FIL 112

MGA NATATANGING
DISKURSO SA WIKA AT
PANITIKAN
 WIKANG PASALITA AT
WIKANG PASULAT BILANG
INSTRUMENTO NG
RETORIKA
 ANG TEKSTO AT KONTEKSTO
• Teksto
binubuo ng mga pangungusap na isinaayos upang
maghatid ng mensahe. Ang mga kahulugang
nakapaloob sa texto ay isinaayos upang magbigay ng
mensahe sa iba’t ibang paraan.
• Konteksto
pagbibigay kahulugan sa mensahe na nais
ipahiwatig ng teksto.
 MGA TEORYA NG DISKURSO:
• 1. Speech Act Theory – (Searles’ 1969)
Sa simpleng paliwanag ito ay tumutukoy sa paniniwalang
Ingles na “in saying something, we do something” .
Anuman ang ating sabihin, lagi na itong may kaakibat na
kilos, maging ito man ay paghingi ng paumanhin, pagbibigay-
babala, paghihimok atbp.
Kaugnay ng gampaning lokusyon at ilokusyon, na ang
hangarin ay makilala ang tungkulin o gampanin ng lokusyon –
ito man ay tagatanggap o gumaganap.
Tatlong Akto ng Pagsasalita ng
Tagapagsalita:
 a.Gampanin/Tungkuling lokyusyonari
pagsasabi ng isang bagay na makabuluhan o may
katuturan.
Ito ang pagsasaad ng isang pangungusap o bahagi
ng pangungusap na literal na nauunawaan sa
paggamit ng wika.
Ang kaalamang panglingwistika na ang puhunan
sa pagsasagawa ng akto/ kilos .
Hal. Pangako kong tuturuan kitang magsayaw.
 b.Gampanin/Tungkuling ilokyusyonari
ay isang tungkulin ng pagsasagawa ng isang bagay o isang
mensahe ayon sa intensyon ng nagsasalita.
May tiyak na puwersa tulad ng pagpapabatid, pag-uutos,
pagbabala atbp.
Hal. A. Pangako: Magkita tayo mamaya at tuturuan kita ng
sayaw.
B. Pakiusap: Edwin, maaari bang turuan mo akong
magsayaw?
C. Pag-utos: Turuan mo akong magsayaw, kung ayaw mong
sisantihin kita sa trabaho.
 c.Gampanin/Tungkulin Pelokyusyonari
tungkuling dulot ng pwersang ilokyusyonari.
nagpapalabas o nagtatamo ng isang bagay
tulad ng panghikayat, pagkumbinse at
pagbabawal.
Limang Puntos Ng Ilokyusyonari
At Perlokyusyonari (Ayon Kay
Searle)
 Assertives– (Aktong representatibo)
ang mga pahayag ay maaaring husgahan
kung tama o mali dahil naglalayon itong
magpamalas ng kalagayan at kaangkupan ng
proposisyon. (pagtanggap, paghihinuha, pag-
uulat atbp.)
 Directives (direktibo)

mga pahayag na naghihimok upang

kumilos o tumugon sa hinihingi ng
proposisyon.
 Commisives (Komisibo)

mga pahayag na tumiyak o tumupad sa

aksyong inilalarawan ng nilalaman ng
proposisyon
 Expressive (ibalwatibo)

mga pahayag na naglalarwan ng

sinseridad ng kondisyon ng akto sa
pagsasalita tulad ng pasasalamat, pagbati,
paghingi ng paumanhin, pamumuna,
pagtanggi at pagsang-ayon o kaya ay
pagpaparusa atbp.
 Declaratives (establisado)
mga pahayag na naglalayong mabago ang
mundo sa pamamagitan ngpagrerepresinta ng
isang pagbabago.
Tulad ng pagbabala, paghirang,
pagpapahintulot, pagpapatawag at pagbibigay-
permiso.
2.Ethnography of Communication
si Dell Hymes ang nagpasimuno sa teoryang
ito.
Tinawag niya itong “ethnography of
speaking” na kalauna’y naging “ethnography of
communication.”
Binigyan niya ng kahulugan ang ethnograpy
of communication na nag-uugnay sa sitwasyon
at gamit, pattern at tungkulin, ng gawi ng
pagsasalita.
Tumutukoy rin ito sa pag-aaral ng
komunikasyon kaugnay sa sosyala at
kultural na pag-uugali at paniniwala.
Nakapokus ito sa kakayahang
pangkomunikatibo: ang kaaalamang
sosyal, sikolohikal, kultural at
linggwistikang may kaugnayan sa angkop
na gamit ng wika.
3.Pragmatic theory
ang salitang “prama” ay galing sa
salitang Griyego na ang ibig tukuyin ay
aksyon, galaw, paggalaw, gawa, gawain.
Ang pragmatik ay ang relasyon sa
pagitan ng wika at ng tao na gumagamit ng
wika.
Ito ang pag-aaral ng mga aktwal na
pagsasalita sa iba’t ibang konteksto.
4.Variationist Theory
nakapokus ito sa baryasyon ng wikang
ginagamit ng taong sangkot sa isang diskurso.
Kinapapalooban ito ng pagkakaiba ng tono,
intonasyon, gamit ng salita gayundin ang
estrukturang panggramatika ng isang ispiker.
Lumaganap ang teoryang ito dahil na rin sa
unti-unting pag-usbong ng iba’t ibang speech
community na nagtataglay ng maraming
baryasyon sa wika.