Računanje vremena

(podjela prošlosti)

Adnan Demirović
 Vrijeme
Ljudi su od davnina pokušavali da odrede vrijeme
kako bi predvidili godišnja doba, kraj poljoprivrednih
radova i vjerskih svečanosti.
To su uspijeli praćenejm i posmatranjem Mjeseca i
promjene njegovih mijena.
Pojavom pisma i zapisivanjem računanje vremena je
postalo mnogo lakše.
Sprave za računanje vremena
Kroz historiju ljudi su na različite načine računali
vrijeme a sprave (satove) koje su koristili su:
Vodeni (klepsidra)
Pješčani
Sunčani
Mehanički
A danas se koriste elektronski satovi
Vodeni sat (klepsidra)
Vodeni sat-
antička naprava za mjerenje vremena pomoću vode ili 
ulja.
Princip rada- Voda teče kroz kapilarnu cijev iz jedne
posude u drugu i u njoj podiže plovak koji pokreće
figuru što pokazuje vrijeme označeno na stubu
s brojkama.
Najstariji vodeni sat za koji postoji dokaz je iz 1417.
do 1379. pr. Kr
Ime dobija od grčke složenice sto u prevodu
znači „skrivam vodu”
Sunčani sat
Izumljen prije otprilike 5000 godina u Egiptu.
 Sjena pokazivača (Gnomon) prikazuje koliko je sati.
U današnjici se većinom koristi kao ukras
Pješčani sat
Sastoji se od dvije spojene, okomite komore koje
omogućuju presipanja materijala iz gornje u dojnju
komoru
U 14. stoljeću, zamjenjuju ostale sprave za mjerenje
vremena
Pješčani sat simbolizira protok vremena i dan danas
Mehanički sat
U 16. stoljeću zamjenjuje pješčani sat
Koristi mehanički mehanizam koji mjeri protok vreme
na
Električni sat
Sat koji se koristi danas
Princip rada-satom upravlja električni osicilator
Pojavio se 1970-ih godina
Kalendar
Kako bi preciznije rasporedili dane,mjesece,godine
ljudi su stvorili kalendar
Najstariji kalendari su bili:
Egipatski lunarni
Grčki luno-solarni
Rimski- poboljšana verzija Grčkog

Aztečki kalendar ili Sunčev kamen

Današnji kalendar
Kalendar koji koristimo danas ima korjene iz starog
Egipta-prepoznavao je sunčevu godinu sa 12 mjeseci i
pet dodatnih dana

46.godine pr.n.e ga preuzima Julie Cezar i proziva

julianski.

1582 godine kalendar reinformiše papa Gurgur XIII

pod preporukom Johannesa Keplera, uvodi
gregorijanski kalendar.
Brojanje godina
Historičari radi lakšeg brojanja godina vrijeme
podijelili na:
Milenije- razdoblje od hiljadu godina
Stoljeća- razdoblje od sto godina
Decenija- razdoblje od deset godina
Podjela historije
Podjela historije se naziva periodizacija
Historiju mozemo podijelit na: prethistoriju i pisanu
historiju (historijsko doba)

Prethistorija-od pojave prvog čovjeka do pronalaska pisma

Pisana historija- od pronalaska pisma do danas.
Djeli se na:
Stari vijek
Srednji vijek
Novi vijek
Savremeno doba
Stari vijek
Počinje otkrićem pisma i civilizacija u Mezopotamiji ,
i traje do pada Zapadnog rimskog carstva 476 godina
n.e.
Nastaju prve ljudske civilizacije:
Sumer,Akad,Babilon,Asirija,Palestina
Srednji vijek

Obuhvata razdoblje izmedju pada rimskog carstva do

otkrića Amerike 1492
Ovo doba se naziva i feudalno doba
Novi vijek
Razdoblje traje od otkrivanja Amerike do Prvog
svijetskog rata 1918 godine
Novi vijek počinje otkrićima u
oblasti nauke, tehnike, privrede i upoznavanja
sopstvene planete.
Pitanja za ponavljanje
Zašto su ljudi računali vrijeme?
Zašto je izmisljen kalendar?
Kako dijelimo historijsko doba?
Kako se zove podjela historije na vremenska
razdoblja?
Navedi neke uređaje za mjerenje vremena kroz
historiju!