Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 74

PHẦN 2

THỐNG KÊ
Thống kê là khoa học về các phương pháp thu
thập, tổ chức, trình bày, phân tích và xử lý số liệu.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 1


Ví dụ
1. Tỷ lệ sinh viên đại học cảm thấy thiếu ngủ?
2. Xác suất để chọn ngẫu nhiên được một sinh viên tại
FTU ngủ nhiều hơn 7 tiếng mỗi ngày?
3. Phụ nữ có xu hướng khóc nhiều hơn đàn ông?
4. Số thẻ tín dụng của sinh viên lớp này là thông thường
là bao nhiêu?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 2


Ví dụ mở đầu
• Trung bình xe của bạn đi được bao nhiêu km trên 1 lít
xăng?
• Sinh viên A:
• Khoảng 40km. Ta có ước lượng điểm
• Từ 35 - 45 km. Ta có ước lượng khoảng

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 3


Tổng thể và Mẫu
Tổng thể (population)
Mẫu (Sample)
Tham số (parameter)
Thống kê (statistic)

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 4


Bài tập
Hãy mô tả tổng thể và mẫu tương ứng với các câu hỏi
khảo sát sau:
• Tỷ lệ sinh viên đại học cảm thấy thiếu ngủ?
• Xác suất để chọn ngẫu nhiên được một sinh viên tại
FTU ngủ nhiều hơn 7 tiếng mỗi ngày?
• Phụ nữ có xu hướng khóc nhiều hơn đàn ông?
• Số thẻ ATM của sinh viên lớp này là thông thường là
bao nhiêu?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 5


Tổng thể và Mẫu
Ta không nghiên cứu được toàn bộ các phần tử của
tổng thể vì:
-
-
-
-

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 6


Chọn mẫu ngẫu nhiên
Mẫu ngẫu nhiên (random sample)
- Mỗi phần tử chọn ngẫu nhiên và độc lập
- Mỗi phần tử có khả năng được chọn như nhau
- Mọi mẫu cỡ n có cùng khả năng được chọn

Phương pháp chọn mẫu đơn giản


- Đánh số
- Chọn ngẫu nhiên, lần lượt, hoàn lại

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 7


Thống kê mô tả & suy luận
TK mô tả (descriptive statistics) : thu thập, tổng hợp,
xử lý dữ liệu để biến đổi dữ liệu thành thông tin
- Thu thập dữ liệu: khảo sát, đo đạc …
- Biểu diễn dữ liệu: dùng bảng, đồ thị …
- Tổng hợp dữ liệu: trung bình mẫu, phương sai mẫu,
trung vị …

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 8


Thống kê mô tả & suy luận
Suy luận: rút ra các kết luận hoặc đưa ra các quyết định
về tổng thể dựa trên các nghiên cứu trên mẫu.
TK suy luận (inferential statistics): xử lý các thông tin
có được từ thống kê mô tả, từ đó đưa ra các cơ sở
để dự đoán, dự báo, ước lượng…
- Ước lượng:…
- Kiểm định giả thuyết:…

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 9


Thống kê mô tả
Bảng biểu
Phân phối tần số
Đồ thị
Số đặc trưng

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 10


Mô tả dữ liệu bằng đồ thị
• Bảng
• Đồ thị
• Tùy thuộc vào loại biến quan sát
• Hay dùng: biểu đồ đường, tần số, nhánh và lá, phân
tán…

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 11


Đồ thị

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 12


Ví dụ
• Vẽ đồ thị:

• Mục tiêu của phân phối tần số:


– Tạo ra phân phối không quá lởm chởm, nhiều đỉnh và không

có dạng khối

– Chỉ ra sự biến thiên trong dữ liệu

– Là một quá trình “thử - sai”

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 13


Hình dạng phân phối
• Đối xứng

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 14


Hình dạng phân phối
• Bất đối xứng

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 15


Đồ thị Stem and Leaf
• Sắp xếp số liệu tăng dần
• Gồm 2 phần:
– Stem: gồm các chữ số đầu
– Leaf: gồm các chữ số đuôi

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 16


Đồ thị Stem and Leaf
• Ví dụ 1:
21, 24, 24, 26, 27, 27,30,32,38, 41
Stem Leaves
2 144677
3 028
4 1

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 17


Đồ thị Stem and Leaf
• Ví dụ 2:

613, 632, 658, 717, 722, Stem Leaves


750, 776,827,841,859, 6 136
863,891,894,906,928, 7 2258
8 346699
933,955,982,1034,1047, 9 13368
10 356
1056,1140,1169,1224 11 47
12 2

