektron juga
sama.
3. Sifat kimia sama manakala
sifat fizik berbeza.
4. Radioisotop adalah isotop
yang tidak stabil dan
menunjukkan sifat
radioaktif.
Page 4
Page 5
JENIS SINARAN RADIOAKTIF

1. Proses reputan
radioaktif pancarkan
tiga jenis sinaran
radioaktif.
2. Sinaran alfa () cas
positif.
3. Sinaran beta () cas
negatif dan bergerak
laju.
4. Sinaran gama ()
neutral atau tidak
bercas dan bertenaga
tinggi
Page 6
 KUASA PENGIONAN

1. Apabila sinaran radioaktif dipancarkan, zarah sinaran berlanggar

dengan molekul udara di sekeliling.
2. Pengionan telah berlaku kerana perlanggaran tadi menghasilkan ion
negatif dan ion positif.
3. Sinar alfa kuasa pengionannya paling tinggi kerana jisim yang besar
dan cas lebih tinggi.
4. Sinar gama kuasa pengionannya paling lemah.
5. Kuasa pengionan yang berbeza menghasilkan corak runut yang
berbeza dalam kebuk awan.
Page 7
 KUASA PENEMBUSAN

1. Sinar alfa boleh dihentikan oleh sehelai kertas.

2. Sinar beta boleh menembusi kertas tetapi boleh dihentikan
dengan kepingan aluminium setebal 3mm.
3. Sinar gama mempunyai kuasa penembusan paling tinggi
dan hanya dapat dihentikan oleh bongkah plumbum yang
tebal

Page 8
CIRI-CIRI RADIOAKTIF

Page 9
6.2 KAEDAH PENGHASILAN TENAGA
NUKLEAR DAN KEGUNAANNYA

1. Proses pemecahan satu

nukleus berjisim besar
kepada 2 nukleus yang lebih
kecil.
2. Satu neutron akan membedil
satu uranium menghasilkan 1
atom barium , 1 atom kripton,
3 lagi neutron dan
membebaskan tenaga haba..
3. Tiga neutron yang terhasil
akan membedil lagi tiga unsur
uranium.
4. Pembelahan nuklear yang
berterusan dinamakan tindak
balas berantai.
Page 10
1. Tindak balas berantai yang terkawal dilakukan dalam reaktor
nuklear untuk menjanakan tenaga elektrik.
2. Tindak balas berantai yang tak terkawal akan menyebabkan
letupan yang berterusan dan digunakan dalam pembuatan bom
atom.
Page 11
 PELAKURAN NUKLEAR

1. Tindak balas berlaku apabila 2 nukleus ringan bercantum dan

mempunyai tenaga kinetik yang tinggi untuk menjadi 1 nukleus lebih
berat.
2. Sebagai contoh matahari yang panas, atom helium dan atom
hidrogen memperoleh tenaga yang cukup untuk menjalankan tindak
balas pelakuran nukleus.
Page 12
 REAKTOR NUKLEAR

a) Rod uranium digunakan sebagai bahan api.

b) Grafit digunakan sebagai moderator untuk melambatkan pergerakan
neutron.
c) Kadmium digunakan untuk mengawal kadar pembelahan nuklear
supaya dalam keadaan stabil.
d) Sistem penyejukan digunakan mengawal suhu di dalam reaktor. Air
sebagai penyejuk.
e) Dinding konkrit digunakan supaya kawasan sekeliling terlindung dari
pancaran sinaran radioaktif yang bahaya.
Page 13
 PROSES PENJANAAN TENAGA ELEKTRIK
DI STESEN JANA KUASA NUKLEAR

1
Tindak balas berantai bagi
pembelahan nukleus
menghasilkan tenaga
nuklear yang banyak
2
Tenaga haba yang terhasil
akan memanaskan dan
mendidihkan air sejuk

4 Putaran turbin
memutarkan dinamo
dalam penjana elektrik
3 Tekanan stim yang tinggi
akan memutarkan turbin

5 Putaran dinamo
menjanakan elektrik
6 Elektrik dihantar melalui
rangkaian grid nasional
kepada pengguna
Page 14
Page 15
4 CIRI KESELAMATAN REAKTOR NUKLEAR
1• MODERATOR – melambatkan pergerakan neutron
yang berhalaju tinggi .

