Professional Documents
Culture Documents
Ang Usaping Pangkapayaan Sa Mindanao
Ang Usaping Pangkapayaan Sa Mindanao
SA MINDANAO
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Noong huling taon ng dekada 60 nagpatala (recruit) diumano ang
gobyerno ng mga Morong Muslim (karamihan ay mula sa Sulu) –
upang sanayain para sa Jabidah – isang lihim na operasyong military
(military system mission) – panukalang pagbawi ng Pilipinas sa Sabah
Marso 18, 1968 – pinaslang diumano ng mga miyembro ng Armed
Forces of the Philippines (AFP) ang mga Muslim recruit na tumatakas
mula sa lihim na pagsasanay sa isla ng Corrigedor.
14-68 ang naibigay na napaslang na sinasabing kathang-isip lamang.
Ito ang naging mitsa sa pagkakaroon ng rebolusyonaryong Muslim sa
Katimugan ng Pilipinas.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Ito ang dahilan ng pagbangon noong
1969 ng kilusang separatista sa
Mindanao – ang Moro National
Liberation Front (MNLF) ni Nur Misuari
ng nooy isang propesor ng Political
Science sa Unibersidad ng Pilipinas.
Ang grupong ito ang nagpasimula sa
tunggalian ng gobyerno at ng mga
Muslim sa Mindanao sa panahon sa
panahon ni dating Presidente
Ferdinand Marcos.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Misuari – nagdeklara ng MNLF bilang isang partidong politikal noong 1970.
MNLF – kilusang magpapalaya sa Mindanao (Mindanao Liberation
Movement)
Layunin – ang magkamit ng pagsasarili (independence) ang Lupaing
Bangsamoro (Nasyong Bangsamoro o Nasyong Mindanao) mula sa
gobyerno ng Pilipinas.
7 Taon na salungatan sa pagitan ng MNLF at Government of the Republic of
the Philippines (GRPH) ay humantong sa pagkamatay ng libo-libong
sundalo at mga freedom fighter, at ng paglikas ng libo-libong pamilya sa
Mindanao.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Agosto 1, 1989 - Ipinasa ng Krongreso ang RA 6734 na lumikha ng
Nagsasariling Rehiyon ng Muslim sa Mindanao o Autonomous Region in
Muslim Mindanao (ARMM).
13 probinsya at 9 na lungsod na lumahok sa plebisito, 5 lamang ang
nagpasiyang maging bahagi ng ARMM:
Basilan (maliban sa Isabela City)
Lanao del Sur
Maguindanao
Sulu
Tawi-Tawi (kasama ang Marawi sa Lanao del Sur at Lamitan sa Basilan)
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
ARMM – pormal na na itinatag noong Nobyembre 6, 1990.
Lungsod ng Cotabato – rehiyonal na kabisera (bagaman ang lungsod ay
nasa labas ng hurisdiksiyon ng ARMM).
MILF (Moro Islamic Liberation Front) – may orihinal na pangalan na
Bagong MNLF.
Humiwalay noong 1976 sa pangunguna ng lider na si Hashim Salamat sa
dalawang kadahilanan:
1. naniniwala ang MILF na ang Bangsamoro Land ay dapat Independent Islamic State
2. Mga Bangsamoro Freedom Fighter ay hindi dapat nakikipag-ayos sa gobyerno ng
Republika ng Pilipinas
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Presidente Joseph Estrada – idineklara ang all-out war laban sa
MILF.
Presidente Gloria Macapagal-Arroyo – nakipagnegosasyon sa
MILF at ang usaping pangkapayapaan ay minana ng
administrasyong Aquino.
Presidente Benigno Aquino III – noong Oktubre 7, 2012 sinabi
niya na ang layunin niya ay magkaroon ng kapayapaan sa
ARMM na magiging kilala bilang Bangsamoro.
Presidente Duterte – ipinagpatuloy ang usaping
pangkapayapaan.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Council on Foreign Relations – internasyonal na
tagamasid (international observers, na inuuri ang MILF
na samahang terorista.
Sa kabila ng maraming namatay na sundalo at pulis :
Inamin ng gobyerno ni Presidente Benigno Aquino III na
nagkaloob ng pondo sa MILF
MNLF – naniniwala na ang gobyerno ng Pilipinas ay
hindi dapat na nakikipagnegosasyon sa MILF.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Marso 27, 2014 – nilagdaan ng gobyernong Aquino at ng kinatawan
ng MILF ang panukalang Bangsamoro Basic Law (BBL).
Bangsamoro Basic Law (BBL) – inaasahang maging pinal na
solusyon sa suliraning pangkapayapaan sa Mindanao.
Naantala ito dahil sa Mamasapano incident noong Enero 25, 2015
Philippine National Police-Special Action Force (PNP-SAF) –
nagsagawa ng operasyon laban sa mga terorista sa Maguindanao –
walang awang pinaslang ang pinagsamang puwersa ng MILF at
BIFF.
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
Nabigo na ipasa bilang batas ang BBL sa ika-16 na
Kongreso.
Muling tinalakay sa ika-17 Kongreso bilang Bangsamoro
Organic Law (BOL)
Pinagtibay ng Senado at ng Kapulungan ng mga
Kinatawan noong Hulyo 23 at 24, 2018
Hulyo 26, 2018 – Nilagdaan ni Presidente Rodrigo
Duterte ang BOL
ANG USAPING PANGKAPAYAAN SA
MINDANAO
BOL – ang mga dati ng sakop ng bubuwaging Awtonomong
Rehiyon sa Muslim Mindanao o ARMM (Basilan, Lanao del Sur,
Maguindanao , Sulu, at Tawi-Tawi) – ay mananatiling bagong
rehiyon, ang Bangsamoro Autonomous Region in Muslim
Mindanao (BARMM)
Ang Cotabato City, Isabela City sa Batangas, 6 na munisipalidad
sa Lanao del Norte (Aleosan, Carmen, Kabacan, Midsayap, Pikit,
at Pigkawayan), at 39 na barangay sa North Cotabato ay
magpapasiya sa pamamagitan ng plebisito kung naais
mapasama sa BARMM o hindi.
PLEBISITO? ANO YUN?
Ang plebisito – ay isang paraan ng pagboto kung
saan ang mga mamamayan ng isang bansa o distrito
ay magpapahayag ng kanilang opinyon Ang
plebisito ay isang paraan ng pagboto kung saan ang
mga mamamayan ng isang bansa o distrito ay
magpapahayag ng kanilang opinyon para o laban sa
isang panukala, tulad halimbawa ng pagbago o
pagrebisa sa Konstitusyon.
TAKDANG ARALIN: