თავი 3.

პროექტის მართვა

მანანა ხარხელი- თავი3; 48-72გვ

 TAVSHI GANXILULI SAKITXEBI

 პროექტის მართვის დეფინიციები

 პროექტის შესრულების პროცესის მონიტორინგი

 ორგანიზაციული სტრუქტურები

 დროითი მოდელები

 რესურსების მართვა

 ქსელური გრაფიკები

 პროექტების იმპლემენტაციის პროცესის კვლევა

 PERT და CPM მეთოდების გამოყენება

Classification: Public
 პროექტი:
კონკრეტული მიზნის მისაღწევად მიმართული ურთიერთდაკავშირებული
ღონისძიებათა ერთობლიობა, რომელსაც გააჩნია მკაფიოდ განსაზღვრული დასაწყისი
და დასასრული, იგი წარიმართებას განსაზღვრული დროის განმავლობაში შესაბამისი
სპეციალისტების ჩართულობით.

პროექტის მართვა:
პროექტის შესრულებისთვის საჭირო რესურსების (შრომითი, მატერიალური,
ტექნიკური) დაგეგმვის, განაწილების და რეგულირების პროცედურაა, პროექტის ყველა
შეზღუდვის (ტექნიკური, ბიუჯეტური და დროითი) გათვალისწინებით.

Classification: Public
 PROEQTIS DAMAXASIATEBELI NISHNEBIA:

 კონკრეტული დანიშნულება;
 უნიკალურობა;
 ორიენტირება მომხმარებელზე;
 არარუტინული სამუშაო;
 დროითი შეზღუდვები;
 კომპლექსურობა;
 ბიუჯეტის განსაზღვრულობა.

პროექტების წარმატება დიდწილადაა დამოკიდებული შემდეგ საკვანძო მენეჯერულ გადაწყვეტილებებზე:

1. განსახორციელებელი პროექტების არჩევა;
2. პროექტის მენეჯერის შერჩევა;
3. პროექტის გუნდის შერჩევა;
4. პროექტის დაგეგმვა და აგება;
5. პროექტის რესურსების მართვა და კონტროლი;
6. გადაწყვეტილების მიღება პროექტის დასრულების დროისა და ადგილის თაობაზე .

Classification: Public
 PROEQTIS SHEMKVETI SHEMSRULEBELI SUBIEQTEBI ARIAN

 პროექტის ინიციატორი;

 შემკვეთი;

 ინვესტორი;

 პროექტის ხელმძღვანელი;

 პროექტის გუნდი

 კონტრაქტორი / ქვეკონტრაქტორი

Classification: Public
 PROEQTIS SASICOCXLO CIKLIS 4 STADIA

 იდეის (ჩანაფიქროს) დაბადება;

 ჩანაფიქრის ფორმირება (დაგეგმვა);

 პროექტის შესრულება (იმპლემენტაციის ფაზა);

 დამთავრებული პროექტის შემკვეთისთვის გადაცემა.

Classification: Public
 PROEQTIS SASICOCXLO CIKLIS 4 STADIA

იდეის ჩანაფიქრი პროექტის დამთავრებული პროექტის

(ჩანაფიქრის ს შესრულება შემკვეთისთვის გადაცემა
) დაბადება; ფორმირებ
ა

Classification: Public
 PROEQTIS ELEMENTEBI

სამუშაოთა ჩამონათვალი (Statement of Work – SOW)

სამუშაო დავალება (Task)

ქვე-დავალებებi (Sub-Tusk)

სამუშაოთა პაკეტები (Work Package)

პროექტის სამუშაოთა სტრუქტურა ( Work Breakdown Structure – WBDS)

Classification: Public
 PROEQTIS SAXEEBI
 დამოუკიდებელი პროექტი;

 მატრიცული პროექტი (სუსტი ანუ ფუნქციონალური, დაბალანსებული, ძლიერი ანუ

პროექტული);

 ფუნქციონალური პროექტი.

პროექტის მენეჯერად უნდა დაინიშნოს ისეთი ადამიანი, რომელიც თავის თავს აიგივებს
პროეკტთან, მომავალ მომხმარებლებთან და რომელსაც სხვების დახმარების გარეშე
შეუძლია წარმოადგინოს და გაითვალისწინოს პროდუქციაზე მოთხოვნები.

