ALLERJİDE YENİ BAŞLIKLAR

“NANO-PARTİKÜLLER”
DOÇ. DR. AHMET AKÇAY
Çocuk Allerji Uzmanı
ahmetakcay.com
Nanoteknoloji

 1 milyon sinema filmi alabilen DVD yapmak

 İnsan vücudunda hastalıklı dokuyu bulup
iyileştirebilmek
 Ameliyat yapabilen nanorobotlar
 İnsan beynine ek nanohafızalar
 Kirliliği önleyecek nanopartüküller
 50 kat daha hafif ve çok daha dayanıklı
malzemeler yapmak
mümkün olacak
Tanımlar
 Nano: Nano kelimesi Yunanca nannos kelimesinden gelir ve
“küçük yaşlı adam veya cüce” demektir.
 1 nanometre (nm) metrenin milyarda biri

 Nanoteknoloji:Boyutu 100 nm’den küçük olan madde ve

sistemleri inceleyen bilim ve teknolojidir.

 Nanotıp: Nanocihazlar ve nanoyapılar kullanılarak, insan

biyolojik sistemlerini moleküler boyutta izleme, tedavi etme ve
yeniden yapılandırma

 Nanopartiküller: Nanometre boyutlarındaki inorganik bileşikler

Nanoteknoloji gelişimi

 1959 yılında fizikçi Dr. Richard Feynman

konuşmasında
“Toplu iğne başına Britannica
Ansiklopedisinin yazılabileceğini ve bunun
için fiziksel sınır olmadığını” belirtmiştir.
 Nanotenolojideki gelişmeler maddeyi nano
boyutlarda görebilecek ve inceleyecek
mikroskopların 1981 yılında gelişmesiyle
başlamıştır
 Atomlar veya moleküller tek tek alınıp hassas
şekilde birleştirilerek istenen ürün elde edilir.
 Atomları hareket ettirebilecek boyutlarda
aletler geliştirilebildiği takdirde, kömür
moleküllerindeki atomları düzenlenerek aynı
moleküllerin farklı bir dizilimi olan elmas elde
edilebilir
Nanomalzemelerin özellikleri

 Nano boyutlarda maddenin özellikleri

değişiklik gösterir;
 Sarı renkte olan altın nano boyutlarda kırmızı ve
mavi renkte görülür ve katalitik özellik kazanır
 Yanıcı olmayan yanıcı oluyor, ışık geçirmeyen
saydam oluyor
 Bu değişiklikler kuantum fiziğinin esrarengiz
dünyasından kaynaklanır
Nanoteknoloji ve Tıp
 Mikroskobik robotlar vücudun dolaşım sistemine
girerek hücre seviyesinde onarım yapıp hastalıkları
iyileştirebilecek.
 Nano algılayıcılar insan vücudundaki hastalıkları çok
önceden saptayarak erken tedavi olanağı tanıyacaktır.
 Ameliyat esnasında vücudun sadece hastalıklı bölgesine
inen mikroskobik cihazlar
 Vücudumuzun yapay bağışıklık sistemini oluşturacak
nanorobot ordularının üretilmesi
Nanoteknoloji

 Savunma
 Ulaşım
 Çevre
 İletişim
 Kimyasallar
 Tüketici ürünleri
 Biyomedikal ve tıp alanında
Nano-tıp

Moleküler tanı ve tedavi alanlarındaki beklentileri de

beraberinde getirmiştir.
Laboratuvar

 Radyoimmünoassay (RIA)’ın keşfi (1960)

 Floresan ve radyoaktif olmayan
işaretleyicilerin keşfi
 Nanopartüküller (1990)

Nanopartiküller günümüzün en son

teknolojisini oluşturmaktadır.
İlaç taşıyıcı nanosistemler

Nanopartiküler sistem
 Nanokapsüller
 Nanoküreler
 Nanosüngerler
 Emülsüyonlar
Nanoveziküler sistemler
 Lipozomlar
Moleküler sistemler
 İnklüzyon bileşikler
 Moleküler baskılı polimerik sistemler
Nanoteknoloji ve tedavi
 2010 yılında kanseri yok eden
nanopartüküllerin bulundu
 Altın nanopartiküller kanserli
hücreler tarafından emilmekte
ve altın nanopartüküller
tarafından yayılan sıcaklık
kanserli hücreleri yok ettiği
 Bu sistem kanserli hücrelerin
saptanmasında da yararlı
olabileceği
Teşhis ve Tedavi
Biyomateryaller

