Babasahin

Bilang 1

Ang
Panitikan Jae Margarette G. Manaligod
61801257
GEFS-D57
Panitikan ng Pilipinas: Kasaysayan
at Pagsusuri ng Wika at Nilalaman (FIL3)
1. Sa iyong palagay, bakit mahalagang pag-aralan ang panitikan?
Paano ito makakatulong sa iyo, bilang isang mag-aaral?
Panitikan ang naging daan sa mga manunulat upang maipahayag ang kanilang mga nararamdaman,
marinig ang kwento ng mga ordinaryong tao, magkaroon ng boses ang mga maliliit na tao sa lipunan,
maiparating ang impormasyon sa mga taong walang paraan para makatanggap nito, maipaalam kung
gaano kayaman ang ating kultura at gayun din ang katayuan ng iba’t ibang katutubo sa ating bansa, ilan
lamang ito sa mga naidulot ng panitikan, kung kaya ito ay mahalagang pag-aralan magpasahanggang
ngayon. Sa madaling sabi naging at nagiging daan ang panitikan hanggang sa kasalukuyan upang
magkaroon ng identidad o pagkakakilanlan ang ating bansa. Sa pag-aaral nito, mas natutuklasan natin ang
realidad sa ating lipunan, mas nagkakaroon tayo ng muwang sa kung anong klaseng pamumuhay mayroon
ang iba’t ibang klase ng tao, ang mga tradisyon at kultura na maaari pang maisalba dahil minsan na itong
naging bahagi ng ating mayamang kasaysayan, mas mapahusay at mapamahal sa ating sariling sining,
nabibigyan din ng pagkakataon upang maipakilala sa iba ang lahing ating pinagmulan at marami pang iba.
Sa mabilis na pag-usbong ng ating lipunan, nagbabago-bago ang mga paraan kung paano nagiging
malikhain sa sining ang mga tao, kaya naman mas napapalalim ang pag-aaral sa panitikan, mas
nagkakaroon ng kamalayan ang mga lalong nagsasanay nito, lalo na sa katulad kong nag-aaral. Sa
pamamagitan nito mas nalalaman at nakikilala ko ang nakaraan, sa mga sining na likha ng ating mga
ninuno, mas nabibigyan ko ng pagpapahalaga at mas nagagamit ko pa ito upang mas mapabuti ang aking
pag-aaral dahil nagbibigay daan ang nakaraan sa pag-unlad ng kasalukuyan. Mas nakikilala ko rin ang
aking sarili, sapagkat sa pamamagitan ng pagsusulat o pagbabasa napagninilayan ko kung ano ang mga
marapat ko pang baguhin sa aking sarili at gayun din naman nababatid ko ang mga nais ko pang gawin sa
buhay. Nakakatulong din ito upang magkaroon ang direksyon ang aking buhay, nang sa gayon mas
magsumikap pa ako bilang isang mag-aaral, at balang araw makatulong sa sariling bayan.
2. Ayon sa iyong nabasang blog post ni Paoloabacado ukol sa
panitikan bilang isang malikhaing sining, ikaw ba ay sumasang-ayon
o hindi sa kanyang mga ideya? Bakit?

Sa paglalarawan ni Paoloabacado sa kanyang blog post tungkol sa panitikan bilang

isang malikhaing sining, isa-isang nabanggit ang pagbibigay niya ng pakahulugan sa
panitikan at kung bakit sa maraming paraan ang pagsang-ayon nito. Sa bawat talata ay
nagbigay ito ng pagpapaliwanag upang mas lalo pang maipaunawa ang sarili niyang
interpretasyon sa panitikan, sa mga katuwirang inilahad niya ay nakumbinsi ako. Ang
panitikan ay natatangi sapagkat ito ay may basehan o batayan, sapagkat kung magiging
malaya lamang ito, sa paglipas ng panahon maaaring ituring o kilalanin na manunulat ang
kahit na sino at hindi na rin kailangang suriing mabuti ang mga nailalathala o
impormasyong kaugnay nito. Sumunod, sa panahong mayroon tayo ngayon mas
naibubukas ang isipan o kamalayan ng mga nakakabasa, sumusulat, nakikinig o sa iba
pang paraan na naipapakilala ang panitikan hinggil sa pagsalamin nito sa realidad, sa
ganitong paraan nagkakaroon ng ugnayan sa pagitan ng may likha at sa madlang
nakaaabot nito. Panghuli, ang pag-ayon nito sa pagbabago ng lipunan, kahit na ito ay may
pamamaraan, nakikibagay ito sa modernong panahon. Maraming ideya ang lalabas kung
panitikan ang pag-uusapan dahil hindi maikakailang malawak ang saklaw nito, dahil sabi
nga sa blog post, “…hindi maitatanggi na ito ay isang sining na kayang ipakita ang realidad
na ating ginagalawan kasama na rin ang pagbabago nito.”
Panitikan ng Pilipinas:
Kasaysayan at Pagsusuri
ng Wika at Nilalaman
Portfolio
Panitikan
Ito ay nagsasabi o nagpapahayag ng mga kaisipan, mga damdamin, mga
1 karanasan, hangarin at diwa ng mga tao.

