Pokus ng

Ganapan at
Sanhi
 Pokus sa Ganapan ang tawag sa
pandiwa kung ang lunan, bagay o
maging ng tao na ginaganapan ng
pandiwa ang paksa o simuno ng
pangungusap.
Ginagamit sa pagpapahayag ng pokus
sa ganapan ang mga panlaping
makadiwang -an/-han, pag-an/-han,
mapag-an/-han, paki-an/-han, at
• Halimbawa:
1. Ang plasa ay buhay at
pinagkukunan niya ng pang-
agdong buhay sa piling ng
paralisadong ama.
2. Pinagkunan na niyang minsan ng
mga halamang-ugat si Aling
Loring
Sa pangungusap na, “Ang plasa ay
buhay at pinagkukunan niya ng pang-
agdong buhay sa piling ng
paralisadong ama at “Pinagkunan na
niyang minsan ng mga halamang ugat
si Aling Loring” ipinokus ng pandiwang
pinagkukunan at pinagkunan ang
paksa o simunong plasa at Aling
Loring na parehong nasa pokus sa
Ganapan.
POKUS NG SANHI naman ang
tawag sa pandiwa kapag ang
paksa o simuno ay
nagpapakilala ng sanhi o dahilan
ng kilos.
Ginagamit sa pokus na ito ang
mga panlaping makadiwang i-,
ika-, at ikapang-.
1. Ikinalungkot ko ang mga
pangyayari sa buhay ng ilan
sa aking mga mag-aaral.
2. Ang lahat ng katotohanang
natuklasan ko ay ikinabahala ng
aking mulat na pang-unawa.
Sa pahayag na, “Ikinalungkot ko ang mga
pangyayari sa buhay ng ilan sa aking mga
mag-aaral,” ang pangyayari sa buhay, ang
ipinokus ng pandiwang Ikinalungkot.
Sa ikalawang pahayag naman na “Ang lahat
ng katotohanang natuklasan ko ay ikinabahala
ng aking mulat na pang-unawa,” ang paksa o
simuno ng pangungusap na lahat ng
katotohanang natuklasan ko ang itinuon ng
pandiwang natuklasan upang tukuyin ang
pokus sa sanhi.
 Pagsasanay 1: Salungguhitan ang pandiwang ginamit at
bilugan ang paksa ng pangungusap. Pagkatapos ay isulat
ang pokus ng pandiwa. Gawin sa sagutang papel.

___________1. Ang bakanteng lupa ay pinagtaguan niya ng

ebidensya sa krimen.
___________2. Ikinagalit niya ang masamang balitang
kumalat sa internet.
___________3. Ang mga bagay na nalaman niya ay
ikinalungkot ng kanyang puso.
___________4. Ang hamak kong puso ay pinaglaruan lamang
ng taong ito.
___________5. Ang lason sa mundo ay makikita sa taong may
maduming budhi ng siyang ikinasisiya ng kaaway ng langit.
___________ 6. Gumawa ng paraan si Utgaro-Loki
upang hindi sila madaig ng kapangyarihan ni Thor.
___________ 7. Inihampas ni Thor ang kaniyang
maso sa natutulog na higante.
___________ 8. Nilagok ni Thor nang malaki ang
lalagyan ng alak ngunit tila wala pa rin itong bawas.
___________ 9. Tumakbo nang mabilis siThjalfi
upang mahabol ang kalaban.
___________ 10. Kinain nila ang karne hanggang
sa buto na lamang ang maiwan
___________11. Ipinangako niya ang magandang
buhay sa kanyang mapapangasawa.
___________12. Ang dala niyang supot ay
ipinampalo niya sa tumatakbong mangnanakaw.
___________13. Pinuntahan ng mga nangangalaga
ng kalikasan ang bayang ng Mabini.
___________14. Ipinampokpok ni Marco ng bato
ang kahong nakuha niya sa daan.
___________15. Ang mga pulubi ay ipinagluto ng
ale ng hapunan.
PAGWAWASTO
 Pagsasanay 1: Salungguhitan ang pandiwang ginamit at
bilugan ang paksa ng pangungusap. Pagkatapos ay isulat
ang pokus ng pandiwa. Gawin sa sagutang papel.

______ganapan_____1. Ang bakanteng lupa ay pinagtaguan

niya ng ebidensya sa krimen.
_____sanhi______2. Ikinagalit niya ang masamang balitang
kumalat sa internet.
_______sanhi____3. Ang mga bagay na nalaman niya ay
ikinalungkot ng kanyang puso.
_____ganapan______4. Ang hamak kong puso ay pinaglaruan
lamang ng taong ito.
_____sanhi______5. Ang lason sa mundo ay makikita sa taong
may maduming budhi ng siyang ikinasisiya ng kaaway ng
langit.
____a_______ 6. Gumawa ng paraan si Utgaro-
Loki upang hindi sila madaig ng kapangyarihan ni
Thor.
_____l______ 7. Inihampas ni Thor ang kaniyang
maso sa natutulog na higante.
_____l______ 8. Nilagok ni Thor nang malaki ang
lalagyan ng alak ngunit tila wala pa rin itong bawas.
______a_____ 9. Tumakbo nang mabilis si Thjalfi
upang mahabol ang kalaban.
_____l______ 10. Kinain nila ang karne hanggang
sa buto na lamang ang maiwan
____laanan_______ Ipinangako niya ang
magandang buhay sa kanyang mapapangasawa.
______gamit_____ Ang dala niyang supot ay
ipinampalo niya sa tumatakbong mangnanakaw.
_____drksyon______ Pinuntahan ng mga
nangangalaga ng kalikasan ang bayang ng Mabini.
_____gamit______ Ipinampokpok ni Marco ng bato
ang kahong nakuha niya sa daan.
______laanan_____ Ang mga pulubi ay ipinagluto
ng ale ng hapunan.
Pagsasanay 1: Bumuo ng mga pangungusap na
ginagamit ang sumusunod na lunan o ganapan
sa pagsasalaysay ng isang pangyayari. Gumamit
ng iba’t ibang panlaping makadiwang Pokus sa
Ganapan.
1. plasa
2. unang palapag ng gusali
3. lansangan
4. lungsod
5. eskuwelahan
6. bukid
Pagsasanay 3: Sumulat ng isang talatang
nagsasalaysay tungkol sa alinmang pangyayari sa
inyong pook, tahanan, pamayanan, at paaralan.
Gamiting simuno ang sanhi o dahilan ng
pangyayari o gawain.
1. dahil sa pag-alis ng ina
2. dahil sa mga pagtatrabaho ng gabi
3. dahil sa kahirapan ng buhay
4. dahil sa madalas na pagliban sa klase
5. dahil sa maling impresyon ng guro.