2• ROD KAWALAN – menyerap neutron yang

berlebihan supaya kadar tindak balas berantai
terkawal.

3• SISTEM PENYEJUKAN – mengawal suhu tinggi

yang terhasil semasa pemanasan air supaya reaktor
nuklear tidak melebur pada suhu yang tinggi.

4• DINDING KONKRIT TEBAL – Menghalang sinaran

radioaktif terdedah ke sekeliling.
Page 16
 2 KESAN KEBOCORAN TENAGA
NUKLEAR DALAM REAKTOR
NUKLEAR

1UPAN
LE T

Page 17
 2 KESAN KEBOCORAN TENAGA
NUKLEAR DALAM REAKTOR
NUKLEAR

2 SINARAN RADIOAKTIF
MEMBAHAYAKAN
KESIHATAN

Page 18
KEGUNAAN TENAGA NUKLEAR

1. PERTANIAN

a) Fosforus-32 – digunakan sebagai bahan

untuk membuat baja. Kadar penyerapan
baja oleh tumbuhan diukur untuk
menentukan kecekapan penyerapan baja.
b) Karbon-14 - digunakan untuk mengukur
kadar penyerapan gas karbon dioksida
dalam proses fotosintesis.
2. PERUBATAN

a) Iodin-131 – Pesakit diberikan larutan

natrium iodida untuk mengesan keadaan
kelenjar tiroid.
b) Kobalt-60 - digunakan untuk membunuh
sel-sel kanser dalam otak, membasmi
kuman dalam bilik dan alat pembedahan .
Page 19
KEGUNAAN TENAGA NUKLEAR

3. PERINDUSTRIAN

a) Natrium-24 – sinaran beta dicampurkan

dengan air atau minyak untuk mengesa
kebocoran sistem perpaipan.
b) Tiub GM ditempatkan berdekatan dengan
permukaan tanah, kadar bacaan tiub GM
yang tinggi merupakan kawasan
kebocoran.
4. ARKEOLOGI

a) Karbon-14 - Untuk menentikan usia

bahan fosil atau artifak purba.
b) Mengira keakifan karbon-14 yang telah
mereput kepada karbon-14 yang belum
mereput.

Page 20
KEGUNAAN TENAGA NUKLEAR

5. PENGAWETAN MAKANAN

a) Sinaran gama – dapat mensterilkan

makanan iaitu membunuh bakteria, kulat
atau serangga dalam makanan.
b) Sinaran gama juga dapat mencegah ubi
kentang dan bawang daripada
bercambah.

Page 21
6.3 KEPENTINGAN PENGENDALIAN
SISA BAHAN RADIOAKTIF

Page 22
KESAN RADIOAKTIF TERHADAP HIDUPAN

1 Perubahan bentuk janin

dalam wanita hamil

Page 23
KESAN RADIOAKTIF TERHADAP HIDUPAN

2 Memusnahkan sel badan

yang sihat dan mutasi sel

Page 24
KESAN RADIOAKTIF TERHADAP HIDUPAN

3 Penyakit kanser
seperti leukimia

Page 25
CARA PENGURUSAN BAHAN
RADIOAKTIF

1. Pengendalian bahan radioaktif

a) Gunakan alat penyepit mengalihkan bahan

radioaktif yang lemah.
b) Bahan radioaktif yang kuat dikendalikan
menggunakan skrin kaca berplumbum atau alat
kawalan jauh.
c) Pengendali perlu memakai pakaian perlindungan
khas dan lencana filem.
d) Lencana filem boleh mengesan dan sukat tahap
pendedahan bahan radioaktif.

2. Penyimpanan bahan radioaktif

a) Bahan radioaktif disimpan dalam bekas tebal

khas diperbuat daripada plumbum untuk halang
kebocoran. Kawasan jauh dari kunjungan
manusia.
Page 26
 CARA PENGURUSAN BAHAN
RADIOAKTIF

3. Pelupusan Sisa bahan radioaktif

a) Negara kita, Agensi Nuklear Malaysia akan menyimpan sisa-sisa

radioaktif dalam bekas yang tebal dan kemudiannya ditanam jauh
ke bawah tanah.

Page 27
KESIMPULAN

Page 28