 Leki pobudzające wydzielanie soku żołądkowego

◦ Środki pobudzające zakończenia smakowe jamy ustnej

 Gorycze
 Używki aromatyczne
◦ Środki działające bezpośrednio na błonę śluzową żołądka
 Gastryna
 Kwas solny
 Leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego:
• Leki parasympatykolityczne (cholinolityczne)
• Pirenzepina
• Oksyfenonium
• Oksyfencyklimina
• Oksybutynina
• Leki adrenergiczne
• Leki przeciwhistaminowe
• Cymetydyna
• Ranitydyna
• Famotydyna
• Nizatydyna
• Roksatydyna
• Inhibitory pompy protonowej
• Omeprazol
• Pantoprazol
• lansoprazol
• Inne leki hamujące wydzielanie kwasu solnego
• Środki zobojętniające kwas solny (antiacida)
• Środki osłaniające
 Wodorowęglan sodowy - soda oczyszczona
 Węglan wapniowy
 Związki glinu
 Związki magnezu
• Leki pobudzające wydzielanie soku żołądkowego stosuje
się w stanach zmniejszonego wydzielania i przy
bezsoczności - ich skuteczność jest jednak w tych stanach
wątpliwa.
• Klinicznie leki te mają znaczenie w diagnostycznym
badaniu zdolności wydzielniczej żołądka.
• Leki te wzmagają równocześnie łaknienie (apetyt), które
pośrednio zależy od czynności wydzielniczej i motorycznej
żołądka.
• Wydzielanie soku żołądkowego można zwiększyć przez
pobudzenie zakończeń smakowych jamy ustnej lub
działając bezpośrednio na błonę śluzową żołądka.
 Środki pobudzające zakończenia smakowe jamy
ustnej
 Środki działające bezpośrednio na błonę śluzową

żołądka
 Gorycze
 Używki aromatyczne
• Gorycze są to substancje o silnie gorzkim smaku,
działające pobudzająco na zakończenia smakowe jamy
ustnej.
• Wprowadzone bezpośrednio do żołądka (np.
zgłębnikiem) nie wywierają żadnego wpływu na
wydzielanie soku żołądkowego.
• Podane w postaci nalewek lub wyciągów z roślin
zawierających substancje gorzkie mają wzmagać
odruchowo wydzielanie soku żołądkowego.
• Ich wartość kliniczna jest wątpliwa.
1. Tinctura Gentianae - nalewka z korzeni goryczki.
2. Tinctura Strychni - nalewka z nasion kulczyby.
3. Tinctura Cinchonae - nalewka chinowa i Tinctura
Cinchonae composita - nalewka chinowa złożona.
4. Tinctura amara - nalewka gorzka.
Preparaty te podaje się w ilości 20-30 kropli w łyżce
wody 15-20 min przed jedzeniem.
• Wiele surowców roślinnych oprócz substancji gorzkich
zawiera olejki eteryczne, mające silne działanie
drażniące.
• Podane doustnie pobudzają zakończenia smakowe
jamy ustnej oraz drażnią błonę śluzową żołądka,
wzmagając wydzielanie soku żołądkowego.
• Przy dłuższym używaniu wywołują one jednak nieżyty
żołądka, a ich kliniczna skuteczność jest wątpliwa.
 Używki aromatyczne rzadko są stosowane do celów
leczniczych, częściej używa się ich jako przypraw
kuchennych pobudzających łaknienie, ułatwiających
trawienie i poprawiających smak potraw
 Należą do nich: kminek, koperek, anyżek, chrzan,

