Powstanie listopadowe

Konrad Dziuban, 7C
 PRZYCZYNY POWSTANIA
LISTOPADOWEGO
• Przyczyny pośrednie
 Łamanie konstytucji przez urzędników carskich
 Powstanie opozycji nielegalnej
 Powstanie opozycji legalnej w sejmie (kaliszanie)
• Przyczyny bezpośrednie
Plotka o użyciu wojska polskiego do tłumienia powstania w Belgii
Powstanie Sprzysiężenia Wysockiego i możliwość jego wykrycia
 POWSTANIE LISTOPADOWE
• Powstanie rozpoczęło się w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, gdy
grupa osób ze Szkoły Podchorążych Piechoty próbowała dokonać
zamachu na Wielkiego Księcia Konstantego, brata cara Rosji. Zakończyła
się 21 października 1831roku
PRZEBIEG POWSTANIA
 NOC LISTOPADOWA

• Wieczorem 29 listopada 1830 roku spiskowcy przystąpili do działania, wzniecając na ulicach

Warszawy walki. Zaatakowali Belweder, gdzie miał siedzibę wielki książę Konstanty.
Zaplanowany na niego zamach nie udał się, bo ostrzeżony w porę książę zdołał uciec. Nie
sprawdziły się też przewidywania spiskowców, że stacjonujące w Warszawie polskie oddziały
wojskowe szybko przyłączą się do akcji po ich stronie. Stało się inaczej. Polscy generałowie
były od samego początku przeciwni tej walce. Z tego powodu zdecydowana większość
polskich żołnierzy pozostała w czasie tej niezwykłej nocy w koszarach.
• Do akcji przystąpili tylko „czwartacy”, czyli żołnierze 4 pułku piechoty. Oni to pomogli
popierającej powstańczy zryw części ludności Warszawy zdobyć arsenał, by zaopatrzyć się
w broń. Działalność ta doprowadziła w wyniku całonocnych starć do oswobodzenia stolicy.
Rankiem następnego dnia Warszawa była wolna od wojsk rosyjskich. Po kilku dniach
wielki książę Konstanty wymaszerował wraz ze swoimi żołnierzami poza granice
Królestwa. Kilka dni po nocy listopadowej generał Józef Chłopicki objął dowództwo
(obwołał się dyktatorem powstania).
 Najważniejsze bitwy
• 14 II 1831 r-bitwa pod Stoczkiem --> Nie miała znaczenia taktycznego, prócz rozgrzania serc Polaków

• 24/25 luty 1831 r-bitwa pod Białołęką --> doprowadziło do kolejnego starcia

• 25 luty 1831 r-bitwa pod Grochowem --> Taktyczne zwycięstwo Rosjan, strategiczne zwycięstwo Polaków

• 31 III 1831 r-bitwa pod Wawrem --> Walka była wyrównana, ale Rosjanie ponieśli duże straty.

• 31 III 1831 r-bitwa pod Dębem Wielkim --> Była to zwycięska bitwa wojsk polskich

• 26 V 1831 r-bitwa pod Ostrołęką --> Porażka Polaków

• 6/7 IX 1831 r -obrona Woli i Warszawy --> Większość sił polskich opuściła stolicę i pomaszerowała w stronę Modlina,
jednak ok. 5200 żołnierzy, oficerów i generałów pozostało w Warszawie, oddając się dobrowolnie w rosyjską niewolę. 
Najważniejsze postacie powstania
gen. Józef Sowiński - walczył
do końca z bagnetem w ręku ,
Piotr Wysocki - rozpoczął mimo, że był inwalidą. zabity gen. Józef Chłopicki -pierwszy
powstanie bagnetem przez Rosjan naczelny wódz powstania
dowodząc obroną reduty na
Woli

gen. Ignacy Prądzyński - W
czasie Powstania
Listopadowego podkomendant
twierdzy Zamość, w dniach 16-
17 sierpnia 1830 naczelny
wódz Powstania
Listopadowego. Dowodził w
wygranej bitwie pod Iganiami
Gen. Jan Zygmunt Skrzynecki -
wódz naczelny w Powstaniu
Listopadowym. Nie wierzył w
zwycięstwo, próbował rokować
z feldmarszałkiem Iwanem
Dybiczem
Piotr Wysocki Józef Sowiński Jan Zygmunt Skrzynecki
Ignacy Prądzyński Józef Chłopicki
 BITWA O OLSZYNKĘ GROCHOWSKĄ

• W BITWIE GROCHOWSKIEJ POLACY ZASTOSOWALI NAJNOWOCZEŚNIEJSZĄ WTEDY NA

ŚWIECIE BROŃ RAKIETOWĄ.

• TO WŁAŚNIE JEJ UŻYCIE URATOWAŁO NA DŁUGIE MIESIĄCE ISTNIENIE POLSKIEJ ARMII

• POCISKI ODRZUTOWE NAZWANO RACAMI KONGREWSKIMI
OD NAZWISKA BRYTYJSKIEGO OFICERA, INŻYNIERA, WILLIAMA CONGREVE`A

• RAKIETY TE LECIAŁY O PRAWIE 300m DALEJ NIŻ POCISKI WYSTRZELONE Z ROSYJSKICH

DZIAŁ
Obozy polityczne w powstaniu listopadowym

Towarzystwo Patriotyczne - było
Konserwatyści - na ich czele stali
Kaliszanie - był to obóz opozycyjny obozem lewicowym . na jego czele
książę Adam Czartoryski,
kierowany przez posłów, braci stał Maurycy Mochnacki czy
Julian Ursyn Niemcewicz, gen,
kaliskich Wincentego i Joahim Lelewel. uważali , że
Józef Chłopicki,
Bonawenturę Niemojowskich oraz wszystkie warstwy narodu powinny
Stanisław Barzykowski. Wywodzili
Teofila Morawskiego. nie uważał by połączyć się w walce o
się głównie z bogatego ziemiaństwa,
odzyskanie niepodległości poprzez niepodległość. popierali walkę
arystokracji czy kadry oficerskiej.
powstanie narodowe było możliwe. zbrojną i dążyli do odzyskania
Byli przeciwni powstaniu.
Niepodlegości
 Wojciech
Kossak "Olszynka
Grochowska"
Wspaniały polski malarz również uwiecznił na płótnie obrazy z tematyką

powstania listopadowego:

"Olszynka Grochowska" "Ułan w walce z

"Ułan w walce z kozakiem" kozakiem"

"Gen. Sowiński na okopach Woli" "Gen. Sowiński na

okopach Woli"
 Konsekwencje powstania listopadowego:
• Zniesiono konstytucję z 1815 r.

• Armia polska uległa likwidacji , żołnierzy polskich siłą wcielono do armii rosyjskiej.

• Członków sprzysiężenia skazano na śmierć lub zesłano na Syberię oraz skonfiskowano ich majątki.

• Zamknięto uniwersytet warszawski oraz towarzystwo przyjaciół nauk.

• Wywieziono w głąb Rosji cenne zbiory biblioteczne.

• Wprowadzono rosyjski system monetarny i karny.

• Nałożono na królestwo wysoka kontrybucję.

• Wprowadzono cenzurę.

• Polskie szkolnictwo podporządkowano ministerstwu w Petersburgu.