ფილტვის კიბოს ეპიდემიოლოგიური

თავისებურებები საქართველოში
2010-2019 წლებში

თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნოვერსიტეტი

მედიცინის ფაკულტეტი
მე-4 კურსი
ჯგუფი N4
სტუდენთები: ბაჯელიძე ლევან
ბოცვაძე სალომე
ყიფშიძე თამარი
შესავალი
• ფილტვის კიბო ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული
ონკოლოგიური დაავადებაა

• გავრცელებით ის მეორე ადგილს იკავებს (თუ არ

გავითვალისწინებთ კანის კიბოს),მამაკაცებში პროსტატის კიბოს და
ქალებში ძუძუს კიბოს შემდეგ, ხოლო სიკვდილიანობით - პირველს
• ფილტვის კიბო მამაკაცებში ქალებთან შედარებით 7-10-ჯერ ხშირად
გვხვდება

• ავადობა ასაკის პირდაპირპროპორციულად იზრდება

• კიბოთი საერთო სიკვდილიანობის 20,4%-ს ფილტვის კიბო
წარმოადგენს
ფილტვის კიბოს შემთხვევების გეოგრაფიული
განაწილება
კვლევის მიზანი

• კვლევის მიზანია ფილტვის კიბოს

ეპიდემიოლოგიური თავისებურებების შესწავლა
საქართველოში 2010-2019 წლებში
მასალები და მეთოდები

• კვლევის მასალები აღებულია დაავადებათა

კონტროლისა და საზოგადოებრივი
ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრიდან
• კვლევის დროს გამოყენებულია აღწერითი
ეპიდემიოლოგიური მეთოდი
კიბოს ავადობა და პრევალენტობა საქართველოში
2010-2019 წლებში
მა ჩვე ნე ბე ლ ი 1 0 00 0 0 მ ო სა ხლ ეზ ე

ავადობა პრევალენტობა

1800
1584.5
1600

1400
1247.6 1245.8 1277.8
1200 1163.9
1098.5
1016.6 985.3
1000 916.4
817.8
800

600

400 349
224.6 224 246.7 211.7
186 191 190.5 200
200 152

0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

წელი
ფილტვის კიბოს ავადობა და პრევალენტობა
ფ ილ ტ ვის კიბო ს მაჩვენებელ ი 100000 კაცზე
საქართველოში 2010-2019 წლებში

ავადობა პრევალენტობა
250

220.8 217 219.7 219.9

214.3
208.1
202.8
200
187.6
182.5
171.9

150

100

50

23.9 25.8 24.6 26.8 25.5 25.9

17.7 15.8 18.9 20.1

0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

წლები
ფილტვის კიბოს ასაკ-სპეციფიკური ავადობა
საქართველოში 2019 წელს
ასაკობრივი ჯგუფი

80+ 92.35

75-79 131

70-74 80.8

65-69 90.38

60-64 75

55-59 35.8

50-54 37.5

45-49 9.79

40-44 9.16

0-39 0

0 20 40 60 80 100 120 140

ავადობა
ფილტვის კიბოს ტერიტორიული განაწილების
მაჩვენებლები საქართველოში 2019 წლის
მ ა ჩ ვ ე ნ ე ბ ე ლ ი 100000 მ ო ს ა ხ ლ ე ზ ე
მონაცემებით