papryka, pieprz, czosnek, majeranek, cząber, cebula,

cynamon, goździki i in.
 Gastryna
 Kwas solny
• Gastryna jest polipeptydem składającym się z 17
aminokwasów, wytwarzanym w błonie śluzowej
żołądka. Jest ona naturalnym czynnikiem inicjującym i
wzmagającym wydzielanie kwasu solnego w żołądku.
Syntetyczny 5-aminokwasowy peptyd - pentagastryna
wywiera również podobne działanie.
• Peptydy te są stosowane w celach diagnostycznych (do
kontroli zdolności wydzielniczej błony żołądka)
podobnie jak histamina.
• Kwas solny jest naturalnym bodźcem wydzielniczym
soku żołądkowego, podtrzymującym wydzielanie go w
czasie trawienia pokarmów w żołądku.
 Podobnie działają inne kwasy, zwłaszcza kwas
węglowy stosowany w postaci wód mineralnych i
napojów zawierających dwutlenek węgla oraz kwas
glutaminowy.
 Zamiast kwasu solnego można stosować chlorek

betainy w postaci tabletek.

 W żołądku uwalnia się wówczas kwas solny.
• Acidum hydrochloricum dilutum
• Bepepsin
• Citropepsin
• Pokarm
• Kofeina
• Histamina
• Tolazolina
• Pentagastryna
 10% roztwór kwasu solnego; stosuje się w dawkach
20-30 kropli na pół szklanki wody do zażywania przed
jedzeniem lub w postaci 0,5-2% roztworu co 8 godz. po
łyżce stołowej.
 Zawiera chlorek betainy i pepsynę.
 Stosuje się podczas jedzenia w ilości 2-4 tabl. w 1/2

szklanki wody.
 pepsyna + fosforan sodowy jednozasadowy; płyn - co 8
godz. 15 ml (łyżka) przed jedzeniem.
• Wiadomo, że niektóre pokarmy zmniejszają łaknienie
(np. cukry), inne natomiast znacznie je wzmagają.
• Do pokarmów wzmagających łaknienie na skutek
wzmożonego wydzielania soku żołądkowego należą
pokarmy kwaśne, np. kwaśne jabłka, kiszona kapusta,
ogórki oraz białka, a zwłaszcza peptony zawarte np. w
bulionie.
• Do środków pobudzających wydzielanie soku
żołądkowego należy m.in. kofeina, która wzmaga
łaknienie.
• Kofeinę stosowało się dawniej w celach
diagnostycznych podczas tzw. śniadania kofeinowego.
• Obecnie w tym celu stosuje się pentagastrynę.
• Pobudza wydzielanie soku żołądkowego również
histamina i tolazolina.
• Histaminum dihydrochloricum - histamina, fiolka
0,001 g; stosuje się wydzielania soku żołądkowego 0,1
mg diagnostyce
 Zmniejszyć wydzielanie soku żołądkowego można
przez porażenie nerwu wydzielniczego żołądka lekami
parasympatykolitycznymi lub pobudzenie układu
współczulnego lekami sympatykomimetycznymi, jak
też zablokowanie receptorów histaminowych H2
• Istotną rolę w wydzielaniu kwasu solnego żołądka
odgrywa „pompa" protonowa.
• Zablokowanie tej pompy powoduje szczególnie silne
zahamowanie wydzielania kwasu solnego.
• Wydzielanie soku żołądkowego zmniejszają także
środki zobojętniające kwas solny, który jest naturalnym
czynnikiem podtrzymującym wydzielanie żołądka.
• Leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego stosuje
się w nadmiernym wydzielaniu i nadkwaśności, zgadze
i odbijaniach kwaśnych, w zapaleniach żołądka z
nadkwaśnością i nadmiernym wydzielaniem, w
chorobie wrzodowej żołądka oraz w kuracjach
odchudzających (w celu zmniejszenia łaknienia).
• Najczęściej podaje się je 15-20 min przed jedzeniem.
• Leki parasympatykolityczne (cholinolityczne)
• Leki adrenergiczne
• Leki przeciwhistaminowe
• Inhibitory pompy protonowej
• Inne leki hamujące wydzielanie kwasu solnego
• Środki zobojętniające kwas solny (antiacida)
• Środki osłaniające
• Jest to grupa leków hamujących transport czynny jonu
wodorowego do światła żołądka.
• Istota ich działania polega na nieodwracalnej
inaktywacji H+/K+-ATP-azy.
• W wyniku tego dochodzi do proporcjonalnego do
dawki zahamowania wydzielania soku żołądkowego
(głównie kwasu solnego), bez zmniejszenia
wydzielania pepsyny i objętości soku żołądkowego.
• Powrót normalnej kwasoty soku następuje dopiero po
4-5 dniach.
• Efektem niekorzystnym jest wyrównawcze wzmożenie
wydzielania gastryny oraz (po dłuższym stosowaniu)
przerost komórek okładzinowych błony śluzowej
żołądka, wydzielających kwas solny.
• Nie zaleca się podawania inhibitorów pompy
protonowej dłużej niż 8 tygodni!
 Omeprazol
 Pantoprazol
 Lansoprazol
 Silny inhibitor pompy protonowej.
 Wchłania się z przewodu pokarmowego, łączy się w

95% z białkami krwi i ulega stopniowo całkowitej

metabolizacji w wątrobie.
 Omeprazol jest stosowany w leczeniu choroby

wrzodowej żołądka i dwunastnicy, w zespole

Zollingera-Ellisona oraz w zapaleniu przełyku na tle
refluksu żołądkowo-przełykowego.
 Lek jest dobrze tolerowany, choć niekiedy może
wywoływać biegunkę, bóle i zawroty głowy, nudności,
zaparcia, wzdęcia i nadwrażliwość na światło
słoneczne (fotosensybilizacja).
 Omeprazolu nie należy stosować w owrzodzeniach na
tle nowotworowym oraz u kobiet karmiących i w ciąży.
1. Losec (Exter, Ortanol) - omeprazol, kapsułki 0,02 g
oraz ampułki 0,04 g/10 ml; stosuje się doustnie 0,02 g
raz dziennie przez 4-8 tyg. (w zespole Zollingera-
Ellisona 0,02-0,12 g/dobę w dwóch dawkach) oraz i.v.
0,01-0,02 g raz dziennie.
2. Controloc - pantoprazol, tabletki 0,04 g; stosuje się
doustnie 1 tabletkę raz dziennie.
3. Lanzul - lansoprazol, kapsułki 0,03 g; stosuje się
doustnie 1 kapsułkę raz na dobę (w eradykacji
Helicobacter pylori 2 razy dziennie 1 kapsułkę).
• Leki cholinolityczne hamują wydzielanie soku
żołądkowego.
• Atropina jednak zmniejsza wydzielanie pepsyny i śluzu
nie zmniejszając wydzielania kwasu solnego, dlatego
stosowanie samej atropiny nie jest korzystne w
nadkwaśności żołądka (podaje się ją ewentualnie ze
środkami zobojętniającymi i osłaniającymi).
• Skuteczniej w nadkwaśności działają syntetyczne leki
parasympatykolityczne, jak np. Pirenzepina,
Oksyfenonium,Oksyfencyklimina, Oksybutynina
• Jest to najskuteczniejszy lek z grupy
parasympatykolityków stosowany w hamowaniu
wydzielania żołądkowego.
• Jako wybiórczy antagonista receptorów
muskarynowych M1 w większym stopniu hamuje
wydzielanie kwasu solnego i pepsyny niż śluzu, nie
działając parasympatykolitycznie na inne narządy.
• Zmniejsza również wydzielanie gastryny.
 Pirenzepina okazała się bardzo skuteczna w leczeniu
ostrych stanów choroby wrzodowej (głównie
dwunastnicy oraz w zespole Zollingera-Ellisona).
 Może wywoływać wzrost łaknienia, zaburzenia