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 18


Ví dụ
• Vẽ đồ thị Stem-leaf cho tập dữ liệu sau

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 19


Đồ thị phân tán (tham khảo)
• Scatter plot
• Được sử dụng để xác định mối liên hệ giữa hai biến X, Y

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 20


Mô tả dữ liệu số
• Độ đo trung tâm:
– Trung bình
– Trung vị
– Mode

• Sự biến thiên
– Miền giá trị
– Miền phân vị
– Phương sai
– Độ lệch tiêu chuẩn
– Hệ số biến thiên

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 21


Độ đo trung tâm

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 22


Trung bình
• Trung bình tổng thể:
N

x
x1  x2  ...  xN
i
  i 1
 E X 
N N
• Trung bình mẫu:
n

X i
X 1  X 2  ...  X N
X i 1

n n

• Trung bình bị ảnh hưởng bởi các giá trị ngoại lai (outliers)

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 23


Trung vị
• Là giá trị chính giữa của tập dữ liệu khi sắp tăng dần.
• Không bị ảnh hưởng bởi các giá trị outliers
• Gọi i là vị trí trung vị
n 1
i
2
• Nếu i chẵn
median  X i
• Nếu i lẻ
X  i   X  i 1
median 
2
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 24
Mode
• Đo xu hướng trung tâm của dữ liệu
• Không bị ảnh hưởng bởi outliers
• Là giá trị thường xảy ra nhất
• Dùng cho cả biến định tính và định lượng
• Có thể có nhiều mode hoặc không có mode

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 25


Độ đo nào tốt nhất
• Trung bình luôn được dùng nếu outlier không tồn tại.
• Trung vị thường được dùng vì không bị ảnh hưởng bởi outlier
• Vị trí của trung vị và trung bình ảnh hưởng bởi hình dạng của
phân phối.

Left skew Symetric Right skew


Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 26
Độ đo sự biến thiên
• Cho biết thông tin về sự phân tán hay sự biến
thiên của số liệu

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 27


Miền giá trị (range)
• Độ đo sự biến thiên đơn giản nhất
• Là chênh lệch giữa giá trị lớn nhất và nhỏ nhất
• Miền giá trị=Xmax-Xmin
• Bỏ qua sự phân bố của số liệu
• Bị ảnh hưởng bởi outliers

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 28


Miền phân vị
• Có thể loại bỏ outlier bằng cách sử dụng miền
phân vị
25% 25% 25% 25%

Q1 Q2 Q3
• Miền phân vị: (interquatile range)
IQR  Q3  Q1

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 29


Đồ thị boxplot
• Biểu diễn miền phân vị và các điểm outliers

• Công thức:
• Q1=0,25(n+1)
• Q2=0,5(n+1)
• Q3=0,75(n+1)

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 30


Đồ thị boxplot
• Ví dụ:

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 31


Yêu cầu chương 6
• Phân biệt được tổng thể và mẫu
• Phân biệt cách ký hiệu các đặc trưng của tổng
thể và mẫu
• Tính được các đặc trưng của tổng thể và mẫu
tổng quát
• Tính được các đặc trưng của mẫu cụ thể trong
cả 2 trường hợp
– Mẫu không lặp
– Mẫu có lặp

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 32


Yêu cầu chương 6
• Biết được thế nào là mẫu tổng quát (mẫu lý
thuyết) và mẫu cụ thể.
• Khác biệt trong việc ký hiệu các đặc trưng của
mẫu tổng quát và cụ thể
• Tham số là gì?
• Thống kê là gì?
• Thống kê cụ thể là gì?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 33


Yêu cầu chương 6
• Hiểu được nội dung định lý giới hạn trung tâm
(Central Limit Theorem)
• Nắm được phân phối xác suất của các đặc trưng
mẫu hay nhìn chung là thống kê mẫu.
• Biết cách áp dụng trong bài tập cụ thể.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 34


Phương sai
• Phương sai tổng thể
• Phương sai mẫu
• Phương sai mẫu hiệu chỉnh
• Phương sai mẫu (biết )

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 35


Phương sai
• Phương sai tổng thể
N

 x  
2
i
 2 i 1
V  X 
N
• Phương sai mẫu

   
n
21 2 1 n 2
S   X i  X   X i2  X
n i 1 n i 1

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 36


Phương sai
• Phương sai mẫu hiệu chỉnh:

 
n
1 2 n 2
S2  
n  1 i 1
Xi  X 
n 1
S

• Phương sai mẫu: (đã biết trung bình tổng thể )

n
1
  Xi   
*2 2
S S *2  X 2  2 X   2
n i 1

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 37


Tính các thống kê mẫu
• Cho mẫu định lượng cụ thể thu gọn:
X x1 x2 … xk

Tần số n1 n2 … nk

• Trung bình mẫu:

1 k
x   ni xi
n i 1

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 38


Tính các thống kê mẫu
• Phương sai mẫu:

   
k
2 1 2 1 k 2
s   ni xi  x   ni xi2  x
n i 1 n i 1

• Phương sai mẫu hiệu chỉnh:

 
k
1 2 n 2
s 
2

n  1 i 1
ni xi  x 
n 1
s

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 39


Các thống kê mẫu_cụ thể
• Độ lệch chuẩn mẫu:

2
s  s
• Độ lệch chuẩn mẫu hiệu chỉnh:

s s 2

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 40


Tỷ lệ mẫu_tổng quát
• Xét tổng thể định tính, dấu hiệu nghiên cứu là tính
chất A, tỉ lệ tổng thể là p.
• Lấy mẫu ngẫu nhiên kích thước n: (X1, ..., Xn)
• Tỉ lệ mẫu tổng quát:

k X 1  X 2  ...  X n
F  X
n n

• Xi là các biến ngẫu nhiên có phân phối A(p)


• Tỷ lệ mẫu = trung bình của n biến ngẫu nhiên cùng
phân phối A(p)

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 41


Tỷ lệ mẫu_cụ thể
• Xét tổng thể định tính, dấu hiệu nghiên cứu là tính chất
A, tỉ lệ tổng thể là p.
• Lấy mẫu cụ thể kích thước n: (x1, x2 ,..., xn)
• Tỉ lệ mẫu cụ thể:

k x1  x2  ...  xn
f  
n n

• k: số phần tử trong mẫu có tính chất A.


• n: cỡ mẫu
• Với mẫu cụ thể ta đếm cho nhanh.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 42


Tính thống kê mẫu
Điều tra thời gian sử dụng internet trong tuần của 90
sinh viên một trường ta được bảng số liệu sau:
Thời gian (giờ) 3 4 5 6 7 8
Số sv 7 8 17 24 20 14

Hãy tính các thống kê mẫu sau:


a) Trung bình mẫu, phương sai mẫu, phương sai mẫu
hiệu chỉnh?
b) Tỷ lệ sinh viên trong mẫu có thời gian sử dụng trên 5
giờ một tuần?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 43


Cách 1_Lập bảng
xi ni xini (xi)2ni
…. …. …. ….
…. …. …. ….
Tổng
n i  xi ni  i ni
x 2

n   ni x
 xn i i

s
2

x n
2
i i
 
 x
2
s 
2 n 
s 
2

n n 1
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 44
Cách 1_Lập bảng
xi ni xini (xi)2ni
3 7 21 63
4 8 32 128
5 17 85 425
6 24 144 864
7 20 140 980
8 14 112 896
Tổng 90 534 3356

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 45


Cách 1_Lập bảng
• Cỡ mẫu:
n   ni  90
• Trung bình mẫu:
x
 xn i i

534
 5,9333
n 90
• Phương sai mẫu:


s
2

 i ni
x 2

 x  
2
 ...  2,0844
n
• Phương sai mẫu hiệu chỉnh: Độ lệch mẫu hiệu
chỉnh:
n 

2
s 
2
s  2,1078
n 1 s  2,1078  1, 4518
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 46
Cách 2__dùng máy tính 570ES
1. Shift + 9 + 3 + = + =: Reset máy
2. Shift + Mode +  + 4 + 1: bật tần số
3. Mode + 3 + 1: vào tính thống kê 1 biến
4. Khi này ta có bảng sau:

X FREQ
1
2
3

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 47


Cách 2__dùng máy tính 570ES
• Ta nhập vào như sau:
X FREQ
1 3 7
2 4 8
3 5 17
4 6 24
5 7 20
6 8 14

• Nhấn AC để thoát.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 48


Cách 2_dùng máy tính 570ES
6. Lấy số liệu thống kê: Shift + 1 + 5.
Ta có bảng sau:
1: n 2: x
3: x 4: sx
Tương ứng:
1: cỡ mẫu 2: trung bình mẫu
Không
3. Độ lệch chuẩn mẫu. phải
4. Độ lệch chuẩn mẫu hiệu chỉnh. phương
sai
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 49
Đối với FX 500MS hoặc 570MS
1. Reset máy: Shift + Mode + 3 + = + =
2. Vào hệ SD:
• Máy 500MS: Mode + 2
• Máy 570MS: Mode + Mode + 1
3. Nhập dữ liệu: “Giá trịShift , Tần sốM+”
• 3Shift , 7M+
• Nhập đến hết. Nhấn AC
4. Lấy số liệu:
• Shift 2 1 = : Trung bình mẫu.
• Shift 2 3 = : Độ lệch chuẩn mẫu hiệu chỉnh.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 50


