Aralin 6

Pagsulat ng replektibong

sanaysay
(Sining ng paglalahad)
 Ang Sining ng Paglalahad

Ayon sa UP diksyonaryong Pilipino

( Binagong Edisyon, 2010 ), ang
paglalahad ay isang detalyado at
komprehensibong pagpapaliwanag ng
isang bagay, pook, o ideya.
Jose Arragonte (2000) – sa kanyang aklat na
Filipino Pangkolehiyo: Kasiningan,
kakayahan, at kasanayan sa komunikasyon,
“Sa Ingles , ang pag lalahad ay tinatawag na
Expository Writing. Ito ay hindi nag lalarawan
ng isang bagay. Ito ay hindi rin nagpapahayag
ng isang paninidigan bagkus ito ay isang
pagpapaliwanag.
Upang maging mabisa o epektibo ang paglalahad , ayon sa aklat ng Sining ng
pakikipagtalastasan .
Ito ay dapat mag taglay ng sumusunod na mga sangkap o elemento

1. Sapat na kaalaman o impormasyon sa paksang tinatalakay.

2. Ganap na pagpapaliwanag sa buong kahulugan.
3. Malinaw at maayos na pagpapahayag.
4. Paggamit ng larawan, balangkas, at iba pang pantulong upang mapadali
ang pag-unawa sa pinaliliwanag.
5. Walang pagkiling sa pagpapaliwanag ng anumang bagay na
nakasasaklaw ng tao.
Sa araling ito, isang uri ng paglalahad ang
ating binibigyang-pansin. Ito ay ang pasulat
ng replektibong sanaysay.

Ang salitang sanaysay ay hango sa

salitang pranses na essayer na ang ibig
sabihin ay “sumubok” o “tangkilikin”.
Francis Bacon – ayon sa kanya ang sanaysay ay isang kasangkapan
upang isatinig ang maikling pagbubulay-bulay at komentaryo sa buhay.

Paquito Badayos- ayon sa kanyang aklat na Retorika Susi sa

masining na pagpapahayag(2001:111), naglalahad ang sanaysay ng
matalinong kuro at makatwirang paghahanay ng kaisipan. Naglalahad
din ito ng mga personal at pansariling pananaw ng manunulat tungkol
sa isang paksa.

Alejandro Abadilla- ayon sa kanya ang salitang sanaysay ay

nangangahulugang nakasulat na karanasan ng isang sanay sa
pagsasalaysay.
Ang pangunahing katangian ng sanaysay ay ang
pagpapahayag ng may akda sa kanyang sariling
pananaw. Ipinahahayag niya ang sarili niyang
pangmalas, kuro-kuro, at damdamin. Ang pagiging
malinaw, mabisa, at kawili-wiling pag lalahad ay
makakamtan sa pamamagitan ng pagsunod sa mga
tuntunin ng kisahan, kaugnayan at diin. Kailangan
din ditto ang pagpili ng angkop na pananalita,
sariling estilo o pamamaraan ng may akda.
DALAWANG URI NG SANAYSAY
PORMAL - ito ay nagbibigay ng patalastas sa isang
paraang maayos at mariin at bunga ng isang maingat
na pagtitimbang-timbang ng mga pangyayari at mga
kaisipan. Kung minsa’y tinatawag din itong
IMPERSONSAL O SIYENTIPIKO sapagkat ito’y
binabasa upang makakuha ng impormasyon.
IMPORMAL - tinatawag din itong PAMILYAR O PERSONAL,
at nagbibigay-diin sa isang estilong pagpapamalas ng
katauhan ng may-akda. Karaniwan itong may himig na
parang nakikiusap o nais magpakilala ng isang
panuntunan sa bahay. Ito’y naglalarawan ng pakahulugan
ng may akda sa isang pangyayari sa buhay, nagtatala ng
kaniyang pagbubulay-bulay, at naglalahad ng kaniyang
kuro-kuro o pala-palagay.
 Labindalawang Natatanging Uri ng Sanaysay