Classification: Public
 PROEQTIS SAXEEBIA

დამოუკიდებელი პროექტი - არის პროექტის განხორცილებებისათვის განკუთვნილი ისეთი ორგანიზაციული

სტრუქტურა, რომლის საფუძველს სხვა ყოველგვარი მოვალეობებისაგან თავისუფალი საგანგებოდ
შეკრებილი ადამიანების უცვლელი ჯგუფი შეადგენს. მას აქვს როგორც დადებითი ასევე უარყოფითი
მხარეები.

ფუნქციონალური პროექტი - წარმოადგენს პროექტის განხორციელებისათვის საჭირო ორგანიზაციულ

სტრუქტურას, რომლის გუნდს ფირმის სხვადასხვა ფუნქციური ქვედანაყოფების თანამშრომლები შეადგენენ.
იგი განცალკევებული პროექტის სრულიად საპირისპირო ვარიანტია. მუშაკები რჩებიან თავიანთი ფუნქციური
ქვედანაყოფების თანამშრომლებად და მთელ დროს პროექტზე მუშაობას არ უთმობენ;

მატრიცული პროექტი (სუსტი ანუ ფუნქციონალური, დაბალანსებული, ძლიერი ანუ პროექტული) -

მატრიცული კლასიკური ორგანიზაციული სტრუქტურა ფუნქციური და განცალკევებული პროექტების
თვისებების შეხამებას შეიცავს. ყოველ პროექტში სხვადასხვა ფუნქციური ქვედანაყოფებიდან მონაწილეობენ
სპეციალისტები. სხვა დატვირთვებისაგან თავისუფალი პროექტის მენეჯერი წყვეტს, რა ამოცანები როდის
უნდა შესრულდეს, ხოლო ფუნქციური მენეჯერები აგვარებენ პერსონალურ და ტექნოლოგიურ საკითხებს - თუ
ვინ უნდა ჩართონ პროექტში და როგორ ტექნოლოგიურ ხერხებს უნდა მიმართონ.

Classification: Public
 DAMOUKIDEBELI PROEQTI

უპირატესობები

• პროექტის განხორციელების შედარებით მარტივი საშუალებაა, სადაც ცოტაა რუტინული ოპერაციები ;

• პროექტის მენეჯერსა და მის გუნდს მიცემული აქვს მთელი უფლებამოსილებები პროექტის რეალიზაციაზე ;

• გადაწყვეტილება მიიღება სწრაფად, რადგან არ იკარგება დრო სხვადასხვა შეთანხმებების მიღებაზე ;

• საპროექტო გუნდში მოტივაციის და ურთიერთგაგე- ბის მაღალი დონეა, რადგან მთელ გუნდს ერთი მიზანი
და პროექტზე საერთო პასუხისმგებლობა გააჩნია;

• გუნდში გაერთიანებული სხვადასხვა დარგის სპეციალისტები ახდენენ არა პროექტის ცალკეული

ნაწილების, არამედ მთლიანი პროექტის ოპტიმიზაციას.

Classification: Public
 DAMOIUKIDEBELI PROEQTI

ნაკლოვანებები

• რესურსების დუბლირება;

• ზოგჯერ დამოუკიდებელ საპროექტო გუნდებს ეუფლებათ სრული თავისუფლების განცდა , რის შედეგადაც
ძირითად ორგანიზაციასთან წინააღმდეგობები წარმოიშობა ;

• ავტონომიური გუნდების შექმნა ხელს უშლის პრობლემათა პროფესიულ გადაწყვეტას, რადგან იქ

კონკრეტული მიმართულების მხოლოდ ერთი ან შეზღუდული რაოდენობის სპეციალისტია დასაქმებული ;

• საწარმოს ქვეგანყოფილებებს შორის კავშირი სუსტია, ამიტომ გვიანდება ახალი ტექნოლოგიის ათვისება ;

• პროექტის დასრულების შემდეგ რთულდება პერსონალის თავდაპირველ სამუშაო ადგილზე დაბრუნება .

