KULTURA ANG WIKA AY MABISANG KASANGKAPAN NG TAO SA PAKIKIPAG-UNAWAAN SA KANIYANG KAPWA ISANG SISTEMATIKONG BALANGKAS NG MGA SINASALITANG TUNOG NA PINIPILI AT ISINASAAYOS SA PARAANG ARBITRARYO UPANG MAGAMIT NG MGA TAONG MAY IISANG KULTURA. (HENRY GLEASON) KATANGIAN NG WIKA 1. TUNOG ANG BATAYANG SANGKAP NG WIKA -Ang anumang tunog ay may kahulugan at maituturing itong wika. 2. ANG WIKA AY ARBITRARYO -Nangangahulugang ito na ang mga tunog na binibigkas sa wika ay pinipili para sa layunin ng mga gumagamit nito. - -Isinasaayos ang mga tunog sa paraang pinagkasunduan ng mga pangkat ng taong gumagamit nito. 3. ANG WIKA AY MASISTEMA -Walang kahulugan ang tunog kung ito’y nag-iisa. -Mayroong sinusunod na proseso. 4. ANG WIKA AY KOMUNIKASYON -Ang wika ay parang kasangkapan, na kung hindi nagagamit ay nawawalan ng saysay 5. ANG WIKA AY NAKABATAY SA KULTURA -Ang wika ay nabubuo kalakip ng isang kultura. -May mga salitang banyaga na walang eksaktong kahulugan sa Filipino dahil hindi ito parte ng kultura ng bansa. 6. ANG WIKA AY NAGBABAGO O DINAMIKO -Ang wika ay nagbabago at nadaragdagan kasabay ng panahon. 7. ANG WIKA AT KAISIPAN AY HINDI NAPAGHIHIWALAY -Ang lahat ng konseptong tinataglay ng tao hinggil sa mga bagay-bagay sa mundo ay nagmula sa kaniyang wikang ginagamit. -Ito rin ang humuhulma sa kaisipan ng tao. MGA TEORYA SA PAGKATUTO NG WIKA 1. TEORYANG BEHAVIORISM O BEHAVIOURIST APPROACH Maaring hubugin ang tao sa pamamagitan ng kaniyang kilos at gawi. - Sa pag-uulit sa mga bagay na lagi niyang ginagawa o paulit-ulit niyang pagsabi. 2. TEORYANG INNATIVE O NATAVIST APPROACH - Habang lumalaki ang bata ay patuloy itong gumagamit ng wika, na siyang nagpapaunlad naman nito. 3. TEORYANG KOGNITIB -Nangangailangan ito ng pagtuturo at mga kaligiran sa pagkatuto na magpapabilis sa pagkatuto. 4. TEORYANG MAKATAO - Mas natututo ang isang tao sa isang wika kung positibo ang papanaw nito ukol sa naturang wika. -Binibigyang pansin nito ang kahalagahan ng damdamin at emosyon ng isang tao. GAMIT NG WIKA SA IBA’T IBANG SITWASYON 1. PORMAL- istandard -Ito ay kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng karamihang nakapag-aral sa wika katulad ng nasa akademiya, pamahalaan at iba pang institusyon. A. PAMPANITIKAN- MATALINGHAGA KADALASANG GAMIT SA AKDANG PAMPANITIKAN. B. PAMBANSA- WIKANG GINAGAMIT SA PAMAHALAAN AT SA PAARALAN 2. IMPORMAL- GINAGAMIT SA KASWAL NA USAPAN SA PANG-ARAW-ARAW. A. LALAWIGANIN- Karaniwang sinasalita ng isang rehiyon. B. KOLOKYAL- Hindi pinapansin ang wastong gamit ng gramatika, ngunit tinatanggap naman ng nakararami. C. BALBAL- Mga salitang kalye na karaniwang ginagaamit ng masa ngunit ng lumaon ay ginagamit na rin ng tao. GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN 1. INSTRUMENTAL- Tumutugon sa mga pangangailangan. 2. REGULATORI- Kumokontrol at gumagabay sa kilos/asal ng iba. 3. REPRESENTASYUNAL- Nagbabahagi ng impomasyon. “May sasabihin ako sa’yo”. 4. INTERAKSYONAL- Nakapagpapatatag ng relasyong sosyal. 5. PERSONAL- Nakapagpapahayag ng sariling damdamin o opinion 6. HEURISTIKO- Naghahanap ng impormasyon o datos. 7. IMAHINATIBO- Nagbibigay ng impormasyon/datos.