akomodacji, suchość błony śluzowej jamy ustnej oraz

zaburzenia rytmu wypróżnień.
• Leku nie należy stosować w pierwszym trymestrze
ciąży, u chorych na jaskrę, w przeroście gruczołu
krokowego i w ciężkiej niewydolności nerek.
• Pirengast (Gastrozepin, Pirenzepin-ratiopharm) -
tabletki 0,025 i 0,05 g, fiolki 0,01 g/2 ml;
• stosuje się doustnie co 12 godz. 0,025-0,05 g oraz i.m.
lub i.v. 1 amp. co 12 godz. (w zespole Zollingera-
Ellisona stosuje się dawki 2-krotnie większe).
 Działa parasympatykolitycznie, zwłaszcza w obrębie
przewodu pokarmowego.
 Silnie hamuje motorykę przewodu pokarmowego jelita

grubego
 Hamuje wydzielanie soku żołądkowego
• Farmakokinetyka
• Leki przeciwhistaminowe działające antagonistycznie
na receptory histaminowe H2 hamują względnie
wybiórczo wydzielanie soku żołądkowego (kwasu
solnego, pepsyny) i działają leczniczo w chorobie
wrzodowej żołądka i dwunastnicy, w dawkach
wywołujących względnie niewiele działań
niepożądanych (nieznaczny wpływ na perystaltykę
jelit, wydzielanie śliny i in.).
 Działa antagonistycznie na receptory histaminowe H2
(hamuje wydzielanie soku żołądkowego) w stężeniach
nie powodujących rozszerzenia naczyń krwionośnych i
zwężenia oskrzeli.
• Dostępność biologiczna - ok. 30% (pokarm opóźnia
wchłanianie). Przenika łatwo przez łożysko i przez
barierę krew-mózg, w związku z tym blokuje również
ośrodkowe receptory H2, w wyniku czego występują
objawy zahamowania OUN (przytłumienie psychiczne,
dezorientacja). T0,5 - około 2 godz.
• Wydalanie - w postaci nie zmienionej z moczem
(częściowo kanalikowo).
 Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
 Choroba refluksowa.
 Krwotoki żołądkowe.
 Zaburzenia trawienia w niewydolności wydzielniczej

trzustki.
• Cymetydyna jest silnym inhibitorem enzymów
mikrosomalnych, w następstwie czego powoduje nasilenie
i przedłużenie działania wielu leków, jak m.in.
antywitamin K, niektórych benzodiazepin, fenytoiny,
propranololu i in.
• Powoduje ponadto zaburzenia wydzielania hormonów
płciowych, prowadząc m.in. do ginekomastii.
• Ponieważ zmniejsza przepływ krwi przez wątrobę, wobec
tego zmniejsza klirens niektórych leków wydalanych z
żółcią, jak np. lidokainy. W związku z tym jest
zastępowana lekami przeciwhistaminowymi o większej
skuteczności i o mniejszym działaniu niepożądanym.
 zaburzenia czynności nerek i wątroby,
 w ciąży oraz w okresie laktacji.
 Cimetidinum (Altramet, Cimetidine, Histodil,
Tagamet)
 tabletki 0,2, 0,4 i 0,8 g oraz ampułki 0,2 g/2 ml; stosuje

