1

Ang DALUMATFIL ay may apat na

pantig:

DA- Daluyan at
LU- Lunsaran ng
MAT- Masusing paggamit ng wika
FIL- Filipino
 2

PAGSASALIN
Mga METODO sa
Pagsasalin
May angkop na metodo upang maisalin ang
alinmang uri ng tekstong SL. Anuman ang
layunin at pinag-uukulan ng salin, may
metodong mailalapat ang tagasalin.
 5

Salita-sa-Salita
 6

Word-for-word translation ang tawag dito sa

Ingles at katumbas ito ng sinabi ni Savory
(1968) na: “A translation must give the words
of the original”
 7

Ito ang paraang ginagamit ng mga lingguwista

para ipakita ang kahulugan ng mga salita at
estruktura ng mga wikang tinatalakay.
Hal: John gave me an apple
Juan bigay akin isa mansanas
 8

Adaptasyon
 9

Ito ang itinuturing na pinakamalayang anyo

ng salin dahil may pagkakataon na malayo
na ito sa orihinal.
 10

Matapat
 11

Ginagamit ito ng mga author (manunulat)

at tinutumbasan nila ang salita ng mainam
na kahulugan.
 12

Semantiko at Komunikatibong
salin
 13

Mahaba at komprehensibo ang talakay ni

Newmark sa semantiko at komunikatibong
salin dahil ayon sa kanya, “the concepts of
communicative and semantic translation
represent my main contribution to general
translation theory”.
 14

Literal na Pagsasalin
 15

Ang literal na pagsasalin marahil ay ang

pinakamatandang uri ng praktika ng
pagsasalin. Sa paraang ito, maingat na
pinanatili ng tagasalin ang kahulugan at
estruktura ng wika ng orihinal na akda.
Kung literal na isasalin sa Filipino ang isang
akda sa Ingles, pananatilihin ng tagasalin ang
estruktura ng wikang Ingles, at hindi niya
susundin ang estruktura ng wikang Filipino.
 17

Hal. “Lino was born and raised in Singapore,”

Ito ang kalalabasan: “Si Lino ay ipinanganak at

iniangat sa Singapore.”
Dito, hindi karaniwan ang anyo ng pangungusap
dahil nauuna ang paksa sa panguri, katulad ng sa
wikang Ingles. Ang resulta, hindi nagiging madulas
at natural ang dating nito sa paningin at pandinig ng
mga mambabasa ng isinaling akda.
 19

Isa pa, nagiging katawa-tawa ang salin dahil ang

katumbas ng “raised” sa konteksto ng pahayag ay
“lumaki” at hindi “iniangat”. Mas madulas ang salin
kung ganito:

“Ipinanganak at lumaki sa Singapore si Lino”

Kaugnay nito, isa pang katangian ng literal na
pagsasalin ang paggamit sa pangunahing katuturan
ng salita bilang katumbas ng isinasaling salita. Ang
tuon dito ay denotatibong kahulugan ng mga salita,
parirala, o pangungusap.
 21

Ito ay upang makita nang malinaw ng

mambabasa ang estruktura at kahulugan ng
orihinal. Ito ay tinatawag ni Eugene Nida,
iskolar sa pagsasalin, na formal equivalence.
Kung literal na isasalin sa Filipino ang:
“My grandfather is a fox farmer,”

ito ang kalalabasan:

“Ang lolo ko ay magsasaka ng Lobo”
 23

Ang “farmer” ay tinumbasan ng “magsasaka”,

ang salitang karaniwang unang pumapasok sa
ating isip kapag naririnig ang salitang
“farmer”.
Katulad ng naunang halimbawa, maaaring matawa
ang mambabasa rito. Mas mainam kung ang salin ay
ito:

“Tagapag-alaga ng lobo ang lolo ko”

 25

Sa literal na salin, mas mahalaga ang katapatan

sa orihinal na teksto kaysa fluency. Ang
ganitong paraan ng pagsasalin ay karaniwang
ginagawa kapag ang target na mambabasa ng
salin ay mga estudyante,
iskolar, o karaniwang taong nakauunawa sa
parehong source language (SL) at target language
(TL).
 27

Itinatanghal dito ang kulturang nakapaloob sa SL

kaya naman nagtutunog itong dayuhan.
Halimbawa ng pagtuon sa dayuhang kultura ang
hindi na paghahanap ng katumbas sa Filipino ng
mga kultural na dayuhang ekspresyon.
“Weltanschauung” – salitang Aleman na ang ibig sabihin
ay Pananaw o Outlook
“Pochemuchka” – salitang Ruso para sa taong
napakaraming tanong
“Mangata” – salitang Swedish na tumutukoy sa kimikislap na
repleksyon ng buwan, na parang daan, sa dagat at iba pang anyong
tubig.
 29

“
Malayang pagsasalin
 30

Sa malayang pagsasalin , ang tagasalin ay

nabibigyan ng higit na kalayaan sa paggamit
ng mga ekspresyon o pagkontrol sa mga salita.
 31

Nabibigyan din siya ng pagkakataong

maging malikhain sa kaniyang
pagsasalin.

