FILIPINO 8

UNANG MARKAHAN

Mga Karunungang Bayan

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

FILIPINO
8 Most Essential Learning Competencies
Naiuugnay ang mahahalagang kaisipang nakapaloob sa mga karunungang-bayan sa mga pangyayari sa tunay na
Week 1
buhay sa kasalukuyan
Week 1 Nabibigyang-kahulugan ang mga talinghaga, eupimistiko o masining na pahayag ginamit sa tula, balagtasan,
alamat, maikling kuwento, epiko ayon sa: -kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan
Week 2 Naisusulat ang sariling bugtong, salawikain, sawikain o kasabihan na angkop sa kasalukuyang kalagayan
Nagagamit ang paghahambing sa pagbuo ng alinman sa bugtong, salawikain, sawikain o kasabihan
Week 2
(eupemistikong pahayag)
Nakikinig nang may pag-unawa upang mailahad ang layunin ng napakinggan, maipaliwanag ang pagkakaugnay-
Week 3
ugnay ng mga pangyayari at mauri ang sanhi at bunga ng mga pangyayari
Napauunlad ang kakayahang umunawa sa binasa sa pamamagitan ng: -paghihinuha batay sa mga ideya o
Week 4 pangyayari sa akda -dating kaalaman kaugnay sa binasa
Nagagamit ang iba’t ibang teknik sa pagpapalawak ng paksa: -paghahawig o pagtutulad -pagbibigay depinisyon
Week 5 -pagsusuri
Naisusulat ang talatang: -binubuo ng magkakaugnay at maayos na mga pangungusap - nagpapahayag ng
Week 5
sariling palagay o kaisipan -nagpapakita ng simula, gitna, wakas
Week 6 Nagagamit ang mga hudyat ng sanhi at bunga ng mga pangyayari (dahil,sapagkat,kaya,bunga nito, iba pa)
Week 6 Naibabahagi ang sariling opinyon o pananaw batay sa napakinggang pag-uulat
Week 7 Naipaliliwanag ang mga hakbang sa paggawa ng pananaliksik ayon sa binasang datos
Nagagamit sa pagsulat ng resulta ng pananaliksik ang awtentikong datos na nagpapakita ng pagpapahalaga sa
Week 8
katutubong kulturang Pilipino
Week 8 Nagagamit nang maayos ang mga pahayag sa pag-aayos ng datos (una, isa pa, iba pa)
 Layunin:
A. Nakikilala ang mga Karunungang-bayan ng Pilipinas;
B. Naiuugnay ang mahalagang kaisipang napaloob sa
mga karunungang-bayan sa mga pangyayari sa tunay
na buhay;
C. Napahahalagahan ang aral na nakuha mula sa akda
sa pamamagitan ng pagsulat ng akrostik;

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 FILIPINO
Wika Panitikan
pangngalan Patula Patuluyan
pandiwa tula sanaysay
pang-uri epiko nobela
awit alamat
korido mitolohiya
FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte
 damdamin
saloobin
Panitikan paniniwala Kasaysayan
kultura
tradisyon

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Karunungang-Bayan

dunong madunong/ marunong

alam
Nalalaman ng isang bayan o bansa
Ano ba ang alam ng Pilipinas?
FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte
 Kasaysayan ng Pilipinas
PANAHON NG PANAHON NG PANAHON NG PANAHON NG KASALUKUYANG
KATUTUBO KASTILA AMERIKANO MGA HAPON PANAHON
Bago
dumating ang 1521–1898 1898 - 1946 1942-1945 1946 -
mga kasalukuyan
mananakop

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Karunungang-Bayan
Bugtong Palaisipan Salawikain Sawikain Kasabihan Bulong
Pahulaan sa Anyong Proverbs sa Nagtataglay nagbibigay ang bulong ay
pamamagitan tuluyan na Ingles. Ito ay ng talinghaga ng payo ukol mga pahayag na
may sukat at
ng kalimitang kadalasang sapagkat ito sa pang-araw- tugma na
paglalarawan. gumigising sa dinadaan sa ay may araw natin na kalimitang
Binibigkas isipan ng mga talinhaga. May nakatagaong gawain, kilos ginagamit
nang patula tao upang malalim na kahulugan. o disisyon sa sa pangkulam o
at may lima bumuo ng pagpapakahul tinatawag buhay. Hindi pangontra sa
kulam,
hanggang isang ugan. din itong gumagamit engkanto, at
labindalawan kalutasan sa idyoma o ng talinghaga masasamang
g pantig. Ito isang eupemistiko espiritu.
ay “riddles” suliranin. ng pahayag.

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Halimbawa
Bugtong Palaisipan Salawikain Sawikain Kasabihan Bulong
1. Bungbong Sa isang 1. Aanhin pa 1. bagong- 1. Walang Huwag
kung liwanag, kulungan ay ang damo, tao (binata) umaani ng magagalit,
kaibigan ,
kung gabi ay may limang kung patay na 2. bulang- tuwa, na aming pinuputol
dagat.( banig) baboy na ang kabayo gugo hindi sa hirap lamang ang sa
inalagaan si 2. Ang hindi (gastadoro nagmula. ami’y mapag-
2. Dalawang Mang Juan. lumingon sa galante) uutusan.
katawan, Lumundag pinanggalingan 3. Butas ang
tagusan ang ang isa. Ilan di Bulsa
tadyang . ang natira? makakarating (walang
( hagdan) sa paroroonan pera)

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Paano ito maiuugnay sa ating buhay?
Bugtong Palaisipan Salawikain Sawikain Kasabihan Bulong
1. Bungbong Sa isang 1. Aanhin pa 1. bagong- 1. Walang Huwag
kung liwanag, kulungan ay ang damo, tao (binata) umaani ng magagalit,
kaibigan ,
kung gabi ay may limang kung patay na 2. bulang- tuwa, na aming pinuputol
dagat.( banig) baboy na ang kabayo gugo hindi sa hirap lamang ang sa
inalagaan si 2. Ang hindi (gastadoro nagmula. ami’y mapag-
2. Dalawang Mang Juan. lumingon sa galante) uutusan.
katawan, Lumundag pinanggalingan 3. Butas ang
tagusan ang ang isa. Ilan di Bulsa
tadyang . ang natira? makakarating (walang
( hagdan) sa paroroonan pera)

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Tanong:
1. Ano-ano ang mga tinatawag na karunungang-bayan?
Bakit tinawag itong karunungang-bayan?

2. Paano mo maiuugnay ang mga karunungang-bayan

sa ating pang-araw-araw na buhay?

3. May aral ba na mapupulot sa mga karunungang-

bayan?

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Gawain:
Panuto: Gumawa ng akrostik ng mga natutunan
tungkol sa “karunungang-bayan” gamit ang
mga titik nito. Larawan lamang ang ipapasa
bukas bago ang oras ng klase.

Krayterya
Nilalaman - 50%
Orihinalidad - 20%
Malikhain - 20%
Pagpasa sa oras - 10%
Kabuuan - 100%

FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte

 Kung wala kang dunong
na ikukubli, wala kang
matatawag na “sarili”
FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte
 KARUNUNGANG -
BAYAN
https://www.youtube.com/
watch?v=hjh8FMkrV1w
FILIPINO 8 - UNANG MARKAHAN (MGA KARUNUNGAN BAYAN) Mary Christine C. Rebamonte