Leksyon 3

ANG PLAGYARISMO
PLAGYARISMO
 Sa larangan man ng edukasyon o hindi,
marami ng tao ang nawalan ng
karangalan, posisyon at pangalan dahil sa
PLAGYARISMO. (Bernales, 2013)
 Inaakla nilang hindi mapapansin o walang
makakaalam sa kanilang ginawa ngunit
inakala nila ay mali. (Bernales, 2013)
PLAGYARISMO
 Kalaunan, ang ano mang akto ng
paglapastangan sa katapatang
intelektuwal na isang likas na
kahingian sa isang mananaliksik ay
matutuklasan.
 Ang naipundar na ngalan at karangalan
ay maglalaho sa isang kisapmata.
PLAGYARISMO ay…
 ang akto ng pagkuha ng isinulat,
usapan, awitin, o maging ng ideya ng
ibang tao at palabasin na ito ay sarili
mong likha (What is plagiarism?, n.d)
 Kaugnayan ng
kahulugan ito, ano ang
implikason nito sa atin
bilang mga
mananaliksik?
 Ayon kay Van Bramer (1995),
kailan man ay hindi magiging
katanggap-tanggap ang
pangongopya mula sa isang aklat,
pahayagan, dyornal o ano pa
mang hanguang nakalimbag.
 Ang paglista ng hanguan ay mahalaga
upang maipakita kung saan hinahang ang
isang impormasyon (Van Bramer, 1995).
 Napakahalaga nito dahil nakatutulong
ito upang maging higit na kapani-
paniwala ang teksto.
 Sa tuwing mayroong sinisiping salita,
parirala, pangungusap o talata o di kaya ay
magsasagawa ng paraphrasing o pagbubuod,
mahalagang ilagay ang pinaghanguan ng
impormasyon sa mismong tesktong iyong
isinusulat at tinatawag itong internal
citation o in-text citation.
 Hindi sapat na inililista ang mga
pinaghanguan sa bibliograpiya.
 Kailangang bigyan ng pagkilala
ng awtor, nagmamay-ari ng
kaisipan sa mismong teksto
 Ayon sa What is plagiarism? (n.d.), ang
in-text citation ay ang akto ng pagkilala
ng mga awtor, mang-aawit o ispiker sa
pamamagitan ng pagbanggit ng
kanilang mga salita o ideya sa iyong
pananaliksik.
 Ang kompletong detalye naman ng mga
in-text citation ay matatagpuan sa talaan
ng bibliograpoya.
Pinagkaiba ng Common Knowledge vs
Unique Phrase
ayon sa What is plagiarism? (n.d.)
Hindi na nangangailangan Tunay na nangangailangan
ng in-text citation dahil ang ng in-text citation dahil ang
impormasyon ay itinuturing mga salita o kataga ay
na impormasyong alam ng maingat na nilikha at binuo
nakararami at ng may akda at karaniwang
mapatutunayan ng higit sa ginagamit ng mga
limang hanguan manunulat sa isang
partikular na larangan o
disiplina ngunit hindi
naman karaniwang alam ng
higit na nakararami.
PAANO MAIIWASAN ANG PLAGYARISMO?

 Maging ang mapunta sa isang

alanganing sitwasyon bunga ng
pagbubuod o paraphasing, higit na
mainam ang pagsipi ng mga salita o
pangungusap at pagtukoy kung saan
hinango ang naturang mga kataga (How
to avoid plagiarism?, n.d.).
PAANO MAIIWASAN ANG PLAGYARISMO?
https://www.wattpad.com/139753573-fourth-issue-july-2015-cover-story-'plagiarism

 Kapag pinalitan mo ang mga ilan lang sa

mga salita mula sa orihinal na akda.
Kahit pa ito ay nilagyan mo ng citation at
pinagmulan ng akda ay maari ka pa ring
magresulta sa pagiging plagiarist.
 Kapag kinopya mo ang ilang salita ng
may akda ng walang panipi. Kahit na ito
ay may nakasulat na pinagmulan
maaaring maging resulta pa rin ito sa
PAANO MAIIWASAN ANG PLAGYARISMO?
https://www.wattpad.com/139753573-fourth-issue-july-2015-cover-story-'plagiarism

 Kapag inaayos mo ang buong akda,

ngunit walang pinagmulan, maaari ka pa
ring kasuhan ng plagiarism.
 Kapag kinopya lang natin ito ng walang
kahit anong binago, hindi nilagyan ng
panipi at walang pinagmulan. Mahalaga
ang paglalagay ng panipi at pinagmulan
ng akda ay mahalaga dahil magsisilbi
itong panangga natin kung sakaling may
manghusga sa atin, na atin itong
 ANO ANG PARUSA NG PLAGYARISMO
NG PAARALAN?
https://www.wattpad.com/139753573-fourth-issue-july-2015-cover-story-'plagiarism

 Suspensyon na umaabot ng isa hanggang

tatlong linggo sa unang beses.
 Papatawan ng 5.0 na marka sa subject na
napatunayang nagkaroon ng
pangongopya sa pangalawang
pagkakataon.
 Sa ikatlong pagkakataon, pagkakatalsik o
expulsion sa paaralan.
 ANO ANG PARUSA NG PLAGYARISMO
SA NGAYON AYON SA CYBECRIME LAW?
https://www.wattpad.com/139753573-fourth-issue-july-2015-cover-story-'plagiarism

