Cómo se elabora un

ensaio crítico
Marta Lois González
• ENSAIO CRÍTICO
• Extensión: Máximo 5 folios ( interlineado
dobre, tamaño de letra 12)
• Ao escrito académico chámase ensaio
• - Un tipo de documento que brevemente
analiza, interpreta ou avalía un tema
• - Contén unha redacción formal por eso non
debe empregarse o vocabulario coloquial
• O fin fundamental do ensaio é demostrar os
propios coñecementos sobre as lecturas do
xeito máis completo posible
• PARÁMETROS AVALIATIVOS DO
ENSAIO CRÍTICO
• 1- Presentación. Ortografía e sintaxe
correcta
• 2- Estrutura / Claridade
• 3- Argumentación
• 4- Inclusión de bibliografía
• 5- Grado de orixinalidade e contribución
persoal
Presentación Insufiente Aceptable Satisfactoria Notablemente
Diseño, ortografía e demostrada
sintaxe correcta
Estrutura / Claridade Plantexamento Parcialmente Satisfactoria Moi clara e precisa
confuso entendible

Estrutura / Claridade Non hai relación entre Algunha relación Existe unidade no Notable unidade,
os párrafos e contido traballo relación e
progresión

Argumentación Argumentacións Hai algunhas Hai abundantes Hai razóns

infundadas razóns razóns consistentes e
relacionadas entre
sí

Inclusión de Non Citas incorrectas Ben citada Integración crítica

bibliografía (mínimo 3
referencias)

Grado de orixinalidade Non ten elementos Hai algunha Contribución Ampla

e contribución persoal deste tipo creatividade ou persoal presente creatividade e
autonomía autonomía
• Antes de comezar a redactar
• Facer unha lista de ideas. Organizalas
cunha orde lóxica e categorías
• Antes do texto definitivo
• Recoméndase a redacción de varios
borradores
• Organización do ensaio
• Introducción
• - Indica ao lector-a o tipo de texto, autoría.
• - O achegamento o tema elaborando unha tese:
unha frase que consiste na resposta a pregunta do
texto analizado
• - A organización que seguirá o ensaio
NON
• Sen referencias á vida ou obra completa do autor-a
• Sen imaxes
• SI
• ¿Qué obra comento? ¿Autor/a?
• Escola de pensamento, obxecto de estudio.
• Idea principal.
• Desenvolvemento
• Desplegue dos aspectos que se indicaron na
introdución
• Non se fai uso da descrición (non é un
resumo) senón da exposición: inclúe
declaracións xerais e evidencias específicas
para apoialas
• Ideas principais- non exemplos, reflexións
secundarias etc.
• En orde, que permitan entender a
argumentación do autor/a.
• Non ten que ser necesariamente a orde en que
este/a as expón.
• Posible aportación crítica:
Poden ser referidas a:
• ¿Que aspectos non contempla a obra? ¿Cales
son os seus puntos febles? ¿E as súas
contribucións? ¿Qué variables son discutibles?
¿Hai hipóteses alternativas? Etc.
• Desenvolvelas
¿En qué me baseo?:
• Manuais de referencia.
• Literatura complementaria.
• Reflexións propias- en forma de preguntas
abertas, exemplos prácticos, suxestións etc.
NUNCA VALORACIÓNS PERSOAIS EXPLÍCITAS
• Conclusións
• Breve recapitulación das ideas
expostas. Recoméndase rematar
cunha frase que chame a atención
do-a lector-a sobre o punto clave do
artigo. Esta frase pode servir para
situar a idea central dentro dun
contexto máis amplo
• Bibliografía
¿Por qué é importante citar e citar ben?
• Permite a outros atopar os textos que nós
utilizamos.
• Permite demostrar que dominamos a
literatura.

PERMITE AVANZAR NO COÑECEMENTO

CIENTÍFICO.
• A ciencia é un traballo colectivo e
acumulativo- non hai que “reinventar” a roda
continuamente’.
Cómo citar?

• Palabras textuais- “………” (Autor/a,

ano: páx.).
• Mesmas ideas con diferentes
palabras- ………. (Autor/a, ano: páx.)
• Cita indirecta- “………..” (Autor/a
citado en Autor/a, ano: pax.)
¿Cómo citar?
• Hai que citar no texto.

• Hai que introducir a lista de referencias ao final.

