PANITIKAN

Nanggaling ang salitang panitikan mula

sa ‘pang|titik|an’, kung saan ikinabit ang
unlaping pang- at hulaping -an sa ugat
na titik. At ang titik ay
nangangahulugang "literatura".
Nagsasabi o nagpapahayag ng mga
kaisipan, mga damdamin, mga
karanasan, hangarin at diwa ng mga
tao. At ito rin ang pinakapayak na
paglalarawan lalo na sa pagsulat ng
tuwiran o tuluyan at patula.
“Ang Panitikan ay Bungang-isip na
isinatitik.”( G. Abadilla )
Honorio Azarias- nagpapahayag
ng damdamin hinggil sa mga
bagay-bagay sa daigdig sa
pamumuhay sa lipunan at sa
pamahalaan at sa kaugnayan ng
kaluluwa sa bathalang lumikha.
Webster- anumang bagay raw na
naisasatitik basta may kaugnayan
sa pag-iisip at damdamin ng tao
maging ito'y totoo, kathang isip o
bungang tulog lamang ay
maaring tawaging panitikan.
Maria Ramos- kasaysayan ng kaluluwa ng mga
mamamayan.Nasasalamin ang mga layunin,
damdamin, panaginip, pag-asa, hinaing at
guni-guni ng mga mamamayan na nasusulat o
binabanggit sa maganda, makulay,
makahulugan, matalinghaga at masining na
mga pahayag.
- lumilinang ng nasyonalismo
- nag-iingat ng karanasan , tradisyon
- at kagandahan ng kultura
Ayon kay Arrogante ang
panitikan ay “talaan ng buhay”
sapagkat dito naisisiwalat ng tao
ang kulay ng kanyang buhay at
buhay ng kanyang daigdig na
kinabibilangan.
Ayon naman kay Salazar ang
panitikan ay nagsisilbing lakas
na nagpapakilos sa alinmang uri
ng lipunan.
Kahalagahan
 
1. Maikintal sa isip ng bawat
Pilipino na ang ating panitikan
ay may marangal na tradisyon;
2. Mapatibay ang
pagpapahalaga ng mga
Pilipino sa kagandahan ng
ating wika at kultura;
3. Maiwasto at
mapunan ang mga
pagkukulang at kahinaan
ng ating panitikan;
4. Malinang ang
damdaming makabayan
at ipagmalaki ang
pagiging Pilipino.
May dalawang pag-uuri
ng panitikan:
ang ayon sa paghahalin at
ang ayon sa kaanyuan o
anyo.
Ayon sa paghahalin
 
May tatlong kabahaging uri ang
paraan ng pag-uuri ng panitikan
ayon sa paghahalin.

Pasalindila
Pasalinsulat
Pasalintroniko.
Ayon sa anyo

Ayon sa anyo, ang panitikan

ay nahahati sa tatlong uri.
Patula
Patuluyan
patanghal.
MGA AKDANG TULUYAN
a. ALAMAT
b. ANEKDOTA
c. NOBELA O KATHAMBUHAY
d. PABULA
e. PARABULA
f. MAIKLING KWENTO
 MGA AKDANG
TULUYAN
g. DULA
h. SANAYSAY
i. TALAMBUHAY
j. TALUMPATI
k. KWENTONG-BAYAN
 MGA AKDANG PATULA

1. TULANG PASALAYSAY
a. EPIKO
b. AWIT at KORIDO
2. TULANG LIRIKO
a. AWITING BAYAN
3. TULANG PANTANGHALAN
a. SARSWELA
b. MORO-MORO
c. SENAKULO
4. TULANG PATNIGAN
a. BALAGTASAN
b. BATUTIAN
 KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL NG
PANITIKANG PILIPINO
 