 Ortopedik protezler
 Kardiyovasküler implantlar
 Plastik ve rekonstrüktif implantlar
 Dental implantlar
 Oftalmik sistemler
 Kateterler
 İnsülin pompaları gibi ilaç veren sistemler
Nanoteknoloji Uygulamaları

 Nanoparçacıkların özelliklerinden faydalanarak;

 Güneş kremleri
 Kozmetikler
 Koruyucu kaplamalar
 Lekeye dayanıklı kaplamalar..
 Tekstil (Su geçirmeyen, kırışmayan ve leke tutmayan
kumaşlar)
 Yüzey kaplamaları

1000’in üstünde ticari nano ürün pazarlanmaktadır

 Lotus çiçeği yaprağının
hiç ıslanmaması ve
kirlenmemesi
özelliğinden
yararlanılarak
kirlenmeyen,
ıslanmayan kaşıklar,
çatallar, tabaklar,
elbiseler
Nanopartikül temelli allerjen taşıyıcı
sistemler
 Allerjen İT için nanopartikül temelli
adjuvanlar kullanılması hem klinik etki hem
de allerjen aşılarının güvenliğini
iyileştirebileceği gösterilmiş.

 Ancak nanopartiküller ile immün sistemin

etkileşiminin kesin sonuçları hakkında
yeterince veri yok
Nanopartüküller

 Nanometre boyutlarındaki inorganik

bileşikler diğer maddelerden daha farklıdırlar,
 Elektron tutucu etki gibi yapısal boyutlarına özgül
özellikler
Nanopartiküllerin avantajları

 Artmış ilaç çözünürlüğü

 Parçalanmaya karşı koruma
 Toksik etkilerin azalması
 Uzatılmış etki
 Biyoyararlanım geliştirilmesi
 Farmakokinetik ve dağılım özelliklerinin
düzenlenmesi
 Hedefleme
Nano-partiküller

 Metal bazlı (demir oksit)

 Lipid bazlı (trigliseridler, yağ asitleri, steroller)
 Polimer bazlı
 Doğal (kitozan, spdyum aljinat, agaroz)
 Sentetik (PLGA, PVP)
 Protein bazlı (jelatin, albumin) maddeler ile
hazırlanabilir
Geleceğin teknolojisi
Güvenli mi?

 Nanoteknolojinin güvenilirliğini artırmak

önümüzdeki yılların en önemli arge
konusudur.
Nanopartüküller ve immün sistem

 İmmunomadülator
 İmmunsupresif etki
 Nanopartüküller
Güneş kremleri ve kozmetikler Saydam ve güneşin
 TiO2 ve ZnO NP ultraviyeli ışınlarını çekip
geri yansıtma özelliği

Giyselerde kaplama (AG NP) Antibakteriyel etki

Cerium oxide (CeO2) Dizel ekzozunu temizler

ve yakıt etkinliğini artırır
NP
Süper iletken, molekül
C60 fullerene tanıma (HIV virüsü tanıma)
 Nanopartüküller
Güneş kremleri ve kozmetikler Hasarlanmış cilt ve
 TiO2 ve ZnO NP fleksör bölgelerdeki
cilt NP geçirgen

Giyselerde kaplama (AG NP) Akciğerlerde

inflamatuar etki

Cerium oxide (CeO2) Akciğerlere toksik etki

NP
Tip 1 hipersensivite ve
C60 fullerene anaflaksi süpresyonu
Allerjiyi provoke eden Nano-partküller

 Siyah karbon  Th2 artışı

 TiO2  Akciğer dokusu
 Cerium oxide bariyer geçirgenliği
(CeO2) NP  Oksidatif stres
 Dizel egzos  Respiratuar
partikülü bariyerde epitel
hasarı
 Mast hücre
mediatör salınımı
Allerjiyi engelleyen Nano-partküller

 Suda eriyen C60 • TH1 cevabı artışı

fullerenes • TH2 cevabı azaltır
• IgEye bağlı allerjik
mediator salınımını
inhibe eder
• Mast hücresine
bağımlı astımda
etkili olabilir
 Dünyada 20 bin araştırmacı bu alanda
çalışmaktadır.
 Gelecekte bu alanda 2 milyon kişinin
istihdam edileceği tahmin edilmektedir
 En önemli sorun güvenli mi?
Nano kamera?
TEŞEKKÜRLER