Classification: Public
 ფუნქციონალური პროექტი

ნახაზი 3.1. ფუნქციური პროექტის სტრუქტურა

Classification: Public
 FUNQCIURI STRUQTURA

უპირატესობები        

• ვინაიდან პროექტების შემუშავება ხდება ორგანიზაციის საბაზო სტრუქტურის ჩარჩოებში , მნიშვნელოვან

ცვლილებებს ძირითად ორგანიზაციაში ადგილი არ აქვს;

• პერსონალის მოქნილად გამოყენება. ფუნქციური ქვედანაყოფების თანამშრომლები ჩაერთვებიან  პროექტის

შემუშავებაში, ხოლო დასრულების შემდეგ მუშაობას აგრძელებენ ძირითად თანამდებობაზე ;

• თუ პროექტი ვიწროფუნქციური მიმართულებისაა, მაშინ მას ახორციელებს შესაბამისი განყოფილება , რაც

ზრდის სამუშაოთა პროფესიულად შესრულების დონეს;

• სპეციალისტების კვალიფიკაცია მაღალია , მათ აქვთ პროფესიული ზრდის უწყვეტი შესაძლებლობა .       

Classification: Public
 NAKLOVANEBEBI

• იმის გამო, რომ კომპანიის განყოფილებებს საპროექტო დავალების გარდა ძირითადი ფუნქციების
განხორციელებაც უწევთ, მათი ყურადღების კონცენტრაციის დონე დაბალია ;

• კავშირები ფუნქციურ დანაყოფებს შორის სუსტია, გარდა ამისა, შესაძლოა პროექტის ნაწილობრივი ოპტიმიზაციაც ,
როდესაც კონკრეტულ ფუნქციურ სპეციალისტებს საპროექტო სამუშაოების მხოლოდ საკუთარი სეგმენტი
აინტერესებთ;

• ფუნქციური სტრუქტურის ფარგლებში პროექტის განხორციელებაზე მეტი დრო იხარჯება, ეს ძირითადად

კომუნიკაციური პრობლემებით არის გამოწვეული;

• პროექტზე პასუხისმგებელთა მოტივაცია სუსტდება, თუ მას არ აღიქვამენ, როგორც ძირითად სამუშაოს.

Classification: Public
 MATRICULI PROEQTI

მატრიცული სტრუქტურა იქმნება რესურსების ოპტიმალური გამოყენების მიზნით.

მატრიცული სტრუქტურების სხვადასხვა სახისაა:

 სუსტ ანუ ფუნქციონალურ მატრიცაში უფლებამოსილებათა პრიმატი ფუნქციონალურ მენეჯერებს ეკუთვნის ,

დაბალანსებულ მატრიცაში პროექტის და ფუნქციონალურ მენეჯერთა უფლებამოსილებანი
გაწონასწორებულია,

 ძლიერ ანუ პროექტულ მატრიცაში კი უფლებამოსილებანი უმთავრესად პროექტის მენეჯერების მხარესაა .

Classification: Public
 MATRICULI STRUQTURA

Classification: Public
 MATRICULI PROEQTI

უპირატესობები

• მატრიცულ ორგანიზაციაში სხვადასხვა პროექტების თუ ფუნქციური განყოფილებების მიერ შესაძლებელია

რესურსების ერთობლივი და მოქნილი გამოყენება , ეს განსაკუთრებით შრომით რესურსებს ეხება ;

• ფუნქციური ორგანიზაციისგან განსხვავებით დიდია ყურადღების კონცენტრაცია საპროექტო მიზნებზე ;

• მატრიცულ ორგანიზაციაში ყველა პროექტს აქვს ხელმისაწვდომობა საინფორმაციო ბანკთან და ტექ -

ნოლოგიების ნაკრებთან, ამასთან, სპეციალისტების დასაქმების პრობლემა პროექტის დახურვის შემდეგ არ
არსებობს.

Classification: Public
 MATRICULI PROEQTI

ნაკლოვანებები

• მატრიცულ ორგანიზაციაში ირღვევა ერთმმართ-ველობის პრინციპი;

• ფუნქციურ და პროექტის მენეჯერებს შორის რთულია უფლებამოსილებების გამიჯვნა , რაც იწვევს

 კონფლიქტებს;

• რესურსებზე ორმაგი (ფუნქციური და საპროექტო) მოთხოვნის შემთხვევაში ადგილი აქვს კონფლიქტებს ;

• პროექტის ხელმძღვანელისა და ფუნქციური მენეჯერის ურთიერთობებმა შესაძლოა ზედმეტად ფორმალიზე -

ბული  ხასიათი მიიღოს.

