Η θρησκευτική και η πολιτική

οργάνωση των Ελλήνων

ΙΣΤΟΡΊΑ ΣΤ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΎ
Τι μάθαμε ως τώρα:
Μέσα του 15ου αιώνα – Μεγάλη Επανάσταση του 1821  Τουρκοκρατία, η περίοδος που η ελληνική
Χερσόνησος κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους έως τον σχηματισμό του νέου ελληνικού
κράτους
Τα νησιά του Ιονίου, με εξαίρεση τη Λευκάδα για κάποια χρονικά διαστήματα, παρέμειναν στην
εξουσία των Βενετών.
2 πρώτοι αιώνες: πολύ δύσκολοι για τους Χριστιανούς, επηρέασαν αρνητικά τη συνοχή του ελληνικού
πληθυσμού
◦ Κάτοικοι μετακινήθηκαν σε ορεινές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
◦ Βυζαντινοί άρχοντες εξαφανίστηκαν
◦ Αρκετοί λόγιοι έφυγαν στη Δυτική Ευρώπη

Οι Έλληνες, με τη βοήθεια της Εκκλησίας, κατάφεραν 1. να μην αφομοιωθούν με τους Οθωμανούς και
2. να διαφυλάξουν τρία βασικά στοιχεία της εθνικής τους ταυτότητας: τη γλώσσα, τη θρησκεία και την
παράδοση.
Από τα τέλη του 16ου αιώνα βελτιώνεται η κατάσταση. Μειώνεται η φορολογία και το
παιδομάζωμα.
Έλληνες της Διασποράς: τονώνουν την παιδεία και οδηγούν το έθνος στην εκπαιδευτική
αναγέννηση του 18ου αιώνα, που βοηθά στην απελευθέρωση.
Βένετοι δεν επέτρεπαν τη συμμετοχή στη διοίκηση, κατείχαν τα ανώτερα θρησκευτικά αξιώματα
και την περιουσία της εκκλησίας. Έκαναν διακρίσεις, επέβαλλαν βαριά φορολογία και συμμετοχή
σε αγγαρείες.
Αποτελέσματα: διαμαρτυρίες και εξεγέρσεις. Π.χ. «Το ρεμπελιό των ποπολάρων».
Όταν οι Οθωμανοί άρχισαν να κατακτούν βενετικές περιοχές, οι Βένετοι έγιναν πιο φιλικοί προς
τους Έλληνες.
Φαναριώτες: νέα άρχουσα τάξη που σχηματίστηκε γύρω από το Πατριαρχείο και τον 17ο αιώνα. Αποτελούνταν από
επιφανείς βυζαντινές οικογένειες που παρέμειναν στην Κωνσταντινούπολη και ενώθηκαν με Έλληνες από άλλες
περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που εγκαταστάθηκαν εκεί. Ο ρόλος τους ήταν σημαντικός σε διάφορους
τομείς, όπως η εκπαίδευση.
Χριστιανοί: πολλοί περιορισμένοι, υποχρεώνονταν να ζουν σε φτωχικές γειτονιές, υπηρετούσαν μόνο σε βοηθητικές
υπηρεσίες του στρατού, δεν έκαναν λιτανείες, δε μπορούσαν να εξετάσουν δικαστικές υποθέσεις που τους
αφορούσαν.
Φόροι που αναγκάζονταν να πληρώσουν: τακτικοί και έκτακτοι
◦ Κεφαλικός
◦ Φόρος της εστίας
◦ Έγγειος
◦ Δεκάτη

Σκληρά μέτρα που αντιμετώπισαν:

◦ Σφαγές και αιχμαλωσίες
◦ Εξισλαμισμός
◦ Παιδομάζωμα
◦ Αναγκαστική μετακίνηση στο εξωτερικό ή σε απομονωμένα και ορεινά μέρη του εσωτερικού.
Το μάθημα της ημέρας
Οθωμανοί  Καταργούν τη βυζαντινή διοίκηση
 Παραχωρούν στον Πατριάρχη αρκετά προνόμια:
◦ Γίνεται θρησκευτικός ηγέτης
◦ Εκπρόσωπος των υπόδουλων Χριστιανών
◦ Λογοδοτεί γι’ αυτούς στον Σουλτάνο
◦ Έχει τη δυνατότητα να βάζει φόρους και να ιδρύει σχολεία

Η εκκλησία αποκτά: θρησκευτικά, διοικητικά και πολιτικά καθήκοντα.

Κάποιοι κληρικοί :
◦ Πιστεύουν πως ο Θεός τιμωρεί για τις πράξεις των τελευταίων βυζαντινών αυτοκρατόρων
◦ Επηρεάζονται από τα κινήματα της Ευρώπης και αρνούνται την υποταγή στον Σουλτάνο.
◦ Στρέφονται προς τους Ρώσους (ξανθό γένος).
Φαναριώτες:
◦ Είναι μορφωμένοι και πλούσιοι.
◦ Έχουν υψηλά αξιώματα. Εξαρτώμενοι, πάντα, από τις διαθέσεις του Σουλτάνου.
◦ Διαθέτουν δύναμη.

Κοινοτικοί άρχοντες: - Επίτροποι

- Δημογέροντες - Ασκούν την τοπική ηγεσία.
- Προεστοί - Κατανέμουν και εισπράττουν τους φόρους.
- Κοτζαμπάσηδες

Αρκετοί αποκτούν μεγάλη δύναμη και περιουσία.

Τέλος!
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!
ΔΕΛΗΟΡΙΔΟΥ ΛΙΝΑ