ავადობა პრევალენტობა

300
279.36

248
250
223.67 228.42

200
170.7 165.7

150
115.2 117.6
99.4 103.9
96.6
100

50
27.5 25.2
15,4 21.6 21 16.7 12.2 16.1 16.8 23.2 23.5

რეგიონი
ფილტვის კიბოს ტერიტორიული განაწილების მაჩვენებლები
საქართველოში 2019 წლის მონაცემებით
 დასკვნა (1)
• საქართველოში კიბოს შემთხვევათა მატების ტენდენცია აღინიშნება 2012 წლიდან და
პიკს აღწევს 2019 წელს
• ფილტვის კიბოთი ავადობა ყველაზე დაბალია 2011 წელს, რისი მიზეზიც შიეძლება
იყოს :მოსახლეობის ნაკლები ინფორმირებულობა,სამედიცინო სერვისებზე
ხელმისაწვდომობის დაბალი დონე,ეპიდზედამხედველობის
გაუარესება,შემთხვევათა ჭეშმარიტი კლება
• ფილტვის კიბოთი ავადობა იზრდება 2016 წლიდან,2017 წელს კი ფიქსირდება
ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი, რაც შეიძლება განპირობებული იყოს: დიაგნოსტიკის
გაუმჯობესებით,მოსახლეობის ცნობიერების ამაღლებით,სამედიცინო
მომსახურებაზე ხელმისაწვდომობის გაზრდით,ეპიდზედამხედველობის მაღალი
დონით,შემთხვევათა ჭეშმარიტი მატებით, ასევე, ამის მიზეზი შეიძლება
იყოს:თამბაქოს ნაწარმზე მოთხოვნის გაზრდა,ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების
მაღალი დონე,მდედრობით სქესში მწეველობის მზარდი ტენდენცია
• ფილტვის კიბოს პრევალენტობის მაჩვენებელი 2010 წელს ყველაზე დაბალია, 2011
წლიდან ეს მონაცემი მნიშნელოვნად მატულობს და განსაკუთრებით მაღალი
რიცხვები ფიქსირდება 2016-2019 წლებში, რისი მიზეზიც შეიძლება იყოს:ავადობის
გაზრდა,დიაგნოსტირების მაღალი დონე,დაავადების ქრონიკული ფორმა
დასკვნა (2)
• 2019 წლის მონაცემებით, 39 წლამდე პირებში ფილტვის კიბოთი ავადობა არ
გამოვლენილია, თუმცა, ასაკის მატებასთან ერთად აღინიშნება მზარდი მაჩვენებელი
• 40-49 წლის ასაკში ფილტვის კიბოთი ავადობის ასეთი დაბალი მაჩვენებელი
შეიძლება განპირობებული იყოს: დაავადებისთვის დამახასიათებელი ხანგრძლივი
ლატენტური პერიოდით, დიაგნოსტირების დაბალი დონით, იმუნური სისტემის
შედარებით მდგრადობით
• ავადობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი გვხვდება 75-79 წლის პირებში, რისი
მიზეზიც შეიძლება იყოს:დაავადების დიგნოსტირების მაღალი დონე,
დაავადებისთვის დამახასიათებელი კლინიკური ნიშნების გამოვლენის მაღალი
ხარისხი,იმუნური სისტემის სისუსტე
• რეგიონების მიხედვით ავადობის ველაზე მაღალი მაჩვენებელი ფიქსირდება
თბილისში, ამის მიზეზი შეიება იყოს:მოსახლეობის რაოდენობა, ქალაქის
გეოგრაფიული თავისებურებები, დიაგნოსტირების მაღალი დონე, სამედიცინო
მომსახურების ხელმისაწვდომობა, მოსახლეობის ცნობიერების მაღალი დონე და
ცხოვრების სტილი
• ყველაზე მაღალი პრევალენტობა ფიქსირდება კახეთში,სამცხე-ჯავახეთში კი ეს
მაჩვენებელი ყველაზე მცირეა ამ განსვავებას შეიძება განაპირობებდეს
მაცხოვრებელთა განსხვავებული ცხოვრების წესი, ასევე, მიმართვიანობის
განსხვავებული მაჩვენებელი
 რეკომენდაციები
• კიბოსა და კიბოსწინარე დაავადებათა ადრეული დიაგნოსტიკა,რომელიც მიიღწევა
სკრინინგული პროგრამების განხორციელებით
• სამედიცინო მომსახურებაზე ხელმისაწვდომობის გაზრდა
• ღონისძიებები, რომლებიც მიმართულია ფილტვის კიბოს გამომწვევი რის-ფაქტორების
წინააღმდეგ:
 მოსახლეობის ინფორმირებულობა მწეველობით
გამოწვეული რისკების შესახებ
 იმ ადამიანების თანადგომა და დახმარება, რომელთაც სურთ
სიგარეტზე თავის დანებება
 სიგარეტის კვამლისაგან თავისუფალი გარემოს შექმნა
 საკანონმდებლო ღონისძებათა შემუშავება,რომლებიც მიზნად ისახავს
ფასებისა და გადასახადების გაზრდას თამბაქოს ნაწარმზე
 თამბაქოს ნაწარმის პროპაგანდის შემცირება
 სამუშაო პირობების გაუმჯობესება იმ პირთათვის, რომლებიც ფილტვის კიბოს განვითარების

მაღალი რისკის ქვეშ არიან

 ატმოსფერული ჰაერის დაბინძრების მუდმივი მონიტორინგი და პრევენციული ღონიძიებების
გამოყენებული ლიტერატირა

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6037963/#:~:text=Th
e%20highest%20incidence%20of%20lung,years%20of%20age%20(7)

• https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B97803235235780
00019
მადლობა
ყურადღებისთვის!