SİSTEM ANALİZİ VE

TASARIMI
ŞEMATİK MODELLER
 ŞEMATİK MODELLER
Şematik modeller, sistemi sözlerle değil resimlerle
anlatmaya çalışan modellerdir. Görsellik kullanılarak
gerçek sistem temsil edilir. İnsanların bilgileri gözle
görerek algılama kabiliyetleri oldukça yüksektir. Bu
nedenle doğru tekniklerle oluşturulmuş şekillerle
anlatılan bilgileri daha kolay ve çabuk kavrayabilirler.
Sistem modellemede de şematik modellerin kullanımı
yanlış anlamaları önlemek açısından önemlidir.
Grafikler, Gannt Şemaları, Ağ Diyagramları, Karar
Ağaçları, Organizasyon Şemaları, Süreç Akış
Diyagramları ve Sistem Akış Diyagramları sistem
modelleme de kullanılan şematik modellerdir.
 GRAFİKLER
Sistemin belirli parametreler açısından zamanın bir
anındaki ya da zaman içerisindeki durumunu
göstermek için grafikler kullanılabilir. Örneğin,
bir firmada yıl içinde yapılan satışlar aylık
çubuk grafik yardımıyla gösterilebilir.
 GRAFİKLER
İşletme sistemi tarafından üretilen bir ürünün
maliyet incelemesi de bir grafik yardımıyla
sunuluyor olabilir. Böyle bir grafik yardımıyla
ürünün sabit ve değişken maliyetlerinin yanı sıra,
başa baş noktası gösterimi ile fiyat analizi de
yapılabilir.
 GANNT ŞEMASI
Proje yönetimi içersindeki önemli tekniklerinden biri
sayılan ve bir proje kapsamında yapılması gereken
işleri gösteren Gannt Şeması da sistem içindeki işleyişi
göstermek için kullanılabilir. Bu şema, sistem
içerisinde yapılacak olan işlemleri bir zaman planında
göstermek için kullanılmaktadır.
Gant Şeması, grafiksel bir yapıdır. Bu yapıda, sistem
içersinde yapılacaklar yatay çizgi şeklinde gösterilir.
Tipik bir Gannt Şeması, hangi operasyonun ne zaman,
hangi kaynak tarafından yapılacağını, operasyonun
başlangıç ve bitiş zamanını gösterir.
Gannt Şeması, projelerin doğru
programlanması ve düzgün bir şekilde
ilerlemesi için kullanılan görsel bir araçtır
Bir zaman çizgisi boyunca projenin her safhasının
planlanan ve gerçekleşen sürelerinin başlangıç ve
bitim tarihlerinin belirtilmesi ile Gantt Şeması
oluşturulur. Safhalar üstten alta, zaman ise soldan
sağa sıralanmıştır. Gantt şeması faaliyet ilişki ve
sürelerinin gösterildiği en pratik şema yapısıdır.
Gantt Şeması’nın Yetersizlikleri:
• Safhalar arasındaki zayıf ilişkileri tanımlamaz.
• Beklenmeyen gecikmelerden ötürü ekibin karşılaşacağı
problemleri göstermez.
• İş programında gereken kaynakları veya şebekenin
gereksinimlerini koordine etmez.
• Her safhanın ne kadar tamamlanmış olduğunu göstermez.
• Gantt Şeması’nın avantajı çok çabuk hazırlanabilmesidir.
Eğer uygun olarak takip edilebilirse zaman yönetmede ve
problemleri aramakta kullanılabilir.
 AĞ DİYAGRAMI
Sistemdeki bazı faaliyetlerin çözümlenmesi ve optimal
sonuçlara ulaşılabilmesi için ağ diyagramları
kullanılabilir. Örneğin bir içecek fabrikası dağıtım
sisteminde kamyonların hangi rotayı izleyeceğini tespit
etmek için bir ağ diyagramından faydalanabilir.
Aşağıdaki şekilde örnek bir ağ diyagramı verilmiştir.
 KARAR AĞACI
İşletmelerde sistemle ilgili kararlar verilirken, alınan
kararların sistemi götüreceği sonuçları kestirmek
için karar ağaçları kullanılabilir.
Tahmin edici ve tanımlayıcı özelliklere sahip olan
karar ağaçları, yorumlanmalarının kolay olması,
veri tabanı sistemleri ile kolayca entegre
edilebilmeleri ve güvenilirliklerinin daha iyi
olması nedenleri ile sistem modelleri içerisinde en
yaygın kullanıma sahip modellerden biridir.
 ORGANİZASYON ŞEMASI
Organizasyon şemaları, bir işletme sistemindeki
hiyerarşiyi göstermek için kullanılırlar ve işletme
sisteminde nasıl bir örgütlenme olduğunun iyi bir
göstergesidirler. Aşağıda bununla ilgili basit bir
örnek sunulmuştur
 SÜREÇ AKIŞ DİYAGRAMI
Süreç akış diyagramları, sistemde bulunan genel
sürecin yada alt süreçlerin nasıl işlediğini izah
etmek için kullanılan şematik bir gösterimdir.

Süreç akış diyagramları için kullanılan

şekiller ve açıklamaları yandaki
tabloda verilmiştir. NCC (National
Computing Centre – İngiltere)
tarafından geliştirilen bu simgeler
bilgisayar programlarının akış
diyagramları için de kullanılır.
Süreç akış diyagramları, herhangi süreçteki işlem
basamaklarını temsil etmek üzere kullanılmaktadır.
Süreç akış diyagramlarında işlem basamakları
sembollerle ve sırayla gösterilir. Bu diyagramlar,
yöneticiler tarafından hazırlanır.
Süreç akış diyagramları ile işlemlerin basitleştirilmesi,
gereksiz beklemelerin azaltılması ve işlemlerin
zamansal olarak analizlerinin yapılması sağlanır. Süreç
akış diyagramları, verilerin iletilmesi sürecinde ortaya
çıkan gecikmelerin nereden kaynaklandığının tespitinde
yardımcı olur.
 KAYNAKÇA
http://www.yildiz.edu.tr/~oeyeci/drsDosya/
sat/BTP209_SAT_d1.pdf