się doustnie co 8 godz. 0,2 g, a następnie 0,4 g przed

snem oraz i.m. lub i.v. 0,2 g co 6-8 godz.
 Posiada silne właściwości hamowania receptorów H2,
działa 3-5 razy silniej niż cymetydyna, nie wywiera
działania niepożądanego na układ wydzielania
wewnętrznego i wątrobę
 Ranigast (Ranisan, Ranital, Zantac, Ranigasan,
Raniberi) - tabletki 0,15 i 0,3 g oraz ampułki 0,05 g/2
ml i flakony 0,05 g/100 ml; stosuje się doustnie 0,15 g
co 12 godz. lub 0,3 g raz dziennie oraz i.m. lub i.v. 0,05
g co 6-8 godz
 Hamuje wydzielanie soku żołądkowego 150 razy
silniej niż cymetydyna.
 Jest dobrze tolerowana.
 Ulfamid (Famotidine, Quamatel, Famogast) -
tabletki powlekane 0,02 i 0,04 g; stosuje się w dawce
jednorazowej 0,04 g na noc lub 0,02 g 2 razy dziennie.
 Mają one bardzo dużą siłę hamowania wydzielania
soku żołądkowego
Mizoprostol
Syntetyczny analog prostaglandyny E o działaniu
hamującym wydzielanie kwasu solnego i soku
żołądkowego spowodowanego zwłaszcza działaniem
czynników wrzodotwórczych (alkohol, nikotyna,
niesteroidowe leki przeciwzapalne). Wzmaga
regenerację i ułatwia gojenie się śluzówki.
 Efekty lecznicze uzyskuje się u 75% pacjetnów.
 Jego wadą jest to, że w początkowej fazie leczenia nie

hamuje bólów występujących w chorobie wrzodowej.

 Profilaktyka i leczenie choroby wrzodowej żołądka i
dwunastnicy, zwłaszcza wywołanej przez
niesteroidowe leki przeciwzapalne.
 Może powodować nudności, wymioty, biegunkę, a u

kobiet krwawienia menstruacyjne i przedłużone

krwawienia miesięczne.
 Jest przeciwwskazany w ciąży.
 Cytotec - tabletki 0,2 mg; stosuje się 0,8 mg/dobę w 2-
4 dawkach podzielonych przez 4-8 tyg
 Pochodna kwasu glutaminowego hamująca
wydzielanie kwasu solnego stymulowane
pentagastryną i częściowo histaminą.
 Przyspiesza gojenie się nadżerek.
 Milid - tabletki 0,2 g oraz ampułki 0,4 g/5 ml; stosuje

się doustnie 0,4 g/dobę w dwóch dawkach

podzielonych oraz im. lub i.v. 0,4 g.
 Wodorowęglan sodowy - soda oczyszczona
 Węglan wapniowy
 Związki glinu
 Związki magnezu
• Podany doustnie zobojętnia kwas solny wydzielany w
żołądku, wytwarzając chlorek sodowy i gazowy dwutlenek
węgla.
• Dwutlenek węgla gromadząc się w żołądku wypełnia go i
drażni błonę śluzową żołądka, wzmagając wtórnie jego
czynność wydzielniczą.
• Wodorowęglan sodowy, pomimo że doraźnie przynosi ulgę,
np. w zgadze (pyrosis), nie jest dobrym środkiem przeciw
nadkwaśności i nadmiernemu wydzielaniu soku
żołądkowego.
• Natrium bicarbonicum - proszek; stosuje się go doustnie
1,0-5,0 g.
 Działa zobojętniająco, przeciwzapalnie i zapierająco.
 Niebezpieczeństwem przy jego stosowaniu jest

możliwość wystąpienia hiperkalcemii.

 Calcium carbonicum praecipitatum - proszek;

stosuje się go doustnie 0,5-2,0 g.

