Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 24

Click icon to add picture

აფხაზეთი
FABRIKAM RESIDENCES
FR

• აფხაზეთის - ავტონომიური რესპუბლიკა


მდებარეობს საქართველოს ჩრდილო-
დასავლეთ რეგიონში, ისტორიულ და
თანამედროვე დასავლეთ საქართველოში,
უკავია 8,7 ათ. კვ. კმ. ტერიტორია,
მდინარეებს ენგურსა და ფსოუს შორის.

Add a footer 2
• ოკუპირებულია რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების მიერ 2008 წლის
რუსეთ-საქართველოს ომის შემდგომ, იმართება მარიონეტული დე ფაქტო FR
ხელისუფლების მიერ. მისი დამოუკიდებლობა აღიარა რუსეთმა და სხვადასხვა
გარიგებების სანაცვლოდ ნიკარაგუამ, ვენესუელამ და ნაურუმ. ჩრდილოეთით
ესაზღვრება რუსეთის ფედერაციას, სამხრეთ-აღმოსავლეთით საოკუპაციო ხაზი გადის
სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარის ადმინისტრაციული საზღვრის გასწვრივ .

Add a footer 3
FR
ისტორია
• შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე ქართველური
ტომების დასახლება ძვ. წ. VI-V ათასწლეულებში
ივარაუდება, ხოლო კერძოდ აფხაზეთის
ტერიტორიაზე ადამიანის ცხოვრების კვალი
არქეოლოგიურად დადასტურებულია ქვედა
პალეოლითის პერიოდიდან (იაშთხვას
ნამოსახლარი). უკვე ძვ. წ. IV ათასწლეულიდან
აფხაზეთში განვითარებული იყო არა მხოლოდ
მიწათმოქმედება და მესაქონლეობა, არამედ
მეცხოველეობა, კერამიკის წარმოება, ქვის,
სპილენძისა და ბრინჯაოს დამუშავება. ძვ. წ. II
ათასწლეულიდან შემორჩენილია მრავალი
დოლმენი. ანტიკურ ხანამდე ამ ტერიტორიაზე
მოპოვებული არქეოლოგიური მასალა გვაუწყებს,
რომ აქ არსებობს საერთო კოლხური, ე. ი.
ქართველური კულტურა. ამ დიდი კულტურის შიგნით,
სპეციალისტთა დასკვნით, გამოიყოფა ცალკეული
რეგიონალურ-ლოკალური ვარიანტები, მაგრამ
მთლიანობაში ის კოლხური კულტურაა.

Add a footer 4
FR
რუსეთის იმპერია
• აფხაზთა ქართველთაგან სოციალურ-კულტურულ გათიშვასთან ერთად
მიმდინარეობდა პოლიტიკური გათივშა. XVII–XVIII საუკუნეებში დასავლეთ
საქართველოში აფხაზთა ქართველთაგან გათიშვის პროცესს დამპყრობ თურქ -
ოსმალთა ხელისუფლება ახორციელებდა, რომელიც ისლამის დამკვიდრებით
ადგილობრივ მოსახლეობაში ურთიერთსაწინააღმდეგო ძალების შექმნას
ცდილობდა. XIX საუკუნეში ამ გათიშვას ყოველნაირად უწყობდა ხელს რუსეთის
ხელისუფლება.

Add a footer 5
FR
აფხაზეთის ლიტერატურა
• წერილობითი აფხაზური
ლიტერატურა გამოჩნდა XX
საუკუნის დასაწყისში, თუმცა
აფხაზური ზეპირსიტყვიერების
ტრადიცია საკმაოდ მდიდარია.
აფხაზები სხვა კავკასიელ
ხალხებთან ერთად ინაწილებენ
ნართულ ეპოსს - ზღაპართა სერიებს
მითურ გმირებზე. ეს ნაწარმოები
ასევე მოიცავს ყაჩაღთა და
მონადირეთა სიმღერებს, სატირულ
სიმღერებს, სიმღერებს კავკასიურ
ომებზე და სხვადასხვა რიტუალურ
სიმღერებს.

Add a footer 6
FR
აფხაზეთი ომი
• აფხაზეთის ომი — 1992-1993 წლების ომი საქართველოს სამთავრობო ჯარებსა და
სეპარატისტულად განწყობილ ეთნიკურ აფხაზთა ერთ ნაწილს შორის, რომელიც 13
თვეს გაგრძელდა. სეპარატისტთა მხარეს ასევე იბრძოდნენ ადგილობრივი სომხები
(ბაგრამიანის სახელობის ბატალიონი), დაქირავებული მებრძოლები ჩრდილოეთ
კავკასიიდან, კაზაკთა შეიარაღებული მილიციის მეომრები, რომელთაც
არაოფიციალურად მხარს უჭერდა რუსეთის სამხედრო ბაზის გარნიზონი გუდაუთაში.

