Sëmundjet Seksuale

You might also like

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 26

Sëmundjet me Bartje Seksuale

Rëndësia, karakteristikat dhe pasojat

Prishtinë,
Sëmundjet me bartje seksuale

Sëmundjet me bartje seksuale janë infeksione të cilat barten nga një person në tjetrin përmes

kontaktit seksual përfshirë kontaktin seksual vaginal, anal dhe oral.

Disa nga sëmundjet me bartje seksuale mund të përhapen edhe përmes gjakut dhe produkteve të

gjakut.

Gjithashtu ,shumë sëmundje me bartje seksuale mund të transmetohen nga nëna te fryti gjatë

shtatzanisë.

Në të kaluarën , këto sëmundje janë quajtur sëmundje me barjte seksuale ose sëmundje veneriane,

në vitet e fundit rekomandohet termi infeksione me bartje seksuale; duke marë parasysh faktin se

personi mund të jetë i infektuar dhe mund të bart infeksionin te të tjerët, pa manifestuar shenja të

sëmundjes.
Rëndësia e sëmundjeve me bartje seksuale
Sfidë në shëndetin publik

 Incidenca e lartë
 Shpesh asimptomatike → vështirë të kontrollohen
 Atakojnë më shumë kategoritë me disavantazh ekonomik
- femrat dhe moshat e reja
 Shkaktojnë konsekuenca mjekësore & psikologjike
 Stigma sociale dhe ndikimi në parandalim dhe trajtim
 Shpenzime të larta për kujdesin shëndetësor
 Mungesa e strategjive të kontrollit dhe parandalimit si
dhe aty ku ekzistojnë -vështirësi në implementimin e tyre
Rëndësia e sëmundjeve me bartje seksuale
Sfidë në shëndetin publik
 Incidenca globale:
Çdo ditë 1 milion raste të reja
Çdo vit – 357 milion raste të reja ,prej tyre
chlamydia 131 milion,gonorrhoea 78 milion
syphilis 5.6 milion dhe trichomoniasis 143 milion.
Gjithashtu prevalenca e infeksioneve virale me bartje seksuale e lartë, rreth
417 milion persona të infektuar me HS2, dhe 291 milion raste të femrave të
infektuara me HPV.
 Shkalla e infeksionit e njejtë si te mashkujt ashtu edhe te femrat, mirpo
shkalla e komplikimeve dhe pasojave serioze më e shprehur te femrat dhe
te fëmijët.
 Paraqiten te të gjitha moshat mirpo të rinjët e moshës 15-24 vjet përbëjnë
50% të rasteve të reja për shkak të kombinimit të faktorëve të sjelljes,
biologjik dhe kulturor.
Sipas OBSH-së , çdo vit ndodhin 340 milion raste të reja të infeksioneve nga
katër infeksionet më të shpeshta me bartje seksuale ( gonorrhea, chlamydia,
syphilisi dhe trichomoniasis). 75-85 % e këtyre rasteve në vendet në zhvillim.
Llojet e sëmundjeve me bartje seksuale

Janë të njohura rreth 30 lloje të sëmundjeve me bartje seksuale. Shkaktarët mund


të jenë: bakteriet ,virusët dhe parazitët.

Llojet e infeksioneve:

 Bakteriale ( Chlamydia, Gonorrhea, Sypilis, LGV)


 Virale ( HPV, HSV, Hepatiti B, HIV)
 Parazitare (Trichomoniasis)
Chlamydia
 Chlamydia Trachomatis
patogjen bakterial intraqelizor obligativ
 Sëmundje seksuale ngjitëse bakteriale më e
shpeshta.
 Numri më i madh i të infektuarve I takojnë
moshave të reja.
 Përhapja seksuale dhe vertikale
 Mund të shkaktoj infeksion të qafës së mitrës,
uretrës, rektumit, fytit dhe syve.
 50% e rasteve janë asimptomatike .
 Rastet simptomatike
Infeksioni I qafës së mitrës nga Chlamydia
Femrat: sekret mukopurulent
dhembje gjatë urinimit, gjakderdhje postkoitale
Mashkujt:
sekret mukopurulent dhe
djegie gjatë urinimit.
 Diagnoza : strisho cervikale dhe uretrale
 Trajtimi: partnerët të trajtohen njëkohësisht
Chlamydia
INFEKSIONI KOMPLIKIMET Pasojat
Urethritis Epididymitis Infertilitet
Proctitis Arthritis
Mashkujt Conjuctivitis

