Typy gospodarki rolnej na

świecie
Rewolucja neolityczna – ok. 10 000 lat temu.
Przejście od zbieractwa i łowiectwa do
produkcji żywności.
• Plony
• Zbiory

• Rolnictwo samozaopatrzeniowe
• Rolnictwo towarowe
 System żarowo-odłogowy

• Występuje głównie w lesie równikowym

oraz na pograniczu sawanny i terenów
leśnych
• Krótkotrwałe wykorzystanie leśnych
działek przeznaczonych pod uprawę
• Ciągła zmiana pół uprawnych
• Po wybraniu kawałka lasu wycina się drzewa i
suszy ściętą masę roślinną.
• Wysuszony materiał wypala się.
• Uprawia się przede wszystkim rośliny
przeznaczone do spożycia.
• Gleba podlega szybkiemu wyjałowieniu, więc po
2-3 latach uprawy musi być odłogowana.

• Jest to produkcja prymitywna, z użyciem

najprostszych narzędzi ręcznych. Kopieniactwo.
Dwupolówka – z całości uprawianych
gruntów połowę pozostawia się bez
uprawy, jako odłóg

Trójpolówka – pole podzielone na 3 części.

Zboże ozime, zboże jare, ugór.

Płodozmian – polega na ustaleniu takiej

kolejności zasiewu roślin, aby każdej z
upraw zapewnić jak najlepsze warunki
wegetacji oraz dobrze wykorzystać glebę
bez pogorszenia jej żyzności
 Pasterstwo koczownicze (nomadyzm)
• Niedobór wody, zahamowanie wegetacji roślin ze
względu na niskie temperatury (klimat)
• Wędrówki stad z pasterzami, ich rodzinami i
całym dobytkiem
• Przenośne „mieszkania”. Przewiewne namioty
(Arabowie), jurty (Azja Środkowa)
 Rolnictwo intensywne
• Umożliwia zwiększenie produkcji bez
konieczności poszerzania areału użytków rolnych.
• Duże nakłady pracy uprzedmiotowionej i pracy
żywej, co daje wysokie plony oraz znaczną
produkcyjność zwierząt gospodarskich
• typu kapitałochłonnego – duże nakłady
pracy uprzemysłowionej: mechanizacja,
nawożenie, chemiczne środki ochrony
roślin (Europa Zach. pn.-wschodnie i
przyjeziorne stany w USA, Nowa Zelandia)

• typu pracochłonnego – duże nakłady pracy

żywej (doliny Nilu, Eufratu, Tygrysu,
Gangesu, Nizina Chińska)
 Rolnictwo ekstensywne

• wzrost produkcji odbywa się głównie przez

powiększenie areału użytków rolnych.
• typu kapitałochłonnego – małe zasoby
pracy ludzkiej i niewielkie nawożenie, ale
duże gospodarstwa rolne, wysoko
mechanizacja i poziom kultury rolnej
(Wielkie Równiny w USA i Kanadzie,
obszar Pampy w Argentynie)

• typu pracochłonnego – duże zasoby pracy

ludzkiej niewielka mechanizacja i niski
poziom kultury rolnej (strefa
międzyzwrotnikowa w Afryce, Bliski
Wschód, Pakistan, Afganistan)