 Unang pagtatangka, pagkakakulong ng isa

hanggang tatlong taon at pagkakamulta ng
P50,000 hanggang P150,000.
 Ikawalang pagtatangka, pagkakakulong ng
tatlong taon at isang araw hanggang anim na
taon, pagmumulta ng P150,000 hanggang
P500,000.
 Ikatlong pagtatangka, pagkakakulong ng anim
na taon hanggang siyam na taon at
pagmumulta ng P500,000 hanggang
 ANG PAGDODOKUMENTASYON

 Kahalagahan ng pagbangit ng
pinaghanguan sa loob mismo ng
pananaliksik (in-text citation),
pagkakaroon ng talaan ng pinagmulan o
bibliograpiya.
 Karaniwang ginagamit ang estilong APA
o American Psychological Association.
 ANG PAGDODOKUMENTASYON SA
ESTILONG APA
 Awtor-Petsa na Metodo. Apilyedo ng
awtor at taon ng pagkakalimbag na
nakapaloob sa panaklong.
Halimbawa:(Smith, 2006)
 Dalawang pamamaraan sa paggamit ng
in-text citation. Ito ay ang paggamit ng
signal.
Halimbawa:
1. Ayon kay Smith (2006), “………..”
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal

 Isang Awtor.
Ayon kay San Juan (2005), “……”
o ……(San Juan, 2005)
 Dalawang Awtor.
Ayon kina San Juan at Pasia (1979)……
………(San Juan at Pasia, 1979)
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal

 Tatlong hanggang limang Awtor:

Ayon kay San Juan, Pasia, Cimafranca,
Salvador at Durano (1987), “……”
o ……(San Juan, Pasia, Cimafranca,
Salvador at Durano, 1987).
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal

 Tatlong hanggang limang Awtor, ang

ngalan na lamang ng unang awtor ang
ilalagay na sinusundan ng et. al.
Nabanggit nina San Juan, et. al. (1987) na
o ……(San Juan, et. al., 1987).
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal
 Walang Awtor. Kung walang ngalan ng awtor
at walang binaggit na taon, banggitin ang
teksto sa pamamagitan ng pamagat o di kaya
ay banggitin ang unang dalawang salita na
nakapaloob sa panaklong. Ang pamagat ng
mga aklat at report ay nakasulat nang pahilig
samantalang ang pamagat ng mga artikulo,
kabanata at pahina sa web ay nakapaloob sa
mga panipi.
Isang pag-aaral ang naisagawa kaugnay ng
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal
 Walang Awtor. Sa pagkakataong isang
organisasyon ang tumatayong awtor ng teksto,
banggitin ang buong ngalan ng organisasyon sa
unang pagkakataon kalakip sa tabi nito ang
daglat na nakapaloob sa braket at sa mga
sumusunod na pagbanggit ay ang daglat na
lamang ang isusulat.
Ayon sa Mechanical Engineering Society
[MES] (1993)……
……(Mechanical Engineering Society [MES],
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal
 Dawalang Awtor na magkatulad ang apelyido. Upang
maiwasan ang kalituhan, ilakip ang inisyal ng mga
unang ngalan ng awtor kasunod ng apelyido:
Ayon kina E. San Juan at F. San Juan (2004)……
……(E. San Juan at F. San Juan, 2004).
 Di-tuwirang pinaghanguan. Sa loob ng teksto, unang
banggitin ang orihinal na pinaghanguan kasunod ang
awtor ng akda kung saan hinango ang teksto.
Ayon kina San Juan (1987, sa Pasia, 2003)……
……(San Juan, 1987, sa Pasia, 2003).
Tuwirang sipi o Paraphrasing o pagbubuod
gamit ang signal na kataga o talang
parentetikal
 Hanguang Elektroniko. Sa pagkakataong walang
awtor at petsa, gamitin ang pamagat ng akda o ang
unang dalawang salita na nakapaloob sa panaklong at
ilakip ang mga titik na n.d. upang ilahad na no date.
Sa pagkakataong kailangang itala angbulang ng pahina
ngunit walang bilang ng pahina ang teksto, isulat ang
katagang para na may tuldok na kumakatawan sa salitang
paragaph, kasunod ang bilang ng talata.
Ayon sa Wikipedia.org….
Ayon naman sa www.rabernalesliterature.com (n.d.)
……
BIBLIYOGRAPIYA O TALAAN
NG MGA SANGGUNIAN
 Hindi sapat na ilagay lamang sa mismong
teksto ang mga pinaghahanguan ng
impormasyon.
 Kailangan mayroong kompletong tala ng
datos kaugnay ng bawat pinaghahanguan
nang sa gayon, sakaling naisin ng
mambabasa na hapin ang mismong teksto,
magagawa niyang hanapin dahil ibinigay mo
ang mga impormasyon kaugnay ng akda.
 Karaniwang paraan ng estilong APA.
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat
ng Bibliyograpiya
 Lahat ng linya matapos ang unang linya ay
nararapat na naka-indent ng kalahating pulgada
mula sa kaliwang margin o tinatawag na hanging
indention.
 Mauuna ang apelyido kasunod ng inisyal ng unang
ngalan ng awtor. Maaaring itala hanggang pito (7)
ngalan ng awtor. Kung higit sa pito (7) ang bilang
ng mga awtor, isulat ang ngalan ng unang anim (6)
na awtor at sundan ng ellipses (…) at matapos,
isulat ang apelyido ng panghuling awtor.
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat
ng Bibliyograpiya
 Paalpabeto ang pagsasaayos ng mga entri ng
bibliograpiya.
 Tiyaking buo ang pamagat, mapa-libro, artikulo o
journal.
 Panatilihin ang bantas sa lahat ng pagkakataon.
Unang titik ng unang salita sa pamagat at subtitle
lamang ang nakasulat sa malaking titik.
 Isulat nang pahilig ang pamagat ng mahalagang
akda tulad ng aklat, at journal.
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat
ng Bibliyograpiya
 Paalpabeto ang pagsasaayos ng mga entri ng
bibliograpiya.
 Tiyaking buo ang pamagat, mapa-libro, artikulo o
journal.
 Panatilihin ang bantas sa lahat ng pagkakataon.
Unang titik ng unang salita sa pamagat at subtitle
lamang ang nakasulat sa malaking titik.
 Isulat nang pahilig ang pamagat ng mahalagang
akda tulad ng aklat, at journal.
Isang Awtor
Dominguez, T. 2001. Pananaliksik para sa
kolehiyo: Isang pahapyaw na sulyap. Manila:
Victoria Publishing.