Ví dụ 1
Đường kính (mm) của Đường kính Số chi tiết
100 chi tiết do một 19,80 – 19,85 3
máy sản xuất kết quả 19,85 – 19,90 5
cho ở bảng sau: 19,90 – 19,95 16
a) Tính thống kê mẫu? 19,95 – 20,00 28
b) Tính tỷ lệ chi tiết từ 20,00 – 20,05 23
20mm trở lên trong 20,05 – 20,10 14
mẫu? 20,10 – 20,15 7
20,15 – 20,20 4

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 51


Ví dụ 1
•Ta viết lại mẫu:
xi 19,825 19.875 19.925 19.975 20.025
ni 3 5 16 28 23
20.075 20.125 20.175
14 7 4

•Từ mẫu ta có:


•Cỡ mẫu: n=100
•Trung bình mẫu: x=20,0015
•Độ lệch chuẩn mẫu hiệu chỉnh: s=0,077997≈0,0780

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 52


Tổng thể và mẫu
Tổng thể Mẫu TQ Mẫu cụ thể

Kích thước N n n

Trung bình   E X  X x

 V  X   
S ; S 2 ;  S *  2 
s ; s 2 ;  s*  2
2 2
2
Phương sai

Độ lệch chuẩn   V  X  S ; S ; S * s ; s; s*
Tỷ lệ A p  P  A F f

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 53


Các tham số tổng thể
 Trung bình cộng tổng thể:
N

x i
 i 1
 E X 
N

 Phương sai tổngNthể:


 x  
2
i
 2 i 1
V  X 
N
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 54
Các tham số tổng thể
• Xét tổng thể định tính, dấu hiệu A.
• Tỉ lệ tổng thể:
M
p
N
• N: kích thước tổng thể.
• M: số phần tử trong tổng thể có dấu hiệu A.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 55


Ví dụ
• Tổng thể nghiên cứu là một xí nghiệp có 40 công nhân
với dấu hiệu nghiên cứu là năng suất lao động (sản
phẩm/ đơn vị thời gian)

Năng suất lao động 50 55 60 65 70 75

Số công nhân 3 5 10 12 7 3

• Tính trung bình, phương sai tổng thể


• Tính tỉ lệ công nhân có năng suất cao hơn 65sp.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 56


Định lí Giới hạn trung tâm (CLT)
1. Cho n biến ngẫu nhiên độc lập.
2. Cùng kỳ vọng, cùng phương sai.
3. Số lượng biến ngẫu nhiên đủ lớn (>30).
4. Trung bình của n biến ngẫu nhiên này sẽ có phân phối
xấp xỉ phân phối chuẩn
5. Điều này đúng bất chấp phân phối của các biến ngẫu
nhiên thành phần là gì.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 57


PHÂN PHỐI MẪU
• Trung bình mẫu
• Tỷ lệ mẫu
• Phương sai mẫu

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 58


Tính chất của trung bình mẫu
• Cho tổng thể có kì vọng  và phương sai 2
• Lấy mẫu ngẫu nhiên cỡ n.
• Gọi X là trung bình mẫu. Ta có:

i) E  X   
 2
ii ) V  X  
n

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 59


Phân phối của trung bình mẫu
Tổng thể Trung bình mẫu Kích thước mẫu

X ~ N  ; 2
  2 
X ~ N  ; 
n  Tùy ý

 2 
Không chuẩn X  N  ;  n>30
 n 
Không chuẩn  2  Có thể được với
nhưng đối X  N  ; 
xứng.  n  n nhỏ.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 60


Chuẩn hóa ppxs
Tổng thể TB mẫu Chuẩn hóa
Chuẩn,  2 
X ~ N  ;  Z
 X   n
~ N  0;1
đã biết   n  
n>30,  2 
X  N  ;  Z
 X   n
~ N  0;1
đã biết   n  
n>30,  2 
X  N  ;  Z
 X   n
~ t  n  1
chưa biết   n  S
Chuẩn, n<30
chưa biết 
 2 
X ~ N  ;  Z
 X   n
~ t  n  1
 n  S
Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 61
Ví dụ 1
• Giả sử bạn lấy mẫu 100 giá trị từ tổng thể có
trung bình 500 và độ lệch chuẩn 80. Tính xác
suất để trung bình mẫu nằm trong khoảng (490,
510)

