Mengenal Pasti Sebab dan

Penyelesaian
 Mengenal Pasti
Sebab dan Penyelesaian
Membentangkan Hujah

• Kemahiran Berfikir dapat digunakan untuk menyakinkan

seseorang dalam mengemukakan dakwaan dan memberikan
hujah. Cth: ejen insurans.

• Ciri – ciri dakwaan :

• Terdiri daripada ayat-ayat pernyataan. Cth: kemahiran berfikir itu
mudah.
• Mempunyai nilai kebenaran samada ayat itu benar atau tidak benar.
cth:ayat arahan
• Kenyataan tersebut dalam bahasa yang difahami.
• Pernyataan hujah :
• Bertujuan untuk menyakinkan dakwaan
• Kenyataan yang menyokong sesuatu hujah dan menghala ke arah
kesimpulan dikenali sebagai “PREMIS”
• Isu bagi sesuatu hujah dikenali sebagai penutup hujah (kesimpulan).
Wujud Penaakulan ?

• Bagaimana Bahasa digunakan dalam penaakulan?

• Contoh Penaakulan :
• “Peperiksaan itu tidak adil. Saya sudah belajar subjek ini selama beberapa
hari, membaca bahan sebanyak empat kali, menumpu kepada perincian
penting dan belajar lagi. Sepatutnya saya mendapat gred yang baik selepas
melakukan semua ini. Peperiksaan itu yang tidak adil”

• Antara pengajaran yang boleh kita dapati :

• Kesimpulan boleh diselit pada permulaan dan penghujung sesuatu hujah.
• Bukan mudah untuk menentukan sesuatu hujah yang baik atau tidak.
 Bahasa Penaakulan

• Berhujah sesuatu kes :

• Penunjuk Sebab:
• Oleh sebab.. Semenjak… Terhadap ……Sebabnya ialah ….
• Pertamanya….
• Antara Frasanya Penunjuk Penyelesaian:
• Oleh itu Jadi Maka Oleh sebab itu Oleh yang
demikian Yang membuktikan bahawa Boleh disimpulkan
bahawa Justeru itu…
Peta Pemikiran

• 1. Apakah kesimpulan
• 2. Apakah sebab-sebab dan struktur?
• 3. Apa yang diandaikan?
• 4. Menjelaskan maksud?
• 5. Adakah sebab-sebab itu diterima oleh anda?
• 6. Apakah penilaian keseluruhan anda berdasarkanpada ap yang anda telah perolehi?

Peta pemikiran bukan sahaja digunakan semasa mempertimbangkan penaakulan orang

lain, ia juga sepatut digunakan apabila anda membangunkan penaakulan sendiri.
PETA PEMIKIRAN UNTUK PEMAHAMAN
DAN PENILAIAN PENAAKULAN

Peta Pemikiran Analisis Kemahiran dan Penilaian Hujah Analisis

1. Apakah kesimpulan/ beberapa kesimpulan utama?

(Mungkin tersurat atau tersirat; boleh dinyatakan dalam bentuk cadangan, atau
penjelasan dan sebagainya. Kewujudan petunjuk penyelesaian seperti „oleh itu‰
boleh membantu)
[Tujuan: Ia membantu dalam mengorganisasikan pemikiran anda tentang
penaakulan jika anda tahu apa yang pengarang cuba pujuk dan/atau meyakinkan anda

2. Apakah sebab-sebab (data, bukti dan sebagainya.) dan struktur?

3. Apa yang diandaikan (yakni, implisit atau tidak diendahkan, mungkin dalam konteks tersebut)?

4. Menjelaskan maksud (berdasarkan terma, dakwaan atau hujah) yang memerlukannya.

Penilaian
5. Adakah sebab-sebab itu diterima oleh anda?

• (Ini termasuklah sebab eksplisit dan tanggapan yang tidak dinyatakan ini
mungkin juga melibatkan penilaian dakwaan fakta, definisi dan
pertimbangan nilai dan pertimbangan ketelusan sumber).
(a) Adakah penaakulan menyokong penyelesaian?
(Contohnya, adakah hujah yang menyokong itu kuat tanpa sebarang
keraguan (beyond reasonable doubt) atau lemah)?