Cervicitis Endometritis Infertilitet


Urethritis Salpingitis Shtatzani ektopike
Proctitis PID Dhimbje kronike të
Femrat Conjuctivitis Arthritis pelvikut
Komplikime të
ndërlidhura me
shtatzaninë

Conjuctivitis Sëmundje kronike


Rhinitis të mushkërive
Porsalinduri Pneumonia
Chlamydia
Trajtimi
Regjimi i rekomanduar

Doxicycline 100 mg PO 2x1/ 7 ditë

Azithromycine 1g PO , dozë e vetme

Ciprofloxicin 500 mg PO 2sx 1 apo
Regjimi alternativë

Erithromycin 500 mg PO 4x1/ 7 ditë

Amoxicillin 500 mg PO 3x1/ 7 ditë
Gonorrhea
 Neisseria gonorrhoeae bakterie gram negative Cerviciti gonococcal
 Vendin e dytë për nga shpeshtësia në grupin e
sëmundjeve seksuale ngjitëse
 Faktorët e rrezikut: mosha 20-25 vjet, ndërrimi I  Inkubacioni: 3-10 dite
partnerëve seksual, mosaplikimi i barrierave
mbrojtëse
 Përhapja: seksuale dhe vertikale
 Simptomat
 Mund të shkaktoj:cervicit, urethriti sekret I shtuar vaginal
proctit,conjuctivit , PID. disuri
Komplikime në shtatzani
gjakderdhje vaginale
Komplikime të I porsalinduri
 Shpesh asimptomatike
 Rastet simptomatike  Shenjat
Femrat: sekret vaginal purulent,vështirësi në eritemë
urinim,dhembje ne fund të barkut.
Mashkujt: sekret purulent nga uretra,
sekret purulent
vëshirësi në urinim. fragjilitet
 Diagnoza: strisho & kultura cervikale dhe
uretrale
 Trajtimi i njëkohëshëm i partnerëve
Gonorrhea
INFEKSIONI KOMPLIKIMET PASOJAT

Ophthalmia Infertilitet
Urethritis gonococcica
Mashkujt Epididymitis DGI

Bartholinitis Infertilitet
PID Shtatzani ektopike
Fitz-Hugh-Curtis Dhimbje kronike të
Cervicitis
Syndrome pelvikut
Femrat Urethritis DGI Komplikime të
ndërlidhura me
shtatzaninë
Conjuctivitis
Pharyngitis

Porsalinduri
Gonorrhea
Trajtimi i infeksioneve anogjenitale të pakomplikuara
Regjimi i rekomanduar

Cefixime 400 mg PO x 1 apo

Ceftriaxone 125 mg IM x 1 apo

Ciprofloxicin 500 mg PO x 1 apo

Ofloxacin 400 mg PO x 1 apo

Levofloxacin 500 mg PO x 1
Rekomandohet trajtimi i njëkohshëm edhe për
Chlamydia pasi që infeksioni dual është i shpeshtë.
Të bëhet njëkohësisht trajtimi i partnerit
Trichomoniasis
 Trichomonas vaginalis : parazit anaerob.
 Sëmundje e shpeshtë me bartje seksuale Trichomonas vaginalis shkakton ndryshime në
qafën e mitrës –petechiae cervikale.
 Faktorët e rrezikut: mosha, ndërrimi I
partnerëve seksual dhe shprehitë
seksuale, kushtet e dobëta ekonomike
 Mund të shkaktoj :te femrat vulvit,
vaginit ; te mashkujt uretrit
 Shpesh asimptomatike
 Rastet simptomatike manifestohen me:
Femrat; kruarje, sekret i shtuar vaginal
me ngjyrë të verdhë/gri, me erë të
rëndë, dyspareuni dhe disuri.
Mashkujt: sekret I shtuar nga uretra
,ngjyrë e verdhë/gri, kruarje dhe disuri.
Qafa e mitrës me pamje të dredhëzës ( straëberry
 Diagnoza: strisho vaginale/ uretrale dhe cervix)
kultura.
Trichomoniasis

