Reanimacija

 Definicija: prekid rada srca (Cardiac Arrest)

 Vodeći direktni uzrok smrti u svijetu

 Etiologija:
“4H”: “4T”:
hipoksija tamponada srca
hipovolemija tenzioni pneumotoraks
hipotermija tromboembolija
hiperkaliemija toksikoza

 EKG:
VT, VF, asistolija, EMD
Znaci:
 Odsustvo srčanih tonova
 Gubitak pulsa nad velikim arterijama
 Proširene zjenice (nakon 1 minut)
 Nemjerljiv KP
 Prestanak krvarenja iz povreda
 Gubitak svijesti (nakon 15-20 s)
 Nagla promjena boje kože
 Prestanka pokreta grudnog koša
 Mišićna atonija

PP:
 reanimacija
Disanje
 hipopneja
 bradipneja
 pauze apneje
 agonalno disanje

Svijest
 GKS ispod 8

Puls
 gubitak (KP ispod 70 mmHg)

Pomoćni vitalni znaci:

 bljedilo
 adinamija
 BLS
osnovno održavanje života djece i odraslih

 ALS
napredno održavanje života djece i odraslih

 TLS
održavanje života kod traumatizovanih

 Ostalo
 Trajanje apneje
“Otkad ne diše?”

 Znaci smrti
Nesigurni: mlitavost, nepokretljivost, neosjetljivost,
nereagovanje zjenica, prestanak disanja i krvotoka
Vjerovatni: mrlje, bljedilo, hladnoća, ukočenost
Sigurni: truljenje, raspadanje, gnjiljenje, saponifikacija,
mumifikacija

 Vjerovatni uzrok smrti

 Očigledna fatalna trauma

NAJVAŽNIJA ODLUKA U MEDICINI!

 Airway
obezbjeđivanje prolaznosti disajnog puta

 Breathing
vještačko disanje

 Circulation
masaža srca

 Defibrillation
elektrostimulacija srca

 Lijekovi
Oblici:
Usta na usta
Usta na nos
Usta na masku
Usta na traheostomu
Maska sa samoširećim balonom
 Stavite jednu ruku na čelo, a drugu ispod vrata i nježno
zabacite glavu (osim kod povreda vrata!)

 Drugom rukom podignite bradu

 Palcem i kažiprstom ruke koja je na čelu začepite nos žrtvi

 Eventualno preko usta žrtve stavite maramicu

 Normalno udahnite
 Svojim usnama obuhvatite usta unesrećenoga

 Polagano uduvajte vazduh žrtvi tokom 1-2 s, prateći

podizanje toraksa

 Odmaknite svoja usta od usta žrtve, prateći spuštanje

grudnog koša

 Opet normalno udahnite i dajte žrtvi drugi udah

 Kleknite sa strane unesrećenoga

 Stavite korijen dlana na sredinu grudnog koša

unesrećenoga (dva poprečna prsta iznad ksifoidnog
nastavka)

 Stavite dlan druge ruke preko

 Isprepletite prste obje ruke i uvjerite se da ruke nisu nad

abdomenom ili rebrima
 Postavite gornji dio svog tijela okomito u odnosu na žrtvu i
ispruženih ruku naglo utisnite sternum 4-5 cm

 Otpustite pritisak bez odvajanja ruku od toraksa žrtve

 Ponovite 30 ovakvih kompresija ritmom od oko 100/minut

(malo manje od 2 u sekundi)

 Potrudite se da kompresije i otpuštanje podjednako traju

1. Provjerite jeste li Vi, žrtva i ljudi u blizini sigurni

2. Utvrdite stanje svijesti žrtve (oči, pokreti, ostali grubi

znaci ...)

3. Protresite ramena žrtve i glasno upitajte: “Jeste li

dobro?”
3a. Ako žrtva odgovara:
 Saznajte šta se desilo
 Ostavite ga u nađenom položaju
 Po potrebi pozovite ili otiđite po pomoć
 Redovno provjeravajte stanje žrtve

3b. Ako žrtva ne odgovara:

 Eventualno provjerite karotidni puls
 Eventualno provjerite disanje (agonalno!)
 Okrenite žrtvu na leđa i postavite je na tvrdu i ravnu
podlogu
 Eventualno prekordijalni udarac (1-2)
 Otvorite disajne puteve
 Po potrebi očistite usnu duplju i ždrijelo, odstranite strana
tijela, ugruške krvi, protezu (kažiprst i srednji prst)
4. Utvrdite da li žrtva diše (max. 10 s!):
 Gledajte pomicanje grudnog koša
 Slušajte zvuk disanja nad ustima
 Osjetite struju zraka na svom obrazu

4a. Ako normalno diše:

 Stavite žrtvu u bočni položaj
 Pozovite pomoć
 Redovno provjeravajte da li žrtva diše

4b. Ako ne diše normalno:

 Započnite spoljnu masažu srca frekvencijom 80-100
kompresija u minuti
 Udružite spoljnu masažu srca sa vještačkim disanjem u
ritmu 30:2
 Prekid samo ako žrtva počne normalno da diše!
 Kod više spasilaca: brza smjena na svake 1-2 minute
4c. Ako niste sposobni ili voljni da vršite vještačko disanje:

 Provodite samo spoljnu masažu srca (neprekidno)

5. Nastavite reanimaciju do:

 Dolaska stručne pomoći (tima za reanimaciju)

 Pojave normalnog disanja žrtve
 Isrpljenosti spasilaca
Dolazak tima za reanimaciju

Inicijalne mjere:
 1 minut BLS

 Otvaranje venske linije

 Priprema lijekova

 Postavljanje elektroda i uključivanje defibrilatora –

utvrđivanje aktuelnog ritma srca
 Orofaringealni tubus / Endotrahealna intubacija

 Vještačko disanje pomoću maske sa samoširećim (Ambu)

balonom
 Klinička procjena
Ritmovi koji se defibriliraju
 Ventrikularna fibrilacija (VF)
 Ventrikularna tahikardija (VT)

Ritmovi koji se NE defibriliraju

 Asistolija
 Elektromehanička disocijacija (EMD)
 BLS 2 minuta

 Prvi elektrošok: defibrilator se puni i isporučuje se 150-200 J

bifazno ili 360 J monofazno

 BLS 2 minuta

 Kratka provjera monitora (ponovna procjena srčanog ritma)

 Drugi elektrošok: ako VF/VT i dalje perzistira isporučuje se

150-360 J bifazno ili 360 J monofazno

 BLS 2 minuta

 Procjena ritma
 Prvi adrenalin: ako je VF/VT i dalje prisutna daje se jedna
ampula adrenalina intravenski (1mg/1mL)

 Treći elektrošok: odmah nakon davanja adrenalina

isporučuje se 150-360 J bifazno ili 360 J monofazno

 BLS 2 minuta

 Procjena ritma

 Amjodaron: ako VF/VT perzistira nakon treće defibrilacije

daje se 300 mg amjodarona intravenski u bolusu (tokom
procjene ritma)

 Drugi adrenalin
 Četvrti elektrošok (odmah nakon davanja adrenalina)

 BLS 2 minuta

 Procjena ritma

 Treći adrenalin

 Nastavlja se KPR u slijedu: lijek - elektrošok - BLS –

provjera ritma
 Palpacija pulsa: izvodi se kad se pri procjeni ritma
konstatuje prisustvo organizovanog ritma koji nije
indikovano defibrilirati (uski ili pravilni kompleksi)

 Postreanimacijsko zbrinjavanje: sprovodi se kod

palpabilnog perifernog puls (povratak spontane
cirkulacije); ako puls nije palpabilan nastavlje se KPR

 Ukoliko ritam pređe u asistoliju ili elektromehaničku

disocijaciju, prelazi se na algoritam ritmova koji se ne
defibriliraju
 BLS 2 minuta

 Prvi adrenalin

 Atropin: daje se 3 mg u bolusu intravenski

 Provjera ritma

 BLS 2 minuta

 Provjera ritma
 Drugi adrenalin (svakih 3-5 minuta ili svaki drugi ciklus)

 BLS 2 minuta

 Provjera ritma

 Palpacija pulsa: kod pojave organizovanog ritma

 Ako se ritam promjeni u VF, slijedi se algoritam za njeno

zbrinjavanje; fina VF se ne defibrilira se nego nastavlja sa
BLS
 Palpira se centralni (nekad i periferni) puls
 Zjenice više nisu maksimalno dilatirane
 Boja kože se popravlja
 Javlja se mišićni tonus
 Spontani i ritmični pokreti toraksa
 Mjerljiv KP
 EKG
 Ne protresati odojčad i djecu sa sumnjom na povredu
vratne kičme
 Kod odojčadi se palpira brahijalni puls
 Omjer 15:2 ako su prisutna 2 spasioca (30:2 ako je jedan)
 Masaža srca:
djeca <1 god: vrhovima dva prsta (1 spasilac) ili 2 palca (2
spasioca)
djeca 1-8. god: jednom rukom (korijenom dlana)
donja trećina sternuma (1 poprečni prst iznad ksifoideusa)
utiskivanje toraksa za 1/3 debljine
 Vještačko disanje:
5 početnih udaha
kod odojčadi glava je u neutralnom položaju
kod odojčadi reanimator ustima obuhvata usta i nos žrtve