(b) Adakah terdapatnya pertimbangan/hujah lain berkaitan yang menguatkan

lagi atau melemahkan kes?
(Anda mungkin telah tahu ini atau mungkin perlu membangunnya)
[Tujuan: Juga dikenali sebagai „critico-creative thinking, yang memerlukan
kita memikirkan tentang idea-idea lain yang membantu dalam mencapai
pertimbangan baik.
6. Apakah penilaian keseluruhan anda berdasarkan pada apa yang anda
telah perolehi?
Penerimaan Sebab

• Jika kita perlu menilai secara sistematik, kita mesti bertanya

soalan-soalan berikut:
• (a) Adakah sebab-sebab ini boleh d diterima (benar, sah, fakta,
dan sebagainya.)?
• (b) Adakah penaakulan m menyokong kesimpulannya?
• (c) Adakah terdapatnya pertimbangan/hujah lain yang berkaitan?
(d) Apakah penilaian keseluruhan anda tentang topik ini?
 Mempertimbangkan Kebolehterimaan Sesuatu
Dakwaan.
• Rajah 3.2: Enam langkah
dalam menilai
kebolehpercayaan sesuatu
dakwaan
MEMPERTIMBANGKAN
KEBOLEHTERIMAAN SESUATU DAKWAAN

(a) Sejauh mana pastinya dakwaan itu?

• Sama ada sesuatu dakwaan itu boleh diterima atau tidak bergantung
kepada kekuatan komitmen. Dakwaan yang diberi boleh diterima
sebagai tekaan atau „kemungkinan, walau bagaimanapun, penerimaan
akan dipertimbangkan dengan piawai yang lebih teliti jika ia dinyatakan
sebagai benar atau pasti.

(b) Adakah konteks dakwaan mempengaruhi penerimaannya ?

• Sama ada sesuatu dakwaan itu diterima atau tidak bergantung pada
konteks dan cara dibina.
MEMPERTIMBANGKAN
KEBOLEHTERIMAAN SESUATU DAKWAAN

( c)Adakah dakwaan memerlukan penentuan pakar/kajian?

Ada kes-kes yang mana sebab-sebab yang diberikan untuk kesimpulan
terpilih memerlukan pengetahuan khusus atau input kepakaran dalam
menentukan kesahihannya. Kadangkala anda memperoleh pengetahuan, ada
kalanya tiada disebabkan bukan bidang anda. Maka, menjadi satu cabaran
atau tidak mungkin bagi anda untuk mempertimbang kekuatan hujah itu.

(d) Adakah diketahui atau dipercayai ramai?

Ada kala sebab yang dibentangkan itu diketahui atau dipercayai oleh
ramai orang.
 MEMPERTIMBANGKAN
KEBOLEHTERIMAAN SESUATU DAKWAAN

(e)Sejauh manakah dakwaan itu sepadan dengan kepercayaan dan

pendapat kita yang lain ? Kadang kala sebab yang anda fikirkan
selari dengan kepercayaan yang lain, ada kalanya tidak.

(f) Adakah datang dari sumber yang boleh dipercayai?

Kita boleh menerima atau menolak sesuatu dakwaan berdasarkan
kredibiliti, kebolehpercayaan dan keesahan sumbernya.
Mempertimbangkan Kredibiliti Sumber

• Antara kriteria yang perlu kita tumpukan adalah:

• (a) Reputasi sumber boleh dipercayai;
• (b) Sama ada sumber mempunyai kepentingan diri;
• (c) Sama ada terdapatnya bukti atau kesahan dakwaan daripada sumber-
sumber bebas;
• (d) Sama ada sumber mempunyai kepakaran atau latihan yang berkaitan;
• (e) Sifat dakwaan itu sendiri; dan
• (f) Sama ada sumber boleh memberi sebab-sebab yang boleh dipercayai
bagi dakwaan
Menilai Inferens

• Sesetengah orang telah menyelesaikan masalah pengangguran

mereka sama ada dengan mencari kerja atau sanggup beke rja
dengan pendapatan rendah. Jadi semua penganggur boleh buat
perkara yang sama.

• Otak kaum wanita adalah pada puratanya lebih kecil berbanding

otak kaum lelaki, oleh sebab itu wanita adalah kurang cerdik
daripada lelaki.
SEKIAN