• Mabatid ang kaugalian, tradisyon at

kultura
• Maipagmalaki ang manunulat na
Pilipino
• Mabatid ang mga akdang Pilipino
• Mabatid ang sariling kahusayan,
kapintasan at kahinaan
• Tuklasin ang kakayahan at
pagkakilanlan
• Makilala at madama ang pagiging
Pilipino
• Maipakita ang Pagmamahal sa
panitikang Pilipino
TULANG FILIPINO BAGO
DUMATING ANG MGA
KASTILA
Inihanda ni Gng. Pia Angela A. Josef
FIL 241 (Folklore and Poetry)
Ang Panitikang Pilipino Noong Panahon
ng Katutubo
•Ang Paraan ng pagsalin ng panitikan ay pasalin – dila.
• Ang mga panitikan ay isinusulat lamang sa mga
piraso ng kawayan, matitibay na kahoy at makikinis

na bato. Nawala at nasira ang karamihan sa mga ito
dahil pinasunog.
• Ang gamit na paraan ng pagsulat ay ang tinatawag
na baybayin o alibata.
•Marami na ring mga uri ng panitikan noon.
 Mga Negrito, Indones at Malay ang mga
prinsipal na mamamayan ng Pilipinas.
Mayroon nang sariling pamahalaan (sa
kanyang barangay), may sariling batas,
pananampalataya, sining,
panitikan, alibata at wika. At ang
kanilang sistema ng pagsulat ay tinatawag
na Alibata
KARUNUNGANG BAYAN
Ang karunungang bayan ay isang
sangay ng panitikan kung saan
nagigigng daan upang maipahayag ang
mga kaisipan na napapabilang sa
bawat kultura ng isang tribo.
MGA KARUNUNGANG BAYAN

BUGTONG
SALAWIKAIN
SAWIKAIN/IDYOMA
KASABIHAN/KAWIKAAN
PALAISIPAN
 BUGTONG

Ang mga ito ay nagtataglay ng

butil ng karunungang hinabi sa
maikli at patugmang pahayag
upang ipasagot sa iba.
 BUGTONG

Likido ang ikinabubuhay niya

Hangin ang ikinamamatay niya

LAMPARA
 BUGTONG
Ito namang pinsan ko
Saka lang kikilos kung pinapalo

PAKO
 BUGTONG
Bahay ni Donya Ines
Napaliligiran ng butones

ATIS
 BUGTONG
Isang baging
Iisa ang dahon

SARANGGOLA
 BUGTONG
Matanda na ang nuno
Hindi pa naliligo

PUSA
 ANG MGA SALAWIKAIN
 Matalinghagang mga salita na nagpapahayag ng mga
aral na magiging batayan sa magandang pag-uugali.

 Nakaugalian na itong sabihin at nagsisilbing

tagapagpaalala ng mga tuntunin ng kagandahang-
asal.

 Ang mga ito ay ipinahahayag sa anyong taludtod.

 SALAWIKAIN
Kung walang tiyaga
Walang nilaga
Ang maagang gumigising
Siyang maraming aanihin
Ang hindi pinaghirapan
Madali ka niyang tatakasan
Sa paghahangad ng kagitna
Isang salop ang nawala
Kung gusto mong marating ang langit
Sa hirap, ikaw muna ay magtiis
 SAWIKAIN/IDYOMA
masasabing mga salitang eupemistiko,
patayutay o idyomatiko na ginagamit upang
maging maganda ang paraan ng
pagpapahayag.
1. Anak-dalita - mahirap
2. Alilang-kanin - utusang walang
sweldo,pagkain lang
 3. Balik-harap - pabuti sa
harap,taksil sa likuran
4. Bungang-tulog - panaginip
5. Dalawa ang bibig -
mabunganga,madaldal
 Kasabihan
katangian, ugali, gawa/gawi, kilos

Magkulang ka na sa magulang
Huwag lamang sa iyong biyenan.
Kung ano ang puno
Siya ang bunga.
Kung ano ang itinanim,
ay siyang aanihin.
Nasa Diyos ang awa, 
nasa tao ang gawa. 
Mahirap man o mayaman, 
pantay-pantay sa libingan.  
 PALAISIPAN
Isang paraan ng pagpukaw ng
isipan ng tao. Mga suliraning
binibigkas ng tuluyan at
naghahanap ng kasagutan.