LITYUM-IYON PILLERI

Yiğit Kocaçoban, 619, 12-B

[Kimya Dersi Performans Görevi]
PIL NEDIR?

 Pil, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren bir elektronik aygıttır. Anot (- uç) ve katot
(+ uç) olmak üzere iki adet terminali bulunur. Eksi olarak işaretlenmiş uç elektron
kaynağıdır ve elektrik enerjisi kullanan bir cihaza bağlandığında elektronları sağlayan
terminal olarak görev yapar. Elektronların oluşması için pilin içerisinde yer alan
elektrolitlerin iyonları hareket eder ve kimyasal tepkime gerçekleştirerek enerji oluşur.
“Batarya” kelimesi, bu tepkimelerin birbirinden ayrı olarak gerçekleştiği birden çok
hücreden (pil diyebiliriz) meydana gelen yapıya verilen isimdir. Teknoloji geliştikçe daha
fazla sayıda hücreye gereksinim kalmadan, hücre başına daha yüksek enerji üretimi
mümkün hale gelmiştir.
 Tek kullanımlı piller, isimlerinden anlaşılacağı üzere yalnızca bir kere ömürleri tükenene
kadar kullanılabilir ve daha sonrasında atılır. Bu pillerde yer alan elektrodlar, kimyasal
tepkimeler sonucu geri dönüşü olmayacak şekilde değişim geçirirler ve bu sebepten
dolayı tekrar şarj edilemezler. En bilinen örnekleri alkalin ve çinko-karbon temelli
pillerdir.
Çinko-Karbon Pilin iç yapısı.
 Şarjı piller ise kullanıldıktan sonra ters elektrik akımı ile kimyasal tepkimenin
geriye çevrilebildiği ve bu sayede tekrardan kullanım imkanı sağlayan pillerdir.
Otomobillerde kullanılan kurşun-asit aküler, cep telefonu, taşınabilir bilgisayarlar
ve elektrikli otomobillerde kullanılan lityum piller ve genel kullanım amaçlı AA ve
AAA gibi boyutlarda üretilen nikel bazlı piller şarjlı pillere örnektir.

Battery Tech Süper Alka

lin AA Kalem Pil
 PIL ÇEŞITLERI

•Piller; boyutları, kimyaları, şarj edilip edilememez oluşları, kullanım alanları gibi özelliklerine göre kategorize edilirler.
•Şarj edilebilir ve edilemez piller yapıları gereği farklı kimyalara sahiptirler.
•Şarj edilmeyen pillerin en çok bilinen çeşitleri alkalin ve çinko-karbondur.
•Şarjlı pillerde nikel-kadmiyum, nikel-metal hidrit, kurşun asit, lityum polimer (Li-Po) ve lityum iyon (Li-Ion) en sık
karşılaştığımız çeşitlerdir.
•Boyutlarına göre pilleri kategorize ettiğimizde ise;
•AA ve AAA kalem piller,
•Daha fazla kapasite sunan ve yine kalem pil biçimini koruyan C ve D boy piller,
•9V piller,
•4.5V yassı piller (günümüzde popülerliğini yitirmişlerdir),
•CR2032, LR44 gibi saat pili olarak tabir edilen piller,
•Taşınabilir bilgisayarlar ve elektrikli otomobillerde tercih edilen 18650 lityum bataryalar
gibi pilleri sıkça görürüz. Bunun yanı sıra lityum polimer bataryaların belirli bir cihaza göre üretilme zorunluluğu
bulunmadığı için piyasadaki cep telefonları, uzaktan kumandalı araçlar, bilgisayarlar gibi cihazların her marka ve
modeline göre özel boyutlarda üretilebilmeleri mümkündür.
KULLANIM ALANLARINA GÖRE;

 Günlük elektronik cihazlarımızda AA/AAA kalem piller ve 9V piller

 Taşınabilir bilgisayarlarımızın bataryalarının içinde yer alan 18650 lityum hücreler,
 RTC devreleri (gerçek zamanlı saat) ve düşük güç tüketen uzaktan kumanda gibi
cihazlarda kullanılan CR2032 gibi saat pilleri,
 Cep telefonları, RC araçlar ve dahili şarj edilebilir pile sahip elektronik cihazlarda
kullanılan Li-Po ve Li-Ion hücreler
olarak pilleri görmekteyiz.
NEDEN LITYUM IYON PIL

 Lityum iyon piller geleneksel pil teknolojisine göre daha hızlı şarj olur,
daha uzun sürelidir ve daha hafif tasarımda daha uzun ömürlü olmaları için
daha yüksek bir güç yoğunluğuna sahiptir. Nasıl çalıştıkları hakkında biraz
bilgi sahibi olduğunuzda, pillerinizi çok daha verimli kullanabilirsiniz.
 Hızlı şarj sayesinde kullanım kolaylığı sağlar, yavaş şarj sayesinde pilin ömrünü
uzatır.
 Şarj işlemini kolaylaştırır.
LITYUM PIL VE ÇEŞITLERI

 Lityum iyon pil (Li-ion) bir çeşit yeniden doldurulabilir pil. Çoğunlukla elektronik
araçlarda kullanılır. Ağırlıklarına-büyüklüklerine oranla verebildikleri yüksek enerji
ile en iyi pil çeşitlerinden biridir ve yaygın olarak kullanılmaktadır.
 Bu pillerde hafıza etkisi yoktur ve kullanılmadıkları zamanlardaki enerji kayıpları
yavaştır. Uygunsuz kullanılmaları halinde tehlikeli olabilirler. Eğer gerekli önlemler
alınmaz ise diğer pil türlerine göre ömürleri daha kısa olabilir. Daha gelişmiş lityum
iyon pil tasarımları ise lityum polimer pil (lithium polymer cell) ve lityum titanat pil
 hücreleridir.