Add a footer 7
FR
მუსიკა და ცეკვა
• ტრადიციული აფხაზური მუსიკალური ინსტუმენტები შედგება სიმისგან, საყვირისა და
დასარტყამი ინსტუმენტისაგან. ყველაზე ცნობილი სიმის ინსტრუმენტი კი არის
აფჰიარცა - ორ სიმიანი ინსტუმენტი, რომელსაც აქვს წვრილი, თითისტარისებრი
ჩარჩო, რომელიც უკრავს თაღის საშუალებით. აიუმა არის ინსტუმენტი, რომელიც ასევე
ფართოდ გამოიყენებოდა აფხაზურ ფოლკლორში, რომელსაც აქვს სამკუთხა ფორმა
და 14 ძუიანი სიმი. აიუმა ითარგმნება, როგორც „ორხელა“, რადგან მუსიკოსს აიუმა
უჭირავს მუხლით და ამავდროულად უკრავს ამ საკრავზე ორივე ხელით.

Add a footer 8
FR
• საყვირის ერთ-ერთი კომპონენტი არის არქარპინი, ფლეიტა სამი ან
მეტი ხვრელით, რომელიც გაფორმებულია დეკორატიული
ორნამენტებით.
• დასარტყმელი საკრავი შედგება სხვადასხვა ტიპის დრამებისაგან და
ზარის ანისაგან, რომელიც ასევე გამოიყენებოდა ჩიტების
დასაფრთხობად, რათა არ დაეზიანებინათ სიმინდის მოსავალი. ეს
უკანასკნალი ინსტუმენტი გამოსცემს საკმაოდ მაღალი ჟღერადობის
ბგერებს ტრიალის დროს და გამოიყენებოდა, როგორც მთავარი
მუსიკალური აკომპანემენტი, განსაკუთრებით კი ფოკლორული ცეკვების
შესრულებისას.

Add a footer 9
FR

• ცეკვა არის ყველაზე გავრცელებული და პოპულარული ფორმა ფოლკლორული


პერფორმანსისა აფხაზეთში. აფხაზეთში არის რამდენიმე ცეკვის პროფესიული
სასწავლებელი და ასევე რამდენიმე ქორეოგრაფიული სტუდია სპეციალურად
ბავშვებისათვის, რათა დაეუფლონ აფხაზური ცეკვის ხელოვნებასა და კულტურას .
სხვადასხვა ცეკვის დასები ასრულებენ ფოლკლორულ ცეკვებს, სარიტუალო ცეკვებს,
ხანჯლებითა და ჩადრებით (ტრადიციული სამოსი მაღალი, კვადრატული ფორმის
მკლავები) და ტრადიციულ კავკასიურ ცეკვებს.

Add a footer 10
FR
საყვირი

ლითონის ჩასაბერი საკრავი, მაღალი რეგისტრის


მქონე, გამოიყენება როგორც სოლო და საორკესტრო
საკრავი.

Add a footer 11
FR
ფლეიტა
ფლეიტა — სასულე მუსიკალური საკრავი. არსებობს
განივი (დაკვრისას უჭირავთ ჰორიზონტალურად) და
გასწვრივი ანუ სიგრძივი (იჭერენ ვერტიკალურად)
ფლეიტები.

Add a footer 12
FR

Add a footer 13
FR
გავრცელებული საჭმელები
• ხარჩო
• ლობიო
• საცივი
• ელარჯი
• ღომი
• მჭადი
• ნიგვზიანი ფხალი
• სალათები
• ნართის ხაჭაპური

Add a footer 14
FR

Add a footer 15
FR
გავრცელებული ხილი
• ლიმონი
• მანდარინი
• ფორთოხალი
• გრეიფრუტი
• კივი
• ფეიხო

Add a footer 16
FR

Add a footer 17
FR
ჩაცმულობა
• ტრადიციული ტანისამოსი
მნიშვნელოვან ელემენტს
წარმოადგენს აფხაზურ
კულტურაში. წარსულში, ხალხი
თავიანთი საცხოვრებელი ადგილის
მიხედვით ირჩევდა ტანისამოსის
სტილს, რომელიც თავისმხრივ
იყოფოდა ორ კატეგორიად:
ყოველდღიური და
განსაკუთრებული
შემთხვევებისათვის და სხვადასხვა
სახის რიტუალებისა თუ
ღონისძიებებისათვის განკუთვნილი
ტანსაცმელი.

Add a footer 18
FR
აფხაზური სამოსი

Add a footer 19
FR
რელიეფი
• გეომორფოლოგიურად აფხაზეთი ძირითადად მთაგორიანი რეგიონია.
დაახლოებით 74% მთებსა და მთისწინეთს უჭირავს, დანარჩენი — ვაკე-
დაბლობებს. მთიან ნაწილში სტრუქტურულ-დენუდაციური ქედები და
მათ შორის მოქცეული ტექტონიკურ-ეროზიული ხეობები ჭარბობს.

Add a footer 20
FR
ჰავა
• აფხაზეთში ჰავის ტიპები სიმაღლებრივი ზონების სახითაა
გავრცელებული: ზღვის ნოტიო სუბტროპიკული ჰავა თბილი ზამთრითა
და ცხელი ზაფხულით ნოტიო ჰავა ზომიერად ცივი ზამთრითა და
ხანგრძლივი თბილი ზაფხულით ნოტიო ჰავა ცივი ზამთრითა და
ხანგრძლივი გრილი ზაფხულით მაღალმთის ნოტიო და გრილი ჰავა და
მაღალმთის ნივალური ჰავა.

Add a footer 21
FR

Add a footer 22
FR

Add a footer 23
გმადლობთ FR
ყურადღებისთვის!

Add a footer 24

You might also like