• Związki glinu neutralizują w żołądku kwas solny,
tworząc przy tym galaretowatą masę chlorku
glinowego, która działa ściągająco i pokrywa ochronną
warstwą izolacyjną błonę śluzową żołądka oraz
adsorbuje wysięk zapalny.
• Związki glinu działają zapierająco, często wywołują
uciążliwe zaparcia, a stosowane w dużych dawkach
zmniejszają wchłanianie fosforanów.
• Ze związków glinu stosuje się koloidalny wodorotlenek
glinowy, monoglicynian glinowy i fosforan oraz węglan
glinowy.
1. Alusal (Alusal S) - wodorotlenek glinu, tabletki 0,5 g oraz
tabletki do ssania 0,5 g; stosuje się doustnie 1-2 tabl. 1/2 godziny
przed posiłkiem zazwyczaj co 8 godz.
2. Aluphos (Gelatum Aluminii phosphorici) - fosforan glinowy,
tabletki 0,5 g oraz płyn 250 ml; stosuje się doustnie 1-2 tabl. lub
10-15 ml płynu między posiłkami co 4-5 godz.
3. Kompensan - zasadowy węglan glinu, tabletki 0,34 g oraz płyn
200 ml; stosuje się doustnie 1-2 tabl. (ssać) lub 5-10 ml
zawiesiny między posiłkami co 6 godz.
4. Alugastrin (Gastrinal) - węglan dwuhydroksoglinowo-sodowy,
zawiesina 250 ml i tabletki 0,34 g; stosuje się doustnie 1-2 tabl.
lub 10-20 ml zawiesiny między posiłkami, zwykle co 6-8 godz.
• Działają silniej neutralizująco od związków glinu.
• Powstające w żołądku i jelitach sole magnezu,
powodują, że związki magnezu działają
przeczyszczająco (siarczan) i przeciwgnilnie
(nadtlenek).
• Jon magnezowy wchłania się lepiej niż jon glinowy,
dlatego w niewydolności nerek istnieje
niebezpieczeństwo powstania hipermagnezemii.
• Ze związków magnezu stosuje się wodorotlenek i
tlenek magnezowy, węglan oraz trójkrzemian
magnezowy.
1. Magnosil - trójkrzemian magnezowy, tabletki 0,5 g,
tabletki do ssania 0,75 g; stosuje się dawkowanie
doustnie 1-2 tabl. co 6-8 godz. po jedzeniu.
2. Milk of Magnesia - wodorotlenek magnezowy,
zawiesina 0,415 g/5 ml oraz tabletki 0,5 g; stosuje się
doustnie 5-10 ml zawiesiny lub 2-4 tabl. na dobę.
• Częściej stosuje się preparaty złożone, zawierające związki
glinowe i magnezowe, niekiedy w połączeniu z preparatami
roślinnymi, które nie wywołują ani zaparć, ani biegunek.
1. Alumag (Maalox) - wodorotlenek glinu + wodorotlenek magnezu
- zawiesina 250 ml, tabletki; stosuje się doustnie 10-20 ml
zawiesiny lub 3-6 tabl. między posiłkami co 6-8 godz.
2. Gastrin - zasadowy azotan bizmutawy + wodorowęglan sodowy +
kora kruszyny + kłącze tataraku, tabletki; stosuje się doustnie 2
tabl. między posiłkami zazwyczaj co 6-8 godz.
3. Gealcid - kwas aloinowy + wodorowęglan sodowy +
wodorotlenek glinowy, tabletki; stosuje się doustnie co 8 godz. 2
tabl. między posiłkami.
4. Regla pH forte suspension - wodorotlenek glinowy +
wodorotlenek magnezu, zawiesina; stosuje się doustnie 10-20 ml
godzinę po posiłku oraz przed snem.
5. Proacid - zasadowy glicynian glinowy + węglan magnezowy,
tabletki; stosuje sie doustnie co 8 godz. 2 tabl. między posiłkami.
6. Simet-AI (Manti) - wodorotlenek magnezu + wodorotlenek glinowy +
simetikon, tabletki do ssania i zawiesina; stosuje się doustnie 4 tabl. 4 razy
dziennie po posiłku lub 1 łyżkę stołową między posiłkami.
7. Tri-Om żel - glinokrzemian wapniowo-magnezowy, saszetki 10,0 g; stosuje się
doustnie 3 saszetki dziennie między posiłkami.
8. Wikalina - zasadowy węglan magnezowy + zasadowy azotan bizmutawy +
wodorowęglan sodowy + kora kruszyny + kłącze tataraku + kelina + rutyna;
tabletki; stosuje się doustnie 2 tabl. między posiłkami, zazwyczaj co 6 godz.
9. Malugastrin - hydroksysiarczan magnezowo-glinowy, tabletki do ssania 0,4 g;
stosuje się doustnie 1-2 tabl. 1-2 godz. po posiłkach.
10. Andrews - wodorowęglan sodowy + kwas cytrynowy + siarczan magnezowy +
sacharoza, proszek musujący i saszetki; stosuje się doustnie 4 razy dziennie 1
saszetkę lub 2 łyżeczki do herbaty proszku w szklance wody.
11. Rennie - papaina + węglan magnezowy + pankreatyna + węglan wapnia +
olejek mięty pieprzowej + sacharoza, tabletki; stosuje się doustnie kilka razy
dziennie 1-2 tabl.
12. Actal - aleksytol (sól sodowa węglanu hydroksyglinowego + heksytol),
tabletki 0,36 g; stosuje doustnie 1-2 tabl. między posiłkami.
13. Antacidum Rennie - węglan wapnia + węglan magnezu, tabletki do ssania;
stosuje się doustnie 1-2 tabletki między posiłkami.
14. Ulcetal - hydrotalcyt (węglan wodorotlenku glinowo-magnezowego), tabletki
do ssania; stosuje się doustnie 2 tabletki 1-2 godzin po posiłku.
 Jako środki osłaniające, zwłaszcza w nieżycie żołądka,
podaje się substancje koloidalne, proszki adsorpcyjne i
środki ściągające.
 Stosuje się je 15-20 min. przed jedzeniem.
 Substancje koloidalne
 Proszki adsorpcyjne
 Środki ściągające
 Substancje koloidalne pokrywają błonę śluzową
żołądka warstwą izolacyjną, która ochrania ją przed
drażniącymi bodźcami i hamuje jej wydzielanie.
 Jako substancje koloidalne stosuje się śluzy roślinne w

