Ang Wika ng

Makabayang Panitikan
Romeo G. Dizon
 Romeo G. Dizon
• Ipinanganak  noong Disyembre 23, 1935 sa San Fernando, Pampanga.
• Nagtapos siyang BA English at MA Philippine Literature sa UP Diliman.
• Dito rin siya mahigit 30 taong naglingkod bilang gurong humanidades,
panitikan, kritisismo at teorya sa DFPP (naging tagapangulo na ng apat na
taon), DECL, DAS at Open University.
• Si Prof. Dizon ay kinikilalang eksperto sa panitikang Filipino, Timog-
Silangang Asya at Latin Amerika. Siya ay naging lecturer at tagapagbasang
papel sa loob at labas ng bansa.
 “Di maihiwalay na sangkap ng makabayang
teorya sa panitikan ang usapin ukol sa wika.”

• “Hindi tamang ihiwalay ang panitikan

ng hindi naisulat sa katutubong wika sa
pagsasaalang-alang sa sakop ng
makabayang panitikan.”
 Lehitimo bang pamantayan ang pagtatalaga ng partikular na wika para maging midyum ng
makabayang panitikan?

• Sa pagtatalaga ng wikang gagamitin sa

isang makabayang panitikan ay
nakadepende sa hilig at kakayahan ng
manunulat pati na rin sa
pangangailangan ng panahon.
Bakit isinulat ni Jose Rizal sa wikang Kastila
ang Noli me Tangere at El Filibusterismo?
Ang Florante at Laura naman ay isinulat ni
Francisco Balagtas sa wikang Pilipino.
Parehong lebel ng argumento sa pangwikang behikulo sa
pag likha ng makabayang panitikan ang mga
halimbawang ito:
• Banaag at Sikat ni Lope K. Santos, Pinaglahuan
ni Faustino Aguilar, akda sa ingles nina Manuel
Arguilla at Carlos Bulosan,
• May-akdang sina Crisostomo Soto at Aurelio
Tolentino
• “Walang ibang tagapagmana ng
mahahalagang tradisyung ito kundi
ang mga Pilipino.”
Ilang salik sa Pagtatakda ng wikang makabayang panitikan:

• Magkalakip na hilig at kakayahan ng

manunulat
• Pangagailangan at Kahingian ng
panahon
 Origin of the Family, Private Property and the State niFrederich
Engels

• -marami kung hindi man lahat ng

bansa sa buong daigdig ay nag-
umpisang dumaan sa abnormal na
pag-unlad.
Mga hakbang na ginawa ng mga Pilipino para
magkaroon ng Pambansang Kasarinlan
• Dahil sa kolektibang kakayahan, nangyaring ginamitang wikang kolonyal
laban mismo sa kolonyalismo.
• Pag-aangkop at pag-aasimila tungo sa pag-aangkin ng parehong wika ng
mananakop
• Pagkilala sa kahalagahan ng pagpapaunlad sa maituturing na pambasang
kultura at sariling wika.
 PAGLALAHAT

• Ang mga akdang hindi naiwasang

isulat sa wikang banyaga gaya ng
Kastila at Ingles ay maituturing pa
rin na makabayang panitikan.