Katulad ng literal na pagsasalin, layunin

din dito ang pagpapanatili ng orihinal na
kahulugan.
 32

Ngunit hindi tulad ng literal na pagsasalin,

ginagamit dito ng tagasalin ang natural na
anyo at madulas na daloy ng TL. Sa paraang
ito, isinasalin ang teksto batay sa kanilang
kahulugan at hindi sa estruktura.
 33

Dito ang malayang salin sa Filipino ng:

“Lino was born and raised in Singapore”

Ay:

“Ipinanganak at nagkaisip si Lino sa Singapore”

 34

Ang salitang “nagkaisip” ang ginamit dito at

hindi ang “lumaki” dahil maaaring gustong
ipakita ng tagasalin ang pag-unlad ng kaisipan
ni Lino, na natural na kakabit ng kaniyang
paglaki.
 35

Malinaw na ang tuon ng malayang

pagsasalin ay sa mga mambabasa. Hindi
katulad ng sa literal na pagsasalin, mas
mahalaga sa malayang pagsasalin ang
fluency kaysa katapatan sa estruktura ng
SL.
 36

Sa malayang pagsasalin, may kalayaan din

ang tagasalin na magdagdag ng mga
impormasyong wala sa orihinal na teksto.
Maaari rin siyang magbawas ng impormasyon
upang mas maipatindi sa mga mambabasa ang
nilalaman ng akda.
 37

Idyomatikong Pagsasalin
 38

Isa sa mga paraan ng pagsasalin ang

idyomatikong pagsasalin. Sa paraang ito
nasusukat ang pang-unawa ng tagasalin sa
wika at kulturang sangkot sa kaniyang
pagsasalin.
 39

A. Idyoma

Ano ang idyoma? Ito ay parirala o

ekspresiyong iba ang kahulugan sa
kahulugan ng mga indibidwal na salitang
bumubuo nito. Maaaring literal o figurative
ang kahulugan nito, depende sa gamit o
konteksto.
 40

HALIMBAWA
 41

- Lisa was so angry she kicked the

bucket.

- Sa sobrang galit, sinipa ni Lisa ang

timba
 42

- She was hospitalized last night and

she kicked the bucket this morning.
- Naospital siya kagabi at namatay
siya kaninang umaga.
 43

B. Idyomatikong Pahayag

Ito ay maaaring parirala o

ekspresyong binubuo ng kombinasyon
ng:
 44

Pandiwa at Pang-ukol

( run away, run off, runway)

 45

Pang-uri at Pangngalan

( green thumb, old maid, sick

bed)
 46

Pariralang Pangngalan

(apple of the eye, bread and

butter, flesh and blood)
 47

HALIMBAWA
 48

Call him up

Tawagin mo siya.
 49

Stay away from the small fry and

go after the fat-cats.

Iwasan mo ang mga pipitsuging tao at

doon ka sa may sinasabi.
 50

She is my mother’s
apple of the eye.

Siya ang paborito ng aking ina..

 51

C. Gabay sa Pagsasalin
ng Idyoma
 52

Narito ang ilan sa mga

gabay ng idyomatikong
pahayag.
 53

1. May Literal na katapat

Flesh and Blood Dugo’t laman

Old maid Matandang Dalaga

Sand Castle Kastilyong Buhangin

 54

2. May panapat na idyoma

Small talk Tsismis

Piece of Cake Sisiw

No word of Honor Walang isang salita

 55

3. Walang panapat kaya

ibinigay ang kahulugan
 56

Magkasundo sa isang bagay

 57

Once in a bluemoon

Minsan-minsan lamang
nangyayari
 58

Barking up the wrong tree

Pag-aakusa sa maling tao

 59

4. Pariralang Pandiwa at
Pang-ukol
 60

4. Pariralang Pandiwa at Pang-ukol

Run after Habulin

Run away Tumakas, Lumayo
Run out Maubusan
Run over Masagasaan
Run into Makasalubong
 61

Inihanda ni: ©

G. Abdullah T. Abubakar