Bir li-ion pil

18650 PIL NEDIR?

 18650, lityum-iyon pillerin piyasada sıkça bulunduğu şekle verilen isimdir. 18mm
çapında ve 65mm yüksekliğinde bir kalem pil şekline sahiptir. Cep telefonlarımızı
şarj etmede kullandığımız powerbank cihazları, dizüstü bilgisayar bataryaları,
elektrikli otomobiller, elektronik sigaralar, şarjlı el aletleri ve el fenerleri gibi küçük
ve büyük birçok sayıda ve çeşitte cihazlarda kullanılırlar.
 Farklı akım ve kapasite değerlerine sahip birçok 18650 lityum pil piyasada
bulunmaktadır. Sony, LG, Samsung gibi kaliteli markalar da bu tip bataryalar
üretmektedir. Bu bataryalar genellikle 1800-2500 mAh gibi kapasitelere sahiptir.
6000 mAh gibi oldukça iddialı kapasite değerlerine sahip çok bilinmeyen markalı
18650 bataryalar ise malesef bu değeri çoğunlukla karşılayamamaktadır.
LITYUM POLIMER (LI-PO) PIL NEDIR?

 Lityum-Polimer (LiPo) bataryalar, lityum-iyon bataryaların kullandığı sıvı elektrot

yerine polimer tipinde elektrot kullanan şarj edilebilir bataryalardır. Diğer lityum
batarya çeşitlerine göre birim hacim başına daha yüksek enerji yoğunluğu
sunarlar.
 Lityum polimer bataryalar, istenilen tüm şekillerde üretilebilirler. Böylelikle cep
telefonu, ultrabook bilgisayarlar gibi yer ve boyut sıkıntısı yaşanabilecek
cihazlarda kolayca kullanılabilecek şekilde tasarımlar mümkündür. 

11.1V (3S) 2250

mAh 25C LiPo ba
tarya.
TARIHI SÜREÇ

 Lityum pil ilk olarak Gilbert N. Lewis tarafından 1912 yılında keşfedilmiştir. İlk

yeniden doldurulamayan pil hücreleri ise 1970 lerin ilk yıllarında ortaya
çıkmışlardır. Yeniden doldurulabilir lityum iyon pillerin piyasaya sürülebilmeleri
yaklaşık 20 yıllık bir çalışmadan sonra mümkün olmuştur. İlk ticari versiyon 1991
yılında John B. Goodnogh yönetimindeki çalışma grubu Sony tarafından
bulunmuştur.

Gilbert New
SONY
ton Lewis EURASIA
PAZARLAMA
A.Ş.
AVANTAJLAR

 Lityum iyon piller diğer kimyasallarla hazırlanan denklerine oranla sıklıkla çok
daha hafiftirler. Bunun sebebi lityum iyon pillerin en üst seviyede doldurulabilme
yoğunluklarıdır. Li ion piller küçük ve taşınabilirdir. Li iyon piller için hafıza etkisi
 sorunu yoktur, dolayısıyla bu pilleri şarj etmek için tam olarak boşalmalarını
beklemek gerekmez. Ayrıca yine aynı nedenden dolayı şarjı yarıda kesmek pil için
olumsuz bir etki yaratmaz.

Dikdörtgen A&TB 1050 mA·h

prizmatik Li-iyon hücre serisi
LGQ863448H
DEZAVANTAJLAR

 Lityum iyon pillerin en belirgin kusuru kullanım ömürlerinin üretim tarihlerinden

itibaren başlamasıdır. Üretildiklerinden sonra şarj edilseler de edilmeseler de
ömürleri üretim tarihinden itibaren azalmaya başlamaktadır. Ancak bu kusur
muhtemel müşterilere (topluma) pek duyurulmaz.
 Li-iyon piller hafıza etkisinden etkilenmezler ancak nikel metal hidrür ya da nikel
kadmiyum piller kadar uzun ömürlü değildirler. Hatalı kullanıldıklarında çok
tehlikeli olabilirler. İleri kimya bilgisi ve gelişmiş çalışmalar gerektirdiklerinden
çoğunlukla daha pahalıdırlar.
UYARILAR

 Lityum iyon piller yüksek ısıya ya da doğrudan güneş ışığına maruz bırakılırlarsa
kolayca tutuşabilir ya da patlayabilir. Asla sıcak bir havada arabada
bırakılmamalıdır.

GÜNCEL BİLGİ
2005 yılında farklı firmalar
tarafından yeni gelişmeler
kaydedilmiştir. Prototip pillerde,
varolan lityum iyon pillerin üç
katına kadar fazla enerji
depolanabilirken tam doldurma
süresi de 8 dakikaya kadar
düşürülmüştür.
BAZI Lİ-ION PİL ÇEŞİTLERİ

ONY VTC6 Siemens Gigaset

18650 3.7V V30145-K1310-X445
3000mAh Li-ion için Li-Ion 3.7V
Şarjlı Pil  750mAh
Li-ion
Şarzlı pil
için şarj
yuvası

NiteCore D4 LCD Pil

Şarj Aleti / Nitecore Li-
ion - LiFe - Ni
KAYNAKÇA

 Wikipedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/Lityum_iyon_pil
 Apple: https://www.apple.com/tr/batteries/why-lithium-ion/
 Robotistan: https://maker.robotistan.com/pil/