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 62


Ví dụ 2
Một mẫu kích thước n được rút ra từ tổng thể phân phối
chuẩn với trung bình là μ và độ lệch chuẩn 10. Hãy xác
định n sao cho:

 
a) P   10  X    10  0,9544

b) P    2  X    2   0,9544

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 63


Ví dụ 3
Trọng lượng một loại sản phẩm là biến ngẫu nhiên phân
phối chuẩn với trung bình là 20,5 và độ lệch chuẩn 2.
Lấy ngẫu nhiên 4 sản phẩm để kiểm tra thì với xác suất
0,95 trọng lượng trung bình của chúng sai lệch so với
trọng lượng qui định tối đa là bao nhiêu?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 64


Tính chất của PS mẫu
• Cho tổng thể có kì vọng  và phương sai 2
• Lấy mẫu ngẫu nhiên cỡ n.
• Ta có:
n 1 2
i) E S  ˆ 2

n
 
ii ) E  S 2
  2

iii ) E S  
*2 2

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 65


Phân phối của hàm PS mẫu
Tổng thể PS mẫu Hàm của PS mẫu
Chuẩn,
S * 2 2
 Xi   
*2 n
đã biết  nS
Z  2    ~  2
 n
 i 1   
Chuẩn
2
chưa biết  S  n  1 S 2 n
 Xi  X 
2

Z    ~  2
 n  1
2 i 1   

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 66


Ví dụ
• Chiều dài của một loại sản phẩm là bnn pp
chuẩn với trung bình 20 m và độ lệch chuẩn 0,2
m. Lấy một mẫu ngẫu nhiên 25 sp.
a) Cho biết ppxs của trung bình mẫu. Tính kỳ
vọng và phương sai của nó.
b) Xs để trung bình mẫu tối thiểu 30,06m
c) Tìm số k để tỷ số giữa phương sai mẫu hiệu
chỉnh và phương sai tổng thể ít nhất bằng k có
xác suất bằng 0,1.

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 67


Ví dụ
• Giả sử X là năng suất lúa vùng A có pp chuẩn
với phương sai bằng 3 (tạ/ha)2. Lấy một mẫu
ngẫu nhiên kích thước 100. Tính xác suất để:

 
 
100 2
P   Xi  X  270 
 i 1 

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 68


Tính chất của tỷ lệ mẫu
• Cho tổng thể có tỷ lệ p về tính chất A.
• Lấy mẫu ngẫu nhiên cỡ n.
• Gọi F là tỷ lệ mẫu. Ta có:

i) E  F   p
p  1 p
ii ) V  F  
n

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 69


Phân phối của tỷ lệ mẫu
Tổng thể Tỷ lệ mẫu Kích thước mẫu

Phân phối  p 1 p  n>30


B(1,p) F  N  p; 
 n 

Z
 F  p n
~ N  0,1
p (1  p )

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 70


Ví dụ
• Tỷ lệ người hút thuốc ở một vùng là 10%. Với
xác suất 0,95 hãy cho biết nếu kiểm tra ngẫu
nhiên 100 người thì sẽ có tối đa bao nhiêu người
hút thuốc lá?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 71


Câu hỏi ôn tập
1. Mẫu ngẫu nhiên kích thước n về dấu hiệu
nghiên cứu X là một dãy gồm n biến ngẫu
nhiên X1, X2,…,Xn độc lập và có cùng phân bố
với X?
2. Trung bình mẫu của tổng thể có dấu hiệu
nghiên cứu có phân phối chuẩn cũng có phân
phối chuẩn?
3. Phương sai mẫu của dấu hiệu nghiên cứu có
phân phối chuẩn cũng có phân phối chuẩn?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 72


Bài 3
Chiều cao của thanh niên ở một địa phương là biến ngẫu
nhiên phân phối chuẩn với trung bình 170 cm và độ lệch
chuẩn 10cm. Chọn ngẫu nhiên 31 thanh niên ở vùng đó.
a) Tìm xác suất để chiều cao trung bình của số thanh niên
nói trên không vượt quá 172 cm?
b)Tìm xác suất để độ lệch chuẩn hiệu chỉnh về chiều cao
của số thanh niên nói trên lớn hơn 15 cm?

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 73


Tổng thể và mẫu
Tổng thể Mẫu
Kích thước N n
Trung bình  X
Phương sai 2  
S ; S 2 ;  S *  2
2

Độ lệch chuẩn  S ; S ; S *
Tỷ lệ p F
Mode
Median
Skew, Kurtosis
… Gọi là tham số Gọi là thống kê

Bài giảng Xác suất Thống kê 2015 Nguyễn Văn Tiến 74

You might also like