PENCEMARAN AIR DI MALAYSIA

m
E KAEDAH SARANG LABAH-LABAH
e
st i
Si olog Punca Bekalan Air
tik n
a i
es rlu n B
om pe aia
ri d Ke bag Sumbangan air kepada kepentingan negara
a g l

SUMBER AIR
an un epe R
ka
l p
am &
K
an n
Permintaan terhadap sumber air AI P
Be en ogi
M ol g kut
rn a ka
Hid
ro
RAN erin
dus
k an n Te rik A Perta tria
n
ng ira & kt M n ian
CE
P e a n le Isu dan cabaran dalam pengurus Ak
ng ni
a E yak tiviti P
KE Pe rta ltu
r
a sa an sumber air
E N erlo
P EN Pe ua
ku
a
Ku Pencemaran Air A
P Ak
tivit
mb
ong
k n an C an
TIN A
Pe
n ja stri
U N Akt i Pe
mb &T
um
GA du - P iv iti T a lakan pah
rin A e an
N AIR
Pe
N C Pem
buk
rna
kan M

PU Sisa B
aan
Tan
uan ah
Akt gan &K
PENCEMARAN AIR iviti D erja
Per om Tan
ika est ah
NEGARA MALAYSIA nan ik
KE
SA
AI
R N-K
E

Ni
N
RA SA

lai
A Akt
N

Es
aK

Ak
M
E ual
PE

te

tiv ung
C iti A

In ekr
N Pen

tik
NC

iti
E lam

du ea nur
P d eka

S
Sek

Ke elan Ter
EM

str si
AN Per t an ita

sih
Pen r

i P Ai n
AL ana
AR

Ke Or
ai
g

at
W P K n ur usa
AN

pu an erje
era

an gan s
em
KA nan ent nL

pu g a
co jej

Ko Sist Te
H Pen e em
J r
AIR

r
a ia

sa wa s
A g b ban

n
nS

sR
K uat ata

u
P u gan

n
G rog k u a n A m b
N lam Su

aw
A P ram saa er A nga

T
a
L rog nU Sek sli

Ku
- Pen

at kolo t
i Se

e
H r n i d

m
a d d t a a

an
m rgu
P m n

ali
A eng K idik ang- r Ala car
K aB

ja
it a

ti B
uru ar S nd U m

Ai
G Pen n dan Sek ers
N san e an

rM
g g m epa
LA

ek
una Air ula K e g it ar du
sed

gi

en epe

ala
an D

ga
Sis i Ma a ran

&

ing lba

n
tem lay

K
sia

Ai
ka
Ins

rM
ine

t
rato

inu
r

ga

m
an
ian

Te
Bi

ra
olo

nc
gi
 Punca Bekalan Air

• Air permukaan (surface water) iaitu air hujan membekalkan 990

bilion padu : air sungai, tasik dan air larian
• Air bumi (ground water) iaitu air hujan yang meresap ke dalam
tanah dianggarkan 64 bilion meter padu
- air bawah tanah
Sumbangan air kepada kepentingan negara

• Bekalan domestik
• Bekalan air industri
• Pengairan pertanian
• Industri akuakultur
• Perlombongan
• Penghasilan hidroeletrik
 Permintaan terhadap sumber air

• Dasar Pertanian Negara Ketiga (DPN3)

- aktiviti akuakultur menyumbang kepada
peningkatan hasil
Isu dan cabaran dalam pengurusan sumber
air

• Permintaan air 2004 sebanyak 15.2 bilion

meter
• Hanya 3 % air permukaan tahunan
sebanyak 566 bilion meter padu
• Sumber air terjamin namun isu sumber
air timbul disebabkan pencemaran air
 Pencemaran Air
• Definisi :
i. David Keith Todd (1989) – pengnyahgredan teraruh secara
buatan mutu air semulajadi

ii. Peraturan Pemerintah Nombor 20 (1990) – masuk atau

didmasukkan makluk hidup, zat, energi atau komponen lain oleh
kegiatan manusia – kualiti air turun

iii. Jasmin Ahmad (1996) – dari biologi, kimia dan fizik

iv. Pencemaran
- secara sengaja atau tidak di sungai dan laut
– komposisi air berubah dari keadaan semulajadi, tidak sesuai
untuk manusia atau haiwan.
PUNCA-PUNCA PENCEMARAN AIR

• Punca utama di sungai – kumbahan industri kelapa sawit

dan getah
contoh : kawasan perindustrian
i. Kuala Lumpur
ii. Petaling Jaya
iii. Shah Alam
• Penerokaan tanah menyebabkan hakisan tanah
• Penggunaan racun serangga dan baja kimia
Aktiviti Perlombongan dan Tumpahan Minyak

• Berlaku di telaga dan pelantar minyak

• Pelanggaran/kemalangan kapal minyak
• Pembersihan kapal tangki dan Pembuangan bahan-bahan pemberat
Contoh : Selat Melaka dan laut China Selatan
• Kapal korek menyebabkan kelodak disalurkan ke sungai
Contoh : Sungai Kinta, Sungai Kelang dan Sungai Gombak
• Tanah terhakis mencetekkan dasar sungai
- air sungai keruh
• Najis penternakan khinzir
- pereputan mengurangkan kandungan
oksigen
- membawa penyakit
Contoh : Sungai – Juru, KLang, Sepang,
Linggi dan Merbok
• Kepesatan pembangunan sesuatu kawasan
Contoh : Projek ‘SMART’ di Kuala Lumpur
 Sisa-Sisa Buangan Domestik