• LIBRO: Apelido, Nome (ano), Título do libro, Cidade:

Editorial

• CAPÍTULO: Apelido, Nome (ano), “Título do capítulo”,

en Nome Apelido (ed.) Título do libro, Cidade: Editorial

• ARTIGO: Apelido, Nome (ano), “Título do artigo”,

Título da Revista, número, págs. xx-xx
• CÓMO CITAR
• Existen varios métodos para citar. Presentamos dous
dos principais
• Recoméndase utilizar o método americano que se
explica en segundo lugar
• É importante incluír toda a información necesaria e
ter un estilo homoxéneo en canto a uso da puntuación,
cursivas, negritas e subliñados
Con nota ao pé de páxina
• Ao final do texto copiado e entrecomillado, ou
simplemente utilizado, ponse unha chamada (nota
numerada) e nunha nota ao pé de páxina proporciónase
autor-a, data, título, lugar, editorial e páxinas exactas
das que se obtivo a referencia.
•
• EXEMPLO 1
• Linz distingue dúas fases no proceso de
transición: a primeira ata a aprobación da Lei
para a Reforma Política e a segunda ata a
celebración das primeiras eleccións (1).
• ________________
• (1) Linz, Juan J. 1997, “El liderazgo innovador
en la transición a la democracia”, en Manuel
Alcántara y Antonia Martínez (eds.), Política y
gobierno en España, Valencia: Tirant Lo
Blanch, pág. 75.
• A segunda vez que se cite o mesmo texto o
sistema pode abreviarse. A referencia
anterior, nunha segunda cita pasaría a ser:
• EXEMPLO 2
• _______________
• (2) Linz, op.cit., 1997, páx. 76.
• As notas ao pé de páxina ou ao final do
documento non serven só para citar
referencias bibliográficas, senón que
deben utilizarse para introducir
elementos de importancia secundaria e
descargar o texto principal
 Método americano
• Colócase no texto (seguindo a idea ou a cita
entrecomillada) unha breve referencia á obra,
composta por autor-a, ano e páxina ou páxinas
de onde se obtivo a referencia, entre
paréntese:
• EXEMPLO 3
• Linz distingue dúas fases no proceso de
transición: a primeira ata a aprobación da Lei
para a Reforma Política e a segunda ata a
celebración das primeiras eleccións (Linz,
1997:75).
• Ao final do traballo inclúense as referencias
completas de todas as obras citadas
 A bibliografía final
• Tanto se se cita ao pé de páxina coma se
cítase seguindo o método americano é
imprescindible a elaboración dunha
bibliografía final por orde alfabética a
partir do primeiro apelido dos autores-as que
inclúa todas as obras citadas no traballo, a
práctica ou o exame. O uso de maiúsculas,
estilos (subliñados, negritas, cursivas) e a
puntuación é moi importante e debe ser
homoxéneo. Recoméndase limitar o uso de
negritas e subliñados.
• EXEMPLO 4
• Bibliografía
• Águila, Rafael del (ed.) 1997a, Manual de Ciencia Política, Madrid:
Trotta
• Águila, Rafael del 1997b, “La política: el poder y la legitimidad”,
en Rafael del Águila (ed.) Manual de Ciencia Política, Madrid:
Trotta
• Alcántara, Manuel 1993, “Cuando hablamos de Ciencia Política,
¿de qué hablamos?”, Revista Mexicana de Sociología, núm.4, págs.
147-177
• Alcántara, Manuel 2000, Sistemas políticos de América Latina,
Madrid: Tecnos
• Alker, Hayward 1998, “Political methodology, old and new”, en
Robert E. Goodin y Hans-Dieter Klingemann (eds.), The New
Handbook of Political Science, Oxford: Oxford University Press
• Almond, Gabriel A. y Stephen Genco 1977, “Clouds, clocks and
the study of politics”, World Politics, vol. 29, núm. 3, págs. 489-
523...
• Advertencia sobre o plaxio
• A profesora non tolerará casos de plaxio ou
copia, nin a colaboración activa ou pasiva neste
tipo de prácticas fraudulentas nos traballos
realizados polo alumnado. A sanción consistirá
no suspenso da materia
• Considerarase plaxio a reproducción de frases
ou párrafos de textos doutros autores-as sen
citar a súa fonte orixinal de procedencia, ben
sexa nunha páxina en internet, un libro, unha
revista ou ben traballos de outros-as
compañeiros-as