Regjimi i rekomanduar

Metronidazole 2 g PO dozë e vetme apo

Metronidazole 500 mg PO 2x1 /7 ditë apo

Tinidazole 2 g PO x 1 apo

Të bëhet njëkohësisht trajtimi i partnerit


Rekomandohet abstinencë seksuale gjatë trajtimit.
HPV Gjenital
 Infeksioni me Human Papilloma Virusin është sëmundja më e shpeshtë virusale
me bartje seksuale.
 Ekzistojnë rreth 40 tipe të HPV-it.
 Tipet e HPV janë të ndara në dy grupe varësisht nga onkogjeniteti:
HPV grupet e rrezikut të ultë, tipi 6,11 → lytha gjenital
HPV grupet e rrezikut të lartë, tipi 16,18 →prekancerozat
kancerin e qafës së mitrës dhe lloje tjera të
kancerit
 Bartja me rrugë seksuale
 Incidenca vjetore 14.1 milion raste
 Moshat më të prekura 14-59 vjet
 Faktorët e rrezikut: mosha e re, ndrrimi I partnerëve seksual,
shprehitë seksuale, imunosupresioni
 Shumica e infeksioneve me HPV janë asimptomatike
HPV Gjenital

Manifestimi klinik
 Lytha gjenital
 Ndryshime qelizore të qafës së mitrës (PAP test)
 Kancer anogjenital
 Kancer orofaringeal
 Papillomatozë respiratore
HPV Gjenital
Lythat gjenital Ndryshime qelizore të qafës
 Condyloma accuminata së mitrës të detektuara më
 Papulla të rrafshta PAP test:
 Lytha keratotike  ASCUS
 ASC-H
Kanceri skuamoz anogjenital  LSIL
 Kanceri I qafës së mitrës  HSIL
 vulvës
 vaginës Papillomatoza respiratore
 anusit  JORRP
HPV Gjenital

Condyloma accuminata

Kanceri I qafës së mitrës

Condyloma accuminata
HPV Gjenital

Metodat diagnostike:
 Inspeksioni
 Citologjia
 Kolposkopia
 HPV-DNA testi
 Biopsia
HPV Gjenital-Trajtimi
Lythat gjenital Ndryshime qelizore të
 Medikamentoz (podofilox , qafës së mitrës të
imiquimod) detektuara më PAP test:
 Krioterapia
 Përsëritja e PAP testit
 Largimi kirurgjik
 LEEP
Kanceri skuamoz anogjenital  HTA
Varësisht nga stadi i sëmundjes:
 Intervenimi kirurgjik
 Radioterapia
 Kimioterapia
HPV Vaksinat

Vaksinat janë të dy llojeve


 Bivalente ( HPV2), mundëson mbrojtje nga HPV 16 dhe 18.
 Quadrivalente (HPV 4), mundëson mbrojtje nga HPV
6,11,16 dhe 18
Administrimi
Te vajzat dhe djemtë e moshës 11 apo 12 vjet.
Tri doza, im / gjatë periudhës 6 mujore.
Herpesi Gjenital
 HSV-2
 HSV -1 herpes orolabial e në disa raste edhe
hepes gjenital
 Sëmundje e shpeshtë.
Sipas raportit të OBSH-së për vitin 2015- 417
milion raste të të infektuarve me HSV-2
 Bartet me rrugë seksuale përmes kontaktit
lëkurë-lëkurë
 Infeksioni zgjatë tërë jetën
 Shpesh asimptomatike
 Rastet simptomatike: vezikula dhe ulqera të
dhemshme në regjionin gjenital
 Rekurrencat e shpeshta
 Diagnoza: testet virologjike (kultura qelizore dhe
PCR) dhe testet serologjike (HerpeSelect HSV-2)
 Trajtimi : terapi sistemike antivirale.Partnerët
simptomatik duhet të trajtohen.Ndërsa atyre
asimptomatik: konsultim dhe testim për HSV-2
Herpesi gjenital
Sifilisi
 Sëmundje me bartje seksuale Fig1. Varra e fortë
 Treponema Pallidum
 Sëmundja progredon në stade
 Bartja: seksuale përmes lëkurës dhe mukozave si
dhe vertikale-transplacentare
 Shkalla e bartjes më e lartë te stadi II dhe III-të
 Sifilisi primar: 3 javë pas infeksionit varra e fortë
Fig.2. Ekzantema palmo plantare
(ulcus durum), limfangiti dhe limfadeniti
regjional.
 Sifilisi sekondar 2-6 muaj pas infeksionit : lezione
muko cutane ( makuloze, papuloze, pustuloze apo
ulceroze),kondiloma të gjera ,limfadenopati,
splenomegali, alopeci arolare
 Sifilisi terciar: 3-5 vjet pas infektimit .guma
sifilitike dhe ndryshime të organeve të
brendshme dhe vaskulare Fig.3 Guma sifilitike
 Sifilisi i lindur (syphilis connatalis) :fshikat në
shuplakë dhe shputa,puprra në lëkurë dhe në
gjenitale si dhe dëmtime të organeve të
brendshme.
 Diagnoza: ekzaminimi, testet serologjike
 Trajtimi : antibiotik –penicilina, doxicyclina, S