postaci 2-10% odwarów z surowców roślinnych oraz

kleiki ze skrobi.
 Łyżkę siemienia lnianego zalewa się szklanką wody i
pozostawia pod przykryciem w ciepłym miejscu przez
ok. 0,5 godz.
 Otrzymany śluzowaty kleik po odcedzeniu wypija się

w ciągu dnia przed jedzeniem.

 Skrobia pszenna, ryżowa i ziemniaczana.
 Są używane powszechnie w postaci kleików w

nieżytach żołądka i jelit.

 Proszki adsorpcyjne pokrywają i osłaniają
mechanicznie błonę śluzową, adsorbując poza tym
wydzielinę zapalną, bakterie i ich toksyny.
 Podaje się te środki, podobnie jak śluzy, 15-20 min

przed jedzeniem, w dawkach 1,0-3,0 g, w postaci

proszków i tabletek.
 Syntetyczny polimer nie wchłaniający się z przewodu
pokarmowego, o silnych właściwościach
adsorpcyjnych.
 Adsorbuje m.in. zarówno toksyny bakteryjne i

trucizny, jak też kwas solny w żołądku.

 Stosuje się go w zapaleniach żołądka i jelit, chorobie
wrzodowej żołądka i jelit, biegunkach (w biegunkach
bakteryjnych wspomaga działanie leków
chemioterapeutycznych), zapaleniach spastycznych
jelita grubego, w zatruciach oraz w bębnicy.
 Bolinian - tabletki 2,0 g; stosuje się doustnie 1 tabl. co

6 godz.
• Środki ściągające działają skutecznie przeciwzapalnie,
wywołując denaturację powierzchniowych warstw
śluzu i tworząc ochronną błonę.
• Kurczą przy tym naczynia i zmniejszają
przepuszczalność śródbłonków.
• Mają one również działanie miejscowo znieczulające i
bakteriobójcze.
• Jako środki ściągające w nieżytach żołądka są używane
oprócz soli glinu również sole bizmutu, w postaci
proszków i tabletek w dawce 0,5 g.