Dalawang Awtor
Dominguez, T., & Quijano, L. 2001.
Pananaliksik para sa kolehiyo: Isang pahapyaw
na sulyap. Manila: Victoria Publishing.
Inedit na teksto, walang awtor
Solis, M., & Fernandez, X. (Eds.). 2003. Ang
pananaliksik sa panahon ng teknolohiya.
Manila: Bahaghari Publishing Company.

Inedit na teksto, may awtor

Gomez, Y. 2007. Ang panulaang Filipino. P. F.
De Dios (Ed.). Manila: Bahaghari Publishing
Company.
Hindi unang edisyon ng akda
Cruz, T. 2012. A life full of mysteries (4th ed.).
Manila: Sarimanok Publishing.
Artikulo mula sa Online
Periodical
San Juan, H. 2008. Understanding computers.
Technology today, 156.
http://www.TechnologyToday/article/understan
dingcomputers.
***Tandaan, matapos ng taon ay ang pamagat ng artikulo
kasunod ang pamagat ng online periodical at ang volume
number.
 Artikulo mula sa online na
pahayagan
Durano, Paolo. 2012, February. Industrial Engineers.
The Daily Newscaster.
http://www.articles.dailyNewscaster/2012/02/Industria
lEngineers.

Electronic Books
Salvador, R. (n.d). The world from a distance.
http://digital.library/theworldfromadistance.
 GRAPHIC DATA MULA SA
INTERNET, ATBP.
 Ibigay ang ngalan ng organisasyong nagsagawa ng
pananaliksik na susundan ng petsa. Sa loob ng
braket, magbigay ng maikling deskripyon kung anong
uri ng datos ang nakapaloob
The winner at kung
of America's Got Talent sa anong anyo
2015 Mat
ito. Panghuli
Francoay ibigay ang ngalan ng proyekto at
Magician

impormasyon kaugnay ng pag-retrive ng file.

Industrial Engineering in the 21st Century. 2011. [Talaan

ng bilang ng mga nagsisipagtapos ng BSIE at ang bilang
ng nakakapagtrabaho na direktang may kaugnayan sa
kurso]. Talahanayan. http://mit.edu/BSIE/data-for-ind-
eng.
 Artikulo mula sa mga peryodikal
 Matapos ang petsa ay isusunod ang pamagat ng
artikulo na susundun ng pamagat ng peryodikal,
Volume number, pahina.
The winner of America's Got Talent 2015 Mat
Franco Magician
Ballestero, G., Gumbian, R., & Reyes, K. 2003.
Pakikipagsapalaran sa ika-21 siglo. Teknolohiya ngayon,
20, 37-48.
 Artikulo mula sa pahayagan
Castro, J. 2012, Marso 23. Demand ng nurses sa US,
bumaba. The Daily Newscater, p. 5b.

Pormat para sa Pelikula

Polistico, E. (Producer), & Quezon, U. (Director). 2004.
Ang pagbabalik ng nakaraan [Motion Picture].
Pilipinas: Golden Budda Productions.
 Pormat para sa Musika
Songwriter, S.W. Petsa ng copyright. Pamagat ng kanta
[Recorded by mang-aawit]. On Pamagat ng Album
[Medium of recording]. Location: Label. (Recording
date).

Fuentes, D. 2011. Please don’t go [Recorded by Sarah

Geronimo]. On Fly high, Sarah [CD]. Manila: Star
Records.