PRINSIP PERAKAUNAN

BAB 4 : BUKU CATATAN PERTAMA

BUKU TUNAI

DISEDIAKAN OLEH
PN.EMYEZRIN BINTI NORDIN
 BUKU CATATAN PERTAMA

 Buku Catatan Pertama ialah buku catatan yang merekodkan segala urus niaga perniagaan.
 Semua urus niaga akan di rekodkan dalam buku catatan pertama sebelum dipindahkan ke
dalam lejar.
 Jenis-jenis Buku Catatan Pertama:

1.Jurnal 2. Buku Tunai 3. Buku Tunai Runcit

Jurnal Am
Jurnal Khas
 JURNAL

 Jurnal ialah buku catatan asal yang digunakan untuk merekod semua urus niaga perniagaan mengikut
kronologi dan urutan Tarikh.
 Jurnal terbahagi kepada dua iaitu:
 Jurnal Am
 Jurnal Khas
 Jurnal Am-merekod urus niaga yang tidak direkod dalam mana-mana Buku Catatan Pertama, contohnya
 Catatan pembukaan
 Belian dan jualan aset bukan semasa secara kredit
 Ambilan barang niaga dan aset bukan semasa
 Modal tambahan selain tunai dan bank
 Catatan penutupan
 JURNAL

 Jurnal Khas- disediakan untuk merekod urus niaga yang kerap berlaku
dalam perniagaan, contohnya:
 Jurnal Belian
 Jurnal Jualan
 Jurnal Pulangan Belian
 Jurnal Pulangan Jualan
 Jurnal Penerimaan Tunai
 Jurnal Pembayaran Tunai
 BUKU TUNAI RUNCIT

 Tujuan penyediaan buku ini adalah untuk pembayaran amaun kecil dan
kerap berlaku dalam perniagaan seperti:
 Bayaran minuman tetamu
 Upah cuci pejabat
 Bayaran pos
 Alat tulis
 Seorang juruwang khas ditugaskan bagi mengawal rekod dan pembayaran
tunai runcit.
 BUKU TUNAI

 Tujuan Penyediaan Buku Tunai

 Buku Tunai merupakan gabungan Akaun Tunai dan Akaun Bank
 Ia memudahkan urusan merekod urus niaga secara tunai dan secara cek/bank.
 Buku Tunai juga dianggap Lejar yang merekodkan penerimaan dan pembayaran
tunai atau cek untuk semua jenis urus niaga perniagaan.
 Catatan di sebelah Debit (kiri) merupakan catatan penerimaan wang
tunai/bank, manakala di sebelah Kredit (kanan) merupakan catatan
pembayaran wang tunai/bank.
 Diskaun diberi berada di sebelah debit dan diskaun diterima dicatat sebelah
kredit Buku Tunai.
 FORMAT BUKU TUNAI TIGA LAJUR

Penerimaan BUKU TUNAI Pembayaran

DT KT
Tarikh Butir Folio Diskaun Tunai Bank Tarikh Butir Folio Diskaun Tunai Bank
Diberi Diterima

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1. Tarikh urus niaga 7. Merekod diskaun diterima Akaun Belum

2. Merekod lejar yang terlibat dalam urus niaga Bayar
3. Rujukan muka surat lejar dalam catatan bergu 8. Merekod pembayaran Tunai
4. Merekod diskaun diberi dalam Akaun Belum Terima 9. Merekod pembayaran Bank
5. Merekod penerimaan tunai
6. Merekod penerimaan bank
 Contoh
Urus Niaga Berdasarkan Pernyataan Untuk Buku Tunai

Maklumat berikut diperoleh daripada Perniagaan ABC pada bulan Januari 2021. (Anda dikehendaki untuk
menyediakan buku tunai)

Jan 1 Tunai RM 2 600

Bank (Kredit) RM 200

Dt Buku Tunai Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
2021 RM RM 2021 RM RM
Jan 1 Baki b/b JA 1 2 600 Jan 1 Baki b/b JA1 200
 Jan 3 Terima cek daripada Renoza bernilai RM 1520
5 Menerima cek daripada Anwar RM 7000
Diskaun diberi RM 500
9 Menjual barang niaga secara tunai RM 1690
9 Cek daripada Renoza bertarikh 3 Jan didapati tidak RM 1520
laku

Dt BUKU TUNAI Kt

Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
2021 RM RM 2021 RM RM
Jan 1 Baki b/b JA 1 2 600 Jan 1 Baki b/b JA1 200

3 Renoza LJ1 1 520 9 Renoza

(cek tak laku) LJ1 1 520

5 Anwar LJ2 500 7000

9 Jualan LA1 1690
 Jan 11 Bayar insurans dengan tunai RM 1000
13 Mengeluarkan cek untuk membeli alatan pejabat RM 3800

Dt BUKU TUNAI KT

Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
2021 RM RM 2021 RM RM
Jan 1 Baki b/b JA 1 2 600 Jan 1 Baki b/b JA1 200
3 Renoza LJ1 1 520 9 Renoza LJ1 1 520
(cek tak
laku)
5 Anwar LJ2 500 7000
11 Insurans LA2 1000
9 Jualan LA1 1 690
13 Alatan LA3 3800
Pejabat
 Jan 20 Terima hasil jualan barang niaga dan dibankkan RM 2420
Beli barang niaga dengan cek RM 1500
27 Bayar Perniagaan Kudin dengan cek RM 5600
Diskaun diterima RM 400