tetracyclina
Sëmundjet me bartje seksuale-Parandalimi

Promovimi i strategjive për parandalimin e sëmundjeve


me bartje seksuale
 Integrimi në institucionet shëndetësore i shërbimeve
për sëmundjet me bartje seksuale
 Promovimi i shëndetit seksual
 Regjistrimi dhe trajtimi i rasteve dhe
 Monitorimi dhe reagimi në rast të rezistencës
antimikrobike
FALEMINDERIT
Referencat:
1.WHO Global Health sector strategy on Sexually Transmitted Infections 2016-2011
2.Worlwide prevalence and genotype distribution of cervical human papillomavirus DNA in woman with normal cytology: a meta-analysis. Worldwide prevalence and genotype distribution of
cervical human papillomavirus DNA in women with normal cytology: a meta-analysis
de Sanjosé S, Diaz M, Castellsagué X, Clifford G, Bruni L, Muñoz N, et al. Lancet Infect Dis. 2007 Jul;7(7):453-9.
3.Global estimated of Syphilis in Pregnancy and Associated adverse outcomes.. :
Newman L, Kamb M, Hawkes S, Gomez G, Say L, Seuc A, et al. PLoS Med 10(2): e1001396. doi:10.1371/journal.pmed.1001396
4. WHO guidelines for the treatment of Neisseria gonorrhoeae

Publication date: 2016 ISBN: 978 92 4 154969 1


5. Satterwhite CL, et al. Sexually transmitted infections among U.S. women and men: Prevalence and incidence estimates, 2008. Sex Transm Dis 2013; 40(3): pp. 187-193.
6. Owusu-Edusei K, et al. The estimated direct medical cost of selected sexually transmitted infections in the United States, 2008. Sex Transm Dis 2013; 40(3): pp. 197-201.
7. 8 Centers for Disease Control and Prevention, STD Treatment Guidelines Genital HSV infections – Includes diagnosis, treatment, prevention, and special considerations for genital herpes
infections. 2015
8 Centers for Disease Control and Prevention, STD Treatment Guidelines Trichomoniasis.STD Includes new diagnosis information for trichomoniasis, as well as treatment, prevention, and special
considerations. 2015
9. Alirol E, Wi TE, Bala M, et al. Multidrug-resistant gonorrhea: A research and development roadmap to discover new medicines.  PLoS Medicine. 2017;14(7):e1002366.
doi:10.1371/journal.pmed.1002366.
10. Cutts F, Franceschi S, Goldie S, et al. Human papillomavirus and HPV vaccines: a review.  Bulletin of the World Health Organization. 2007;85(9):719-726. doi:10.2471/BLT.06.038414.
11. Braaten KP, Laufer MR. Human Papillomavirus (HPV), HPV-Related Disease, and the HPV Vaccine.  Reviews in Obstetrics and Gynecology. 2008;1(1):2-10.
12. MARY JO GROVES. Genital Herpes: A Review, Am Fam Physician. 2016;93(11):928-934.
13 John W. Gnann, Jr., M.D., and Richard J. Whitley, M.D, Genital Herpes; N Engl J Med 2016; 375:666-674
14. Katz AR, Lee MVC, Wasserman GM. Sexually Transmitted Disease (STD) Update: A Review of the CDC 2010 STD Treatment Guidelines and Epidemiologic Trends of Common STDs in
Hawai‘i. Hawai’i Journal of Medicine & Public Health. 2012;71(3):68-73.
15.  Centers for Disease Control and Prevention, author. CDC vision for the 21st century. [14 October 2011]. 
16. Centers for Disease Control and Prevention, author. Update to CDC's sexually transmitted disease treatment guidelines, 2006: fluoroquinolones no longer recommended for treatment of
gonococcal infections. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2007;56:332–336.

You might also like