- kawasan perumahan dan premis perniagaan

- sistem pembuangan di kawasan setinggan tidak baik
- proses pembandaran pesat – pembuangan berlebihan
 Aktiviti Perikanan

• Penggunaan tuba atau bahan

letupan untuk menangkap ikan
KESAN-KESAN PENCEMARAN AIR

• Data oleh Jabatan Alam Sekitar :

- 9 batang sungai sangat tercemar
- 53 batang sungai sederhana tercemar
- 58 batang sungai bersih
• Keseimbangan keperluan pembangunan
dan pemuliharaan alam sekitar
• Penguatkuasaan langkah pencegahan dan
rawatan air
• Spesis hidupan akuatik dan ekosistem
musnah
• Penyakit taun, cirit-birit dan kolera
• Keindahan pinggir pantai dan laut, bukit
dan sungai, keindahan alam semulajadi
musnah
• Hidupan air seperti ikan, udang, ketam
musnah
• Keindahan alam semulajadi seperti air
terjun terjejas
 LANGKAH-LANGKAH KAWALAN
PENCEMARAN AIR

Akta-Akta Kualiti Alam Sekitar (1974)

• P.U (A)342/77 – untuk mengawal pelepasan effluen dari

kelapa sawit

• P.U (A) 338/78 – untuk mengawal pelepasan effluen dari

kilang getah

• P.U (A) 12/79 – untuk mengawal pelepasan kumbahan dan

effluen dari industri-industri
 Pendekatan Pengurusan Lembangan Sungai
Secara Bersepadu

• Corak pengurusan secara bersepadu ke atas sumber-

sumber semula jadi : air, tanah, flora dan fauna

• Untuk mengimbangi keperluan manusia dan keperluan

mengekalkan kelestarian sumber-sumber yang ada

• Memastikan keadaan semula jadi lembangan sungai

dikekalkan seiring dengan pembangunan dan kemajuan
Peranan Kementerian Sumber Asli dan Alam
Sekitar

• Memastikan air diuruskan dengan cekap dan

berkesan

• Menyemak dan mengubahsuai undang-

undang yang berkaitan

• Memperkukuhkan jabatan dan agensi yang

menerajui pengurusan sumber air
 Peranan Jabatan Alam Sekitar
• Mengawal dan mencegah semua aspek pencemaran

• Meningkatkan kualiti alam sekitar bagi mengimbangi

pembangunan yang pesat

• Pelaksanaan konsep pembangunan mampan dan

mesra alam

• Mengintegrasikan tindakan pemuliharaan alam

sekitar ke dalam perancangan projek pembangunan
 Penguatkuasaan Undang-Undang

• Pengawalan pelesenan bahan buangan,

kandungan dan kesan bahaya

• Pemaju hartanah tidak mematuhi

peraturan alam sekitar akan
disenaraihitamkan
 Program Pendidikan dan Kesedaran

• Kesedaran dipertingkatkan di kalangan pelajar

sekolah melalui : Sains, Biologi, Pendidikan Sivik
Kenegaraan

• Pendedahan melalui media massa kepada

masyarakat

• Penerapan kesedaran melalui : ceramah, kempen,

poster
 Program Kitar Semula
• Menggalakkan mengitar semula bahan seperti :
surat khabar lama, majalah lama, kertas, kain,
bahan plastik, kaca

• Sampah sarap dijadikan bahan api untuk

menghasilkan tenaga elektrik

• Hampas kelapa sawit untuk menghasilkan gas

metana
 Pengurusan Air Di Malaysia
• Menjamin rizab air

• Menakung 12 bilion meter padu air

• Pengawalan bekalan air bersih

• Mengkaji kualiti 86 batang sungai

• Mengawal pembuangan sisa buangan

• Memastikan air sungai tidak mengalir terus ke laut

 Penggunaan Sistem Insinerator

• Pembuangan sampah secara terbuka

digantikan dengan rawatan pepejal
yang berupaya mengurangkan isi padu
buangan sehingga 90 peratus
Langkah-langkah yang diambil dalam mencegah dan
memelihara sungai
 KEPENTINGAN AIR

• Keperluan air harian penduduk

• Keperluan domestik perniagaan dan
perindustrian
• Kawasan tumpuan rekreasi dan
pelancongan
• Perhubungan ke kawasan pendalaman
Contoh : Sabah dan Sarawak
• Membekalkan air pengairan ke sawah padi
• Membentuk kawasan delta menyuburkan
tanah
Kawasan ternakan ikan air tawar dan
sumber perikanan air tawar
• Sungai berfungsi memutar turbin dalam
penjanaan kuasa hidro elektrik
• Industri tekstil untuk kerja-kerja
membersih
• Industri besi keluli untuk menyejukkan
jentera
 PENUTUP
Cintailah alam sekitar dengan hati yang ikhlas
seperti kata Karam Singh Walia

“Jangan setiap meletakkan beban di bahu

orang lain, cuba letakkan dahulu di bahu
sendiri”.
 SEKIAN
TERIMA KASIH