1. Nagsasalaysay
2. Naglalarawan
3. Mapag-isip o di Praktikal
4. Kritikal o Mapanuri
5. Didaktiko o Nangangaral
6. Nagpapaalala
7. Editoryal
8. Makasiyentipiko
9. Sosyopolitikal
10. Sanaysay na Pangkalikasan
11. Sanaysay na Bumabanglas sa isang tauhan
12. Mapagdili-dili o Replektibo
REPLEKTIBONG
SANAYSAY
Ang replektibong sanaysay, ayon kay Michael Startford, isang
guro at manunulat, ay isa sa mga tiyak, na uri ng sanaysay na
may kinalaman sa introspeksyon na pagsasanay.
Kinapapalooban ito ng mga pagbabahagi ng mga bagay na
naiisip, nararmdaman, pananaw, damdamin hinggil sa isang
paksa at kung paano ito nakalkha ng epekto sa taong
sumusulat nito. Maihahalintulad ito sa pagsulat ng isang
journal kung saan nangangailangan ito ng pagtalata ng mga
kaisipan at nraramdaman tungkol sa isang tiyak na paksa o
pangyayari
Maiuugnay rin ito sa pagsulat ng maga academic
portfolio kung saan nagkakaroon ng malalim na
pagsusuri ang may akda kung paano sya uunlad
bilang tao kaugnay ng paksao pangyayaring
binibigyamn ng pansin sa pagsusulat. Ang
replektibong sanaysay ay kadalasang nakabataysa
karanasan kay mula sa nilalaman nito ay
masasalamin ang pagkatao ng sumulat.
 Ayon kay Kori Morgan, guro mula mula sa West
Virginai University at University of Akron, ang
replektibong sanaysay ay nagpapakita ng personal na
paglago ng isang tao mula sa isang mahalagang
karanasan o pangyayari. Ibinabahagi nito sa mga
mambabasa ang kalakasan at kahinaan ng sumulat
batay sa mga karanasang natutunan o nakuha
 Madalas ibinabahagi rin ng sumulat ang kanyang mga
natutunan o kung paano ito gagamitinsa buhay ang
hinaharap o kaya naman ay kung paano paunlarin ang
mga kahinaan hinggil sa isang tiyak na aspekto ng buhay.
Dahil ito ay kadalasang nakabatay sa personal na
karanasan, malayang makapipili ng paksa o pangyayaring
bibigyang pansin sa pagsulat ang manunulat. Narito ang
mga halimbawa ng mga paksang maaring gawan ng
replektibong sanaysay:
–Librong kakatapos lang basahin
–Katatapos na poryekto hinggil sa
pananaliksik
–Pagsali sa isang pansibikong gawain
–Praktikum tungkol sa isang kurso
–Paglalakbay sa isang tiyak na lugar
– Isyu tungkol sa pagkagumon sa ipinagbabawal
na gamut
– Isyu tungkol sa mga mga pinag-aawayang sa
West Philippines Sea
– Paglulutas sa isang mabigat na suliranin
– Isang natatanging karanasan bilang mag-aaral
– At marami pang iba
Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagsulat
ng Replektibong Sanaysay
1) Magkaroon ng isang tiyak na paksa o tesis na iikutan ng
nilalaman ng sanaysay.

2) Isulat ito gamit ang unang panauhan ng panghalip. Tanggap

nang gamitin ang mga panghalip na ako,ko,at akin sapagkat ito
ay kadalasang nakasalig sa personal na karanasan.

3) Tandaan na bagama't nakabatay sa personal na karanasan,

mahalagang magtaglay ito ng patunay o patotoo batay sa iyong
naobserbahan o katotohanang nabasa hingil sa paksa upang
higit na mas mabisa at epektibo ang pagkakasulat.
4) Gumamit ng nga pormal na salita sa pagsulat nito. Tandaang
ito ay kabilang sa akademikong sulatin.

5) Gumamit ng tekstong naglalahad sa pagsulat nito. Gawing

malinaw at madaling maunawaan ang gagawing
pagpapaliwanag ng mga ideya o kaisipan upang maipahatid
ang mensahe sa mambabasa.
6) Sundin ang tamang estruktura o mga bahagi sa pagsulat ng
sanaysay:

introduksiyon,katawan, at kongklusyon

7) Gawing lohikal at organisado ang pagkakasulat ng

mga talata.
Mga Hakbang sa Pagsulat ng
Replektibong sanaysay
Gaya ng nabanggit sa itaas, ang
replektibong sanaysay ay dapat na
magtaglay ng:

Introduksyon
Katawan at Wakas o kongklusyon
Sa pagsulat ng simula, maaring mag-umpisa sa pagsagot
sa sumusunod na mga tanong: Ano ang aking
nararamdaman o pananaw tungkol sa paksa? Paano ito
makakaapekto sa aking buhay? Bakit hindi ito
makaaapekto sa aking pagkatao? Matapos na maisagot
ang mga tanong na ito, lagumin ang iyong mg sagot sa
loob ng isang pangungusap. Ito ang iyong magsisilbing
tesis o pangunahing kaisipang syang magiging gabay o
batayan sa pagsulat ng iyong replektibong sanaysay.
PAGSULAT NG SIMULA
tandaang ito ay dapat na makapupukaw sa atensyon ng mga
mambabasa. Maaaring gumamit ng iba’t ibang paraan ng pagsulat ng
mahusay na panimula. Maaaring gumamit ng kilalang pahayag mulas
sa isang tao o quotation, tanong, anecdata, karanasan at iba pa.

PAGSULAT NG KATAWAN
dito inilalahad ang mga pantulong o kaugnay na kaisipan tungkol sa
paksa o tesis na inilalahad sa panimula.
PAGSULAT NG WAKAS O KONGKLUSYON
muling banggitin ang tesis o ang pangunahing paksa ng sanaysay.
Lagumin ito sa pamamagitan ng pagbanggit kung paano mo magagmit ng
iyong mga natutuhan sa buhay sa hinaharap. Bilang pag wawakas
maaaring mag bigay ng hamon sa mga mambabasa na sila man ay mag
nilay sa kanilang buhay hinggil sa iyong natutuhan o kaya naman ay mag
iwan ng tanong na maari nilang pagisipan. Tandaang ang Replektibong
sanaysay ay isang personal na pagtataya tungkol sa isang paksang
maaaring makapag dulot ng epekto o hindi sa iyong buhay o sa mga
taong makakabasa nito.