Ito rin ang pinakapayak na paglalarawan lalo na sa pagsulat ng tuwiran

2 o tuluyan o patula.

Nanggaling sa salitang “pang-titik-an” na kung saan ang unlaping “pang” ay ginamit

3 at hulaping “an”. At sa salitang “titik” naman ay nangangahulugang literature
(literature), na ang literatura ay galing sa Latin na littera na nangangahulugang titik.

Nagsasalaysay din ito sa pamahalaan, lipunan at mga pananampalataya at mga

4 karanasang may kaugnay ng iba’t ibang uri ng damdamin tulad ng pag-ibig, kaligayahan,
kalungkutan, pag-asa, pagkapoot, paghihiganti, pagkasuklam, sindak at pangamba.
 HINDI KATHANG –ISIP
KATHANG-ISIP - ang mga panulat
(FICTION) - ang mga
na batay sa tunay
manunulat ay gumagawa ng
na pangyayari katulas
akda mula sa kanilang
ng talambuhay,
imahanisyon. Ang mga
awtobiyograpiya, talaarawan,
kuwento ay hindi totoo
sanaysay
kagaya ng maikling kuwento
ang mga akdang
at nobela.
pangkasaysayan.

Uri ng Panitikan
 Anyo ng Panitikan
1. Tuluyan o prosa (prose) - Paggamit ng mga salita sa isang pangungusap na walang kinakailangang
pagtutugma o pagbilang ng mga pantig upang magkaroon ng parehong tunog sa huli ng tauludtod.

Mga akdang tuluyan

a. Alamat g. Dula
b. Anekdota h. Sanaysay
c. Nobela i. Talambuhay
d. Pabula j. Talumpati
e. Parabula k. Balita
f. Maikling Kwento l. Kwentong Bayan
 Anyo ng Panitikan
2. Patula o panulaan ( poetry) - pagbubuo ng pangungusap sa pamamagitan ng salitang binibilang na
pantig sa taludtod na pinagtugma-tugma, at nagpapahayag din ng mga salitang binibilang ang mga pantig at
pagtutugma- tugma ng mga dulo ng mga taludtod sa isang saknong.

01 02 03 04 05 06 07
Awit/Korido at Kantahin
Tulang Pasalaysay

Sawikain (Idioma, Moto,

Mga Akdang

Salawikain)

Bugtong

Tanaga
Patula
Epiko

Balad
 Kahalagahan ng Panitikan
Ang panitikan ay nagsisilbing tulay para makuha at mabatid natin
ang kaugnayan ng kasalukuyan sa nakaraan, upang sa ganoon
maharap natin ang darating ng may lakas at talino.
Sa kasalukuyan, iba’t ibang paksain sa iba’t ibang anyo ng
panitikan ang patuloy na pumailanlang. Ito ay dahil sa higit na naging
malawak ang karanasan ng mga Pilipino bunga ng maraming
pangyayari sa ating bansa. Mababatid na sumasabay ang panitikan
sa modernisasyon ng mundo sa pabago-bagong aspeto ng
teknolohiya at internet. Ang modernisasyon na ito ang nagluwal sa
makabagong anyo sa pamamaraan ng pagtula, pagkukuwento at iba
pang anyo ng panitikan.
Dahil dito, nagiging isang kasangkapan ang Panitikan upang
masalamin ang kultura at pamumuhay ng pangkasalukuyang lipunan
upang mas maintindihan ito ng mga sususnod na henerasyon.