Classification: Public
 პროექტის მენეჯერად უნდა დაინიშნოს ისეთი ადამიანი, რომელიც თავის თავს აიგივებს პროექტთან ,
მომავალ მომხმარებლებთან და რომელსაც სხვების დახმარების გარეშე შეუძლია წარმოადგინოს და
გაითვალისწინოს პროდუქციაზე მოთხოვნები

პროექტის სამუშაოთა დანაწევრებული სტრუქტურა

Classification: Public
 PROEQTIS SAKONTROLO GRAFIKI

გრაფიკების და ბიუჯეტის დაცვა

პერსონალის მხარდაჭერა

პერსონალის მართვა და მოტივაცია

კლიენტებთან მუშაობა

მარკეტინგი და განვითარება

Classification: Public
 PROEQTIS KONTROLIS MEQANIZMEBI UNDA IYOS

 ეკონომიური;

 მარტივი;

 თავისდროული;

 მნიშვნელოვანი;

 ფუნქციონალური.

Classification: Public
 PROEQTIS KONTROLIS 4 ETAPI

1. ძირითადი გეგმის შემუშავება;

2. სამუშაოთა მიმდინარეობის გაზომვა;

3. ფაქტიური შესრულების მაჩვენებლების გეგმურთან შედარება;

4. ზომების მიღება, ღონისძიებების შემუშავება.

Classification: Public
 ქსელური დაგეგმვის მეთოდი – გვიჩვენებს ნებისმიერი პროექტის მთავარ
ფაქტორთა (დრო, დანახარჯები და რესურსები) გრაფიკულ ასახვას

ქსელური გრაფიკის შედგენის ყველაზე გავრცელებული მეთოდებია :

 პროგრამების შეფასებისა და გადახედვის მეთოდი (Program Evaluation and
Review Technique – PERT) – იყენებენ პროექტის მრავალგანზომილებიანი
შეფასებისას(ძირითადად სამი - პესიმისტური, ოპტიმისტური და ყველაზე
სარწმუნო)

 კრიტიკული გზის მეთოდი (Critical Path Method – CPM) - იყენებენ

ერთგანზომილებიანი (ყველაზე სარწმუნო) შეფასებისას.

Classification: Public
 QSELURI DIAGRAMIS SHEDGEBA ETAPOBRIVAD MIMDINAREOBS

1. ოპერაციების იდენტიფიკაცია;

2. ოპერაციების შესრულების თანმიმდევრობის განსაზღვრა და ქსელური

გრაფიკის შედგენა (კონსტრუირება, საცდელი ნიმუშის დამზადება,
მოწყობილობის შერჩევა, ნიმუშის ტესტირება)

3. კრიტიკული გზის დადგენა (იმ მოვლენათა თანმიმდევრობა, რომელთა

ხანგრძლივობა უდიდესია და რომელთა ჯამი განსაზღვრავს პროექტის
მთლიან ხანგრძლივობას.

Classification: Public
 QSELURI GRAFIKIS SWORAD SHESADGENAD SACHIROA 4 DROITI
PARAMETRIS GAMOTVLA

 ოპერაციების დაწყების უადრესი ვადა (Early Start Time – ES)

 ოპერაციების დამთავრების უადრესი ვადა(Early Finish Time – EF)

 ოპერაციების დამთავრების უგვიანესი ვადა (Late Finish Time – LF)

 ოპერაციების დაწყების უგვიანესი ვადა ( Late Start Time – LS)

B
5

D
A 3
2

C
4

Classification: Public
 (ES)
A ოპერაციისთვის ES=0 რადგან პროექტი A ოპერაციით იწყება
B ოპერაციისთვის ES=0+2=2 რადგან A ოპერაცია 2 დღე გაგრძელდა B დაწყებამდე
C ოპერაციისთვის ES=0+2=2 რადგან A ოპერაცია 2 დღე გაგრძელდა C დაწყებამდე
D ოპერაციისთვის ES=2+5=7 რადგან ვაჯამებთ წინა ოპერციების ხანგრძლივობებს
და მათგან უდიდესს ვიღებთ

(EF)
A ოპერაციისთვის EF=0+2=2
B ოპერაციისთვის EF=2+5=7
C ოპერაციისთვის EF=2+4=6
D ოპერაციისთვის EF=3+7=10

LS = LF – ოპერაციის ხანგრძლივობა
ES = EF - ოპერაციის ხანგრძლიოვობა

Classification: Public
 ოპერაციების დროის რეზერვი გამოითვლება
შემდეგნაირად:

1. პროექტის დაწყების უგვიანესი ვადა - პროექტის დაწყების უადრესი ვადა

(LS – ES)
2. პროექტის დამთავრების უგვიანესი ვადა - პროექტის დამთავრების
უადრესი ვადა
(LF – EF)

Classification: Public