ГЛОБАЛНО Нина Станоеска

Географија 1-10

ЗАТОПЛУВАЊЕ Проф: Александар

Кирковски
ГЛОБАЛНО ЗАТОПЛУВАЊЕ

• Глобалното затоплување претставува зголемување на просечната температура на воздухот во

близина на површината на Земјата и океаните. Глобалното затоплување се случувало во
минатото и сега. Температурите на Земјата варирале уште од самото создавање на нашата
планета.
• Но, вистинскиот проблем не е тоа што таа се загрева, туку стапката со која тоа загревање се
случува.
• Глобалните податоци за температурата документираат тренд на затоплување од средината на
1970-тите. Сите најтопли години на глобално ниво се случиле од 2005 година, а првите десет се
2016, 2020, 2019, 2015, 2017, 2018, 2014, 2010, 2013 и 2005 година (соодветно).
ПОСЛЕДИЦИ ОД ГЛОБАЛНОТО
ЗАТОПЛУВАЊЕ
• Порастот на температурата на Земјата ќе има огромни ефекти и промени врз самата планета и сите
живи суштества. Многу од овие промени веќе започнале;
1. Временски непогоди
Зголемен број на суши и пожари – Високите температури ја згоемуваат веројатноста од суша. Поголмо
испарување поттикнуваат услови на суша и го зголемуваат ризикот од пожари.
Поопасни и пострашни урагани – Потоплата вода во океаните пумпа повеќе енергија во тропските
бури, што ги прави посилни и потенцијално повеќе деструктивни.
Поплави – Високите температури ги зголемуваат врнежте и предизвикуваат многу повеќе поплави во
некои области.
ПОСЛЕДИЦИ НА ЖИВИОТ СВЕТ

Теренски и мочуришни екосистеми

Проценето е дека климатските промени се главен двигател на загубата на биолошката разновидност во
ладните четинарски шуми, савани, медитеранско-климатски системи, тропски шуми и арктичка тундра. Во
другите екосистеми, промената на употребата на земјиштето може да биде посилен двигател на загубата
на биоразновидноста, барем на скоророчен план. Преку 2050 година, климатските промени можат да бидат
главниот двигател за губење на биоразновидноста на глобално ниво. Климатските промени се поврзуваат
со други притисоци како што се модификација на живеалиштата, загадување и инвазивни видови. Во
допир со овие притисоци, климатските промени го зголемуваат ризикот од истребување за голем дел од
копнените и слатководните видови. Проценето е дека помеѓу 1% и 50% од видовите во различни групи
имале значително поголем ризик од истребување како резултат на климатските промени.
Океански екосистеми
Коралните гребени со топла вода се многу чувствителни на глобалното затоплување и закиселувањето
на океаните. Коралните гребени обезбедуваат живеалиште за илјадници видови и екосистемски услуги,
како што се заштитата на крајбрежјето и храната. Еластичноста на гребените може да се подобри со
ограничување на локалното загадување и прекумерниот риболов, но повеќето корални гребени со топла
вода ќе исчезнат дури и ако затоплувањето се одржи на 1,5 °C.Коралните гребени не се единствените
рамковни организми. Организми кои градат физички структури, кои формираат живеалишта за други
морски суштества, кои се погодени од климатските промени се: мангровите и морската трева. Се смета
дека се изложени на умерен ризик за пониско ниво на глобално затоплување според литературната
проценка во Специјалниот извештај за океанот и криосферата во промена на климата. Морските
горештини забележаа зголемена фреквенција и имаат широко распространети влијанија врз животот во
океаните, како што се настани со масовно изумирање.Штетните цветања на алгите се зголемија како
одговор на затоплувањето на водите, деоксигенацијата на океаните и еутрофикацијата.
ШТО ТРЕБА ДА СЕ НАПРАВИ ЗА ДА СЕ
СПРЕЧИ ЗАТОПЛУВАЊЕТО?
Човековото влијание на глобалното затоплување денес, за првпат во историјата на Земјата, луѓето ја имаат, можеби, одлучувачката улога за иднината
на климатските промени. Потоплата иднина може да беде резултат на денешните активности на луѓето во кои се ослободуваат големи количини на
гасови кои ја задржуваат топлината. Овие гасови се дел од причините за зголемување на темп. за 0,5 степени за последните 100 г.
Денес за секој од над 6 милијарди луѓе на планетата скоро 6 тони СО2 се исфрла во атм годишно. Како резултат на нашите активности конц. на СО2 е
покачено за 30 % во последните 250 г.Индустриски развиените земји денес најмногу ослободуваат СО2, додека емисијата на СО2 во земјите во развој
е во подем.
Јасно се гледа дека најголемата одговорност им припаѓа на развиените земји (главно САД, Европа и Јапонија). Овие земји би требало да вложат
најголеми напори за редуцирање на емисиите. Бидејќи најголема последица од климатските промени ќе биде сушата и недостигот од вода, треба да
се обединиме кон решавање на овој проблем.
Кјото протокол (KP)
Согласно со KP развиените земји имаат специфични обврски: во првиот период (2008-2012), тие треба да ги намалат вкупните емисии на
стакленичките гасови за најмалку 5 % во споредба со емисиите на 1990година. Договорените цели се разликуваат помеќу развиените земји (САД се
обврзале да ги намалат емисиите за 7 %, Европската унија (EU) како целина за 8 %, Јапонија и Канада за 6 %. Неодамна, САД ја повлекле својата
овбрска во рамките на KP, предизвикувајќи вознемирување од светски рамки.
НЕПОВРАТНА ПРОМЕНА

Заложба за затоплување на CO

Ако емисиите на CO2 требаше да бидат нагло запрени и да не се распоредуваат технологии за негативни емисии, климата на Земјата
нема да започне да се враќа во својата претходна индустрија Наместо тоа, температурите би останале покачени на исто ниво неколку
векови. По околу илјада години, 20% до 30% CO2 емитирана од човекот ќе останат во атмосферата, не зафатени од океанот или од копното,
посветувајќи ја климата на затоплување долго откако ќе престанат емисиитеПатеки што го одржуваат глобалното затоплување под 1,5°
често се потпираат на големо отстранување на CO2, која изводливост е неизвесна и има јасни ризици.
Неповратни влијанија
Постојат голем број примери за влијанија врз климатските промени кои можат да бидат неповратни, барем во временската рамка на многу
човечки генерации. Тука спаѓаат обемности во големи размери, како топење на ледените плочи на Гренланд и Западен Антарктик и
промени во АМЦП. Во биолошките системи, истребувањето на видовите би имало неповратно влијание. Во социјалните системи,
уникатните култури може да се изгубат како резултат на климатските промени. На пример, луѓето што живеат на островите на атол се
соочуваат со ризици поради покачување на нивото на морето, затоплување на површината на морето и зголемена фреквенција и интензитет
на екстремни временски настани.