Dt BUKU TUNAI KT

Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
2021 RM RM 2021 RM RM
Jan 1 Baki b/b JA 1 2 600 Jan 1 Baki b/b JA1 200
3 Renoza LJ1 1 520 9 Renoza (cek tak LJ1 1 520
laku)
5 Anwar LJ2 500 7000 11 Insurans LA2 1000
9 Jualan LA1 1 690 13 Alatan Pejabat LA3 3 800

20 Jualan LA1 2420 20 Belian LA4 1500

Perniagaan 400 5600
27 LB1
Kudin
 MENUTUP DAN MENGIMBANGKAN
BUKU TUNAI
10940 12620

Dt BUKU TUNAI Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
2021 RM RM 2021 RM RM
Jan 1 Baki b/b JA 1 2 600 Jan 1 Baki b/b JA1 200
3 Renoza LJ1 1 520 9 Renoza (cek LJ1 1 520
tak laku)

5 Anwar LJ2 500 7000 11 Insurans LA2 1000

9 Jualan LA1 1 690 13 Alatan LA3 3 800

Pejabat
20 Jualan LA1 2 420 20 Belian LA4 1 500
31 Baki h/b 27 Perniagaan LB1 400 5 600
1680 Kudin
31 Baki h/b
3290
500 4290 12620 400 4290 12620
Feb 1 Baki b/b LA5 Feb 1 Baki b/b LA6
3290 1680
 URUS NIAGA BERDASARKAN DOKUMEN
SUMBER UNTUK BUKU TUNAI
Pada 1 Jun 20X9, baki-baki dalam buku perniagaan Vege Fresh yang menjual sayur-sayuran di Selayang Selangor
adalah seperti berikut: (Anda dikehendaki menyediakan Buku Tunai)
Overdraf bank RM 2500 Kelengkapan RM 33000
Tunai RM 4000 Modal RM 27840
Akaun Belum RM 6600
Bayar
Dt BUKU TUNAI Kt

Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
20X9 RM RM 20X9 RM RM

Jun 1 Baki b/b JA1 4000 Jun 1 Baki b/b JA1 2500
Dt BUKU TUNAI Kt
Tarik Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarik Butir Fol Dis Tunai Bank
h Diberi h Diterima
20X9 RM RM 20X9 RM RM
Jun 1 Baki b/b JA 1 4000 Jun 1 Baki b/b JA1 2 500

6 Jualan LA2 410 2 Perabot LA1 450

Dt BUKU TUNAI Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima

20X9 RM RM 20X9 RM RM

Jun 1 Baki b/b JA 1 4000 Jun 1 Baki b/b JA1 2 500

6 Jualan LA2 410 2 Perabot LA1 450

Pembekal LB1
10 60 6600
Aziz
14 Belian LA3 260
 Dt BUKU TUNAI Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima

20X9 RM RM 20X9 RM RM
Jun 1 Baki b/b JA 1 4000 Jun 1 Baki b/b JA1 2 500
6 Jualan LA2 410 2 Perabot LA1 450
10 Pembekal LB1 60 6600
15 Tunai K Aziz
1000
14 Belian LA3 260
20 Restoran
LJ1 2600
Bahagia
15 Bank K 1000
Dt BUKU TUNAI Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Diterima Tunai Bank
Diberi
20X9 RM RM 20X9 RM RM

Jun 1 Baki b/b JA 1 4 000 Jun 1 Baki b/b JA1 2 500

6 Jualan LA2 410 2 Perabot LA1 450

15 Tunai (k) 1 000 10 Pembekal Aziz LB1 60 6 600

20 Restoran LJ1 2 500 14 Belian LA3 260

Bahagia

Modal 15 Bank (k) 1 000

24 LA4 10000
Tambahan
28 Gaji LA5 1000
 MENUTUP DAN MENGIMBANGKAN BUKU TUNAI
Dt BUKU TUNAI Kt
Tarikh Butir Fol Dis. Tunai Bank Tarikh Butir Fol Dis Tunai Bank
Diberi Diterima
20X9 RM RM 20X9 RM RM
Jun 1 Baki b/b JA 1 4 000 Jun 1 Baki b/b JA1 2 500
6 Jualan LA2 410 2 Perabot LA1 450
15 Tunai (k) 1 000 10 Pembekal LB1 60 6 600
Aziz
20 Restoran LJ1 2 500 14 Belian LA3 260
Bahagia
24 Modal LA4 10 000 15 Bank (k) 1 000
tambahan

26 Gaji LA5 1 000

30 Baki h/b 2150 3950

4410 13500 LA6
60 4410 13500
Jul 1 Baki b/b 2150 3950
Sekian. Terima Kasih…..