TRANSPONDER

ADAM MROCZYŃSKI 2GLT

ROK SZKOLNY 2020/2021 R.
 CO TO JEST
TRANSPONDER?

• Transponder – bezprzewodowe
urządzenie komunikacyjne,
które automatycznie odbiera,
moduluje, wzmacnia i
odpowiada na sygnał
przychodzący w czasie
rzeczywistym
 JAKĄ FUNKCJĘ SPEŁNIA
TRANSPONDER
POKŁADOWY?
• Urządzenie pokładowe (transponder) rozpoznaje
rodzaj zapytania z ziemi i koduje odpowiedź w
postaci ciągu impulsów, a następnie nadaje ją w
kierunku ziemi. Odbiornik Interrogatora wzmacnia
odebrany sygnał odpowiedzi, który następnie jest
rozkodowywany, a informacje w nim zawarte są
wyświetlane albo bezpośrednio na ekranie
wskaźnika radaru pierwotnego obok znacznika
celu, albo na wyświetlaczu transpondera. Formaty
sygnałów zapytania i odpowiedzi są ściśle
określone i jednakowe na całym świecie, więc
wszystkie interrogatory i transpondery są ze sobą
kompatybilne.
KTO PRZYDZIELA
KODY
TRANSPONDERA?

• Najczęściej kod transpondera

przydziela Służba Kontroli
Ruchu Lotniczego (ATC) lub
Służba Informacji Powietrznej
(FIS), wyjątkiem są sytuacje
szczególne w których załoga
statku może w uzasadnionych
przypadkach użyć kodów
awaryjnych 7700, 7600 i 7500
JAKIE SĄ WAŻNE KODY
TRANSPONDERA?
• W lotnictwie występują specjalne kody
transpondera aby kontrola ruchu lotniczego
bez korespondencji z pilotem wiedziała co
dzieje się z samolotem:
• -7500 używany w wyniku porwania (seven
five-man with knife)
• -7600 używany w wyniku awarii łączności
(seven six-radio fix)
• -7700 używany przy groźnych awariach
samolotu (seven seven-go to heaven)
 MODY WSPÓŁPRACUJĄCE Z
TRANSPONDEREM?
Transpondery statków powietrznych mogą pracować w różnych trybach, z których każdy umożliwia przesłanie innego zestawu
informacji.
• Mode 1 — tryb używany tylko do celów wojskowych, który może być wybrany przełącznikiem w kabinie pilotów. Przesyła
dwucyfrowy 5-bitowy kod misji.
• Mode 2 — tryb używany tylko do celów wojskowych, który jest ustawiany przez obsługę naziemną w myśliwcach, natomiast w
większych samolotach transportowych może być zmieniony także podczas lotu. Przesyła czterocyfrowy ósemkowy kod statku
powietrznego.
• Mode 3/A — tzw. kod squawk składający się z czterocyfrowego ósemkowego numeru identyfikacyjnego samolotu
przydzielanego przez służbę kontroli lotów. Stosowany w lotnictwie cywilnym i wojskowym.
• Mode 4 — kod wojskowy w postaci 3-impulsowej kodowanej odpowiedzi.
• Mode 5 — wojskowy system bezpiecznej zakodowanej transmisji, oparty na trybie pracy Mode S i ADS-B GPS.
• Mode C — dawniej oznaczany jako Mode 3/C, transmituje 10-bitowy kod Graya z informacjami o pułapie lotu (wysokość
ciśnieniowa) odczytanymi z wysokościomierza. Używana w lotnictwie cywilnym i wojskowym.
• Mode S — Zasadniczą zmianą w trybie S (ang. Select) jest przypisanie każdemu statkowi powietrznemu indywidualnego,
stałego 24-bitowego adresu nadawanego przez uprawnioną instytucję (w Polsce dla statków cywilnych - Urząd Lotnictwa
Cywilnego). Umożliwia to indywidualne komunikowanie się z wybranym samolotem. Posiadanie przez samolot unikalnego
adresu pozwala na efektywną komunikację w warunkach zagęszczonego ruchu powietrznego, ogranicza wzajemne zakłócanie
się transmisji od różnych samolotów, umożliwia też budowę innych systemów nadzorowania (np. ADS-B), antykolizyjnych
(ACAS) i przekazywanie informacji o ruchu lotniczym (TIS, TIS-B, ADS-R). Tryb S zapewnia detekcję błędów transmisji i
umożliwia ich korekcję. Używany w lotnictwie wojskowym i cywilnym.
 JAKIE URZĄDZENIA NAZIEMNE
WSPÓŁPRACUJĄ Z TRANSPONDERAMI?

• Wtórny radar dozorowania ang. Secondary Surveillance Radar w

skrócie SSR — radiowe urządzenie telekomunikacyjne zainstalowane w
obiektach służby kontroli ruchu lotniczego, współdziałające
z transponderami zainstalowanymi na pokładach statków powietrznych.
Zasada działania opiera się na wojskowym systemie identyfikacji swój-
obcy IFF (z ang. Identification Friend or Foe).
MAYDAY I INNE KOMUNIKATY LOTNICZE

https://youtu.be/3TKhtjot1yo
 ŹRÓDŁA

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Transponder
• https://lotniska.dlapilota.pl/galeria-01-07-2012-modlin-galeria-2
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Wtórny_radar_dozorowania
• http://www.radary.az.pl/podst_ssr.php
• https://www.youtube.com/watch?v=3TKhtjot1yo
• https://www.wroclaw.pl/paradigm-precision-kolo-wroclawia-produkcja-silnikow-lotniczych
DZIĘKUJE
ZA
UWAGĘ